تاریخ انتشار: ۱۵ مهر ۱۳۹۶ - ۱۲:۲۳

تهران- ایرنا- عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: به علت افزایش بی سابقه دمای آب در خلیج فارس، وقوع پدیده سفید شدگی آبسنگ های مرجانی در برخی از جزایر دیده می شود.

به گزارش روز شنبه ایرنا از روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، كیوان كبیری با اشاره به تحقیق میدانی در باره سفید شدن آبسنگ های مرجانی افزود:‏ در ماه‌ های اخیر، داده های استخراج شده از تصاویر ماهواره ای افزایش بی‌ سابقه‌ ای را در دمای سطح آب دریا نشان می دهند كه در طول 35 سال ثبت این داده‌ ها ركورد محسوب می‌ شود.
وی ادامه داد: این افزایش دما به گونه‌ ای است كه برای اولین بار در آب‌ های اطراف جزیره كیش میانگین هفتگی دمای سطح آب از 35 درجه سانتیگراد هم فراتر رفته و حتی در مناطق اطراف جزایر خارك و خاركو، این میزان دما از 36 درجه سانتیگراد هم بیشتر است.
بنا براین گزارش، در این تحقیق میدانی كه با همكاری حمید رضایی پژوهشگر حوزه علوم دریایی انجام شده است، شاخص دیگری به نام هفته‌ های گرم دارای ناهنجاری‌ های (آنومالی) مثبت دمایی (Degree Heating Weeks, DHW) برای تحلیل بهتر تاثیرات دما روی مرجان‌ ها توسعه داده شده كه میزان آستانه آن برای خلیج فارس در تحقیقی در سال 2014 محاسبه شده است.
تیم تحقیقاتی بر این باورند كه این آستانه برابر با 5 و سه دهم ( 5.3) است كه افزایش میزان این شاخص می ‌تواند نشانه ‌ای برای احتمال بروز پدیده سفیدشدگی (Bleaching) در مرجان ‌ها باشد. تاكنون بیشترین میزان محاسبه شده برای این شاخص عددی نزدیك به 10 بود كه مربوط به تابستان سال 1998 میلادی است، سالی كه در آن بیشتر مرجان‌ های خلیج فارس سفید شدند و بسیاری از آنها دیگر قادر به بازسازی خود نبوده و از بین رفتند.
بر اساس این تحقیق، كبیری و رضایی معتقدند كه عدد محاسبه شده برای این شاخص در تابستان امسال چیزی حدود 12 است كه ركوردی بی‌ نظیر است و نشانه ای از ماندگاری طولانی ناهنجاری مثبت دمایی در آب‌ های خلیج فارس در تابستان امسال است.
كبیری تصریح كرد: پیرو ثبت این میزان بالا برای شاخص DHW، تیم تحقیقاتی مرجان ‌های موجود در بخش ایرانی خلیج فارس را با مشاهدات مستقیم میدانی پایش كرد، همانطور كه پیش‌ بینی می‌شد، بیشتر مرجان ‌ها تاب تحمل در برابر این استرس دمایی را نداشته و سفید شده ‌اند.
وی افزود: عكس های گرفته شده در مشاهدات میدانی به خوبی نمایانگر سفید شدن مرجان ‌ها در بیشتر نواحی اطراف جزیره كیش در مرداد ماه امسال است، این پدیده گونه‌ های مختلفی از مرجان‌ ها را تحت تاثیر قرار داده است به گونه‌ ای كه بیشترین میزان در مرجان ‌های حساس شاخ گوزنی و حتی مرجان های مغزی دیده می ‌شود.
كارشناسان معتقدند كه خلیج فارس را به جرات می ‌توان گرم ‌ترین پهنه آبی نواحی حاره‌ای در جهان دانست ، به گونه ‌ای كه بیشینه دمای آب آن در ماه‌ های گرم سال 1 تا 1 و نیم‌‌ (1.5) درجه سانتی‌گراد گرم ‌تر از سایر نواحی حاره‌ ای است.
همین امر باعث شده كه مطالعات اثر تغییرات دمایی در این منطقه روی زیست بوم‌ های آن و به ویژه مرجان‌ های آن از اهمیت بالایی برخوردار باشد، چرا كه به نوعی نمایانگر وضعیت زیست بوم‌ های سایر مناطق حاره‌ ای جهان در 50 سال آینده نیز است ،جایی كه بر اساس سناریوهای اقلیمی، دمای آب آن مناطق در طول این 50 سال 1 تا 2 درجه افزایش خواهد یافت.
علمی 9014**
دریافت كننده: كیمیا عبدالله پور* انتشار: محتشمی پور