گرجستان دروازه ورود ایران به بازار اروپا

به گزارش ایرنا بر اساس آمارهای رسمی گرجستان از نظر آزادی اقتصادی دارای رتبه بالایی در جهان است، گاخاریا وزیر اقتصاد گرجستان هم كشورش را با اقتصادی كوچك اما باز توصیف می كند، این عوامل مهم و روابط نزدیك این كشور با اتحادیه اروپا سبب شده است تا فعالان اقتصادی ایران ، گرجستان را گزینه مناسبی برای ورود به بازار اروپا بدانند.
گرجستان امسال بیست و پنجمین سالگرد استقلال خود را جشن می گیرد ، در طول این 25 سال روابط سیاسی ایران و گرجستان بدون هیچ تنشی در مناسب ترین سطح بوده است ، با این وجود روابط اقتصادی دو كشور گسترش مورد انتظار را نداشته و به گفته علی ربیعی رئیس ایران كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و گرجستان ، حجم مبادلات دو كشور در سال 2016 فقط 138 میلیون بود.
ارتباط مستمر مقامات دولتی و فعالان اقتصادی دو كشور با یكدیگر نخستین گام برای گسترش روابط اقتصادی است ، از این رو در دو روزه گذشته علاوه بر گزاری ششمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و گرجستان ، همایش تجاری با حضور فعالان بخش خصوصی دو كشور در تفلیس برگزار شد .

** مروری بر روابط اقتصادی ایران و گرجستان
پس از فروپاشی شوروی در 1991 و اعلام استقلال گرجستان، جمهوری اسلامی ایران از اولین كشورهایی بود كه استقلال این كشور به رسمیت شناخت و پس از آن دو كشور همكاری های هرچه بیشتر منطقه ای و بسط و تعمیق مناسبات فیمابین را در دستور كار خود قرار دادند. پس از گذشت چند ماه از استقلال گرجستان، روابط دیپلماتیك بین دو كشور برقرار شد .
ایران همواره از استقلال، حاكمیت و تمامیت ارضی گرجستان پشتیبانی كرده است. روابط سیاسی دو كشور و سفرهای مقامات عالیرتبه آنها در این دوره 26 ساله نشان دهنده اراده دو كشور برای توسعه همه جانبه مناسبات می باشد.
سفر گئورگی كوئیریكاشویلی نخست وزیر گرجستان به تهران و سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به تفلیس در سال جاری و در راس یك هیات بلند پایه، نشان دهنده اراده جدی مسئولان دو كشور برای توسعه هر چه بیشتر مناسبات است .
توجه هر دو كشور به طرح های مشترك منطقه ای و دوجانبه می تواند سطح مناسبات تجاری را به مناسبات اقتصادی ارتقاء دهد. در همین راستا طرح هایی همچون انتقال آب آشامیدنی گرجستان به ایران، انتقال گاز ایران به گرجستان، راهگذر حمل و نقل خلیج فارس ـ دریای سیاه، اتصال خطوط برق دو كشور از طریق ارمنستان مد نظر قرار دارند.
اجرای طرح مشترك پالایشگاهی در گرجستان توسط بخش خصوصی دو كشور نیز می تواند سمبل همكاری های فنی و سرمایه گذاری مشترك ایران و گرجستان باشد.
شركت مشترك جئوپارس كه توسط بخش خصوصی دو كشور تاسیسشد، یك مجتمع پالایشگاهی ـ پتروشیمی را در منطقه سوپسا احداث خواهد كرد. مراسم معرفی پروژه با حضور نخست وزیر و وزیر اقتصاد گرجستان در تفلیس برگزار شد. این مجتمع شامل یك پالایشگاه نفتی، كارخانه پتروشیمی و مركز پشتیبانی خواهد بود. ارزش این پروژه 1.5 میلیارد دلار خواهد بود.
امضای یادداشت تفاهم لغو روادید میان دو كشور نقطه عطفی در توسعه مناسبات مردمی و اقتصادی دو كشور ایجاد كرد. با اجرای این یادداشت تفاهم خطوط هوایی مستقیم میان تهران ـ تفلیس و دیگر شهرهای دو كشور مجددا برقرار و زمینه افزایش سفر گردشگران فراهم گردید. بطوری كه هم اینك پس از همسایگان گرجستان (تركیه، آذربایجان، ارمنستان و روسیه)، ایران رتبه اول رشد سفر گردشگران به گرجستان را دارد. آژانس های گردشگری گرجی نیز با توجه به ظرفیت های گردشگری ایران فعالیت خود برای جلب گردشگران گرجی برای سفر به ایران را افزایش داده اند.
اما در این میان برخی مشكلات همچنان مانع رشد مناسبات اقتصادی دو كشور می باشد. عدم ارائه خدمات مالی و بانكی به اتباع حقیقی و حقوقی ایران از سوی بانك های گرجستان یكی از مهمترین موانع توسعه همكاری های اقتصادی و تجاری دو جانبه عنوان شده است. به رغم ابلاغ بانك مركزی گرجستان به بانكهای این كشور در خصوص برجام، بانكهای این كشور كه همگی خصوصی می باشند همچنان از ارائه هر گونه خدمات بانكی و مالی به اتباع ایرانی خودداری می كنند.
طرف گرجی طی مذاكرات ضمن اذعان به اهمیت حل این موضوع برای اقتصاد گرجستان و توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری افزوده است منتظر تصمیمات اتحادیه اروپا برای ارائه راهكارهای ارتباطات بانكی و مالی با ایران است و پیش بینی می شود بزودی راهكاری مناسب برای رفع این معضل اتخاذ شود.
مبانی حقوقی توسعه همكاری های ایران و گرجستان در سال 1373 با برگزاری اولین كمیسیون مشترك جمهوری اسلامی ایران و گرجستان در سال 1373 در تهران ایجاد شد.
هنگام برگزاری دومین، سومین و چهارمین نشست كمیسیون مشترك اقتصادی دو كشور موضوعات مورد علاقه طرفین مورد مذاكره قرار گرفت و به منظور توسعه همكاری های دو جانبه و منطقه ای تفاهم و توافقات مهمی حاصل شد.
پنجمین نشست كمیسیون مشترك اقتصادی بین دو كشور 28 و 29 اردیبهشت 1394 در تهران برگزار شد، ریاست هیات ایرانی را علی ربیعی وزیر كار، تعاون و رفاه جمهوری اسلامی ایران و ریاست هیات گرجی را كویریكاشویلی معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان بر عهده داشتند. در این نشست موضوعاتی همچون انرژی (گاز، برق)، آب، كشاورزی، حمل و نقل، ارتباطات و فناوری اطلاع رسانی، همكاری های اعتباری و بانكی، تجاری، گمركی، آموزشی، علمی و فرهنگی، ورزشی، گردشگری، بهداشت و محیط زیست مورد مذاكره قرار گرفت.
پس از مذاكرات و پیگیری مراجع دیپلماتیك دو كشور مقرر شد ،ششمین نشست كمیسیون مشترك نیز در تاریخ 19- 16 مهر ماه سال جاری در تفلیس برگزار شود. در این نشست ریاست هیات ایرانی را علی ربیعی وزیر كار، رفاه و تامین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران برعهده داشت. ریاست هیات گرجی را نیز گیورگی گاخاریا وزیر اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان بر عهده داشت. در این نشست علاوه بر ارزیابی میزان اجرای توافقات و تفاهمات قبلی طرفین در خصوص دیگر موضوعات مورد علاقه مذاكره شد .علی ربیعی رئیس ایرانی كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و گرجستان گفت: حجم مبادلات دو كشور در دو سال اخیر و درفا صله برگزاری دو كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و گرجستان ، 50 درصد افزایش پیدا كرده و به 131 میلیون دلار رسیده كه 83 میلیون دلار آن صادرات ایران به گرجستان است.«علی ربیعی» وزیرتعاون ، كار و رفاه اجتماعی در ششمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و گرجستان گفت: با توجه به مناسبات گرجستان با اتحادیه اروپا ، گرجستان مناسب ترین مسیر برای صادرات كالاهای ایرانی به اروپا است .
وی همچنین تاكید كرد كه گردشگری نباید یك طرفه باشد و ایران ظرفیت های خوبی در زمینه گردشگری سلامت دارد كه باید به مردم گرجستان معرفی شود.

** وضعیت اقتصادی گرجستان
برای ایجاد رابطه اقتصادی نخست باید شناخت درستی از وضعیت اقتصادی یك كشور داشته باشیم ، به همین منظور آخرین اطلاعات در مورد شاخص های كلان اقتصاد گرجستان را بر اساس داده های بانك جهانی مرور می كنیم .
براساس داده های بانك جهانی جمعیت جمهوری آذربایجان در سال 2016 سه میلیون و 720 هزار نفر بود ه است . رشد جمعیت این كشور در سال 2016 معادل 0.1 درصد اعلام شده كه در مقایسه با سال های قبل از آن كه رشد جمعیت منفی بوده است ، رقم بالاتری است .
شاخص درآمد ناخالص ملی سرانه یكی از مهمترین مؤلفه های است كه برای نشان دادن وضعیت اقتصادی یك كشور می‌باشدو بهبود این شاخص بیانگر وضعیت مناسب خانوارها، بنگاه های اقتصادی و بخش های مختلف كشور است
بر اساس جداول سال 2016 بانك جهانی ، درآمد ملی سرانه 9 هزارو 490 دلار است این رقم در مورد ایران و در همین سال 17 هزار و370 دلار اعلام شده است

** اقتصاد گرجستان در سال 2017
دفتر ملی آمار گرجستان ، گزارش داد كه نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این كشور در هشت ماه اول سال 2017 میلادی به 4.7 درصد رسیده است.
به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از این نهاد رسمی ، رشد تولید ناخالص داخلی در گرجستان در ماه اوت - 10 مهرداد تا 10 شهریور - امسال نیز 4.3 درصد بود.
سایر شاخص های اقتصادی نیز در گرجستان در ماه اوت افزایش یافت ، در این ماه نرخ تورم 5.7 درصد بود و قیمت مصرف كننده نیز در مقایسه با ماه جولای 0.2٪ افزایش یافت.
بر اساس گزارش دفتر ملی آمار گرجستان حجم معاملات خارجی این كشور در طی هشت ماه نخست امسال میلادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته 12.2 درصد افزایش یافت.
در ماه اوت سال جاری میلادی ، سه هزار و 622 شركت در گرجستان ثبت شده ، كه پنج در صد كمتر از سال گذشته است.
درآمد حاصل از بودجه دولت در هشت ماه نخست امسال به 818.5 میلیون لاری و هزینه های دولت نیز به 744.9 میلیون لاری رسید.
لاری واحد پول گرجستان و در حال حاضر هر یك دلار معادل 2.5 لاری است .

*** مزایا و فرصت های اقتصادی گرجستان
بازسازی اقتصادی یكی از مهمترین اولویت های دولت گرجستان به شمار می رودو در این راستا خصوصی سازی اقتصادی، جهت گیری به سمت بازار آزاد و همگرایی با اقتصاد اتحادیه اروپا، از اولویت های اصلی این كشور گردید ؛ به طوری كه با تصویب قوانین و ارائه تسهیلات خاص، گرجستان طبق آمارهای جهانی رتبه های ذیل را در جهان كسب كرد :
مؤسسه« Doing Business » گرجستان را از لحاظ سادگی فعالیت تجاری در سال 2015در جایگاه 15 (سال 2014 جایگاه 14) و به عنوان كشور پیشرو و اصلاحات گر در منطقه اروپا و آسیای مركزی اعلام كرده است.
مؤسسه » Fraser Institute«در رتبه بندی خود مربوط به آزادی اقتصادی جهان برای سال 2015 ، گرجستان و قطر را مشتركا بعد از انگلستان در جایگاه 12 قرار داده است. در این رتبه بندی ایالات متحده و تایوان بعد از گرجستان می باشند.
مؤسسه« Transparency International »بر اساس رتبه بندی سال 2014 گرجستان را بین كشورهای شوروی سابق و اروپای شرقی پرچمدار مبارزه با فساد مالی می داند. طبق این رتبه بندی گرجستان در منطقه آسیای مركزی و اروپای شرق جایگاه اول را به اختصاص داده است.
مؤسسه « The Global Competitiveness Rreport» - شاخص رقابتی جهانی بر اساس رتبه بندی سال 2015-2014 به گرجستان 22/4 امتیاز و جایگاه 69 اختصاص داده است. (سال 2014-2013 جایگاه 72)
مؤسسه« Hertage Foundation » در گزارش جدید خود در سال 2015، گرجستان را از نظر آزادی اقتصاد بین 178 كشور جهان ، جایگاه 22 و گروه عمدتا آزاد، فراتر از كشورهای توسعه یافته از قبیل ژاپون، نروژ ، بلژیك ، فرانسه و اتریش قرار داده است.
گرجستان از باشگاه اصلاح انجام امور تجاری، جایزه بالاترین اصلاحات در اروپا و آسیای مركزی را در طول پنج سال اخیر دریافت كرده است .
بر اساس نظر قائم مقام بانك نوسازی و توسعه اروپا و در تحقیقی كه در سراسر جهان صورت گرفته است، گرجستان بیشترین تلاش را برای مبارزه با فساد مالی در سطح اروپا دارد.
با توجه به مزیت های موجود اقتصاد گرجستان و مزیت بی شمار اقتصاد بزرگ ایران با جمعیت 80 میلیون نفری كه به جمعیت 300 میلیون نفری منطقه دسترسی دارد و ثبات سیاسی كشورمان و دسترسی ایران به معادن و منابع انرژی وسیع ، برقراری ارتباط تجاری میان دو كشوری كه دارای اشتراكات تاریخی دیرینه ای هستند ، می تواند یك رابطه برد - برد باشد.
آساق ** 1578 * گزارش از : مرضیه فاتحی **1663**انتشار دهنده: خسرو حسینی