به گزارش روز سه شنبه، نام فرش از قرن ها پیش با نام ایران عجین شده است؛ به طوری كه رقیبان نوظهور فرش دستباف ایران (چین، هند، پاكستان و...) بخش زیادی از تولیدات خود را با استفاده از طرح و نقش های اصیل و سبك های معروف ایران به فروش می رسانند.
سهم ویژه ای از هنر و تمدن ایران مدیون فرش است كه از دیرباز یكی از بهترین راه ها و ابزار انتقال فرهنگ اصیل ایران به دیگر جوامع به شمار می رود.
سابقه تولید فرش به سه هزار سال پیش می رسد. این هنرِ صنعتی دارای فناوری بومی و همچنین پشتوانه عظیمِ طرح و نقشه همراه با تنوع منطقه ای است و انواع آن اعم از قالی، قالیچه، گلیم و دیگر دستباف ها جایگاه بسیار بالایی میان دیگر كشورهای جهان دارد.
در كنار ابعاد فرهنگی و هنری كه به آن اشاره شد ابعاد اجتماعی صنعت فرش نیز بسیار مهم است. می توان گفت فرش در اقتصاد ملی از بُعدِ اشتغال، ارزش افزوده و صادرات جایگاه ویژه ای دارد.
اشتغال بسیاری از جمعیت شهری، روستایی و عشایر ایران به شكل تمام وقت یا پاره وقت یا در قالب فعالیت های فصلی ظرفیتی است كه براحتی قابل جایگزینی نیست.
در همین پیوند از یكم شهریورماه بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی فرش دستباف در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برپا شده و تا هفتم شهریورماه با حضور 730 شركت تولیدی و صادراتی میزبان علاقه مندان است.
در حاشیه برگزاری این نمایشگاه برخی تولیدكنندگان و صادركنندگان این عرصه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از فراز و نشیب های این صنعت سخن گفتند.
** عمده مشكل فرش دستباف، لجاجت بر بازارهای سابق است
«سعید محرری» كه 33 سال سن دارد و در زمینه صادرات فرش فعالیت می كند، عمده مشكل صنعت فرش دستباف را لجاجت بر بازارهای سابق و نبود بازاریابی نوین دانست.
وی گفت: میانگین سنی صادركنندگان ما 70 تا 80 سال است. این صادركنندگان سنتی همچنان بر صادرات به كشورهایی كه در این سال ها با آنها در تماس بودند لجاجت می كنند؛ در حالی كه بازارهای دنیا تشنه فرش ایران است و باید این بازارها توسط افراد جوان با انگیزه شناسایی شود.
این صادركننده جوان اضافه كرد: اتاق های بازرگانی باید زمینه ای فراهم كنند كه افراد جوان و باانگیزه به كشورهای مختلف بروند و بازارهایی را مناسب صادرات فرش دستباف شناسایی كنند. البته باید از تجربه افرادی كه سال ها در این زمینه فعالیت كرده اند نیز استفاده شود.
وی تاكید كرد فرش دستباف در مرحله كماست و اگر دولت می خواهد این صنعت را احیا كند باید كنار هر رایزن فرهنگی در كشورهای مختلف چندین رایزن اقتصادی نیز حضور داشته باشند تا در زمینه صادرات فرش به كشورهای مختلف اقدام های لازم را انجام دهند.
این صادركننده جوان تجارت رو در رو را تجارت موفق عنوان كرد و گفت: اگر بدرستی بازاریابی شود می توانیم انتظار موفقیت داشته باشیم. البته باید در شناسایی بازارهای هدف به شكل شهری و منطقه ای عمل كنیم و از نزدیك با سلیقه مصرف كنندگان آشنا شویم.
«طرح ها و رنگ های فرش های تولیدی باید با سلیقه مصرف كننده متناسب باشد. دیگر زمان آن نیست كه تولیدكننده مطابق سلیقه خود فرش تولید كند و باید اینها با یكدیگر در ارتباط باشند».
محرری تاكید كرد «مشكل صنعت فرش با اعطای تسهیلات و جایزه صادراتی حل نمی شود. این تسهیلات، مسكن موقتی اند كه فقط هزینه سفر تفریحی برخی تاجران را تامین می كند».
این صادركننده افزود: با وجود جنگ و ناامنی در منطقه هنوز برخی متقاضیان در این كشورها فعالیت می كنند؛ گرچه باید فرش ها را مطابق سلیقه مصرف كننده و با قیمت مناسب تولید كنیم.
محرری یادآوری كرد: این صنعت ظرفیت ایجاد اشتغال بالایی دارد و اكنون هشت میلیون نفر در آن مشغولند كه در مقایسه با اشتغال های دیگر با مشكلاتی همچون ایجاد ترافیك، آلودگی محیط، مصرف برق و اشغال مكان خاص همراه نیست و می توان با كمترین هزینه، زمینه اشتغال بسیاری از افراد جامعه را فراهم كرد.
** تورم تولید در فرش دستباف
یك مدیر فروش فرش های ابریشم دستباف نیز به خبرنگار ایرنا گفت: وضعیت فرش دستباف در چندین سال گذشته بغرنج شده كه گره اساسی آن مربوط به تحریم هاست.
«مصطفی رحمانی» اضافه كرد: در 10 سال گذشته بازار جهانی را از دست دادیم و كشورهایی همچون چین كه نیروی انسانی ارزانی دارند از این فرصت استفاده كردند و در بسیاری از بازارهای پیشین ما حاضر شدند.
وی تاكید كرد هنوز از بازارهای هدف شناخت زیادی نداریم و گفت: طرح فرش ها باید با معماری دنیا و نیازهای بازار متناسب باشد.
«مسئولان باید بستر لازم را برای ارتباط بین مصرف كننده و تولیدكننده فراهم كنند تا تولیدات متناسب با سلیقه آنها باشد».
رحمانی ادامه داد: اكنون با تورم تولید روبروییم. كاهش قدرت خرید مردم و افزایش فرش های ماشینی نیز باعث كسادی بازار شده است.
وی از دولت دوازدهم خواست با ابزارهایی مانند برگزاری نمایشگاه های بین المللی، دعوت از تاجران دیگر كشورها و برنامه ریزی برای تبلیغات گسترده به رونق این صنعت مادری كمك كند.
** فرش های بی كیفیت در بازار فرش دستباف
یك تولیدكننده و صادركننده تابلو فرش نیز به خبرنگار ایرنا گفت: نبود ابزارهای كنترل كیفیت فرش های تولیدی یكی از مشكلات صنعت فرش دستباف است.
«حمید ارشدی» پیشنهاد كرد از سوی نهادهای نظارتی، شاخص هایی برای تولید فرش دستباف تعیین و از حضور فرش های بی كیفیت در بازارهای داخلی و جهانی جلوگیری شود.
وی بیان كرد: دستگاه هایی در داخل كشور تولید و وارد بازار شده است كه طرح های مورد نظر را روی فرش های ماشینی سفید چاپ می كنند و با نازل ترین قیمت به مصرف كننده می فروشند.
ارشدی كاهش قدرت خرید مردم را از دیگر مشكلات صنعت فرش عنوان كرد و گفت: دوام هر صنعتی در گرو سوددهی و فروش آن است.
وی از مسئولان خواست برای معرفی فرش دستباف به بازارهای جهانی و انجام تبلیغات در این زمینه كمك كنند.
** انگیزه كم جوانان برای بافندگی
«حسین عمرانی» صادركننده فرش عشایر است كه 26 سال در این زمینه سابقه دارد.
عمرانی به خبرنگار ایرنا گفت: ذائقه جوانان عشایر تغییر كرده است و دیگر به بافندگی علاقه ای ندارند؛ زیرا این شغل برای آنها صرفه اقتصادی ندارد و ترجیح می دهند به شغل های دیگر بپردازند.
وی تاكید كرد «طرح های سنتی عشایر همچنان علاقه مندان خاص خود را در دیگر كشورها دارد و این حرف ها درباره لزوم به روز شدن همه طرح ها را قبول ندارم اما متاسفانه مشكلات گمركی و بانكی باعث شده است تاجران به خرید فرش های دستباف ایران تمایل كمتری داشته باشند.
به گزارش ایرنا، رییس مركز ملی فرش ایران چندی پیش اعلام كرد براساس آمار گمرك ایران، در چهار ماهه امسال ٨٩ میلیون دلار فرش دستباف صادر شد كه از نظر ارزش7.3 درصد نسبت به پارسال رشد نشان می دهد.
به گفته «حمید كارگر»، آمریكا بزرگ ترین واردكننده فرش ایران است كه در سال های ٢٠١٠ تا 2016 میلادی به دلیل اعمال تحریم ها، صادراتی به این كشور نداشتیم اما پس از آغاز اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترك) در دی ماه سال 1394، صادرات به این كشور از سر گرفته شد و پارسال به 90 میلیون دلار رسید كه نسبت به سال های پیش از تحریم رشد 10 میلیون دلاری را نشان می دهد.
رییس مركز ملی فرش ایران، میزان صادرات پارسال این محصول را 196 میلیون دلار عنوان كرد.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
اقتصام*٩١٣٢*1961* گزارش: فرزانه سلامت بخش*انتشار: مریم مسعود
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۶ - ۰۸:۰۳
تهران- ایرنا- تولیدكنندگان و صادركنندگان فرش دستباف از بی اعتنایی به بازاریابی جهانی، كاهش تقاضای داخلی، بی انگیزگی بافندگان به سبب درآمد اندك و جولان فرش های بی كیفیت در بازار می گویند و سیاستگذاری های دقیق تر را برای كمك به این صنعت اشتغالزا خواستارند.