چالش های همه پرسی اقلیم كردستان برای یكپارچگی عراق

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، روزنامه های امروز سه شنبه 27 تیرماه 1396، مهمترین محورهای خبری- تحلیلی خود را بر موضوع هایی چون اظهارات دیروز دبیر شورای عالی امنیت ملی كشورمان در خصوص بحث همه پرسی در اقلیم كردستان عراق، اظهارات «مسعود نیلی» مشاور رییس جمهوری در مراسم نكوداشت پنجاهمین سال تاسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و مساله حضور خواننده پاپ زیرزمینی در مراسم جشن یك سالگی یكی از رسانه ها اصولگرا متمركز كردند.

**پیامدهای نامطلوب برگزاری همه پرسی در اقلیم كردستان عراق
سخنان دیروز «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی در دیدار با «كسرت رسول» معاون اول دبیر كل اتحادیه میهنی اقلیم كردستان و «ملابختیار» رییس دفتر سیاسی این اتحادیه در مورد آخرین وضعیت تحولات اقلیم كردستان عراق در روزنامه های امروز بازتاب زیادی داشت.
روزنامه «شرق» در گزارشی زیر عنوان «هشدار تهران نسبت به همه‌پرسی كردستان عراق» نوشت: هرچه به زمان برگزاری رفراندوم استقلال اقلیم كردستان نزدیك می‌شویم، صف‌آرایی‌ها درباره این موضوع روشن‌تر از پیش می‌شود. اگرچه موضع جمهوری اسلامی ایران از ابتدا درباره این موضوع مشخص بوده و از ابتدا این رفراندوم را بستری برای تجزیه عراق می‌داند. هفته گذشته تهران میزبان جلال طالبانی بود و این روزها هم از اتحادیه میهنی اقلیم كردستان، هیئتی به تهران سفر كرد و با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفت‌وگو كرد. شمخانی در این ملاقات بار دیگر مخالفت ایران با این همه‌پرسی را اعلام كرد.
در گزارش روزنامه «مردم سالاری» هم می خوانیم: عصر روز یكشنبه هیأتی از اتحادیه میهنی كردستان عراق به سرپرستی معاون اول دبیر كل این اتحادیه وارد تهران شد. این سفر در حالی صورت گرفته است كه دوشنبه هفته گذشته نیز جلال طالبانی براساس آنچه كه اعلام شده برای استراحت و تغییر آب و هوا به تهران سفر كرد و در زمان حضور در ایران، تعدادی از مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و همچنین وزیر بهداشت به دیدار و عیادت او رفتند. رئیس حزب اتحادیه میهنی كردستان پنج شنبه تهران را ترك كرد.
به نوشته روزنامه «جمهوری اسلامی» شمخانی با اشاره به زمزمه‌هایی مبنی بر برگزاری همه پرسی در اقلیم كردستان عراق گفت: اگر چه ممكن است ظاهر این موضوع جذاب باشد اما در حقیقت موجب انزوا و فشار بر كردهای عراق و تضعیف كردستان و در نهایت كل كشور عراق خواهد شد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطر نشان كرد: پیگیری موضوع برگزاری همه پرسی برای جدایی و ایجاد انشقاق در ملت عراق به لحاظ حاشیه‌ای بودن و عدم پاسخگویی به هیچ یك از اولویت‌ها و نیازهای واقعی مردم با تدبیر و سیاست مسئولان عراق همخوانی ندارد.
وی با بیان این كه خواست برخی كشورهای منطقه و فرامنطقه ای، تضعیف عراق و كشورهای بزرگ در غرب آسیاست، تصریح كرد: با هوشیاری و در نظر داشتن منافع ملی و منافع جهان اسلام نباید اجازه داد این طرح‌های استعماری و وارداتی همچون خاورمیانه بزرگ محقق شود.
روزنامه «خراسان» هم در این باره چنین نگاشت: بعد از چندبار طرح بحث همه پرسی در اقلیم كردستان توسط مسعود بارزانی، به نظر می رسد او این بار در برگزاری همه پرسی استقلال كردستان عراق جدی تر است؛ زیرا مدعی است همه احزاب كرد را بر سر این موضوع متفق و تاریخ سوم مهر ماه را برای آن تعیین كرده است، هرچند برخی احزاب كردستان عراق نظیر 2 حزب جنبش گوران و جامعه اسلامی كردستان به صراحت مخالفت خود را با این اقدام بارزانی اعلام كرده اند. حتی در عراق گروه ها و جریان های شیعی، مهم ترین مخالفان برگزاری همه پرسی استقلال در كردستان هستند .
در ادامه می خوانیم: سیاست ایران در قبال جدایی كردستان عراق مانند 3 كشور دیگر منطقه یعنی تركیه، سوریه و دولت مركزی عراق مشخص است؛ نفی همه پرسی و تأكید بر حفظ تمامیت و یكپارچگی عراق، تاجایی كه تركیه به تازگی این تصمیم كردستان عراق را «اشتباه بزرگ» توصیف كرده است.

**نگاهی اجمالی به وضعیت اقتصادی كشور از دید مشاور رییس جمهوری
مراسم نكوداشت پنجاهمین سال تأسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران «ایدرو» با حضور «مسعود نیلی» مشاور رییس جمهوری برگزار شد. سخنان نیلی در خصوص اقتصاد ایران در این مراسم در روزنامه های امروز بازتاب گسترده ای داشت.
روزنامه «اطلاعات» نوشت: «یگانه راه نجات صنعت این است كه صادركننده باشیم، زیرا بازار داخلی كفاف نمی‌دهد.» این مطلب را دكتر مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری دیروز در مراسم پنجاهمین سالگرد تأسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران(ایدرو) اعلام كرد و گفت: برای بازگشت به سطح خرید خانوارهای شهری و روستایی در سال 86 نیازمند گذشت زمان 7 تا 10 ساله هستیم كه 3 سال آن را پشت سر گذاشته‌ایم.
به نوشته اطلاعات، وی گفت: سطح درآمد خانوارهای شهری به طور متوسط در سال 92 حدود 22 درصد پایین تر از سطح درآمدش در سال 86 بوده است كه این اتفاق حتی در زمان جنگ هم سابقه نداشته است. به این ترتیب بخش بزرگی از خریداران محصولات صنعتی كشور یعنی خانوارهای شهری با كاهش سطح درآمد طی یك دوره 6 ساله روبرو شدند و از سویی متوسط درآمد خانوارهای روستایی هم در این مدت 38 درصد كاهش یافت. در نتیجه سطح تقاضا برای محصولات صنعتی در سال 92 تقریبا معادل سطح تقاضا در سالهای 80 و 81 بوده است.
روزنامه «شرق» هم نوشت: «امروز بین ظرفیت صنعت و تقاضا شكاف وجود دارد كه اثر عینی آن بروز مشكلات برای واحدهای تولیدی است، البته واحدهای تولیدی می‌گویند با كمبود نقدینگی روبه‌رو و متقاضی منابع مالی هستند، اما مشكل جدی‌تر از این حرف‌هاست. اگر فكری به حال صنعت نشود، این بخش نصف می‌شود و به‌مرور كوچك خواهد شد و مشكل بی‌كاری و مسائل دیگر اتفاق خواهد افتاد». اینها را مسعود نیلی، مشاور ارشد اقتصادی رئیس‌جمهوری، گفته است. به گفته او تنها راه افزایش تقاضا در بازار، توجه به تقویت خارجی است و صنعتگران باید اولویت را روی صادرات بگذارند، اما عمل به این مسئله راحت نیست و با دشواری‌های زیادی همراه است.
روزنامه «جوان»، با اشاره به بخشی از اظهارات نیلی در این مراسم مبنی بر اینكه «هفت تا 10 سال دیگر برای گذشتن از ركود به وجود آمده زمان نیاز است كه حدود سه سال از آن گذشته است» نوشت: مفهوم اصلی این بیانات دكتر نیلی این است كه از بعد از ایام تحریم واجرای طرح هدفمند كردن یارانه‌ها تقاضا برای كالاهای صنعتی نصف ظرفیت موجود شده و دولت یازدهم هم نتوانسته است به رغم ادعای خروج از ركود در تحریك تقاضاهای داخلی موفق عمل كند.

**دعوای اصولگرایان بر سر تتلو
حضور «امیرحسین مقصودلو» خواننده جنجالی زیرزمینی معروف به «تتلو» در مراسم جشن یك‌سالگی كانال «فارس پلاس» وابسته به خبرگزاری فارس، حاشیه‌ها و انتقادهایی را به دنبال داشت. روزنامه های امروز به این حاشیه ها پرداخته اند.
روزنامه «آفتاب یزد» در این ارتباط نوشت: روز یكشنبه جشن یك‌سالگی كانال منتسب به خبرگزاری فارس بود، اما این مراسم با حاشیه‌ها و انتقادهایی نیز همراه بوده است. حضور تتلو و آشتی‌اش با بهنوش بختیاری تا رفتار دور از ادب مجری آن از جمله حاشیه‌های جشن یك سالگی فارس پلاس بود كه باعث شد كه صدای اصولگرایان هم در بیاید و هر كدام به نحوی از این مراسم انتقاد كنند. آنها از حضور شخصی چون تتلو كه حاشیه جزء جدانشدنی آن است در این مراسم بسیار ناراحت هستند. از همین رو معتقدند كه با حضورش چیزی جز خجالت برای اصولگرایان به همراه نداشته است. اما جالب اینجاست كه وجود انتقادهای بسیار یك رسانه اصولگرا این منتقدان را سكولار می‌خواند.
در گزارش روزنامه «همدلی» هم آمده است: با این همه اتفاقات نشان می‌دهد كه طیفی در این جناح قصد دارد كه با دفاع از استفاده تبلیغاتی از تتلو، درمقابل طیف دیگر اصول‌گرایان بایستد. به همین خاطر است كه امیر تتلو دو روز پیش نیز دعوت شد تا در كنار برخی از چهره‌های مشهور اصول‌گرا بنشیند. امری كه سبب شد تكان دیگری به این جریان وارد شده و فعالان هنری و رسانه‌ای وابسته به جناح اصول‌گرا یك بار دیگر واكنش پیشین را ابراز كنند.
در ادامه می خوانیم: سئوالی كه در اینجا خود را نشان می‌دهد این است كه آیا این اصرار بر حضور تتلو در جریان اصول‌گرا، از آن دست لج‌بازی‌ها و مخالفت‌های طیف تندروی اصول‌گرا با كلیت جریان اصو‌لگرا نیست؟ سئوالی كه واكنش‌های برخی از فعالان جناح اصول‌گرا می‌تواند پاسخی بر آن باشد.
در سرمقاله روزنامه «اعتماد» هم می خوانیم: این بحران هویتی‌شان میراث آقای احمدی‌نژاد است كه هنوز نتوانسته‌اند آن را جبران كنند. وقتی در انتخابات 84 خواسته یا نا خواسته یكپارچه پشت سر او ایستادند و او نماینده فكر اصولگرایی در قدرت شد، همه در كنار او قرار گرفتند. رفتارهای احمدی‌نژاد كه صف خود را از اصولگرایی جدا می‌كرد، باعث می‌شد كه چنددستگی بدی در بین اصولگرایان اتفاق بیفتد. بعد از دوره اول احمدی‌نژاد خیلی تلاش كردند كه هویت خود را باز یابند. نشد.
در هر حال اصولگرایان باید تجدید سازمان كنند و از انفعال بیرون بیایند تا بتوانند در آینده بال توانای سیاست ایران در كنار جریان اصلاح‌طلبی باشند. همه درگیری‌ها و حذف‌ها و هدر دادن نیروها ثابت كرد كه یكی از این دوجناح اصلی سیاسی قابل حذف نیستند، اصولگرایی به بازگشت به هویت خود نیاز دارد.

پژوهشم**9275**9279**خبرنگار: اعظم حمیدپور** انتشاردهنده:سیدمحمد موسی كاظمی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.