دپوی غیر اصولی زباله شهری قروه، آلودگی زیست محیطی و تهدید سلامت مردم

به گزارش ایرنا، وضعیت كنونی محیط زیست از بحران های پیش روی تمام جوامع بشری است كه كشورهای جهان را درگیر خود كرده است كه قسمت مهم این نگرانی مربوط می شود به چگونگی دفن و پالایش پسماندهای صنعتی و خانگی كه تاكنون راهكارهای بسیاری برای آن ارائه شده كه مهمترین آن بازگشت حداكثری پسماندها به چرخه تولید و استفاده مجدد از آن از طریق باز یافت است.
متاسفانه این موضوع مهم در شهرستان قروه محجور مانده است و ابتدایی ترین راهكار ممكن برای این مساله بكار گرفته شده است به گونه ای كه زباله های شهری در نزدیكترین فاصله ممكن از شهر تخلیه می شود كه شیرابه پسماندها معضل زیست محیطی بزرگی شده كه آرام آرام علاوه بر آلودگی سفره آب های زیرزمینی، جان موجودات زنده را تهدیدی می كند.
جای تاسف است كه كارخانه بیوكمپوست شهرستان قروه كه در گذشته با هزینه بالا و تبلیغات فراوان راه اندازی شد به جهت مدیریت ناكارآمد، تعطیل شد و همین امر حل مشكل پیش آمده را سخت تر كرده است.
به گزارش ایرنا، بیش از 15 سال بود كه زباله های شهرستان قروه در محلی در 10 كیلومتری شهر بصورت كاملا غیر بهداشتی در زمین های اطراف روستای شیخ جعفر با جمعیتی بیش از یك هزار نفر منتقل و به صورت غیر قانونی در حریم رودخانه خروشان رود شور دفن می شود.
شیرابه های حاصل از این زباله ها به درون آب رودخانه نفوذ كرده و بوی تعفن، زندگی ساكنان روستا را به خطر انداخته و از طرفی بدلیل عملی نشدن مجوز ایجاد كارخانه بیوكمپوست در سال های 80 و 81 این روستا به محل دفن غیر قانونی و غیر اصولی زباله های قروه تبدیل شد.
مسئول سازمان مردم نهاد سراب سبز قروه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه انباشت زباله شهری در حوضه آبخیز جنیان احتمال آلودگی آب شرب 20 روستا را بدنبال دارد، گفت: پس از اعتراض مردم روستای شیخ جعفر به عدم مدیریت صحیح از سوی كارخانه بیوكمپوست و افزایش آلودگی محیطی تعطیل شد و حدود یك سال است روزانه 75 تن زباله در محل كارخانه آسفالت شهرداری به صورت غیر اصولی تخلیه و دفن می شود.
انور افزود: از آنجا كه كارخانه آسفالت در حاشیه رودخانه فصلی جنیان قرار دارد و دشت جنیان یكی از مهمترین حوضه های آبخیز شهرستان است همچنین در پایین دست كارخانه، آبخیز داری اقدام به ایجاد آب بندهایی با هدف كنترل و نفوذ روان آب ها در بستر رودخانه كرد است.
به گفته وی، در فاصله تقریبا هشت كیلومتری محل كارخانه آسفالت در روستای مظفر آباد مجتمع آبرسانی ایجاد شده كه آب شرب 20 روستا را تامین می كند كه همه این روستاها از همین منبع آب تغذیه می شوند.
انور اضافه كرد: بدلیل نیاز شدید شهر قروه به آب شرب و مشخص نبودن وضعیت انتقال آب سد آزاد و ژاوه جهت تامین آب شرب این شهر، تنها گزینه تامین آب شرب قروه همین حوزه است كه ممكن است در اثر نفوذ شیرآبه زباله ها به آب های زیرزمینی و آلودگی رودخانه، سلامت مردم را به خطر اندازد و خسارت غیر قابل جبرانی از جمله خالی شدن روستاها از سكنه و هجوم به شهر و گسترش حاشیه نشینی كه خود ده ها مشكل اجتماعی در پی خواهد داشت، را بدنبال داشته باشد.
به گفته وی، این رودخانه یكی از سر شاخه های رود قزل اوزن و سپید رود است و در فصل پر بارش، این آلودگی می تواند تا دریای خزر گسترش یابد ولی با وجود اطلاع تعدادی از ارگان های ذیربط اقدام قابل ملاحظه ای در این خصوص بعمل نیامده است.
مدرس دانشگاه، مدیر عامل سازمان نواندیشان توسعه پایدار شهر و رئیس انجمن علوم ایمنی ایران شعبه كردستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار كرد: مشكل زباله شهرستان قروه ناشی از عدم كار كاشناسی و مدیریت صحیح سال های گذشته است كه با تجمع ضعف ها به مشكل حاد امروز تبدیل شده است.
ابراهیم كیوان افزود: طبق آمارهای اعلام شده روزانه چیزی حدود 80 تن زباله در شهرستان جمع آوری می شود كه حجم قابل توجهی از مواد قابل بازیافت نیز با این زباله ها به محل دپو منتقل می شود در حالیكه با مدیریت صحیح، مواد قابل بازیافت به عنوان طلای كثیف، می توان بودجه لازم را برای مدیریت علمی دفن زباله های شهر تامین كرد.
وی تاكید كرد: در محل كنونی دپوی زباله ها، سطح ایستایی آب های زیرزمینی بالا است و احتمال آلودگی این آب ها از طریق نفوذ شیرابه زباله ها كه حامل میكروب و باكتری های بسیار خطرناكی است به داخل زمین وجود دارد پس نیاز به اقدام اورژانسی تمامی دستگاه ها دارد تا با ارائه راهكارهایی برای خروج از بحران اقدام شود.
به گفته وی، انتقال هر چه سریع تر زباله ها از محل كنونی به محل ایزوله شده قبل از شروع بارندگی های پاییز و زمستان، یافتن محل مناسب و كارشناسی شده توسط تیم های فنی برای دفن زباله شهر، امكان سنجی پروژه بیوكمپوست كه از مدت ها قبل كلید خورده و استفاده از یكی از روش های مدیریت شیرابه می توان مشكلات جایگاه دفن زباله قروه را بر طرف كرد.
كیوان با اشاره به گردش مجدد شیرابه افزود: یك روش موثر برای تصفیه شیرابه، جمع آوری و باز گردش آن از محل دفن است هنگامی كه شیرابه به محل دفن برگردانده می شود غلظت اجزای تركیبی آن در اثر اتفاق افتادن فعالیت های بیولوژیكی و سایر واكنش های فیزیكی و شیمیایی كاهش می یابد و مزیت عمده باز گردش شیرابه به محل دفن، بهبودی گاز محل دفن است كه حاوی متان است.
مدیر عامل سازمان نواندیشان توسعه پایدار شهر با اشاره به روش تبخیر شیرابه گفت: در این روش، شیرابه را وارد بركه های تبخیر لاینر نموده تا به مرور زمان تبخیر شود، این روش یكی از ساده ترین سیستم های مدیریت شیرابه است.
وی یادآور شد: تقریبا تمام روش هایی كه برای تصفیه فاضلاب به كار می روند را برای تصفیه شیرابه هم می توان استفاده كرد كه نوع سیستم تصفیه انتخابی برای شیرابه اولا به خصوصیات آن و ثانیا به موقعیت فیزیكی و جغرافیایی محل دفن بستگی دارد.
معاون خدمات شهرداری قروه هم در خصوص مشكلات محل دپوی زباله های شهر گفت: جایگاه دفن زباله شهرداری واقع در سه كیلومتری جاده قروه - شیخ جعفر، حدود 20 هكتار است و استعلامات قانونی از شبكه بهداشت و درمان، محیط زیست و امور آب را اخذ كرده است.
خسرو عزتی اضافه كرد: جایگاه دفن زباله شهرداری هیچ گونه تهدیدات زیست محیطی برای مناطق اطراف خود ندارد و با توجه به ممانعت اهالی روستای شیخ جعفر از تخلیه زباله در این محل، شهرداری برای مدیریت زباله اقدام به تخلیه در محل كارخانه آسفالت كه از املاك خود است به صورت موقت كرده تا تكلیف جایگاه اصلی روشن شود.
به گفته وی، جایگاه اصلی دفن زباله شهرداری قروه از لحاظ مدیریتی و جانمایی كارشناسی هیچ گونه مشكلات زیست محیطی برای منطقه اطراف ایجاد نمی كند.
عزتی اظهار كرد: با توجه به اعلام نظر دستگاه های مرتبط، شهرداری قروه نسبت به انتخاب پیمانكار ذیصلاح با اعتبار 620 میلیون ریال جهت جانمایی، مكان یابی و اخذ استعلامات قانونی مكان های دفن زباله اقدام كرده و نتیجه را اطلاع رسانی می كند.
وی یادآور شد: محل انباشت زباله های شهری در نزدیكی كارخانه آسفالت شهرداری طبق نظر كارشناسان امور آب هیچ گونه آلودگی ایجاد نكرده است.
معاون خدمات شهرداری قروه با اشاره به وضعیت ایجاد كارخانه بیوكمپوست افزود: با توجه به شرایط آب و هوایی این كار در شهرستان جوابگو نیست چون برای خشك كردن زباله باید حداقل 14 ساعت تابش آفتاب داشته باشیم.
وی با اشاره به دلایل تعطیلی كارخانه بیوكمپوست و نداشتن شرایط آب و هوایی و مستهلك بودن دستگاه ها گفت: همكاری مردم در تفكیك زباله از مبدا می تواند ما را در تولید كمپوست كمك كند كه برای اجرای این طرح پیمانكارانی دعوت به همكاری شده اند.
عزتی افزود: بخش خصوصی حاضر نیست در زمینه كمپوست با تولید روزانه 80 تن زباله در این شهر سرمایه گذاری كند چرا كه این امر نیاز به سرمایه گذاری زیاد دارد و زباله شهر قروه برای این منظور كافی نیست و برای سرمایه گذار صرفه اقتصادی ندارد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست قروه نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در مورد جایگاه دفن زباله كه باعث آلودگی زیست محیطی شده است، گفت: شهرداری در جایگاه اراضی شیخ جعفر اقدام به دفن اصولی زباله می كرد ولی بخاطر تخلیه و تلنبار و عدم مدیریت اصولی جایگاه و انتشار بوی نامطبوع موجب اعتراض مردم و در نتیجه تعطیلی آن شد.
فرهاد سیف پناهی افزود: اهالی شیخ جعفر با تجمع در ورودی جایگاه در اردیبهشت سال گذشته بخاطر شرایط ایجاد شده، مانع از ورود زباله ها به جایگاه شدند و شهرداری با وجود تلاش، موفق به شناسایی جایگاه جدیدی نشد.
به گفته وی، مقرر شد تا حل مشكل و جلب رضایت اهالی این روستا، شهرداری در محلی دیگری مجاور شهرهای دلبران، دهگلان و دزج اقدام به دفن زباله كند.
وی با بیان اینكه شهرداری خودسرانه اقدام به تخلیه زباله در محل سایت كارخانه آسفالت واقع در مسیر رودخانه جنیان كرد، یاداور شد: به محض اطلاع در 13 اردیبهشت سال 95 از این محل بازدید كرده و اخطاریه ای برای شهرداری صادر شد تا از ادامه این روند جلوگیری و از تخلیه زباله در این مكان با توجه به قرار گرفتن در بستر رودخانه خودداری كند.
سیف پناهی در پاسخ به این سوال كه چرا محیط زیست در 18 ماه گذشته و با وجود نداشتن مجوز دفن زباله از سوی شهرداری در كارخانه آسفالت سكوت كرده است، گفت: محیط زیست با صدور 6 اخطاریه و دستور تعطیلی این مكان وظیفه خود را انجام داده ولی شهرداری توجهی به این اخطارها نكرده و همچنان زباله ها را در این مكان تخلیه می كند.
وی اضافه كرد: شهرداری با انتقال غیر مجاز زباله به این مكان، موجب آلودگی محل شده كه مراتب طی نامه در هشتم تیر ماه امسال به رئیس كارگروه پسماند استان كردستان (معاون عمرانی استاندار) اطلاع داده شده است و صرفا با هدف مساعدت و حل مشكل تاكنون از طریق مراجع قضایی اقدامی صورت نگرفته است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست قروه با اشاره به اینكه در بحث پسماند زباله سازمان محیط زیست ناظر است و اقدام اجرایی نمی كند، افزود: سازمان محیط زیست راهكارهای پیشنهادی برای مدیریت اصولی زباله ارائه می دهد.
سیف پناهی اظهار كرد: شهرداری قروه با توجه به فرا رسیدن فصل بارش باید هر چه سریعتر نسبت به تعطیلی این مكان و عدم انتقال زباله به سایت كارخانه آسفالت اقدام كند تا از بروز مشكلات زیست محیطی بیشتر پیشگیری كند.
به گفته وی، شهرداری می تواند با رعایت اصول مدیریتی از جمله تفكیك زباله در مبدا، دفن روزانه زباله با خاك پوشی مناسب به منظور جلوگیری از انتشار بو و كاهش شكایت مردمی، فنس كشی اطراف جایگاه و تعبیه حوضچه جهت جمع آوری شیرابه و كاهش نفوذ آن به زمین نگرانی مردم پیرامون جایگاه اصلی زباله در اطراف روستای شیخ جعفر را به حداقل برساند.
وی با اشاره به پیشنهاد محیط زیست برای حل مشكل زباله در دراز مدت گفت: راه اندازی سایت بیوكمپوست، مكان یابی محلی جدید منطبق با ضوابط و معیارهای دفن پسماند باید در اولویت كار شهرداری قروه قرار گیرد.
7345/9102