ايران، تركيه و روسيه دوستان طبيعي نيستند؟

گزارش مي افزايد: يكي از شگفت آورترين و مشكل سازترين روندهاي سياسي در گذر جنگ داخلي سوريه، نزديكي تركيه با روسيه و همكاري اين دو گشور با ايران بوده است.
قرن هاست كه تركيه و روسيه، صرفنظر از اينكه چه كسي بر اين دو كشور حكومت مي كند، دشمن يكديگر بوده اند. روسيه در پي سقوط بيزانس (استانبول كنوني) به دست ترك هاي عثماني (در سال 1453 ميلادي)، خود را حافظ كليساي ارتدكس حقيقي شرق مي دانسته (و هنوز هم مي داند). عثماني ها، پيوسته با سزارها جنگيده اند و اين جنگ ها بويژه براي جلوگيري ازدسترسي روسيه به مديترانه بوده است.
تركيه در جنگ دوم جهاني، بيطرف ماند كه به همان اندازه به نفع آلمان نازي تمام شد- اگر نه بيشتر- كه به سود روسيه بود. همچنين تركيه به ناتو پيوست كه موجب شد اين اتحاديه نظامي، طولاني ترين مرز را با اتحاد جماهير شوروي به دست آورد. هرگز به اندازه امروز، اين چنين عشق و اشتياقي ميان اين دو كشور برقرار نبوده است.
«داو زكهايم» تحليلگر نشريه معتقد است: «روابط تركيه با ايران هم در 150 سال گذشته، تقريبا به همين اندازه رقابتي بوده تا اينكه سپس به نوعي 'حذر و بدگماني' دو سويه تبديل شد. به هرحال ايران شيعه، هرگز تحت كنترل عثماني هاي سني در نيامد».
اين كه سه كشور براي كنترل جنگ سوريه همكاري نزديكي را آغاز كرده اند، بيشتر ناشي از اين است كه حس مي كنند آمريكا ضعيف شده و نه اينكه اشتياق ويژه اي ميان آنها سر برآورده باشد.
گزارش تاكيد مي كند: به هيچ روي روشن نيست كه واشنگتن تا كجا مايل است در كوتاه مدت در سوريه درگير شود. در ميان مدت و بلندمدت كه از اين هم مبهم تر است. اما روسيه، در سوي ديگر ماجرا، مجوزهاي تازه و بلندمدتي براي پايگاههايش در سوريه دارد. ايران منافع عميق و راهبردي در سوريه دارذد.
همچنين، «رجب طيب اردوغان» رييس جمهوري تركيه بسيار كمتر از گذشتگان عثماني و جمهوريخواه خود از روسيه مي ترسد آنهم در شرايطي كه مناسباتش با ناتو و اتحاديه اروپايي، همچنان رو به وخامت است. اردوغان، عملا تهديد كرده كه اتحاد تركيه با ناتو را مورد بازبيني قرار مي دهد، موضوعي كه در طول دوران جنگ سرد شنيده نشده بود.
نويسنده در ادامه مي افزايد: «مناسبات روسيه با تركيه، از نوامبر 2016 ميلادي به اين سوي، پيوسته گرم تر شده است. روابط تركيه با ايران هم مناسب است. همچنين توافق آستانه كه در مه 2017 ميان سه كشور بدست آمد- بدون حضور فعال آمريكا- تاكنون به ايجاد سه منطقه عاري از درگيري در سوريه منجر شده است.
گزارش در پايان مي نويسد: بي گمان اين امكان وجود دارد كه اين همكاري سه جانبه، عمر كوتاهي داشته باشد. منافع ملي اين سه كشور، همخواني ندارد. با اينهمه، اين مساله تا حد زيادي به عملكرد آمريكا وابسته است. اگر واشنگتن در سوريه فعال بماند يا تلاش هايش در آنجا را گسترش دهد، تركيه به احتمال كمتري، غرب را به هواي شركاي ديگر رها خواهد كرد. اما گر، آمريكا دست از سوريه بشويد، پيوند تركي، روسي، ايراني آغازي خواهد بود بر يك دوستي بادوام.

**انتشاردهنده: سهراب انعامي علمداري
لينك اصلي مطلب
https://foreignpolicy.com/2017/09/04/iran-turkey-and-russia-arent-natural-friends-its-up-to-the-u-s-to-keep-it-that-way/
پژوهشم**2040