موزه آستان قدس رضوی كه محلی برای نمایش هدایا، موقوفات و آثار تاریخی است به دلیل انتساب به آن حرم منور حضرت رضا(ع) همواره مورد توجه گردشگران بویژه گردشگران مذهبی بوده است و در آن می توان فرهنگ شیعی و هر آنچه كه به این فرهنگ و تمدن متصل می شود را از نزدیك مشاهده كرد.
موزه آستان قدس رضوی تحت مدیریت سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی مدیریت می شود كه این سازمان عمر زیادی ندارد و بعد از انقلاب اسلامی شكل گرفته است.
* تاریخچه موزه حضرت رضا(ع)
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: تاریخ موزه های آستان قدس رضوی به سال 1316 بازمی گردد كه در محلی نزدیك حرم مطهر امام رضا (ع) قرار داشته و مردم از اشیای داخل آن كه نمایانگر فرهنگ و تمدن شیعی بود دیدن می كردند.
علی سوزنچی كاشانی افزود: در آن زمان بیشتر اشیای قدیمی آستان قدس مانند كاشیكاریهای زرین فام، سنگ آب خوارزمشاهیان، سنگ مقام حضرت رضا(ع)، برخی اشیای قدیمی تمدنی دیگر مانند سكه، ظروف مختلف طلا، نقره و میناكاری در آن نگهداری می شد.
وی بیان كرد: در همان سال سنگ بنای ایجاد یك ساختمان جدید برای موزه آستان قدس رضوی گذاشته شد و پس از چند سال آذر ماه 1324 ساختمان جدید موزه در نزدیكی مقبره شیخ بهایی در جوار بارگاه منور رضوی راه اندازی شد.
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی ادامه داد: سال 1356 ساختمان دیگری برای موزه آستان در محل فعلی ساخته شد. در سالهای بعد محدوده موزه آستان قدس به لحاظ محتوایی و فیزیكی گسترش یافت و این ساختمان در چند طبقه ساخته شد.
وی گفت: در مجموع موزه آستان قدس از 2 هزار و 500 مترمربع زیربنای قبل از انقلاب اسلامی به 17 هزار مترمربع بعد از انقلاب گسترش یافت و شمار اشیای موزه ای نیز از 300 شی در قبل از انقلاب به بیش از هفت هزار شی در شرایط فعلی رسید.
سوزنچی افزود: بر اساس آمار موجود میزان نمایش تعداد اشیای موزه ای پس از انقلاب اسلامی در موزه های آستان قدس افزایش 35 برابری و شمار گنجینه ها افزایش 16 برابری داشته است.
وی ادامه داد: اكنون مجموعه موزه های آستان قدس رضوی شامل 16 گنجینه در چهار ساختمان موزه قرآن و نفایس، موزه مركزی، موزه تخصصی فرش و موزه مردم شناسی قرار دارد كه شامل قرآن و نفایس، هدایای مقام معظم رهبری، تاریخ مشهد، نجوم و ساعت، فرش، تمبر، اسكناس و مسكوكات، سلاح، مدال، نقاشی، هنرهای تجسمی، تالار استاد فرشچیان، آبزیان و ظروف است.
* بازدیدكنندگان موزه
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی گفت: یك میلیون زائر و گردشگر سالانه از موزه های آستان قدس دیدن می كنند و این موزه ها بیشترین بازدید كننده را در كشور دارند.
سوزنچی افزود: بازدیدكنندگان موزه های آستان قدس رضوی شامل زائران یا مخاطبان عام كه در كنار زیارت بارگاه منور رضوی از موزه نیز دیدن می كنند و محققان یا مخاطبان خاص است كه برای مطالعه اشیای ارزشمند موزه به این محل مراجعه می كنند.
وی ادامه داد: عمده اشیای موزه آستان قدس رضوی توسط ارادتمندان آن حضرت و مجموعه داران به این آستان هدیه شده است. یكی از مهمترین واقفان این اشیا حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب هستند.
او گفت: روز به روز بر شمار آثار ارزشمند اهدایی به موزه آستان قدس رضوی افزوده می شود. به همین منظور تولیت آستان بر توسعه موزه و ایجاد محلی جدید برای آن تاكید دارد.
* راه اندازی موزه مجازی، ایجاد ساختمان جدید
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی گفت: به دلیل محدودیت فضای فیزیكی امكان به نمایش گذاشتن همه آثار در موزه میسر نیست لذا درصدد استفاده از فضای مجازی برای به نمایش گذاشتن اشیای موزه ای هستیم.
سوزنچی افزود: از قابلیتهای موزه مجازی است كه محدودیت مكانی و زمانی ندارد و تمام آثار اهدایی در معرض نمایش قرار می گیرد و بازدیدكنندگان می توانند به صورت 24 ساعته به موزه دسترسی داشته باشند.
وی ادامه داد: بنا بر تاكید تولیت آستان قدس رضوی ساختمان جدیدی برای موزه در زمینی به وسعت 14 هزار مترمربع با زیربنای 80 هزار مترمربع در پنج طبقه در دست ساخت است.
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی گفت: یكی از خلاءهای اصلی موزه فعلی آستان در حوزه مفهومی و پرداختن به زندگی و آثار حضرت رضا(ع) است.
وی افزود: با راه اندازی ساختمان جدید برای موزه و بهره گیری از فناوریهای جدید خواهیم توانست مسیر هجرت امام رضا(ع) مناظرات آن حضرت با علمای ادیان دیگر، نماز عید فطر و نماز باران حضرت، سخنرانی امام رضا(ع) در بین مردم نیشابور و قرائت حدیث سلسله الذهب را بازسازی كنیم.
او گفت: هدف كلی از راه اندازی موزه جدید ایجاد یك دالان معرفت افزایی برای مردم، تبیین سبك زندگی رضوی و تاریخ كامل زندگی حضرت رضا(ع) با استفاده از منابع معتبر است تا بتواند پیوندی نزدیك بین سبك زندگی حضرت و مردم برقرار كند و مردم در جریان مسائل فكری، سیاسی و زمامداری شیعیان توسط آن حضرت و آثار و بركات و خیراتی كه از مساله هجرت امام(ع) به مشهد در جامعه ایجاد شد قرار گیرند.
معاون امور موزه های سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی افزود: موزه آستان قدس از قابلیت جذب جهانگرد برخوردار است و گردشگران و زائران بسیاری دیدن از این موزه را به عنوانی یكی از برنامه های جنبی زیارت خود قرار می دهند.
وی ادامه داد: هر چقدر امكانات بیشتری برای زیباسازی، ایجاد بخشهای مفهومی و معرفی زندگی حضرت رضا (ع) فراهم شود، سبك زندگی رضوی در جامعه گسترش بیشتری می یابد و در مجموع دیدن موزه ها در جذب گردشگر دینی بسیار موثر خواهد بود.
خبرنگار: میترا عبداللهی **انتشار: حسین كریم زاده
7489/1858
تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۴
مشهد- ایرنا- موزه 80 ساله آستان قدس رضوی در جوار بارگاه ثامن الحجج(ع) در مشهد گنجینه اشیای گرانبهایی است كه ارادتمندان حضرت رضا(ع) آنها را وقف كرده و در محیطی جذاب برای زائران و جهانگردان به نمایش گذاشته شده است.