تهران – ایرنا - «محمد جواد ظریف» وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران روز یكشنبه در گفت و گو با «فرید زكریا» مجری سرشناس شبكه تلویزیونی سی‌ان‌ان به تشریح سیاست‌های ایران در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی و مواضع تهران در خصوص مسائلی مانند برجام پرداخت .

به گزارش ایرنا، ظریف در پاسخ به این سوال كه آیا اظهارات رئیس جمهوری آمریكا كه برجام را یك‌طرفه‌ترین قرارداد تاریخ آمریكا خوانده است، به عنوان یك تعریف در نظر می‌گیرد، گفت: نه چندان؛ من هیچ گاه اعتقادی به بازی مجموع – صفر نداشتم. معتقدم زمانی موفق به دستیابی به این توافق شدیم كه تصمیم گرفتیم هدف را به نحوی قابل دسترس تعریف كنیم.
وی ادامه داد: به جای داشتن دو هدف متضاد، تصمیم گرفتیم هدف واحدی را برگزینیم و آن این بود كه ایران باید حائز برنامه هسته‌ای باشد و هیچ گاه به سمت ساخت تسلیحات هسته‌ای نرود.
ظریف افزود: این هدفی بود كه هر دو طرف، ایران و گروه 1+ 5 آن را تعیین كردیم و به توافقی دست یافتیم كه هیچ كس آن را دوست ندارد و این خوب است؛ چراكه هیچ توافق خوبی، توافق كاملی نیست.
وزیر امورخارجه كشورمان ادامه داد: شما نمی‌توانید به دنبال توافق كاملی برای هر دو طرف باشید. بر این اساس همه طرف‌ها می‌توانند به درك مشتركی برسند و قدرت چانه‌زنی داشته باشند. به همین سبب معتقدم كه این اظهارات (دونالد ترامپ) از روی بی‌اطلاعی است و منعكس كننده واقعیت موجود نیست.

** قوانین داخلی آمریكا مسئولیتی را از گردن دولت این كشور ساقط نمی‌‌كند
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به قانون مصوب كنگره آمریكا كه رئیس جمهوری این كشور را ملزم می‌سازد تا هر 90 روز یكبار، گزارشی از پایبندی ایران به برجام را به این نهاد ارائه دهد، گفت: این موضوع بخشی از توافق نیست. این یك رویه داخلی است و مسئولیتی را از گردن رئیس جمهور ترامپ و دولت آمریكا ساقط نمی‌‌كند.
وی افزود: تنها مرجعی كه در برجام برای راستی‌آزمایی تعیین شده، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. ایران به نتیجه این فرآیند نگاه و گزینه‌های خود را بررسی می‌كند. تهران تعدادی گزینه در اختیار دارد كه گزینه خروج از برجام و ادامه برنامه هسته‌ای با سرعت بیشتر هم یكی از آن‌هاست.
ظریف تاكید كرد: برنامه هسته‌ای ایران همچنان صلح‌آمیز باقی خواهد ماند اما محدودیت‌هایی كه ما آن‌ها را داوطلبانه پذیرفته ایم، به آن عمل نخواهیم كرد .

** برجام بند انقضاء ندارد
وزیر امور خارجه كشورمان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: باور نادرستی در آمریكا شكل گرفته است و آن اینكه در برجام بند انقضاء (Sunset Clause) وجود دارد. این توافق چنین چیزی ندارد.
وی ادامه داد: ایران هم به عنوان عضو معاهده منع گسترش و هم به عنوان یك عضو برجام، خود را متعهد می‌داند كه اقدام به ساخت تسلیحات هسته‌ای نكند. نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران هم منقضی نمی‌شود؛ چرا كه ایران تحت پروتكل الحاقی، مداخله‌آمیزترین نظارت‌ها را پذیرفته است.
ظریف افزود: اگر آمریكا به همان نحوی كه باید، رفتار كند، ظرف هشت سال از زمان امضای این توافق یعنی شش سال دیگر، ایران پروتكل الحاقی را به تصویب می‌رساند و این به معنی پذیرفتن نظارت دائمی از تمامی این تاسیسات توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

** رفع محدویت‌های برنامه‌هسته‌ای ایران در آمریكا به ابزار رعب‌آفرینی تبدیل شده است
وزیر امور خارجه كشورمان در ادامه گفت: از آنجایی كه ایران هدف قطعنامه‌های شورای امنیت بوده است، یك دوره زمانی وجود دارد كه از محدودیت‌های مشخصی پیروی می‌كند و پس از آن مانند هر كشور فاقد تسلیحات هسته‌ای و عضو معاهده منع گسترش خواهد بود. این موضوعی است كه در آمریكا اكنون به ابزار رعب‌آفرینی تبدیل شده است.
او افزود: كشورهای بسیاری وجود دارند كه برنامه غنی‌سازی دارند و ایران هم به برنامه خود ادامه خواهد داد و این برنامه به طور دائمی تحت نظارت شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود.
ظریف افزود: مذاكرات روی این مسئله، بسیار طولانی صورت گرفت؛ چرا كه ما معتقد بودیم نباید محدودیتی برای حقوق ایران اعمال شود و طرف مقابل اما اعتقاد داشت كه باید دوره طولانی‌تری وجود داشته باشد. ما روی حد متوسط توافق كردیم و این همان دوره ده‌ساله است.

** آمریكا نشان دهد كه مانند ایران قابل اطمینان است
ظریف در خصوص آینده برجام در صورت كناره‌گیری آمریكا از این توافق گفت: موضع اروپا این است كه باید در زمان مناسب، منافع ملی خود را ارزیابی كرده و مطابق با آن اقدامات لازم را صورت دهیم.
وی ادامه داد: حائز اهمیت است كه یك فضای بین‌المللی قابل پیش‌بینی داشته باشیم. كاری كه آمریكا اكنون انجام می‌دهد، علاوه بر غیر قابل پیش‌بینی بودن كه شاید گاهی اوقات برایش كارگر بیفتد، ثابت كردن این است كه قابل اطمینان نیست. آمریكا نیاز دارد كه در توافق‌های بین‌المللی دیگری هم باشد.
ظریف افزود: برجام یك معاهده دو جانبه و یا حتی چندجانبه نیست. این قطعنامه شورای امنیت است كه آمریكا در آن عضویت دائمی دارد. آنچه برای جامعه جهانی حائز اهمیت است، این است كه بتواند روی حرف آمریكا حساب كند.
وزیر امور خارجه كشورمان ادامه داد: اگر این چنین نباشد، دیگر كسی با آمریكا مذاكره نمی‌كند؛ چرا كه این كشور در انتها از همان جمله معروف استفاده می‌كند كه 'آنچه برای من است، برای من است و آنچه برای توست، برای مذاكره'. در هر توافق یك بده و بستانی وجود دارد.
ظریف افزود: این حائز اهمیت است كه ایران بتواند از مزایای اقتصادی توافق بهره‌مند شود؛ ولی این هم از دیدگاه جهانی حائز اهمیت است كه بتوان به وعده‌ها و تعهدات بازیگران مهم جامعه جهانی تكیه كرد.
وی ادامه داد: ایران نشان داده است كه یك شریك قابل اعتماد است. هفت گزارش آژانس بر این موضوع صحه می‌گذارند. امید است آمریكا در وجهه خود بازنگری كرده و به جهان نشان دهد كه مانند ایران قابل اطمینان است.

** برخی همواره در سمت اشتباه تاریخ ایستاده‌اند
ظریف در خصوص امكان گفت و گو با دیگر كشورها بر سر مسائلی همچون موشك‌های بالستیك گفت: ایران نیازمندی‌های دفاعی دارد. (با اشاره به توافق اخیر ریاض و واشنتگن) ما 400 میلیارد دلار به اصطلاح 'تجهیزات نظامی زیبا' از آمریكا نمی‌خریم. ایران باید تجهیزات نظامی خود را بسازد و ما بارها گفته‌ایم و ثابت كرده‌ایم كه موشك‌های ما جنبه دفاعی دارد.
وی ادامه داد: زمانی كه شهرهای ما زیر رگبار موشك‌های صدام حسین قرار داشت، او محبوب آمریكا و برخی كشورهای غربی بود. هیچ كس علیه جنایت صدام حسین حتی ابرو بالا نینداخت. ایران حتی یك موشك نداشت كه به عنوان بازدارنده برای محافظت از شهروندان و غیرنظامیانش بكار گیرد كه روزانه هدف قرار می‌گرفتند.
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره اتهام كشورهای عربی به ایران مبنی بر تلاش برای افزایش حوزه نفوذ در كشورهای منطقه گفت: مشكل آن‌ها این است كه انتخاب‌های نادرست بسیاری داشته‌اند. آن‌ها از صدام حسین در جنگ هشت ساله ایران و پس از آن از القاعده در افغانستان حمایت كردند. آن‌ها فراموش می‌كنند كه تلاش كردند دولت دمكراتیك عراق را تضعیف كنند. این كشورها همواره در سمت اشتباه تاریخ ایستاده‌اند.
ظریف ادامه داد: آن‌ها از صدام حمایت كردند و او به سرعت سلاحش را به سمت خودشان چرخاند. فراموش كرده‌اند كه ما به سرعت به حمایت از آن‌ها رفتیم. همه تاریخ روابطمان را نادیده گرفتیم و به حمایت كویت شتافتیم.
ظریف تاكید كرد: ایران چه طالبان بوده باشد؛ چه داعش و چه القاعده، همواره در سمت درست ماجرا بوده است. متاسفانه آمریكا و متحدانش چنین كارنامه روشنی ندارند. پس اگر بخواهیم در خصوص این مسائل صحبت كنیم؛ حرف‌های بسیاری وجود دارد.

** ثبات همه‌ی كشورهای منطقه را جزوی از منافع خود می‌دانیم
ظریف در ادامه گفت: ما به همسایگان عرب خود پیشنهاد داده‌ایم كه در ایجاد اعتماد و ساختار‌های امنیتی منطقه مشاركت كنند. برخی اما منافع خود را در تنش و درگیری جست وجو می‌كنند ولی پیشرفت چندانی نداشته‌اند و در راستای منافع خود عمل نكرده‌اند.
وزیر امور خارجه كشورمان ادامه داد: به یمن نگاه كنید. ما آماده بودیم كه به همسایگان سعودی و اماراتی خود كمك كنیم تا این درگیری را پیش از شروع آن یا بلافاصله پس از آن به پایان ببرند. اما نگاه كنید كه الان چه شده است. 13 ماه بمباران پیوسته غیرنظامیان در یمن و 700 هزار مورد ابتلا به وبا. چنین چیزی در تاریخ مدرن بی‌سابقه است. ما همچنان آماده كمك به پایان بحران در یمن و سوریه هستیم.

** آمریكا به واقعیت‌ها بنگرد
ظریف در پایان سخنان خود تصریح كرد: لازم است كه آمریكا به واقعیت‌ها بنگرد. هیچ واقعیت موازی وجود ندارد. واقعیت‌های منطقه ما كاملا روشن است و در 40 سال گذشته هم به همین صورت بوده است. اما متاسفانه آمریكا تصمیم گرفته تا این واقعیت‌ها را نادیده بگیرد و توفیقی هم به دست نیاورده است.
ظریف از هفته گذشته برای شركت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و دیدار با نمایندگان كشورهای خارجی در نیویورك مستقر شده است.
شبس ** 9386 *1613**شبس* مترجم: مهران معینی جم*انتشار دهنده: عبدالله غفاری