تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۲:۴۱

تهران-ایرنا- اختلاف، رقابت و تضاد منافع میان ایالات متحده آمریكا و اتحادیه اروپا تعابیر گوناگونی هستند كه كارشناسان در تبیین نوع رابطه این قدرت ها در دو سوی آتلانتیك به كار می برند.

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، ضد آمریكایی بودن در اروپا به ویژه در حوزه سیاست و اقتصاد روبه گسترش است. اروپا به ویژه برخی كشورها همچون فرانسه و آلمان تلاش می كنند تا هر چه بیشتر خود را از زیر سایه قدرت و نفوذ واشنگتن خارج كنند اما ایالات متحده به روش های گوناگون تلاش می كند تا مانع اجرای این خواسته شود.
رویكردهای ترامپ و طرفداران وی بر این اصل استوار است كه تنها راه جهانی شدن، روی آوردن به اقتصاد بازار آزاد است و همه دولت ها باید از دخالت در اقتصاد ملی خودداری كنند؛ در این زمینه تنها یك استثنا می تواند وجود داشته باشد و آن نیز آمریكا است.
به نوشته تارنمای American Greatness دستكاری در قیمت ارز، ایجاد موانع غیرتعرفه ای و برتری دادن به اقتصاد ملی از جمله محورهایی هستند كه دولت آمریكا آن ها را تنها برای خود می پسندد و كشورهای دیگر را از آن نهی می كند. اتحادیه اروپا با این نگرش ایالات متحده مشكل دارد و آن را نمی پذیرد.
آمریكا در دوره های گوناگون نشان داد برای حفظ صنایع و تولیدات داخلی خود از هیچ حمایتی از فروگذار نمی كند. در بحران مالی كه پس از سال 2008 آشكار شد كاخ سفید در چند مرحله وارد عمل شد و برای حفظ بانك ها، صنایع و موسسه های مالی و تولیدی خود، هزاران میلیارد دلار كمك مالی اختصاص داد. اكنون نیز ترامپ چه در شعار و چه در عمل منافع داخلی را بر عرصه های بین المللی ترجیح داده است.
مشكل اروپا و آمریكا تنها به عرصه های اقتصادی اختصاص ندارد. چالش این است كه ضد آمریكایی بودن (Anti Americanism) موضوعی ریشه دار در اروپا است و همه جنبه های مثبت و منفی در رابطه با این كشور را زیرسوال می برد. شاید دلیل آن است كه آمریكا در بسیاری از حوزه ها معیارهای دوگانه ای را دارد.
به نوشته گزارش بالا در اروپا نمی توان این حس سیاستمداران نسبت به آمریكا را از بین برد، شرایط را عادی نشان داد یا آن را به یك هنجار عادی برای قاره سبز تبدیل كرد زیرا همیشه اینئگونه بوده است كه داشتن احساس ضدآمریكایی به ویژه هنگامی كه یك جمهوریخواه رئیس جمهوری آمریكا می شود معمول بوده است. در دوره ریاست جمهوری «جورج بوش» نیز شرایط همین گونه بود.

**تحریم روسیه محور تازه اختلاف
كاخ سفید به ویژه در دوره ترامپ اتحادیه اروپایی را می خواهد كه همچون موم در مقابل خواسته های آمریكا تسلیم شود. در موضوع ناتو ترامپ می گوید اروپا باید سهم بیشتری از هزینه ها را پرداخت كند، وی در توافق های فرا آتلانتیكی آمریكا هم تجدیدنظر كرد و حتی از برخی از این توافق ها به نفع اقتصاد ملی ایالات متحده خارج شد. همچنین در مورد توافق اقلیمی نیز هیچ توجهی به اصرارهای اروپا نكرد. واشنگتن با استفاده از نفوذ خود بر برخی متحدان خود در قاره اروپا، بر كشورهای قدرتمند این قاره كه به دنبال استقلال سیاسی از آمریكا هستند فشارهای گوناگونی را وارد می كند.
تارنمای روزنامه «فایننشال تایمز» در گزارشی به رقابت آلمان و آمریكا پرداخت و نوشت: استفاده برلین از واحد پولی یورو برای برتری یافتن بر آمریكا در تجارت خارجی موجب نارضایتی هایی از سوی واشنگتن و دیگران شد. یورو واحد پولی ضعیفی نسبت به دلار است و به برلین اجازه می دهد تا جایگاه و بهره اقتصادی خود را از معاملات بیشتر كند. بنابر این گزارش، فشار آمریكا بر دیگر كشورهای اروپایی موجب انتقاد پایتخت های اروپایی از برلین شده است.
نشریه «آتلانیتك» یكی از آخرین نمودهای اختلاف آمریكا و اروپا را تحریم جدید روسیه عنوان كرد و نوشت: اتحادیه اروپا تلاش می كند تا با فشار بر مجلس آمریكا مانع بخش هایی از قانون تحریمی شود كه بنگاه های اقتصادی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد. اتحادیه اروپا تاكید دارد شعار «نخست آمریكا» دونالد ترامپ نباید به گونه ای باشد كه منافع اروپا را در نظر نگیرد.
تارنمای «ایی.یو. آبزرور»(euobserver) هم در گزارشی نوشت اتحادیه اروپا تهدید كرده است كه اقدامات آمریكا را تلافی خواهد كرد.
این موسسه پژوهشی اروپایی در تحلیل سیاست های آمریكا ابراز داشت خط مشی های این كشور بیشتر بر اوكراین و بحث های مربوط به خاك این كشور متمركز است اما نكته اینجاست كه شركت های اروپایی Engie ، OMV ، Shell ، Uniper و Wintershall در پروژه خط لوله نورداستریم 2 با روس ها همكاری دارند. این خط لوله 70 درصد گاز صادراتی روسیه به آلمان را تامین می كند.
«مارتین شافر» یكی از سخنگویان وزارت امور خارجه آلمان اعتقاد دارد ایالات متحده با وضع این تحریم ها به دنبال آن است تا مانع فعالیت و همكاری شركت های اروپایی با روسیه و در نتیجه توقف خطوط لوله انرژی میان دو طرف شود و در مقابل كاری كند تا شركت های آمریكایی گاز بیشتری را به اروپا بفروشند.
به گفته وی این برای اروپا غیرقابل پذیرش است كه از تحریم ها به عنوان ابزاری برای تامین منافع صنایع ایالات متحده استفاده شود. یك فعال اقتصادی برجسته آلمانی هم تاكید دارد ایالات متحده تنها به دنبال تامین منافع اقتصادی خود است.
اتحادیه اروپا به شدت به تامین انرژی مورد نیاز خود از سوی روسیه متكی است. قانون جدید كنگره شركت های حوزه انرژی اروپا را كه با مسكو همكاری دارند مجازات می كند. در پاسخ به این اقدام آمریكا، برخی رسانه های اروپایی اعلام كردند این اتحادیه پیش نویس طرحی را آماده كرده است كه به اقدامات واشنگتن پاسخ می دهد. در صورتی كه ترامپ كاری را برای تامین منافع اروپا انجام ندهد در آن صورت شكایت به سازمان تجارت جهانی و دست زدن به اقدامات تلافی جویانه از سوی این اتحادیه دنبال خواهد شد.

پژوهشم**9130 **1601** خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.