كنار این آلونك ها خانه های مجلل جای گرفته و اتومبیل های شیك رفت و آمد دارند و همین دیوار به دیوار بودن دو نوع زندگی متضاد آن هم در محله ای كه در حاشیه كلانشهر شیراز نیست، می تواند شگفت آور باشد.
دیدن زاغه ها و زاغه نشینان در حاشیه كلانشهرها بخصوص در دهه های اخیر كه سیل مهاجرت به سوی شهرهای بزرگ ضرباهنگ تند به خود گرفته شاید امری طبیعی باشد اما دیدن منطقه ای محروم و زاغه نشین در یكی از قطب های اصلی كلانشهر و قسمتی كه جزو مناطق به نسبت برخوردار شیراز محسوب می‌شود، جای بسی تعجب دارد.
این آلونك نشینان تعدادی از خانوارهای عشایر هستند كه روزی حاكمان بلامنازع طبیعت بودند و برجنگل ها و قله كوه‌های ایران حكمرانی می‌كردند ولی اكنون در یكی از مناطق مركزی شیراز در وضعیتی اسفناك و به دور از بهداشت، امنیت و رفاه زندگی می‌كنند.
** لرزان و ابتدایی و دور از نور
این زاغه در بولوار امیركبیر شیراز، پشت كارخانه ریشمك و در مجاورت آپارتمان‌های نوساز و پنت هوس های مجلل است، محله ای كوچك با مساحت هفت هزار و 800 متر مربع كه تنها سرگرمی كودكان آنها بازی با گوسفندان و پرسه زدن در آغل دام ها است.
خیابان فراز در بولوار امیركبیر كنار كارخانه ریشمك است كه از این خیابان به كوچه پشت كارخانه می رسیم. در این كوچه كه به آلونك ها منتهی می شد، كودكی به دنبال بره ای می دوید.
سمت چپ كوچه، دیوار كارخانه ریشمك بود و سمت دیگر خانه‌هایی بلوكی به چشم می خورد كه اغلب بدون ملات و تنها با چیدن بلوك ها روی هم بنا شده بودند كه با كوچكترین لرزشی احتمال فرو ریختن آنها وجود داشت.
در ابتدای ورود به محل تجمع آلونك ها با كوچه‌ای خاكی و یك گله گوسفند درحال خارج شدن مواجهه شدیم.
با یكی از زنان ساكن این محله كه لباس عشایری به تن داشت روبه رو شدیم او در حال بیرون آوردن گله گوسفندان از آغل كنار خانه شان بود.
مشغول صحبت درباره مشكلات زندگی اهالی این محله كوچك شدیم و در این حین چند نفر دیگر از اهالی محله نیز به جمع ما پیوستند و هر كدام درددلی حاكی از بلاتكلیفی، محرومیت و فقر به زبان آوردند.
محله چنان بین برج های سربه فلك كشیده محصور شده بود كه گویا خورشید هم از تابیدن به این محله غافل مانده است.
** قیمت زمین، بلای جان
كاظمی یكی از اهالی این منطقه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: زمین اینجا(محله آلونك نشینان) را شخصی به نام دهقان به جای دستمزد در دهه 40 به پدران ما واگذار كرد كه با شروع انقلاب اسلامی صاحب اولیه زمین از ایران فرار كرد و كارگرهایی كه این زمین در ازای مزد به آنها تعلق گرفته بود،بلاتكلیف شدند.
او ادامه داد: تا دهه 60 اهالی در اینجا به صورت فصلی و با كوچ ساكن می شدند ولی اكنون به صورت دائم در این محل ساكن شده اند.
كاظمی به بلاتكلیفی ساكنان به دلیل نداشتن سند مالكیت اشاره می كند و می گوید: اگر بخواهیم نوسازی انجام دهیم شهرداری مانع می‌شود و نمی‌گذارد و به دلیل قیمت بالای زمین در این منطقه عده‌ای به دنبال بیرون كردن اهالی از این مكان و تصاحب آن هستند.
او ادامه داد: این زمین متعلق به پدران ما كه 12 نفر بوده اند است و به مرور زمان فرزندانشان ازدواج كرده و در این محل سكنی گزیدند و اكنون حدود 30خانوار در این محله زندگی می كنند.
** صدای زندگی از زاغه‌ها
طول كوچه خاكی و مارپیچ این محله را طی می كردیم كه نوایی دلنشین گوش نوازی می كرد و هرچه به انتهای كوچه نزدیك می شدیم صدا واضح تر و بلندتر می شد به دنبال نوای دلنشین ساز وارد یكی از این خانه های كپری شدیم كه مردی حدود چهل‌ساله با سه تاری در دست به استقبالمان آمد.
جمشید، نوازنده سه تار می گوید: شغل اكثر اهالی كارگری است، خیلی از مسئولان تاكنون برای بازدید به این محله آمدند ولی مشكلی از ساكنان حل نشده است.
او سخن خود را اینگونه ادامه می دهد: بیش از 70 كودك در این محله به دور از بهداشت، امنیت و امكانات در این خانه‌های حلبی زندگی می‌كنند كه با یك زلزله بر سر اهالی آوار خواهد شد.
جمشید می گوید: بعضی ارگان های وعده پرداخت مبلغ یك میلیون و 500هزار تومان به ما می‌دهند كه از این محله برویم و خانه هایمان را ترك كنیم كه حرف خنده داری است، این مبلغ فقط كرایه حمل وسایل ما به مكانی دیگر است.
او ادامه می دهد: با وجودی كه لوله‌های گاز شهری از یك متری ما عبور می‌كند ولی به اهالی این محله گاز نمی دهند و به ناچار ما از كپسول و هیزم برای گرم كردن فرزندان و خانه هایمان استفاده می‌كنیم كه این وضعیت بسیار خطرآفرین است.
** می رویم اما نه در بیابان
یكی دیگر از اهالی كه همراه ما به خانه جمشید آمده با اشاره به اینكه قبلاً شهرداری مدعی تصاحب این محله بود ولی در چند سال اخیر یكی از بنیادها خواهان آن است می گوید: خیلی از پدرانی كه در این محله زندگی می‌كنند خود در اینجا به دنیا آمده اند ، اهالی حتی راضی شدند اگر زمین به آنها داده شود از این مكان بروند البته نه در بیابان، در جایی كه قابل سكونت كردن باشد.
او می گوید: هیچ گونه امكانات شهری به ساكنان این محله داده نمی شود.
** زمین گران باعث محرومیت اهالی
قیمت زمینی كه اهالی این محله خانه‌های حلبی و بلوكی‌شان را روی آن بنا كرده اند میلیاردها می ارزد ولی آنها در اوج محرومیت و فقر زندگی می‌كنند و به قول خودشان شاید دلیل این محرومیت همان قیمتی بودن زمینشان است كه تاكنون آنها در این وضعیت نابسامان زندگی سپری می كنند.
** همسایه ها
با وجودی كه گلایه ودرددل‌های اهالی این محله تمامی نداشت باآنها خداحافظی كردیم وبه سراغ همسایه‌های آپارتمان نشین این محله رفتیم و نظرشان را درباره زاغه نشینان همسایه شان جویا شدیم.
میلاد یكی ازاهالی برج های مجاوركه در حال خارج كردن ماشین لوكس خارجی خود از پاركینگ است می گوید: زاغه نشینان در طول روز چندین بار گله‌های گوسفندشان را برای چرا از میان محله به سمت زمین های نزدیك كمربندی عبور می‌دهند كه باعث نارضایتی و گلایه اهالی شده است.
او ادامه می دهد: وجود این دام ها در محله و رعایت نكردن بهداشت باعث شیوع بیماری و وجود انواع حشرات مخصوصاً در فصل تابستان شده است.
میلادمی گوید: چند سال پیش ماشینم را در كوچه زیر سایه درختان پارك كرده بودم كه گوسفندان برای خوردن برگ درختان روی كاپوت و سقف اتومبیل رفتند و آن را دچار سانحه كردند كه آن خودرو را به ضرر چند ده میلیون تومانی به فروش رساندم.
او حرف خود را اینگونه ادامه می دهد كه بوی دام و فضولات آن مخصوصاً در تابستان آسایش اهالی را سلب كرده و لازم است مسئولان هرچه سریع تر فكری به حال این موضوع كنند.
** اهالی قدیمی اسكان داده می‌شوند
شهردار منطقه چهار شیراز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اعلام كرد: حوزه معاونت اجرایی شهرداری شیراز با هماهنگی فرمانداری در این زمینه توافقاتی مبنی بر اسكان كسانی كه طولانی مدت در این محله ساكن بودند، كرده است.
فرزاد رئیس زاده افزود: كسانی كه از قدیم در این محله زندگی می‌كردند به نحو مطلوبتری اسكان داده می‌شوند ولی كسانی كه به تازگی در این محله ساكن شدند از این مكان جمع‌‌آوری خواهند شد.
وی بیان كرد: در مجموع چون مصوبه شورای امنیت ملی مبنی بر جمع آوری اینگونه محلات است باید نظر آخر را شورای تأمین شهرستان ابلاغ كند.
وی با اشاره به جمعیت بیش از 100نفر در این محله اضافه كرد: شهرداری نمی‌تواند به این موضوع ورود كند به همین دلیل مذاكراتی با فرمانداری در این زمینه انجام داده‌ایم كه قرار بر اسكان اهالی قدیم این محله شده است.
** شهرداری و مركز بهداشت باید پیگیری كنند
معاون امور فنی و عمرانی فرمانداری شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه در اطراف شیراز و برخی نقاط شهری، نابسامانی در زمینه ساخت و ساز به دلیل هجوم مهاجران به سمت این كلانشهر وجود دارد ولی در سالهای اخیر به شدت نظارت بر اینگونه ساخت و سازها اعمال شده است.
فرهاد امیدوار افزود: از حدود یك سال و نیم گذشته برای قوت گرفتن نظارت بر ساخت و سازها، شهردار حریم تعیین شده اما تغییر كاربری بر عهده جهاد كشاورزی و مسكن و شهرسازی و كنترل بر ساخت و سازها وظیفه شهرداری است.
وی ادامه داد: متاسفانه در دهه های اخیر این نظارت ها بسامان انجام نشده در صورتی كه می بایست ارگان های متولی زمین بموقع نسبت به تعیین تكلیف ملك اقدام كنند.
امیدوار اضافه كرد: در سالهای اخیر مكاتبات زیادی درباره ساخت و سازهای غیر مجاز انجام شده و شهرداری و شورای شهر موظف به انجام اقدامات لازم شده اند وقوه قضائیه نیز به صورتی مناسب وارد عمل شده است.
معاون امورفنی وعمرانی فرمانداری شیراز به ماده 55 قانون شهرداری ها اشاره واضافه كرد: بر اساس این قانون وظیفه حفظ بهداشت وخروج دام و دامداری ازشهرها وظیفه شهرداری است ومركزبهداشت نیزمی تواند برای تشكیل پرونده به موضوع ورود كند.
9873 /1876
گزارشگر: محمد امین افشارپور ** انتشاردهنده:غلامرضا مالك زاده
تاریخ انتشار: ۷ آبان ۱۳۹۶ - ۱۱:۳۳
شیراز- ایرنا - زمین پشت كارخانه ریشمك در بولوار امیركبیر شیراز، قیمت میلیاردی دارد اما روی همین زمین گرانقیمت، محله ای با خانه های بلوكی كه سقف آن ها با پلاستیك، لاستیك اتومبیل، حلب و ضایعات پوشیده شده شكل گرفته است.