شهلا حبیبی ؛ اصولگرای اصلاح طلب- فاطمه اشرفی*

شهلا حبیبی ؛ اولین زن در تاریخ پس از انقلاب اسلامی بود كه با حكم آیت الله فقید هاشمی رفسنجانی و در مقام مشاور رئیس جمهور ؛ سكان سیاست گذاری ؛ برنامه ریزی و اقدام برای بهبود وضعیت و جایگاه زنان را در سال 1370 به دست گرفت . سالهایی كه نه تنها باور عمومی بلكه باور غالب دست اندركاران و مسئولین دستگاههای اجرایی برای پذیرش حداقل های مربوط به حقوق زنان از كوچكترین آمادگی و پذیرش برخوردار نبود و این شهلا حبیبی بود كه با شجاعت بی نظیرش ؛ در كنار فرهنگ سازی برای اصلاح نگرش های اجتماعی به ضرورت جریان سازی و نهادینه ساختن مسایل زنان در دستگاههای اجرایی همت گمارد تا جریان عدالت اجتماعی برای رفع موانع پیشرفت زنان را سرفصل برنامه ریزی های دولتی قرار دهد .
تاسیس دفاتر امور زنان و انتصاب مشاورین وزرا و دستگاههای اجرایی در امور زنان را علیرغم مقاومت های فراوان از سوی دستگاههای اجرایی را در دستور كار قرار داد تا تمام سازمانها و وزارتخانه های كشور در سیاست ها و برنامه های خرد و كلان خود مسایل زنان را مورد توجه قرار دهند .
برای اولین بار در تاریخ پس از انقلاب ؛ حركت های ماندگاری در تعاملات بین المللی و منطقه ای در حوزه زنان شكل گرفت و تهران روزهای پر ترافیكی را در برگزاری نشست های بین المللی و آمد و رفت شخصیت ها و چهره های موثر دنیا در بخش زنان را تجربه كرد و در عین حال حضورهای پر قوت و تاثیر گذار زنان ایرانی در مجامع بین المللی ؛ فرصتی برای دنیا فراهم كرد تا جایگاه و موقعیت زنان توانمند ایرانی را به رسمیت بشناسند .
حضور موفق زنان ایرانی در چهارمین كنفرانس جهانی زن در پكن در سال 1374 به عنوان اولین تجربه حضور فراگیر زنان در مجامع بین المللی و تاثیر غیر قابل انكار آنان بر سند جهانی برنامه عمل زنان ؛ مرهون تلاش های بی دریغ شهلا حبیبی بود . آنجا كه خبرگزاری های معتبر بین المللی اعلام كردند كه ایران و كشورهای اسلامی برنده نهایی كنفرانس پكن و برنامه عمل زنان در جهان شدند.
حساس سازی جامعه پس از انقلاب كه زنان ایرانی را به انزوا كشیده و جامعه زنان را به خود كم بینی های ناشی از به حاشیه رانده شدن مبتلا نموده بود را حیات بخشید و در سطوح گوناگون در دستور كار دفتر امور زنان كوچكی قرار داد كه در گوشه ای از نهاد ریاست جمهوری ؛ خود را مسئول جبران تمام كاستی ها و بی مهری های حوزه زنان در سراسر كشور می دانست .
در این میان اما موثرترین حركت ماندگار شهلا حبیبی را در بنای نوین سازمانهای غیر دولتی زنان در ایران باید دانست كه تا آن زمان به تعداد انگشتان دست هم نمی رسید و شاید به جرات می توان از این بانوی خستگی ناپذیر به عنوان پیشكسوت و معمار جامعه مدنی و سازمانهای غیر دولتی زنان در ایران نام برد كه با تسهیل گری موثر و جلب اعتماد نهادهای مدنی از تمام گرایشات سیاسی ؛ علمی و حتی دینی ؛ بیشترین تاثیر گذاری را در سطح داخلی و بین المللی رقم زد و امروز شاهد فعالیت ها و اقدامات ثمر بخش این سازمانها در بهبود وضعیت زنان كشور در حوزه های اجتماعی ؛ فرهنگی ؛ زیست محیطی ؛ كارآفرینی و رسانه ای هستیم. سازمانها و نهادهایی كه در سایه امنیت اجتماعی سالهای دهه 70 در كشور نشو و نما یافتند و مراحل تكوین و تقویت خود را مرهون حمایت های بی شائبه و همه جانبه شهلا حبیبی می دانند.
نكته بارز شخصیت و خلق و خوی اجتماعی و سیاسی شهلا حبیبی به عنوان یك كنشگر خستگی ناپذیر دین مدار كه در بالاترین جایگاه رسمی كشور ؛ متولی گری امور زنان را بعهده گرفته بود ؛ روحیه وحدت بخشی و همكاری با تمام زنان كشور فارغ از تفاوت های اعتقادی ؛ سیاسی و اجتماعی آنان بود . شهلا حبیبی با وجود اینكه برخواسته از اردوی اصولگرایان و منتسب به حزب موتلفه اسلامی بود اما بدون هر گونه تعصب و برخوردهای جانبدارانه سیاسی از تمام ظرفیت ها و توانایی های موجود زنان كشور از دانشگاهها تا حوزه های علمیه ؛ از مجامع مذهبی تا حلقه های هنری و روشنفكرانه و نیز ظرفیت هایی از زنان ایرانی كه در سازمانها و مجامع ایرانی مشغول به كار بودند؛ بهره برد تا نمونه و الگوی بارزی باشد كه می توان بدون خط كشی های سیاسی و مرزبندی های معمول روزگار نه تنها امور زنان بلكه امور جاری كشور را نیز اداره كرد .
شهلا حبیبی پس از سالهای 76 ؛ مسئولیت دولتی دیگری نداشت اما با به دست گرفتن شبكه ارتباطی سازمانهای غیر دولتی زنان در جمهوری اسلامی ایران به دنبال تثبیت و گسترش نهادهای مدنی به منظور پیگیری مطالبات حوزه زنان بود و باز هم ورای هر تفاوت و خط كشی سیاسی ؛ حق مدارانه و با تمام ظرفیت و قوای باقیمانده خود از حقوق نادیده انگاشته شده زنان دفاع كرد و از اعتبار و آبروی سیاسی و اجتماعی خود هزینه كرد.
حبیبی از كارهای بر زمین مانده و اجحاف بر زنان كشور گله مند بود و خسته اما حتی تا روزهای آخر عمر و با وجود درد جانكاهی كه بر پیكرش لانه كرده بود ؛ باز هم با سماجت و جدیت ؛ پیگیر مطالبات زنان و تعهد بر عهدی بود كه حذف تبعیض های ناروا علیه زنان را به همراه داشت .
شهلا حبیبی از میان ما رفت اما بزرگترین درس و الگوی ماندگارش ضرورت همراهی و همسویی جامعه زنان كشور برای دسترسی به حقوق حداكثری فارغ از هر تفاوت سیاسی و اجتماعی است . رهبران زن ایرانی باید نمونه های بارزی باشند تا از تمام ظرفیت های موجود در جامعه بهره گیری نمایند كه این راه صعب بسی طولانی و جانكاه است .

*مشاور معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم كشور نهاد ریاست جمهوری.