در گزيده اي از اين مطلب مي خوانيم: روزگاري اين طرح ها نمادي براي تمايز قبيله ها و ابراز وجود ياغي ها و سركش ها بود و نگاه مثبتي نسبت به آن ها وجود نداشت.خالكوبي در ايران قديم، بيشتر نزد بعضي از زنان، پهلوانان و اوباش جاهل مرسوم بود، اما امروزه اين موضوع براي جوانان بيشتر يك «مُد» به حساب ميآيد. خالكوبي كه امروزه «تتو» ناميده ميشود، مانند هر پديده در عصر مدرن، دچار اقتضائات جديد شده است و اكنون ديگر آن رذالت گذشته را ندارد و بلكه به يك «پز» تبديل شده است و برخيها را براي زدن نقشي بر بدن، راهي يكي از كشورهاي آسياي شرقي ميكند.
** چرا «تتو» ميكنند؟
روانشناسان، در تحليلي خوشبينانه، علاقه جوانان به خالكوبي را ناشي از رفع نيازهاي رواني و پيوند آن با خودنمايي تفسير كردهاند و تحليلي بدبينانه علت آن را برخورداري از شخصيت «مازوخيسم» يا خودآزاري دانستهاند.
شكايت از روزگار و شِكوه از شرايط موجود يكي از اصليترين دلايل خالكوبي است، چه آنكه اشعار غمآلود زيادي را ميتوان ديد كه براي «تتو» استفاده ميشود، به نظر ميرسد اين نوع اعتراض به اوضاع با آسيب رساندن به بدن در ميان جوانان طرفداران زيادي دارد.
خيلي از كسانيكه خودشان «تتو» ميزنند، اينكار را هنر نقاشي ميدانند؛ نقاشيهايي با ظرافت و جزئيات بالا كه هنگام كشيدن آنها بايد تمركز حواس زيادي داشته باشند و همه تلاششان را براي رسيدن به بهترين طرح در نخستين اقدام به كار ببرند، چون جبران اشتباه در طراحي «تتو» كاري سخت و دردناك است.
** نگاه منفي جامعه به خالكوبي
امروزه برخي از خانم ها هم از قافله «تتو» عقب نماندهاند، كافي است سري به استخرها بزنيد تا انواع و اقسام خالكوبي ها را روي بدن آن ها ببينيد! فرق عمده تتوي دختران با پسران در حجم و انگيزه انجام اين كار است، دختران بيشتر در جاهايي كه ديده نميشوند، خال ميزنند و معمولا هم طرح هاي كوچك مانند پرنده، گلها و نظائر بر آنها را انتخاب ميكنند. انگيزه اكثر آن ها هم زيبايي و به مد روز بودن است، اصلاً دختران از اينكه كسي درباره خالكوبي پرستوي روي شانهشان حرف بزند، خوشحال مي شوند و همين دليلي است كه اين كار را انجام مي دهند و با اينكه بعضي قسمت ها مثل داخل بازو، مچ پا و يا پشت گوش درد زيادي دارد، اما آن را تحمل ميكنند، چون طرحهاي دخترانه بيشتر به درد اين قسمت ها ميخورد.
** نشاني از اختلال شخصيت
عليرضا سفيدچيان متخصص بيماري هاي اعصاب و روان با مروري بر دلايل اشتياق به تتو و خالكوبي، ميگويد: مُدگرايي، شكايت از روزگار و شِكوه از شرايط موجود، مطرح كردن خود، بروز صفات خودشيفتگي، بيان تعارضها و كشمكشهاي دروني و حل نشده، تحمل درد و يك رفتار خودآزارانه (مازوخيسم)، بيان جرات ورزي به دليل عقده حقارت سركوب شده، بيان باورها و اعتقادات، تنفر عليه خويش و اعتراض به جسم از جمله عمده دلايلي است كه افراد بسته به شرايط روحي خود، دست به «تتو» ميزنند.
اين متخصص اعصاب و روان معتقد است: پوشاندن زخم ها يا جاي عمل، ضعف شخصيتي و اختلال هاي رفتاري، رسوم و سحر و جادو، به دنبال مصرف مواد مخدر و الكل رفتن، پذيرفته شدن در گروههاي نامتعارف اجتماعي، ضربه هاي عاطفي و شكستهاي عشقي، تشديد رفتارهاي فمنيستي در زنان، حركت خلاف هنجارهاي جامعه (اعتراض اجتماعي) نيز از ديگر دلايل به اثبات رسيدهايي است كه در بسياري از مواقع پشيماني بعدي، تشويش و افسردگي را به دنبال ميآورد.
اين روان پزشك ميافزايد: اغلب افرادي كه خالكوبي ميكنند به ويژه بانوان، دچار سندرم هيسترويونيك (خودنمايشي) هستند و از نگاه ديگران به خود احساس غرور و لذت ميكنند.
** تتوهاي زيرزميني
سرهنگ مجيدغفاري، مسئول مركز اطلاعرساني معاونت اجتماعي نيروي انتظامي به گزارشگر روزنامه اطلاعات ميگويد: نيروي انتظامي در خصوص تتو كردن افراد دخالتي ندارد و افراد بسته به سلايق شخصي، دست به اين كار ميزنند كه بيشتر آنها به صورت زيرزميني است.
مسئول اطلاعرساني معاونت اجتماعي ناجا اضافه ميكند: اگر پليس گزارشي درباره فعاليت هاي زيرزميني درباره تتوكردنهاي نامتعارف كه با شعائر اسلامي و جامعه ديني منافات داشته باشد دريافت كند، با دستور قضايي ورود ميكند.
مسئول اطلاعرساني ناجا اظهار ميدارد: در خصوص نقوش مورد استفاده در پوشاك، پليس توانسته است با ورود به موقع، مانع توليد و ترويج فرهنگ غربي شود.
** تتو و خانواده ها
رضا ناظري روانشناس و مشاور خانواده يكي از علل خالكوبي رابه اشكالاتي كه در خانواده يا والدين وجود دارد، مربوط ميداند و ميگويد: والديني كه بيش از اندازه به فرزندان خود فشار ميآورند و مدام در حال كنترل آنها هستند، استقلال فرزندشان را محدود ميكنند و به او اجازه خود بودن نميدهند. زماني كه استقلال سلب ميشود، اعتماد بهنفس گرفته خواهد شد و به دنبال آن عزت نفس فرزندان مشكل پيدا ميكند و در نتيجه كودك، نوجوان و جوان ديگر نميتوانند خود را باور كنند. در واقع، ضعف شخصيتياي كه وجود دارد، احتمال انجام اين كار را افزايش ميدهد.
اين روان شناس ادامه ميدهد: مطالعه ديگري كه در دانشگاه اكسفورد انگلستان انجام شد، نشان داده است، بعضي از افرادي كه تاتوي بدن دارند، در كودكي مورد آزار جنسي قرار گرفتهاند و گاهي هم ضربه هاي عاطفي و تلخي به فرد وارد ميشود كه مثلاً مجبور است به دلايلي يك رابطه عشقي را پايان دهد.
همچنين بعضي افراد براي بيان ابراز نارضايتيهاي خود مثلاً به دليل اختلاف طبقاني يا بيان اعتراضات سياسي، از «تاتو» استفاده ميكنند و گروهي هم «تاتو» را نتيجه تنفر از خود ميدانند و براي بيان نارضايتي از خود و زندگي، تاتو ميكنند. اين افراد ممكن است به خودزني هم دست بزنند. خودزني نوعي اعتراض به بدن، خانواده و گذشته خود است و عادت خودآزاري يا مازوخيسمي مطرح ميشود. هدف برخي خانمها نيز از تاتو كردن برابري با مردان است.
** عوارض پزشكي «تتو»
به گفته كارشناسان، «تتو» به عنوان يك رفتار پُرخطر، امكان انتقال بيماريهاي ويروسي مانند هپاتيت نوع2، ايدز، بيماريهاي پوستي ـ التهابي، زگيل و زرد زخم را فراهم ميكند.
وي ميافزايد: «تتو» از نظر پزشكي به غير از موارد نادر كه براي پوشش يك جوشگاه غيرقابل درمان و زشت در صورت، آن هم از سوي پزشك متخصص پوست به كار ميرود، در بقيه موارد از جمله دلايل زيبايي يا آرايش دايم توصيه نميشود.
طباطبايي هشدارمي دهد: طبق اطلاعيه هاي وزارت بهداشت و درمان اين كار جرم تلقي ميشود، زيرا عوارض جدي مانند ايجاد گوشت هاي اضافي، انتقال عفونت هايي مانند ايدز، هپاتيت، سل و تبخال، تغيير رنگ پوست و تحريك بيماري هاي زمينهاي را به دنبال دارد. اين پزشك متخصص اضافه ميكند: متاسفانه عده اي در آرايشگاه ها به طور غيرمجاز و غيراستريل «تتو» ميكنند و بعد از منصرف شدن، به پزشكان متخصص پوست براي رفع آن مراجعه ميكنند كه گاهي بعضي از تتوها كه رنگهاي گوناگون در آن به كار رفته است، درمان بسيار مشكلي دارد و بايد به دفعات با ليزر برداشته شود.
** احكام خالكوبي در اسلام
اكثر مراجع تقليد در مورد خالكوبي مردان و تتوي زنان گفتهاند كه اگر خالكوبي مجرد رنگ باشد و يا در زير پوست بوده و بر ظاهر پوست چيزي كه مانع از رسيدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحيح است. مگر زماني كه مانع مذكور روي پوست و داراي جرم باشد، به نحوي كه مانع از رسيدن آب به پوست شود كه در اين صورت بايد ابتدا مانع را برطرف و سپس اقدام به غسل يا وضو كرد.
بنابراين اگر تاتو، جرم داشته باشد و مانع از رسيدن آب وضو و غسل به بدن شود، بايد قبل از وضوء يا غسل برطرف شود و در غير اين صورت اگر همانند خالكوبي و زير پوست باشد كه مانع از رسيدن آب بر آن نشود، اشكالي ندارد و انجام اعمالي از حج مانند طواف و نماز طواف كه نياز به طهارت (وضو و غسل) دارد، در چنين حالتي صحيح است.
** ضرورت اطلاع رساني رسانه ها
مجيد ابهري متخصص علوم رفتاري و آسيبشناس اجتماعي درتشريح جايگاه تاريخي خالكوبي اظهار ميدارد: خالكوبي در عهد باستان و در برخي از دورههاي تاريخي به عنوان آرايش براي مردان و زنان مورد استفاده قرار ميگرفت. در دوران «ابنسينا» نيز افرادي براي تسكين دردهاي خود، در نقاط مخصوصي از بدن خالكوبي ميكردند.
اين رفتارشناس اجتماعي اضافه ميكند: در سالهايي هم خالكوبي مخصوص افراد سابقهدار و بزهكاراني بود كه در زندان اين عمل را انجام ميدادند و اگر كسي با خالكوبي ديده ميشد، اكثريت مردم به سابقهدار بودن وي اطمينان مييافتند. متاسفانه در دوران ما، «تاتو» جاي «خالكوبي» را گرفته است و بسياري از زنان و مردان بدون آگاهي از سابقه آن، بدن خود را در اختيار خالكوبان قرار ميدهند.
اين استاد دانشگاه ميافزايد: 95 درصد از خالكوبان، دچار سندرم هيسترويونيك(خودنمايشي) هستند و از نگاه ديگران به خود، احساس غرور و لذت ميكنند.
اين رفتارشناس اجتماعي، چشم و هم چشمي و رقابتهاي ناسالم، نبود الگوي درست تربيتي، آگاه نبودن از فلسفه و عوارض خالكوبي و تقليدهاي كوركورانه براي جلب توجه ديگران به خصوص در ميان قشر جوان، از ديگر علل گرايش افراد به خالكوبي عنوان ميكند و درباره ديدگاه اسلام در مورد خالكوبي ميافزايد: دين مبين اسلام با هر حركتي كه به بدن زيان وارد كند، مخالف است و حتي اگر كسي بر بدن خود سيلي يا ضربه بزند، بايد كفاره پرداخت كند. از اينرو از آنجا كه خالكوبي مجروح كردن بدن است، در اسلام مورد پذيرش نيست.
اين آسيب شناس اجتماعي با بيان اينكه اكنون حدود 5درصد زنان و مردان كشور به دنبال خالكوبي هستند و بايد رسانه ها به فكر پيشگيري و اطلاع رساني در خصوص عواقب و آسيبهاي ناشي از آن باشند، ميگويد: برخي بر اين باورند كه اگر خالكوبي مورد علاقه آنها نبود، بعدها آن را پاك ميكنند، در حالي كه پاك كردن خالكوبي نياز به هزينه هاي بسيار زياد دارد و رنج و درد آن سه برابر خالكوبي است و اين كار به درستي نيز انجام نميگيرد و بايد با ليزر پاك شود كه مستلزم هزينه هاي گزاف است و يا به وسيله اسيد پاك شود كه دردهاي فراواني دارد و حتي به آسيب هاي پوستي ميانجامد.
*منبع: روزنامه اطلاعات؛1396،6،12
**گروه اطلاع رساني**9117**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصي
تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۳۹۶ - ۰۸:۵۶
تهران- ايرنا- روزنامه اطلاعات در گزارشي پيامدهاي بهداشتي و رواني خالكوبي را بررسي كرد و نوشت: داستان «كبودي زدن قزويني بر شانگاه، صورت شير و پشيمان شدن او به سبب زخم سوزن» در دفتر اول مثنوي فارغ از «حسه» و «قصه»، به موضوعي اشاره دارد كه امروز به پديدهاي مالوف نزد شماري از جوانان بدل شده است.