بجنورد- ایرنا- بافت تاریخی و كهن 'سبزه میدان' شهر بجنورد مركز خراسان شمالی در حالی گریبان گیر وضعیت نابسامان و به هم ریخته شده است كه احیای آن می تواند گردشگری استان را متحول و دگرگون كند.

به گزارش ایرنا، مجموعه كهن و ارزشمند سبزه میدان در هسته مركزی بجنورد، شب ها مامن افراد معتاد و ناهنجار شده این در حالی است كه تكمیل پروژه این بافت تاریخی و ایجاد فضای نمایشگاهی و فروشگاهی صنایع دستی در این مجموعه، می تواند صنعت گردشگری استان را متحول كرده و به اقتصاد استان جانی تازه دهد.
حمام تاریخی عسكری درمجاورت سبزه میدان یكی از ظرفیت ها برای ایجاد مكانی همچون قهوه خانه، سفره خانه سنتی و یا كافی شاپ است و می توان با بازسازی، تغییر كاربری و احیا، به محلی برای رونق اقتصادی بدل شود اما اكنون محل تجمع و پناه معتادان شده است.
معماری خاص حمام های كهن و قدیمی آن هم در محدوده های مركزی شهر می تواند زمینه حضور گردشگر را فراهم كند.
ﻣﺠﻤﻮعه ﺳﺒﺰه ﻣﯿﺪان ﻣﺘﺸﮑﻞ از ﯾﮏ ﮐﺎرواﻧﺴﺮا، ﺣﻤﺎم، راﺳﺘﻪ ﺑﺎزار و ﭼﻨﺪ ﻗﻬﻮه ﺧﺎﻧﻪ از آﺛﺎر دوره ﻗﺎﺟﺎر در ﺷﻬﺮ ﺑﺠﻨﻮرد اﺳﺖ كه ﺣﺠﺮه در اﻃﺮاف آن ﺗﺸﮑﯿﻞ شده اﺳﺖ.
ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﯾﻦ اﺛﺮ اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﺎرواﻧﺴﺮا اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺮح ﮐﻠﯽ آن از ﯾﮏ ﻣﯿﺎﻧﺴﺮا تشكیل شده و ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرواﻧﺴﺮا از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻐﻞ ﻗﻮسﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه آﺟﺮﭼﯿﻨﯽ ﺧﻔﺘﻪراسته و آﺟﺮﻫﺎی ﻗﺎﻟﺒﯽ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺰﺋﯿﻦ شده اﺳﺖ.
ﺑﻨﺎی ﺣﻤﺎم در ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻗﺮار دارد و ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﺣﻤﺎم ﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ، در اﯾﻦ ﻃﺮح ﭘﺲ از ورودی، رﺧﺘﮑﻦ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ راﻫﺮوی ﺑﺎرﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﺮﺑﯿﻨﻪ و ﮔﺮﻣﺨﺎﻧﻪ راه ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: بافت تاریخی مجموعه سبزه میدان در بجنورد متشكل از یك كارونسرا، حمام و یك راسته بازار است و تهیه طرح آن قبل از سال 90 انجام شده بود كه اگر تامین اعتبار، همراهی مالكین و مدیریت مجموعه شهری را به همراه داشت باید در سال 95 این طرح به پایان می رسید.
علی اكبر وحدتی اظهار كرد: در فاز نخست این طرح بر روی كارونسرا تمركز یافتیم و به جز سنگ فرش كف كاروانسرا كه در حال اجرا است و به مدت یك هفته تا 10 روز دیگر به پایان می رسد، مرمت مابقی بخش ها مانند حجره ها، طاق چشمه ها، رواق ها، بار بند و محل نگه داری حیوانات به طور كامل انجام شده است.
وی با بیان اینكه تلاش داریم تا كاروانسرا از وضعیت نامناسب خارج شود افزود: با طرحی كه در سال های گذشته تهیه و ارائه شد، كف سازی سبزه میدان بجنورد با همكاری شهرداری متفاوت از مابقی معابر در سطح شهر انجام شد تا سنخیتی با این مجموعه تاریخی داشته باشد.

* باید تمام دستگاه های اجرایی برای ساماندهی محیط شهری همكاری داشته باشند
وحدتی اضافه كرد: در سال جاری كه عمده كارهای مربوط به كاروانسرا به اتمام رسیده، بر جداره ها تمركز یافتیم تا بازار را كه در سال های گذشته با سلایق مختلف ایجاد شده بود، با طرح اولیه تسری دهیم و اصالت لازم را حفظ كرده و آلودگی بصری را برطرف كنیم.
وی بیان كرد: اكنون وجود انبوهی از انواع كابل ها، تابلوهای مغازه ها و لوله گاز روی جداره ها قرار دارند كه نمایای نامطلوبی را در بدنه مجموعه سبزه میدان ایجاد كرده و ارزش تاریخی را تحت تاثیر قرار داده است كه باید ساماندهی شود.
وحدتی اظهاركرد: برای ساماندهی موارد مذكور با دستگاه های اجرایی مرتبط مذاكره شد، كه این كابل ها را به صورت توكار استفاده كنند و یا به گونه ای كه در دید نباشد اما در گذشته طلب وجوهی شد كه محل تامین آن برای اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مقدور نبود و هم اینكه انجام این كار ها برعهده این اداره كل نیست.
وی با تاكید براینكه باید تمام دستگاه های اجرایی برای ساماندهی محیط شهری همكاری داشته باشند افزود: بدین منظور با مالكان چند جلسه برگزار شد و تعدادی از آنها حاضر به بازسازی مغازه ها شدند و حدود 10 دهنه از مغازه هایی كه كمی مخدوش و سردر و ارتفاع آنها بالا و یا پایین و ناهمگن بود را با تفاهم نامه ای كه منعقد شد، مرمت كردیم.
وی افزود: اما به علت سیاست های مجموعه مدیریت شهری عده ای مالكان به این مساله رغبت نشان ندادند، این موضوع در كارگروه فرهنگی استانداری مطرح شد تا از مغازه ها و دكان هایی كه محل كسب آنها است به مدت یك ماه تعطیل می شود، عواض اخذ نشود اما متاسفانه عوارض سنگینی به عنوان عوارض نوسازی از آنها خواسته بودند كه این امر عدم استقبال برخی از مالكین را به همراه داشت.
وی گفت: هدف ما از مرمت و احیای بافت تاریخی مجموعه سبزه میدان مركز استان، ارتقای منظر شهری است، دریافت عوارض نوسازی به مبلغ 150 تا 200 میلیون ریال با تعطیلی مغازه ها به مدت حداقل یك ماه برای دكان داران بسیار سنگین است و رغبت آنها را برای بازسای از بین می برد.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی اظهارامیدواری كرد كه مجموعه مدیریت شهری برای اتمام مجموعه سبزه میدان همكاری لازم را داشته باشند، این كار فقط ارزش مادی و بصری ندارد، مرمت و احیای این مجموعه به شهر چشم انداز زیبایی می دهد و از بروز بسیاری رفتارهای ناهنجار در جامعه جلوگیری می كند.

*حمام در مجموعه سبزه میدان محلی برای تجمع معتادان است
وحدتی گفت: در مجموعه سبزه میدان بخش حمام (معروف به حمام عسكری) محلی برای تجمع افراد معتاد شده است، وقتی انبوه كیسه ها و كارتن های خالی در آن محل انبار شده است، افراد معتاد برای استراحت و خواب خود به آن مكان پناه می برند.
وی افزود: اگر محیط سامان یافته باشد و از حجم در هم ریختگی و بی نظمی ها كاسته شود،ما می توانیم رفتار شرورانه را مدیریت كنیم و محیطی آراسته و پاكیزه در سطح شهر داشته باشیم.
وحدتی تاكید كرد: احیای مجموعه سیزه میدان كاری فراتر از حوزه اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و حوزه اجتماعی است، باید تمام دستگاه های اجرایی در خراسان شمالی برای ارتقای كیفیت سیمای شهر و كنترل آسیب های اجتماعی تلاش كنند.

**پس از اتمام اقدامات احیای بازار، مرمت حمام را آغاز می كنیم
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: پس از اینكه اقدامات مرمت و احیای بازار به جای مناسب رسید، مرمت حمام را آغاز می كنیم.
وی افزود: مالك حمام حاضر به سرمایه گذاری در حمام است كه مرمت آن را این اداره كل انجام دهد و محیط وابسته را خود مالك با طرحی كه دارند و با همان الگوی كارونسرا، به بازارچه ای برای ارائه سوغات و صنایع دستی تبدیل كند، انجام دهد.
وحدتی اظهاركرد: این موضوع در صحن علنی شورای اسلامی شهر بجنورد هم مطرح و موافقت كلی اعلام شد اما به علت بوجود آمدن برخی مسائل مالك حمام از ادامه كار منصرف شد.
وی افزود: ما باید از وجود چنین سرمایه گذارانی درخراسان شمالی استقبال كنیم و برای مشاركت بیشتر مالكین از سیاست های تشویقی استفاده كرده و تعامل را با آنها بیشتر كنیم.
وحدتی گفت: امیدواریم مجموعه مدیریت شهری همكاری و تعامل خود را نسبت به احیا و مرمت مجموعه سبزه میدان بیشتر كنند تا با اتمام این پروژه، چشم اندازی زیبا را در مركز خراسان شمالی شاهد باشیم.
وی خاطرنشان كرد: در حال حاضر مجموعه سبزه میدان، 40 تا 45 درصد پیشرفت فیزیكی دارد و تاكنون بیش از 12 میلیارد ریال برای اقدامات انجام شده در این محل هزینه شده است.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی اظهاركرد: در سال جاری نیز مبلغ هشت میلیارد ریال برای مجموعه سبزه میدان هزینه شده است.
اخبار خراسان شمالی را در كانال تلگرامی اخبار ایرنا خراسان شمالی به نشانی 🆔 @IRNABOJNURD پیگیری كنید.
ع/ 7185 / 6042 انتشاردهنده: سیدحسین قدسی