شهریه مدارس؛ چالش اولیا با مسئولان آموزش وپرورش

به گزارش خبرنگار ایرنا، ثبت نام مدارس كه به طور معمول از ابتدای خرداد با سنجش سلامت نوآموزان (اول ابتدایی) آغاز می شود تا پایان شهریور ادامه دارد.
با توجه به تنوع مدارس از جمله مدارس دولتی؛ عادی، نمونه دولتی، هیات امنایی، شاهد، سمپاد(تیزهوشان) و غیردولتی هر یك دارای شرایط خاصی برای ثبت نام بوده و مدارس نمونه دولتی و سمپاد دارای آزمون ورودی هستند و برای مدارس شاهد، نمونه دولتی و سمپاد، شهریه های مصوب و قانونی تعیین شده است.
با این وجود اولیا و دانش آموزان برای ثبت نام مدارس با مشكلاتی متعددی از جمله میزان شهریه، دریافت پول توسط مدارس دولتی، دریافت پول بابت كلاس های فوق برنامه، پوشاك، تغذیه، سرویس ایاب و ذهاب، ثبت نام نكردن به دلیل خارج از محدوده بودن(مرزبندی) و ثبت نام نكردن فرزندان شاغلان در محدوده منطقه محل خدمت آنان، مواجه هستند.
همچنین برخی از مدارس دولتی كه از سوی آموزش و پرورش شهر تهران مجاز به دریافت شهریه نیستند شهریه هایی سلیقه ای از 80 هزار تا 2 میلیون تومان را با عناوین مختلف از جمله كمك به مدرسه(غیر از هزینه ایاب و ذهاب، تغذیه، پوشاك و ...) دریافت می كنند و اولیا نیز با توجه به شرایط موجود و امكانات آموزشی مدرسه و از دست ندادن فرصت ثبت نام، مجبور به پرداخت شهریه های اعلام شده، هستند.
یكی از والدین كه برای ثبت نام فرزند خود(دختر) در پایه هفتم به مدرسه دخترانه دولتی در محدوده شهرك غرب(منطقه 2 تهران) مراجعه كرده، درباره مشكلات ثبت نام در این مدرسه به خبرنگار ایرنا گفت: ابتدا مدیران این مدرسه به علت خارج از محدوده بودن، مانع از ثبت نام فرزند من در شد و ما را به ستاد ثبت نام ارجاع دادند كه پس از بررسی مدارك و مستندات و فرهنگی بودن من (اشتغال در آموزش و پرورش)، با ثبت نام فرزندم در مدرسه مورد نظر موافقت كردند.
وی برخورد مسئولان ستاد ثبت نام را در مقایسه با سال گذشته مناسب ارزیابی كرد و افزود: در ستاد ثبت نام در كمترین زمان با درخواست ثبت نام موافقت كردند.
این مادر در مورد میزان شهریه این مدرسه دولتی محدوده شهرك غرب افزود: این مدرسه شهریه ای را اعلام نكرده و در طول سال تحصیلی قرار است كه مسئولان مدرسه شرایط مالی، نیازهای مدرسه و هزینه برای تعمیرات، بازسازی و تجهیز مدرسه را اعلام و از اولیای دانش آموزان، درخواست كمك كنند.
وی گفت: برای سرویس ایاب و ذهاب فرزندم باید 500هزار تومان پرداخت كنم كه 300 هزار تومان آن را به صورت علی الحساب پرداخت كردم.
وی درباره مشكلات ثبت نام فرزند پسرش در پایه هشتم مدرسه دولتی در محدوده شهرك غرب نیز گفت: به دلیل ثبت نام میان پایه، مشكلی از لحاظ محدوده ثبت نام در این مدرسه نداشتیم و فعلا 200هزار تومان را به عنوان كمك به مدرسه، 300هزار تومان را بابت كلاس های فوق برنامه پرداخت كردیم كه برخی از دانش آموزان حدود یك تا 2 میلیون تومان نیز به عنوان كمك هزینه پرداخت كردند.
وی با بیان اینكه هزینه سرویس ایاب و ذهاب فرزندم حدود 2 میلیون تومان است، گفت: تاكنون 600 هزار تومان را به صورت علی الحساب برای سرویس ایاب و ذهاب پرداخت كردیم و قرار است تا بهمن ماه تسویه كنیم.
پدری كه برای ثبت نام دختر خود در مقطع پیش دانشگاهی محدوده منطقه 4 شهر تهران مراجعه كرده نیز درباره روند ثبت نام به خبرنگار ایرنا گفت: قصد داشتم فرزند خود را در محدوده محل سكونت ثبت نام كنم كه متاسفانه مدرسه دخترانه تبدیل به مدرسه پسرانه شده و به مدرسه ای دیگر كه هیات امنایی است مراجعه كردیم، این مدرسه هم اعلام كرد كه محل سكونت ما خارج از محدوده است و درخواست ثبت نام خود را به آموزش و پرورش تهران و ستاد ثبت نام اعلام كردیم كه در نهایت پس از یك ماه با ثبت نام فرزندم موافقت شد.
وی درباره شهریه این مدرسه هیات امنایی اظهار كرد: براساس سخنان مسئولان مدرسه، تاكنون دستورالعمل شهریه از سوی آموزش و پرورش به این مدرسه اعلام نشده و میزان شهریه مشخص نیست، با این وجود برای كلاس های فوق العاده و آمادگی كنكور 3میلیون و 200 هزار تومان را اعلام كردند كه از این كلاس ها استفاده نمی كنم و من برای فرزندم از پشتیبان خصوصی با هزینه 7 میلیون و 200 هزار تومان بهره مند خواهم شد كه با 30 درصد تخفیف، قرار شده كه در سه قسط این هزینه را پرداخت كنم.
مادری كه خواهان ثبت نام فرزند دختر خود در پیش دبستانی در محدوده منطقه 6 تهران است نیز درباره مشكلات ثبت نام به خبرنگار ایرنا می گوید: من خواهان ثبت نام فرزندم در محدوده منطقه محل خدمتم هستم كه متاسفانه مدرسه مورد نظر با ثبت نام موافقت نكرد و به ستاد ثبت نام مراجعه كردم و در نهایت با ثبت نام موافقت كردند اما مدرسه اعلام كرده كه ثبت نام قطعی را شهریورماه اعلام می كند.
وی افزود: این مدرسه هیات امنایی برای ثبت نام پیش دبستانی، شهریه یك میلیون و 200 تا 300 تومان را اعلام كرده كه تاكنون به علت قطعی نشدن ثبت نام هزینه ای را پرداخت نكردیم، این مدرسه امكانات و كیفیت آموزشی چندانی ندارد اما با توجه به شرایط، مجبور شدم كه فرزندم را در این مدرسه ثبت نام كنم.
عباسعلی باقری مدیركل آموزش و پرورش شهر تهران درباره مشكلات ثبت نام مدارس و دریافت شهریه در مدارس دولتی عادی و هیات امنایی به خبرنگار ایرنا گفت: این مدارس در هنگام ثبت نام مجاز به اخذ وجه نیستند و در صورت مشاهده هر گونه تخلف، براساس قانون با این مدارس برخورد می شود.
وی گفت: مدارس شاهد، نمونه دولتی و تیزهوشان برای اخذ وجه هنگام ثبت نام مستثنی هستند.
باقری با اشاره به نظارت بیشتر بر عملكرد ثبت نام مدارس برای سال تحصیلی 97-96 گفت: بازرسانی به صورت سرزده به این مدارس اعزام و عملكرد آنها را مورد بررسی قرار می دهند و اولیا هم می توانند در صورت مشاهده هر گونه مشكل و تخلف در هنگام ثبت نام، موضوع را به مسئولان آموزش و پرورش تهران اطلاع دهند تا موضوع را پیگیری كنیم.
مدیركل آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره به تعیین محدوده های جغرافیایی برای ثبت نام در مدارس اظهار كرد: بعضی از مدارس در تهران خوشنام تربوده و مقبولیت بیشتری در میان خانواده ها دارند و تقاضای عمومی برای تحصیل در این مدارس بالا است، به عنوان مثال مدرسه ای 2 كلاس 30نفره دارد كه در نهایت 60نفر می توانند در این مدرسه تحصیل كنند.
باقری گفت: 10ها هزار دانش آموز از مناطق مختلف تهران خواهان تحصیل در این مدرسه هستند و باتوجه به ظرفیت و شرایط نمی توانند در مدرسه مورد نظر ثبت نام كنند پس برای رفع این مشكل باید محدوده ثبت نام مشخص شود، تمامی افراد و مسئولان هم از محدوده ثبت نام مدارس اطلاع دارند و ستادهای ثبت نام هر منطقه هم محدوده ثبت نام هر مدرسه را به اطلاع اولیا و دانش آموزان می رساند.
وی افزود: با توجه به ظرفیت و شرایط مناطق، محدوده ها و مرزبندی های مدارس برای ثبت نام تغییر می كند و تغییرات این محدوده ها هر سال كنترل می شود، اگر مدرسه ای مرزبندی و محدوده بندی خاصی برای ثبت نام داشته و این محدوده ثبت نام طی سال های اخیر تغییر كرده، اولیا می توانند این موضوع را به آموزش و پرورش اطلاع دهند كه موضوع را بررسی خواهیم كرد.

*شهریه های4.5 تا 13 میلیون تومانی مدارس غیردولتی تهران
بیش از یك میلیون دانش آموز در چهار هزار و 500 مدرسه شهر تهران تحصیل می كنند كه یك هزار و 535 مدرسه از مجموع مدارس این شهر غیردولتی هستند.
شرایط ثبت نام در مدارس غیردولتی و شهریه آنها حكایتی دیگر دارد، دستور العمل تعیین شهریه این مدارس برای سال تحصیلی 97-96 از 13اردیبهشت ماه از سوی آموزش و پرورش شهر تهران به این مدارس ابلاغ شده است.
محمد روزبهانی رئیس سابق اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره به مشخص شدن مبلغ شهریه مدارس غیردولتی بر اساس الگوی تعیین شهریه به خبرنگار ایرنا گفته بود كه متغیرهای اجاره ملك(براساس منطقه بندی مدارس)، حق الزحمه عوامل مدرسه و كیفیت خدمات آموزشی عامل اصلی تعیین مبلغ شهریه مدارس غیردولتی است.
روزبهانی افزوده بود: براساس عوامل تعیین كننده شهریه، ممكن است شهریه مدرسه ای اضافه شود و یا شهریه مدرسه ای ثابت بماند و نمی توان گفت كه مبلغ یا درصد خاصی به شهریه تمامی مدارس غیردولتی شهر تهران یا سطح كشور اضافه شده است.
وی با بیان اینكه مبلغ اعلام شده برای شهریه مدارس غیردولتی شامل فوق برنامه نیز می شود، تاكید كرده بود: تمامی مدارس غیردولتی موظف به رعایت نرخ مصوب، مبتنی بر الگوی شهریه هستند، ابلاغیه شهریه مدارس غیردولتی باید در این مدارس نصب شده و در معرض دید عموم قرار بگیرد.
اسامی و شهریه مصوب مدارس غیردولتی هر سال در سایت آموزش و پرورش شهر تهران درج می شد كه امسال هیچ اطلاعاتی در این باره دراین سامانه ثبت نشده و زمانی كه به مدارس غیردولتی مراجعه كرده و با برخی از اولیا در مورد شرایط ثبت نام در این مدارس سئوال می كنیم، سخنان متفاوتی را درباره تعیین شهریه می شنویم.
مادری كه برای ثبت نام فرزندش در پایه هفتم به مدرسه ای پسرانه غیردولتی در منطقه 6 تهران مراجعه كرده، درباره شهریه پرداختی به خبرنگار ایرنا گفت: حدود 5 تا 6 میلیون تومان برای شهریه این مدرسه تعیین شده كه تاكنون این مبلغ را پرداخت نكردیم.
وی، امكانات و كیفیت آموزشی مناسب را از جمله دلایل ثبت نام فرزند خود در این مدرسه عنوان كرد و افزود: در این مدرسه كلاس های فوق برنامه از جمله زبان، قرآن و ورزش با كیفیت مناسبی برگزار می شود و امكانات آموزشی مناسبی نسبت به سایر مدارس دولتی دارد.
پدری كه برای ثبت نام فرزند خود در مقطع پنجم دبستان به مدرسه ای دخترانه غیردولتی در منطقه 4 تهران مراجعه كرده، درباره شهریه پرداختی به خبرنگار ایرنا گفت: شهریه این مدرسه برای پایه پنجم، 10 میلیون تومان تعیین شده، كه قرار شد به صورت اقساط آن را پرداخت كرده و تا بهمن ماه تسویه كنیم و حتی شنیدم شهریه این مدرسه برای مقاطع بالاتر 13 میلیون تومان است.
وی برگزاری كلاس های فوق برنامه، كیفیت آموزشی و شرایط محیطی این مدرسه را در مقایسه با مدارس دولتی مناسب تر ارزیابی كرد و افزود: ساعت آموزشی مدرسه از ساعت 7 تا 15 است و بنابراین هزینه ای در حدود 2 میلیون تومان برای نهار دانش آموزان هم دریافت می كنند.
یكی دیگر از اولیا كه برای ثبت نام فرزندش در مدرسه ای دخترانه غیردولتی در محدوده شهرك غرب مراجعه كرده بود نیز درباره شهریه این مدرسه به خبرنگار ایرنا گفت: براساس تابلو اعلانات این مدرسه، شهریه مصوب، 5میلیون تومان است كه برای كلاس های فوق برنامه و كلاس های هنری از جمله سفال، خلاقیت و كلاس های آموزشی همچون زبان انگلیسی، ناهار و سرویس ایاب و ذهاب باید هزینه ای جداگانه پرداخت كنیم.
یكی از مسئولان این مدرسه غیردولتی درباره روند ثبت نام دانش آموزان در این مدرسه به خبرنگار ایرنا گفت: مدیر یا معاون مدرسه در هنگام ثبت نام جلسه و مصاحبه ای را با اولیا داشته و اطلاعاتی را درباره روند ثبت نام، برنامه های آموزشی مدرسه در طول سال و كلاس های فوق برنامه در اختیار آنان قرار می دهد و سپس دانش آموز در آزمون ورودی مدرسه شركت می كند و پس از قبولی در این آزمون، می تواند در مدرسه ثبت نام كند.
وی با بیان اینكه محدوده و مرزبندی برای ثبت نام در مدارس غیردولتی مطرح نیست، اظهار كرد: برای ثبت نام در مدارس غیردولتی پول و وضعیت مالی در اولویت است، تا پایان مردادماه، ثبت نام این مدرسه به اتمام می رسد و اگر بعد از این تاریخ، مدرسه ظرفیت كافی داشته و فردی هم دارای توان مالی كافی باشد، ثبت نام انجام خواهد شد.
این مسئول با بیان اینكه با توجه به امكانات متنوع بعضی از مدارس غیردولتی، والدین انتظار یك هتل پنج ستاره را از این مدارس دارند، گفت: با توجه به اینكه من تجربه فعالیت در مدارس دولتی هم دارم، به نظرم یك مدرسه دولتی خوب با مدرسه غیردولتی از لحاظ آموزشی تفاوتی ندارند و تنها مدارس غیردولتی امكانات و كلاس های فوق برنامه آموزشی و هنری از جمله كامپیوتر، زبان انگلیسی، سفال، موسیقی و مهارت های زندگی دارند و یا اینكه بعضی از مدارس كلاس های مكمل آموزشی برگزار می كنند كه هزینه آنها را اولیا جدا از شهریه مدارس باید پرداخت كنند.
براساس گفته برخی از والدین، مدارسی هم هستند كه به صورت مجتمع های آموزشی در مناطق یك، 2، سه، پنج و 12 تهران با امكانات متنوع و گوناگون و برگزاری آزمون های مختلف علمی دانش آموزان را گزینش كرده و برای تحصیل در این مدارس انتخاب می كنند و شهریه ای معادل 4.5 تا 13 میلیون تومان و حتی بیشتر از 20 میلیون تومان را برای ثبت نام دانش آموزان تعیین می كنند كه امكان ورود قشر متوسط به این مدارس وجود ندارد و تنها افرادی خاص می توانند در این مدارس حضور داشته و ادامه تحصیل دهند.
درهمین ارتباط، مدیركل آموزش و پرورش شهر تهران در خصوص نظارت بیشتر بر روند ثبت نام مدارس به خبرنگار ایرنا گفت كه امسال با توجه به بازدید بازرسان از مدارس دولتی و غیردولتی خوشبختانه میزان شكایات در سطح وزارت آموزش و پرورش و شهر تهران كمتر بوده است.
باقری اظهار كرد: اولیا در صورت مشاهده هر گونه تخلف در این مدارس و مدارسی كه بیشتر از شهریه مصوب، شهریه دریافت می كنند، می توانند موضوع را به آموزش و پرورش اطلاع دهند و براساس قانون با این مدارس برخورد می شود.
وی افزود: در هنگام ثبت نام در مدارس غیردولتی باید به این موضوع توجه كرد كه سرویس مدرسه، هزینه تغذیه و مواردی از این قبیل اختیاری است و این موارد نباید در شهریه محاسبه شود كه برخی از اولیا این هزینه ها را با شهریه محاسبه كرده و یك مبلغ زیادی بدست می آید، در صورتی كه اولیایی كه از سرویس رفت و آمد یا تغذیه مدرسه استفاده نمی كند، باید این مبالغ را از شهریه كم كنند، با این وجود اگر مشكلی در هنگام ثبت نام در مدارس غیردولتی ایجاد شود، اولیا می توانند این مشكل را به مسئولان آموزش و پرورش اطلاع دهند.
سخنان مدیركل آموزش و پرورش شهر تهران در حالی مطرح می شود كه این مقام مسئول و سایر مسئولان آموزش و پرورش مردادماه جاری در همایش آموزش برگزاری شورای نظارت مناطق آموزش و پرورش شهر تهران در خانه معلم منطقه 6بر جذب مشاركت تمامی اقشار جامعه و اولیا تاكید كردند.
مفهوم مشاركت همه آحاد جامعه به خصوص اولیا برای اداره مدرسه سخنی است كه بارها و بارها به شیوه های گوناگون از سوی مسئولان برای اداره مدارس مطرح شده است.
باقری در این همایش با اشاره به اهمیت مشاركت در آموزش و پرورش گفت: هیچ نهادی قابل مقایسه با آموزش و پرورش نیست و امر تعلیم و تربیت نیازمند مشاركت همه نهادها است و همه اقشار جامعه باید سهم خود را نسبت به آموزش و پرورش ادا كنند.
وی تاسیس مدارس و مراكز آموزشی غیردولتی را یكی از مصادیق مشاركت مردم در امر تعلیم و تربیت عنوان كرد و گفت: نظارت بر این مدارس تنها برعهده یك معاونت نیست و موسسان مدارس غیردولتی هم باید بر فعالیت این مدارس نظارت داشته باشند.
مرضیه گرد معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان مدارس غیر دولتی و توسعه مشاركت های مردمی و خانواده وزارت آموزش و پرورش نیز در این همایش با اشاره به اینكه تاسیس مدارس غیردولتی تجارت نیست بلكه اقدامی فرهنگی و ارزشی است، گفت: شورای نظارت مدارس غیردولتی باید علاوه بر نظارت كمی به نظارت كیفی مدارس غیردولتی توجه داشته باشند.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به قانون تاسیس و اداره مدارس و مراكز آموزشی و پرورشی غیردولتی، گفت: این قانون، از تاریخ 5 بهمن 95 لازم الاجرا است.
گرد با بیان اینكه مدارس غیردولتی به توسعه، اشتغال و عمران جامعه كمك می كند، افزود: باید شرایطی را برای موسسان فراهم كنیم تا احساس امنیت سرمایه گذاری و تامین سرمایه در این حوزه را داشته باشند و باید رعایت حق و حقوق آنان را مورد توجه قرار دهیم.
رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشاركت های مردمی و خانواده وزارت آموزش و پرورش همچنین با اشاره به عملكرد شورای نظارت گفت: ما انتظار نداریم كه اعضای شورای نظارت مدارس غیردولتی با این دیدگاه وارد حیطه وظایف این شورا شوند كه تنها پرونده تخلفات مدارس غیردولتی را مورد بررسی قرار داده و تعطیلی مدارس متخلف را اعلام كنند.
وی گفت: همچنین در حوزه مدارس و مراكز آموزشی غیردولتی كه تغییری در كیفیت آموزشی نداشته، در رعایت منابع درسی مصوب تخلف كرده و اقدام به جابه جایی مكان مدرسه بدون اطلاع اولیا، نظارت بیشتری صورت خواهد گرفت.
رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشاركت های مردمی و خانواده وزارت آموزش و پرورش با بیان اینكه هدف از تاسیس مدارس غیردولتی تجاری نیست و یك كار فرهنگی و ارزشی است، افزود: موسسان مدارس غیردولتی، از افراد شاغل در آموزش و پرورش هستند.
براساس این گزارش، این سخنان با واقعیت موجود در جامعه انطباق ندارد و تاسیس مدارس غیردولتی با كیفیت آموزشی نامناسب برای برخی از افراد امری تجاری شده و سعی می كنند با تبلیغات فراوان تنها در جذب دانش آموزان كوشا باشند.
هر سال ماجرای مشكلات و مسائل ثبت نام دانش آموزان در مدارس تكرار می شود و گویا برای برخی از مسئولان و حتی والدین امری طبیعی شده به گونه ای كه هر سال باید اتفاق بیفتد در غیر اینصورت غیرطبیعی است! اما با این وجود باید مسئولان آموزش و پرورش نظارت بیشتری بر روند ثبت نام مدارس و عملكرد آنها در طول سال تحصیلی داشته باشند تا بعضی از مدارس و شهریه های آنها باعث تفاوت های طبقاتی در میان افراد جامعه نشود.
*برای اطلاع از اخبار متنوع انتشار یافته در شبانه روز با كانال ایرنا استان تهران در تلگرام به نشانی IRNATEHRAN@ همراه شوید.
خبرنگار: معصومه جوان معبودی - انتشار دهنده: محسن فتاحی
تهرام/7245*1625