یاسوج - ایرنا – سیل مهاجرت روستائیان در كهگیلویه به‌سوی شهرها و پیامدهای ناگوار آن، بیش از هر چیز به یك بحران تبدیل شده است، به‌طوری كه در یك نمونه، طی 18 ماه 70 خانوار یك روستا مهاجرت كردند.

به گزارش ایرنا شهرستان كهگیلویه در استان كهگیلویه و بویراحمد 430 روستا دارد كه از این تعداد، ساكنان 60 روستای آن به دلایل مختلف به شهرها مهاجرت كرده‌اند.
كارشناسان، مسئولان و روستائیان دلایل مختلفی را از جمله كمبود امكانات، سختی زندگی، بیكاری و درآمد پایین برای گسترش این پدیده عنوان می‌كنند.
یكی از روستاهای معروف بخش چاروسا در شهرستان كهگیلویه، روستای تاریخی 'تارب' بوده كه طی یك سال و نیم با بیش از 70 خانوار خالی از سكنه شد.
این روستا كه بیش از 10 هكتار زمین كشاورزی آبی داشته به گفته اهالی، تنها به دلیل نبود راه ارتباطی مناسب خالی از سكنه شده و مردم روستا به شهرهای دهدشت، یاسوج، شیراز و بوشهر برای زندگی بهتر كوچ كردند.
با بررسی‌های انجام شده تعدادی از مردم روستا با راه اندازی شركت‌های پیمانكاری به شهرهای شیراز، اهواز و بوشهر مهاجرت كردند.
برخی كارشناسان معتقدند كه مسئولان باید نسبت به تولید شغل و ایجاد اشتغال پایدار در روستاها و گسترش صنایع تبدیلی با توجه به استعداد منطقه از روند روبه رشد مهاجرت در كهگیلویه جلوگیری كنند.
علی احمدی كارشناس توسعه روستایی در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینكه روند كنونی مهاجرت از روستاهای كهگیلویه نوعی زنگ خطر محسوب می‌شود گفت: مهم‌ترین عامل مهاجرت جوانان روستاها به شهرها بیكاری و كمبود زیرساخت‌های عمرانی و بهداشتی است.
وی اظهار داشت: تا زمانی كه بیكاری به‌عنوان معضل اصلی در روستاها حل نشود هیچ تضمینی برای ماندگاری جمعیت در روستاها وجود ندارد.
احمدی با اشاره به اینكه بی‌توجهی به روستاها موج مهاجرت‌ها را در كهگیلویه شدیدتر كرده گفت: روستا محل تولید محصولات كشاورزی و دامی است اما به دلیل درآمد پایین در این بخش‌ها مردم به شهرها مهاجرت می‌كنند.
فرماندار كهگیلویه نیز با بیان اینكه تاكنون 60 روستای این شهرستان خالی از سكنه شده است گفت: ایجاد درآمد پایدار، بدست آوردن رفاه بهتر، نبود شغل مناسب و كمبود امكانات از دلایل اصلی مهاجرت روستائیان این شهرستان است.
علی پوزش تصریح كرد: تعدادی از روستاهای شهرستان نیز به‌واسطه حوادث طبیعی و رانش زمین به روستاهای اطراف الحاق و یا خالی از سكنه شدند.
وی عنوان كرد: علاوه بر بیكاری، توسعه و پیشرفت ناگهانی فناوری ارتباطات نیز فرهنگ و اصالت روستائیان همه نقاط كشور به‌خصوص شهرستان كهگیلویه را تحت تأثیر خود قرار داده است به‌گونه‌ای كه جوانان و نوجوانان روستا تمایلی به زندگی روستایی نداشته و علاقه‌مند به رفاه شهرها می‌شوند و مهاجرت به كانون‌های شهری را به هر قیمت در اولویت كار خود قرار می‌دهند.

** 77 هزار حاشیه نشین در استان كهگیلویه و بویراحمد
مدیركل دفتر امور فرهنگی و اجتماعی استانداری كهگیلویه و بویراحمد گفت: 77 هزار نفر در حاشیه شهرهای استان زندگی می‌كنند كه بخش عمده آنان از روستاها به شهر مهاجرت كرده‌اند.
حجت الاسلام سید علی فتح میرمحمدی اظهار داشت: در مناطق حاشیه‌ای استان علاوه بر ساخت و سازهای غیرقانونی، بالا بودن میزان فقر، بیكاری و انواع جرائم و آسیب‌های مختلف اجتماعی نیز روبه افزایش است.
وی بیان كرد: مناطق حاشیه‌ای این استان امكانات اولیه رفاهی ندارند و زیرساخت‌های فرهنگی، آموزشی و بهداشتی نیز چندان در آنها فراهم نیست.
میرمحمدی گفت كه انتظار می‌رود دستگاه‌های اجرایی كهگیلویه و بویراحمد برای جلوگیری از گسترش حاشیه نشینی در این استان دارای برنامه مدون بوده و راهكارهای مناسب ارائه دهند.

** تلاش‌ها برای كاهش روند مهاجرت روستائیان
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی كهگیلویه و بویراحمد گفت: 91 روستای این استان در شهرستان‌های هشت‌گانه و بر اساس مزیت‌های موجود در آنها برای توسعه همه جانبه انتخاب شده‌اند.
حسن نوروزی اظهار داشت: شیوه نامه توسعه همه جانبه این تعداد روستای كهگیلویه و بویراحمد تدوین شده است.
وی افزود: كار مطالعاتی برای شناسایی قابلیت‌های این 91 روستا نیز به‌زودی آغاز می‌شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی كهگیلویه و بویراحمد بیان كرد: بین این روستاها مناطق دارای ظرفیت گردشگری در اولویت توسعه همه جانبه قرار دارد.
نوروزی عنوان كرد: بر همین اساس تاكنون 10 روستای دارای مزیت گردشگری در كهگیلویه و بویراحمد شناسایی شده و تعیین 10 روستای دیگر نیز در حال پیگیری است.
وی ابراز داشت: مهم‌ترین مؤلفه‌های انتخاب 91 روستای كهگیلویه و بویراحمد برای توسعه همه جانبه شامل بالای 20 خانوار بودن، مهاجر فرستی پایین و مهاجرپذیری بالا، اجرا و یا مطالعه طرح هادی و بالا بودن نرخ بیكاری است.
نوروزی گفت: این اقدام مهم بر اساس برنامه ششم توسعه كشور و با هدف افزایش تولید، درآمدزایی و ایجاد اشتغال در مناطق روستایی كهگیلویه و بویراحمد و كاهش مهاجرت روستائیان به شهرها انجام می‌شود.

** خدمات رسانی به روستاها
میزان بهره‌مندی از آب آشامیدنی سالم در روستاهای این استان در چهار سال اخیر با هشت درصد رشد از 54 درصد به حدود 62 درصد رسید.
بر اساس آمار شركت توزیع نیروی برق كهگیلویه و بویراحمد، تمامی روستاهای بالای 20 خانوار این استان از نعمت برق برخوردار هستند.
بر اساس آمار 97 درصد مناطق روستایی كهگیلویه و بویراحمد از نعمت برق بهره‌مند هستند.
٧٥درصد از روستاهای واجد شرایط این استان از نعمت گاز برخوردار هستند، این میزان در شهرستان گچساران ١٠٠درصد، بویراحمد ٨١درصد، كهگیلویه ٤٦درصد، باشت ٨٥درصد، دنا ٨١درصد، چرام ٨٦درصد، بهمئی ٣٩درصد و لنده ٦٧درصد است.
شهرستان كهگیلویه با 131 هزار و 352 نفر دومین شهرستان استان از لحاظ جمعیت و دارای چهار شهر، چهار بخش و 10 دهستان است.
این شهرستان دارای 430 روستا كه 60 روستا خالی از سكنه و 170 روستا نیز بالای 20 خانوار جمعیت دارند.
بر اساس آمار، یك هزار و 170 هكتار سكونتگاه غیررسمی،168 هكتار بافت فرسوده و 38 هكتار بافت تاریخی در كهگیلویه و بویراحمد وجود دارد.
كهگیلویه و بویراحمد یك هزار و 676 روستای دارای سكنه دارد و حدود 48 درصد جمعیت 713 هزار نفری آن نیز روستانشین است.
در مجموع به نظر می‌رسد كمبود امكانات زیربنایی مانند راه، بهداشت و آموزش در كنار پدیده بیكاری، درآمد پایین مشاغل كشاورزی و دامداری تأثیر زیادی در مهاجرت روستائیان داشته است.
اگرچه امكانات اولیه زندگی مانند آب، برق و گاز در روستاها نسبت به دهه‌های گذشته افزایش یافته است اما خانواده هایی كه در دهه‌های 70 و 80 به شهرها مهاجرت كرده‌اند علاقه‌ای به بازگشت به روستاها ندارند.
علاوه بر این هنوز بخش زیادی از روستاها امكاناتی مانند آب سالم و گاز ندارند و به امكانات بهداشتی و آموزشی و راه ارتباطی دسترسی ندارند و خطر مهاجرت این روستاها نیز وجود دارد.
گزارشگر: حسین خدمتی** انتشار دهنده: سید ولی موسوی نژاد
7531/6110