جان چیلكات: تونی بلر با مردم انگلیس در رابطه باحمله به عراق صادق نبود

به گزارش ایرنا، 'جان چیلكات' روز پنجشنبه در گفت‌وگو با شبكه تلویزیونی بی.بی.سی گفت: 'هر نخست‌وزیری كه كشورش را درگیر جنگ كند بایستی تا آنجا كه ممكن است با ملتش صادق باشد اما من بعید می‌دانم كه در جریان جنگ عراق چنین بوده باشد.تونی بلر همواره [از تصمیمش] طرفداری كرده و آن را توجیه می‌كند. البته او از واقعیت‌ها فاصله نمی‌گیرد اما سعی می‌كند توجیه كند.'
وی بیان داشت كه نخست‌وزیر پیشین انگلیس بر اساس «برداشت شخصی‌اش و نه بر اساس واقعیت‌ها و ارزیابی دستگاه‌های امنیتی» به عراق حمله كرد.
چیلكات در پاسخ به سؤالی در رابطه با یادداشت تونی بلر به رئیس‌جمهوری وقت آمریكا مبنی بر اینكه لندن در هر اقدامی علیه عراق با واشنگتن همراه خواهد بود گفت: 'این امتیاز بسیار بزرگی است. شما از سوی دولت تعهدی را می‌دهید كه قادر به پایبندی به آن نیستید. به نظر من او حتی آگاه نبود كه این تعهد به لحاظ قانونی چه باری خواهد داشت.'
این مقام انگلیسی در همین حال سیاست خارجی وقت دولت انگلیس در قبال آمریكا را «دیپلماسی اجباری» خواند و گفت: سیاست انگلیس تا آن زمان ‌بر پایه مهار عراق بود كه شكست‌خورده بود؛ به همین خاطر تونی بلر دیپلماسی اجبار را در قبال واشنگتن در پیش گرفت كه البته وزیر خارجه وقت انگلیس، امیدوار بود «دیپلماسی» بر «اجبار» فائق آید، اما نخست‌وزیر عكس آن را باور داشت.
جان چیلكات همچنین از طولانی شدن انتشار گزارش كمیته تحقیقاتی‌اش دفاع كرد و گفت: 'اتفاقات زیادی رخ‌داده بود. یك تاریخ 9 ساله شامل موضوعات سیاسی، نظامی و دیپلماسی بود كه بایستی به آن رسیدگی می‌شد'
جان چیلكات سال گذشته پس از گذشت هفت سال از تشكیل كمیته مستقل در موردبررسی نقش انگلیس در جنگ عراق در سال 2003، گزارش خود را منتشر ساخت.
وی دخالت نظامی و اشغالگری انگلیس را بزرگ‌ترین اقدام علیه یك كشور مستقل از سوی دولت انگلیس پس از جنگ جهانی دوم خواند.
چیلكات اظهار داشت: ما در این گزارش نتیجه گرفتیم كه ادعاهای صورت گرفته در مورد تهدیدهای ناشی از سلاح‌های كشتارجمعی در عراق در حالی با قاطعیت بیان‌شده كه صحت نداشته و این در حالی است كه تونی بلر هشدارها در مورد عواقب و پیامدهای حمله به عراق داده دست‌كم گرفته‌شده بود.
وی همچنین تدابیر صورت گرفته از سوی دولت انگلیس برای دوران پسا جنگ عراق را «غیر كافی» توصیف كرد و تصریح كرد كه لندن به اهدافی كه اعلام كرده بود نرسید.
رئیس كمیته چیلكات همچنین اطلاعاتی را كه منجر به تصمیم دولت انگلیس در حمله به عراق شد را تحریف‌شده و غیرواقعی توصیف كرد و گفت كه باید در صحت این اطلاعات تحقیق صورت می‌گرفت.
چیلكات همچنین تونی بلر را به تحریك جورج بوش رئیس و طراحی نقشه حمله به عراق متهم كرد و گفت: دسامبر سال 2001 تونی بلر به بوش پیشنهاد كرد كه آمریكا به همراه انگلیس بایستی راهبرد «زیركانه» ای را اتحاد كنند كه در طول زمان منجر به تغییر حكومت در عراق و احداث یك دولت جدید شود.
وی افزود: 28 جولای همان سال نیز، تونی بلر در یادداشتی به رئیس‌جمهوری آمریكا اطمینان داد كه لندن در هر اقدامی علیه عراق با واشنگتن همراه خواهد بود.
چیلكات دستاورد جنگ عراق را «خیلی دورتر از موفقیت» توصیف كند و افزود كه انگلیس به اهداف مدنظرش نائل نگردید.
رئیس كمیته چیلكات همچنین اضافه كرد كه ارتش انگلیس برای مواجه با شرایط عراق و تهدیدهای منطقه آمادگی نداشته كه منجر به كشته شدن جان سربازان انگلیسی شده است.
كمیته حقیقت‌یاب در مورد نقش انگلیس در جنگ عراق به ریاست جان چیلكات در سال 2009 میلادی از سوی ‘گوردون براون’ نخست‌وزیر انگلیس به‌منظور بررسی جزئیات چگونگی مشاركت انگلیس در این جنگ كه در جریان آن 179 نظامی انگلیس كشته و 3500 نفر از آن‌ها هم مجروح شدند، تشكیل شد.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، كمیته چیلكات برای تهیه گزارش خود با بیش از 150 شاهد ازجمله تونی بلر نخست‌وزیر پیشین انگلیس صحبت كرده و ضمن برگزاری 130 جلسه با شاهدان، بیش از 150 هزار سند دولتی را موردبررسی قرار داده است.
این اسناد شامل مكاتبات دیپلماتیك، صورت‌جلسه نشست‌های كابینه، اظهارات كارشناسان در زمینه های مختلف و همچنین ٢٩ نامه ارسالی تونی بلر برای جورج بوش، رئیس جمهوری وقت آمریكا در مورد این جنگ است.
اروپام ** هـ ن **3404**انتشاردهنده: محسن اسماعیلی