تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۰:۵۱

ساری-ایرنا- وقتی این روزها وارد استان های شمالی می شوید و به ویژه از جاده های سرسبز مازندران عبور می كنید، دود غلیظ ناشی از سوزاندن كاه شالی، لحظه ای افق دید را كور و تنفس در این فضا را مشكل ساز می كند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، عوامل آلودگی های آب و هوایی در مازندران به یك و 2مورد خلاصه نمی شود و در كنار استفاده بی رویه از انواع سموم كشاورزی ، شیرابه های زباله ها ، ورود فاضلاب صنعتی و تولیدی به رودخانه ها ،سواحل دریای خزر و جنگل ها، این بار آلودگی دود ناشی از سواندن كاه شالی نیز در حال گسترش است.
اولین خسارت ملموس و لحظه ای به آتش كشیده شدن كاه شالی در مزارع استان مازندران به ویژه در كنار جاده ها ، كور شدن دید افقی رانندگان و بند آمدن لحظه ای تنفس مردم بومی و نیز مسافران و گردشگران است.
هر چند مقوله آتش زدن كاه و كلش شالی برنج در چند سال اخیر و تبعات آن بر محیط زیست با نگاه های متفاوت كارشناسی توسط خبرنگاران ایرنا مركز ساری به رشته تحریر درآمده است، اما این موضوع همچنان مورد بی توجهی كشاورزان قرار می گیرد.
در 2 سال اخیر با گسترش انجام كشت دوباره برنج، شالیكاران با هدف انجام سریع شخم و شیار ، تنها و سریعترین روش خارج كردن كاه شالی از زمین ،آتش زدن را انتخاب می كنند كه این امر علاوه برتبعات منفی بر روی اراضی شالیزاری ،الودگی شدید محیط زیست ، تیره و تار شدن اسمان ، نفس كشیدن را نیز سخت و برای پیران و كودكان تشدید كننده بسیاری از بیماریها است.
امسال حدود 35هزار هكتار از زمین های شالیزاری مازندران دوباره نشا كاری و حدود 60هزار هكتار نیز به روش رتون ( پرورش ساقه شالی ) زیر كشت رفته است .
**خسارت های زیست محیطی آتش زدن كاه شالی به زمین كشاورزی
كارشناسان كشاورزی می گویند ،سوزاندن كاه وكلش بعد از برداشت شالی، میكرواورگانیزم و مواد آلی خاك را از بین می برد، آلودگی زیست محیطی داشته و به حاصلخیزی خاك نیز صدمه جدی وارد می كند.
بر اساس بررسی های كارشناسان جهاد كشاورزی به طور متوسط از هر هزار متر مربع زمین شالیزاری بیش از 80 بسته كاه 20 كیلویی تولید می شود .
در سال های گذشته كه دامداری كوچك یك تا سه راسی در بیش از 80 تا 90 درصد خانواده های روستایی رونق داشته است، تمام كاه شالی جمع آوری وبرای مصرف دام جنبه اقتصادی خوبی داشته است ،اما با گسترش و مقرون به صرفه تر شدن كشت دوم برنج و از طرفی با از بین رفتن دامداری سنتی ،شالیكاران به جنبه اقتصادی كاه بی توجهی كرده و آن را آتش می زنند تا زودتر زمین را به كشت دوم برسانند.
عزیزالله شهیدی فر معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد كشاورزی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از كشاورزان برنجكار استان خواست برای حفظ مواد آلی خاك ،از آتش زدن بقایای ساقه ، كاه و كلش شالی برنج در شالیزارها خودداری كنند.
وی افزود: برغم این كه در باره آتش نزدن كاه و بقایای ساقه شالی هر سال به اندازه كافی اطلاع رسانی می شود ، اما باز هم شاهد آتش سوزی در شالیزارها پس از برداشت برنج هستیم.
وی با تاكید بر این نكته كه سوزاندن بقایای ساقه و كاه در شالیزارها سبب از بین رفتن مواد آلی خاك می شود ، از كشاورزان خواست تا كاه و كلش باقی مانده در شالیزارها را بسته بندی و برای استفاده بعدی از آنجا خارج كنند.
به گزارش ایرنا، هر چند در چند سال اخیر بسته بندی كاه شالی به صورت مكانیزه تا حدودی جا افتاده است ،اما هنوز بسیاری از شالیكاران كاه خود را به آتش می كشند.
البته بر اساس نظر كارشناسان خارج كردن كاه شالی از اراضی شالیزاری برای اینكه مامنی برای آفت برنج از جمله كرم ساقه خوار نشود ،ضروری است اما سوزاندن ،سبب از بین بردن خاك می شود.
یكی از دلایل آتش زدن بقایای ساقه شالی برنج در مازندران اعتقاد شالیكاران به از بین بردن آفات برنج به ویژه كرم ساقه خوار است، درحالیكه كارشناسان شخم زمستانه و آب تخت كردن زودهنگام را از مهمترین راهكارهای از بین رفتن آفات در مزارع برنج توصیه می كنند.
**بی توجهی به حفظ آب ،خاك و هوای مازندران خسارت به نسل آینده است
سید محمد رضوی مدیر كل هواشناسی مازندران در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت :بر اساس علم فیزیك بر واكنشی اثر خود را دارد و هیچ چیزی در هوا از بین نمی رود و دود غلیظ ناشی از سوزاندن كاه شالی نیز در دراز مدت بر شرایط آب و هوایی استان تاثیر گذار خواهد بود.
وی با بیان اینكه آلودگی های ناشی از هر گونه آتش سوزی و یا مایعاتی كه در قالب بخار و دود در اثر سوزاندن انواع انرژی به هوا می رود در جو باقی می ماند و هر یك سبب تغییرات آب و هوایی در درازمدت می شود، توضیح داد: بی توجهی شالیكاران به این مقوله نیز سبب می شود ،دودش در آینده به فردای فرزندانمان برگشت كند.
وی تصریح كرد: هر گونه بی توجهی زیست محیطی به آب ،خاك و هوای استان مازندران صدمه زدن به نسل آینده ملت ایران به ویژه فرزندان این خطه از كشورمان است.
به گفته كارشناسان كشاورزی نیاز است تا با اطلاع رسانی به موقع در فصل تابستان از سوی سازمان جهاد كشاورزی در مورد ارزش اقتصادی كاه و نتایج منفی سوزاندن آن بر محیط زیست و زمین شالیزاری اقدام اساسی برای تغییر روش فعلی صورت گیرد .
در حال حاضر 70 درصد از 213هزار هكتار زمین های شالیزاری مازندران كه امسال زیر كشت اول نشا رفت، برداشت شده است.
مازندران با تولید حدود 950هزار تن برنج سفید ، 42درصد برنج مورد نیاز كشور را تامین می كند.
خبرنگار: سید رضا هاشمی كرویی ** انتشار دهنده:محسن حسن نیا
6990/1899