عربستان در برهه اخیر گرفتار تنش ها و درگیری هایی است كه به نظر می رسد اوضاع آن بر وفق مراد سردمداران سعودی پیش نمی رود.
جنگ با یمن در سومین سال خود و بدون وجود افق روشن همچنان ادامه دارد؛ تنش با تركیه به خاطر مسائل مختلف حل نشده باقی مانده، روابط با عراق دچار تناقض های فراوان است و بحران اخیر با قطر خبر از تنش های بیشتر در آینده می دهد بی آنكه راه حل اطمینان بخشی در آن مطرح باشد.
در كنار همه این پرونده ها، دشمنی با جمهوری اسلامی ایران در برهه اخیر به سیاست ثابت عربستان تبدیل شده و به صورت آشكار و بدون لفافه از آن سخن به میان می آید. حال آنكه دولت «حسن روحانی» از چهار سال پیش تاكنون بر سیاست تعامل سازنده در عرصه بین المللی و منطقه ای تاكید می كند و بارها تمایل خود را برای كاهش تنش با عربستان سعودی اعلام كرده است.
رفیق نصرالله نویسنده و تحلیلگر سیاسی لبنانی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به فضای راهبردی كه دو كشور در آن قرار دارند گفت: امروز منطقه در وضعیت جنگ و درگیری به سر می برد و احتمال برخورد بین عربستان و ایران دور از ذهن نیست. این مساله دلایل متعددی دارد از جمله موضع منفی عربستان با ایران از ابتدای انقلاب اسلامی كه در ادامه با حمایت های سعودی ها از صدام در جنگ هشت ساله علیه ایران تقویت شد. عربستان در بحران افغانستان نیز با هدف تاثیر منفی بر ایران، نقش آفرینی كرده و دست به پاره ای اقدامات زد.
برای همین نیز نمی توان وضعیت امروز روابط ایران و عربستان را بدون در نظر داشتن پس زمینه های تاریخی آن به درستی درك كرد. نصرالله مرحله كنونی را بسیار حساس خواند كه نقاط ثقل منطقه ای و مرزهای نفوذ هر كدام از طرف های تاثیر گذار در آن رقم می خورد.
وی در تلاش برای ترسیم تمایلات و خواسته های هركدام از دو طرف گفت: عربستان از خلیج (فارس) تا شمال آفریقا به دنبال دستیابی به جایگاه مهم و اساسی است و ریاست بر كشورهای سنی را در سر می پرواند. این در حالی است كه روابط ریاض با كشورهای سنی به ویژه در سایه تنش ایجاد شده با تركیه كه قطب سنی قابل توجهی را تشكیل می دهد، اجازه دست یافتن به چنین جایگاهی را به عربستان نمی دهد.
به اعتقاد نصرالله نكته خطرناك در رویكرد عربستان آن است كه این كشور مجدانه برای پایان دادن به مساله فلسطین تلاش می كند.
روزنامه نگار لبنانی كه سال ها در رسانه های منطقه خلیج فارس فعالیت داشته و اطلاعات زیادی از جزئیات سیاست های این كشورها دارد ابراز نگرانی كرد كه سیاست های «محمد بن سلمان» اوضاع را به لبه پرتگاه بكشد و منجر به بروز درگیری با ایران شود؛ به ویژه اینكه وی پیشتر نیز تهدید كرده بود كه جنگ را به داخل ایران خواهد كشاند. این در حالی است كه سیاست ایران همواره بر كاهش تنش بوده است. اما ادامه سیاست تنش آفرینی سعودی ممكن است به تغییر سیاست ایران بیانجامد.
نصرالله جبهه گیری علیه قطر را در راستای تنش آفرینی هایی دانست كه ریاض در قضایای مختلف منطقه به ویژه در عراق بعد از موصل و سوریه و لبنان ایجاد كرده است.
روزنامه نگار لبنانی در پاسخ به سوالی درباره اهداف ایران در منطقه گفت: تهران نیز طرح های خود را در منطقه دنبال می كند و می خواهد ركن مهمی در ترسیم نقشه ثروت و نفوذ منطقه ای باشد تا با این شیوه بتواند از خود حمایت كند. ایران بازوان و متحدانی در منطقه دارد كه در سوریه و یمن و لبنان و عراق منتشر هستند.
نصرالله تفاوت طرح های ایران با طرح های سعودی را در موضع دو طرف نسبت به فلسطین دانست و گفت: ایران پرچم فلسطین و مقاومت را به دست گرفته و بر استقلال كشورهای منطقه پافشاری می كند اما طرف مقابل یعنی عربستان به سازش با رژیم صهیونیستی امید بسته كه به معنی نابودی و پایان دادن به مساله فلسطین است.
نصرالله در پایان نتیجه گرفت كه هیچ نشانه ای از همسویی دو طرف به چشم نمی خورد و احتمال درگیری بین آنها وجود دارد.
با این وجود وی تاكید كرد: در صورت بروز درگیری، كشورهای عرب حاشیه خلیج (فارس) متضرر خواهند شد مگر اینكه طرف های عاقل در كویت و عمان موفق شوند سردمداران چموش عربستان و امارات را وادار كنند تا رفتار عاقلانه در پیش گرفته و به جای ماجراجویی ها، به منافع كشور فكر كنند.
البته نصرالله این احتمال را دست كم تا دو سال آینده وارد ندانست.
خاورم*388**390**2054
انتشاردهنده: محمد خواجوئی
تاریخ انتشار: ۱۷ تیر ۱۳۹۶ - ۰۸:۵۵
بیروت-ایرنا-«رفیق نصرالله» نویسنده و تحلیلگر لبنانی در گفت و گو با ایرنا تاكید كرد كه به رغم سیاست تعاملی دولت ایران، عربستان سعودی در سال های اخیر به دنبال تنش حداكثری برای جبران ناكامی های سال های اخیرش در منطقه بوده است.