تاریخ انتشار: ۸ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۰:۱۷

انزلی-ایرنا- نابسامانی میدان مركزی شهر انزلی با پیشینه و بناهای تاریخی ارزشمند ، درد مشترك اهالی انزلی و مایه تاسف گردشگران است.

به گزارش ایرنا، این میدان با عمارتهایی چون ساختمان دادگستری قدیمی ، بانك ملی ( قندچیان) ، هتل گل سنگ ، مناره ، ساختمان شهرداری ، كلیسای حضرت مریم و مدرسه مهدخت و آن سو تر پل تاریخی در قدیم یكی از زیباترین میدانهای ایران بود و اكنون نیز بافت تاریخی با ارزش این شهر محسوب می شود .
اما امروزه این میدان كه بخشی از هویت تاریخی شهر را تشكیل می دهد با ساختمانهای فرسوده و بدنما و خطرساز ، كیوسكهای متعدد ، بنرهای بزرگ تبلیغاتی به ملغمه ای زشت و آزار دهنده و نیمه ویرانه تبدیل شده است .
یكی از ساختمانهای قدیمی تخریب و به جای آن در بهترین نقطه شهر توقفگاهی بی سر و سامان و بد منظر در مجاورت كیوسك پلیس بدون لحاظ نمودن مقررات راهنمایی برای خودروها ساخته شد.
بارها شاهد ریزش بخشهایی از جداره فرسوده این میدان بودیم كه در موردی موجب تخریب یك خودرو نیز شد اما متولیان شهرداری تنها به پوشاندن ساختمانهای فرسوده زیر بنرها اقدام و شهر را مایه تمسخر گردشگران و شرمندگی شهروندان نمودند.
راه دسترسی پل جدید انزلی به میدان و پس از آن كیوسكی در میان دو پل جدید و قدیم نیز به این آشفتگی افزود.
در چند سال اخیر مسئولان و متولیان میراث و شهرداری از ساماندهی و احیای بافت تاریخی میدان و جداره شهری ، فراوان سخن به میان آورده اند اما وضعیت نشان دهنده این است كه راه به جایی نبرده اند.
*میدان جزئی مهم از شهر گرفتار نابسامانی
سعید وحدتی پور كارشناس معماری در این باره به ایرنا گفت : میادین بعنوان گره شهری یكی از مهمترین اجزای تشكیل شهر هستند و نقش عمده ای را نه تنها به لحاظ آمد و شد خودروها بلكه به لحاظ منظر شهری ایفا می كنند .
وی با اشاره به نقش فرهنگی میدان اصلی شهر در گذشته افزود: میادین اكنون بیشتر تبدیل به محل تقسیم حركتهای ترافیكی شده اند و نقش قبلی فرهنگی خود را از دست داده اند.
این كارشناس معماری خاطرنشان كرد: میدان مركزی شهر انزلی بافت تاریخی ثبت شده دارد و جداره های آن از اهمیت خاصی برخوردارند و باید از لحاظ ارتفاع ، بافت و شكل جداره بر اساس منطق و همچنین موازین میراثی طراحی شود ولی متاسفانه تاكنون این كار صورت نگرفته است .
وحدتی پور تصریح كرد : مثلا بانكهای نوساز رعایت بافت و فرم میدان را نكردند و همین منظر بدی به میدان بخشیده است .
به گفته وی در خود میدان نیز چندین بار فرمهای ترافیكی طراحی شد كه نه مشكل ترافیكی را حل كرد و نه طراحی زیبایی داشت .
این كارشناس خاطرنشان كرد : زمین بایر ضلع شرقی كه بعنوان توقفگاه خودرو مورد استفاده قرار می گیرد بخشی از بافت دور میدان بوده كه باید به همان شكل و ارتفاع ساخته و بانك ملی نیز با قدمت تاریخی باید مرمت شود و قابلیت بهره برداری پیدا كند ولی مالكان به فكر انتفاع بیشتر هستند و انگیزه لازم برای طراحی با رعایت جداره تاریخی وجود ندارد .
وی در خصوص كیوسك احداث شده در جوار پل انزلی گفت : كیوسك میدان بنایی موقت و قابل برداشتن است ولی این كه بین دو پل كه اصلا جای مناسبی برای كیوسك راهنمایی و رانندگی نیست بنای دائمی و بزرگی برای این كار ساخته شده بر آشفتگی منظر شهری افزوده است.
اما نقش شورای شهر انزلی كه اصولا متولی اصلی ساماندهی به اوضاع شهر است در این میانه چه بوده است .
**خواسته ما اجرایی نشد
سعید آفتابی عضو سابق شورای شهر انزلی اذعان كرد: تلاش های چندین ساله دست اندركاران شهر درسال های اخیر اعم از شوراها، نمایندگان، شهرداران ، فرمانداران در تمام دولت های ادوار اخیر به سرانجام نرسیده است.
وی افزود: اختلاف نظر میان طیف طراحان، مجریان و نگاهبانان میراث ملی كشور همواره با دشواری های بیشماری روبرو بوده است.
آفتابی خاطرنشان كرد: هدفی كه در سال گذشته دنبال شد، اصلاح وضعیت تا حدی مطلوب تر و به صورت گام به گام بود . جداره میدان از یك سو، هندسه مركزی و نماد میانی آن از سوی دیگر به صورت قدم هایی مجزا دیده شد.
به گفته وی تصمیم بر آن شد تا سامان دهی میدان از ضلع شمالی آغاز شود و البته این به معنای رهاسازی سایر اضلاع نبود ، بلكه باید تمام برخوردهای لازم با مالكان شخصی غیر پیگیر و كمك های لازم به مالكان متعهد انجام می شد.
این عضو سابق شورای شهر انزلی تصریح كرد : در راستای آزادسازی فضای میراثی میدان تاریخی شهر كه دغدغه بزرگ شهرمان محسوب می شود، یكی از قدم های مهم، حذف كیوسك های متعدد پلیس بود كه با ورود به فضای میدان امام كاملا در مقابل دیدگان هستند.
وی همچنین اظهار كرد: به بیان دیگر، تابلوی مقابل گردشگران در ضلع شمالی عبارت بود از مناره ساعت كه برای بازسازی با برآورد هزینه ای در حدود 700 میلیون ریال باید توسط شهرداری با همكاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مرمت شود.
همچنین به گفته وی با مذاكرات پیاپی با مالك خصوصی زمین بایر واقع در ضلع شمالی میدان ، دیواره ای در جلوی آن احداث شد تا كمی از ظاهر نازیبای آن پوشیده شود.
وی افزود: ساختمان تاریخی بانك ملی نیز با بودجه خود بانك بر اساس چارچوب های میراثی با سرعت اندك در حال بازسازی است.
وی تصریح كرد : اما مساله كیوسك های متعدد باید جوری حل و فصل می شد كه نهادهای انتظامی پذیرای خروج از آن محدوده باشند كه تنها راه حل، جابجایی در جایی در محدوده میدان تا پل ها بود. نقشه اولیه به صورت كلبه ای كوچك طرح شد كه مجهز به فضای پارك و به فرم سنتی بود. اما متاسفانه در بسیاری از شهرها، همواره طرح نخست پیامی دارد و نتیجه چیزی دیگر و بسیار متفاوت است.
این استاد دانشگاه گفت: به هر حال آنچه كه گذشت، نتیجه ای غیرقابل قبول را به نمایش گذاشت كه به حق درخور آن فضا نبوده و نیست. لذا پیرو تذكر به جای شماری از رسانه ها و نیز خواست شهروندان ، به جهت تعهد به مسائل مرتبط به امور حمل و نقل شهرمان پیگیر مساله شده و در معیت شهردار وقت كوشیدیم تا شرایط هر طور شده به گونه ای اصلاح شود كه مقررات سازمان میراث فرهنگی، نظر شهروندان، ایده های نهادهای نظامی و همه و همه تا حدی تامین و تلطیف شود.
وی افزود: جلسات متعددی در دفتر فنی استانداری، شهرداری و نیز سازمان میراث فرهنگی و در پی آن بازدیدهای مكرری انجام و نقشه برداری و طرح اصلاحی تهیه شد.
به گفته وی با همه اینها طرح و اجرا به قدری از هم فاصله داشتند كه كسی نمی توانست پذیرای نتیجه باشد. سرانجام در پی جلسه نهایی 9 مرداد 96 در محل دفتر فنی استانداری ، شهردار وقت، مدیران استانداری و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نتیجه این شد كه سقف ساختمان به هیچ وجه زیبایی بصری ندارد و باید به فرم مسطح و با پوشش فضای سبز اصلاح شود، مساحت ساختمان باید از 3 واحد به 2 واحد كاهش یابد ، كاربری آن به هیچ وجه برای پلیس در نظر گرفته نشود.
آفتابی اظهار داشت : دست كاری های پیاپی در طرح اولیه ما را به آنجا رسانید كه كیوسك ها تا زمانی كه طرحی هماهنگ ارائه شود، سر جای خود بمانند چرا كه ظاهرا نیت آزادسازی نمای ضلع شمالی كار به جایی نمی برد.
به گفته وی در نهایت مقرر شد : از فضای فعلی كیوسكهای احداث شده در پای پل به عنوان كاربری میراث فرهنگی و گردشگری برای مردم استفاده شود و تا زمان ارائه طرح جامع میدان، این فعالیت برقرار باشد.
*ساماندهی میدان مركزی خواسته جدی شهروندان انزلی
به عبارتی اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی میدان اصلی شهر انزلی نه تنها تاكنون راه به جایی نبرده بلكه به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح و فقدان نظارتهای كافی خود دردی را بر دردهای این محدوده تاریخی و فضای مركزی شهری انزلی افزوده است .
سازمانهای مردم نهاد انزلی در بدو فعالیت شورای شهر جدید تاكید می كنند دیگر زمان آزمون و خطا گذشته است و از نمایندگان خود در این شورا انتظار دارند با انتخاب فردی دارای تخصص و تجربه كافی برای به عهده گیری مسئولیت شهرداری شهری با قدمت و ارزش تاریخی و مشاوران متخصص و دلسوز و مجریان كارامد و مسئول نسبت به بهسازی شهر همت گمارند.
میدان مركزی بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی انزلی است جلوگیری از تخریب و تلاش برای احیای آن ضروری و از خواسته های جدی مردم این شهر ارزشمند ساحلی است.
گزارش: گیتی بابایی
6030