به گزارش گروه پژوهش و تحليل خبري ايرنا، سه ماه پس از شكست موصل، گروه تروريستي داعش «رقه» پايتخت خود در سوريه را هم از دست داد و حال خلافت خودخوانده اسلامي به حكومتي بي سرزمين بدل شده و داعش براي ادامه حيات خود با چالش هاي بسياري رو به رو است.
سه روز پس از سقوط آخرين مواضع داعش در رقه، جمعه 28 مهرماه نيروهاي دموكراتيك سوريه به طور رسمي پيروزي بر اين گروه تروريستي و سقوط كامل اين شهر اعلام كردند؛ شهري در شمال سوريه كه از سال 2014 به اشغال داعش درآمده و به مركز اصلي فرماندهي عمليات تروريستي اين گروه در سراسر دنيا بدل شده بود.
پس از شهر موصل كه سه ماه پيش از دست تروريست ها در عراق خارج شد، رقه دومين مقر مهم براي تروريست هاي داعش بود كه از دستشان رفت. اگرچه آزادسازي استان رقه گامي مهم و نقطه عطفي حياتي در مبارزات جهاني عليه تروريست ها محسوب مي شود، ولي هنوز تا شكست كامل داعش، راهي نسبتا طولاني در پيش است.
اگرچه تعداد زيادي از تروريست ها در جريان منازعات براي حفاظت از مواضع خود در رقه به هلاكت رسيدند، ولي بخشي از تروريست هاي مستقر در اين استان، به دنبال شكست هاي پياپي، طي چند مرحله به سمت شرق سوريه و استان ديرالزور عقب نشيني كردند. حال، داعش علاوه بر بخش هايي از استان ديرالزور، هنوز بخشي هايي از اراضي جنوبي در اطراف رود فرات در سوريه را هم در دست دارند. پس از شكست گروه هاي تروريستي در رقه، حال تمركز ارتش سوريه، روسيه و نيروهاي دموكراتيك به بخش هاي شرقي سوريه جلب شده است.
شكست رقه ضربه سختي به تروريست ها زد. آنها علاوه بر از دست دادن سامانه مديريت و فرماندهي خود و بخش قابل توجهي از نيروهاي انساني، حجم قابل توجهي از انبارهاي تسليحاتي و مهماتي خود در عراق و سوريه را هم از دست داده اند. تصاوير منتشره از بازمانده هاي انبارهاي تسليحاتي داعش در موصل و ديرالزور به عنوان دو شهر استراتژيك براي داعش، گوياي اين مساله است.
با اين حال، خطر داعش هنوز هم پا برجاست. داعش در سراسر دنيا نيروهاي جان بر كفي دارد كه حاضرند براي پيشبرد اهداف شوم اين گروه تروريستي جان خود را به خطر اندازند. داعش به عنوان نسلي تازه از گروه هاي تروريستي، توانسته طي سه سال گذشته با بهره گيري از شبكه هاي ارتباطي نوين از سراسر دنيا براي خود پيرواني وفادار پيدا كند؛ «گرگ هاي تنهايي» كه به تنهايي و بدون دريافت كمك از اين گروه تروريستي، حاضر هستند در حمايت از آن به اعمال خشونت آميز دست بزنند.
به گفته بسياري از تحليلگران، داعش تضعيف شده، براي اثبات تداوم حيات خود، عمليات ايذايي در كشورهاي خاورميانه و كشورهاي اروپايي را در دستور كار خود قرار خواهد داد. اين گروه با بهره گيري از شبكه اينترنت و گرگ هاي تنهاي خود، با گسترش عمليات انتحاري پراكنده در داخل و خارج از منطقه به عرض اندام خواهد پرداخت.
همچنين به نظر مي رسد داعش براي ترميم و احياي خود به صورت مقطعي با ديگر گروه هاي تروريستي چون القاعده همپيمان شود. هرچند داعش خود انشعابي از القاعده بوده و از بنيان هاي عقيدتي مشترك با آن برخوردار است، اما اهداف و اولويت هاي متفاوت، از آنها دو گروه تروريستي مجزا به وجود آورده است؛ دو گروهي كه در جريان جنگ سوريه بارها در برابرهم قرار گرفته و حتي با يكديگر جنگيده اند. حال اما به نظر مي رسد بحران مشترك از دست دادن سرزمين در سوريه و عراق، رهبران اين دو گروه تروريستي را به سوي همپيماني با يكديگر سوق دهد؛ مساله اي كه ممكن است طي چند سال به احياي مجدد داعش بيانجامد.
به نظر مي رسد داعش ضعيف شده اي كه بخش عظيمي از سرزمين، درآمدهاي نفتي، نيروي انساني و قدرت نظامي خود را از دست داده، از اين پس بدون اينكه در معادلات منطقه اي و جهاني وزن قابل توجهي داشته باشد، براي تداوم حيات محدود خود در كشورهاي مختلف خاورميانه و حتي اروپا تلاش كند.
اين گروه تندرو و خشن كه با اهداف دست نيافتني چون ايجاد خلافت اسلامي مانند موجي طوفاني به يكباره ظهور و نضج يافت، با كمك بسيج مردمي، حمايت ايران و ائتلاف بين المللي به سرعت افول پيدا كرد. منطقه خاورميانه اما، همچنان مستعد ظهور گروه هاي تروريستي است؛ گروه هايي با حمايت كشورهاي غربي و براي دست يابي به اهداف مقطعي و توسعه طلبانه آنان ايجاد مي شوند و پس از چند سال مانند خوره به جان حكومت هاي قانوني و مردم منطقه مي افتند.
يكي از مهمترين گام ها براي جلوگيري از شكل گيري و قدرت گيري گروه هاي تروريستي تقويت وحدت و انسجام ملي و حمايت از حكومت هاي قانوني در كشورهاي منطقه است. كوتاه كردن دست قدرت هاي فرامنطقه اي از دخالت در مسايل منطقه، زمينه و اسباب ظهور و رشد گروه هاي تروريستي را به حداقل مي رساند.
پژوهشم**9275**1601**خبرنگار: اعظم حميدپور**انتشار: شهناز حسني
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشي ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شويد.
تاریخ انتشار: ۳۰ مهر ۱۳۹۶ - ۱۳:۰۴
تهران- ايرنا- شكست هاي پي در پي در عراق و سوريه، خلافت خودخوانده اسلامي را به پايان عمر خود نزديك كرده است. هرچند گروه تروريستي داعش از اين پس تلاش مي كند با عمليات ايذايي پراكنده، به حيات محدود خود ادامه دهد، ولي در اين مسير با چالش هاي بسياري رو به رو است.