تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۶ - ۰۹:۲۲

تهران- ايرنا- روزنامه ايران در گزارشي از رونق ارز ديجيتال؛ نوشت: قيمت هر يك «بيت كوين» مجازي به 7 هزار دلار رسيده است. بيت كوين طلاي جديد است. اين ايده، بسيار رواج يافته اما آيا واقعاً حقيقت دارد؟ طلا از دوران باستان به عنوان فروشگاهي از ثروت استفاده مي‌شده و همچنين يك كالاي فيزيكي و قابل لمس است. بيت كوين جوان است، غير فيزيكي است و فهم آن سخت است.

در ادامه اين گزارش مي خوانيم: بيت كوين تنها «ارز رمزنگاري شده» نيست بلكه بيشترين تعداد ارزهاي كامپيوتري را به خود اختصاص داده است.» تلگراف روز گذشته در گزارشي چنين از پديده اين روزهاي بازارهاي پولي و مالي نوشت. پديده‌اي كه با رشد ارزشي عجيب و غريب به سوژه دست اولي براي تمام رسانه‌هاي جهان و تحليلگران مالي تبديل شده است. ارزي مجازي، غير رسمي و حتي زيرزميني كه ارزش آن از ارزهاي بانك‌هاي مركزي دنيا بالاتر رفته است. تلگراف در ادامه مقايسه طلا و بيت كوين مي‌نويسد: «طلا و بيت كوين، هر دو توسط افرادي استفاده مي‌شوند كه به سيستم مالي رسمي، بي‌اعتمادند. هر دو از نظر فني قابل حمل و بدون محدوديت مرزي هستند. قيمت طلا و بيت كوين، هر دو با بازارهاي سهام هماهنگ نيست و درآمدي فراهم نمي‌كند. بيت كوين بدون هيچ سازمان واحدي راه خود را براي رسيدن به آگاهي افكار عمومي قوي كرده است.» بر اساس اين گزارش آگهي‌هاي دلالان در بازار زيرزميني لندن راه خود را پيدا كرده است. فروشگاه‌هاي بزرگ سرمايه‌گذاري مانند «‌IG‌» پيشنهادهايي براي خريد دارند و سيل ايميل‌ها به خاطر تشويق مردم به سرمايه‌گذاري در بازار بيت‌كوين‌ها، حتي صندوق‌هاي پستي الكترونيكي را آزرده كرده است. بعضي معتقدند اين نظام جديد مالي است كه بانكداري سنتي و كنترل اقتصادي را به عقب مي‌راند. برخي نيز صرفاً به خاطر ترس از دست دادن بازدهي بزرگ، مشغول سرمايه‌گذاري هستند. عده بسيار زياد ديگري نيز از بيت كوين‌ها و ديگر پول‌هاي رمزنگاري براي جنايت و منفعت‌هاي مجرمانه استفاده مي‌كنند.

** پول رمزنگاري شده و بيت كوين چيست؟
جرقه پول‌هاي رمزنگاري يا ديجيتال از دهه 90 ميلادي و با حباب دات‌كام(‌com.) زده شد؛ پول‌هايي كه شبيه به ارزهاي واقعي هستند اما در فضاي مجازي اينترنت رد‌و‌بدل مي‌شوند. پول‌هاي ديجيتالي نيز مانند پول‌هاي واقعي براي خريد كالا و دريافت خدمات مورد استفاده قرار مي‌گيرند. افراد مي‌توانند بدون هيچ نام و نشاني از اين پول‌ها استفاده كنند به همين خاطر جرايمي مثل پولشويي و تأمين مالي تروريست‌ها از اين طريق بسيار رواج يافته‌است. بيت كوين نيز ارزي ديجيتال است كه براي هر نوع پرداختي با هر ارزشي بدون وجه نقد استفاده مي‌شود. مردم ارزش اين پول را دور از كنترل‌هاي دولتي و هزينه‌هاي بانكي مي‌دانند. بيت كوين، ابزاري براي معاملات خصوصي و ناشناس شناخته شده است و همچنين معاملات مواد مخدر و ساير خريدهاي غيرقانوني، از اين طريق پرداخت مي‌شود.

اين ارزها تقريباً خارج از نظام مالي حقيقي در گردش هستند به همين خاطر رصد كردن عملكرد اين ارزها كار آساني نيست. از طرفي تعداد اين ارزها نيز كم نيست. بيت‌كوين دومين ارز مجازي مهم جهان است. اين ارز در سال 2011 توسط چارلي لي فارغ‌التحصيل ام‌آي‌تي و مهندس پيشين گوگل معرفي شد. دارك‌كوين ديگر ارز رايجي است كه از ژانويه 2014 به بازار معرفي شد. جذابيت ارز مجازي براي كشورهاي مختلف آنقدر بالاست كه خود اقدام به ايجاد آن مي‌كنند. اما بيت‌كوين مهم‌ترين و معروف‌ترين ارز مجازي است؛ ارزي كه ساتوشي ناكاماتو يك كاربر اينترنت امنيتي در سال 2008 اختراع كرد و در سال 2009 به طور آنلاين استفاده شد. ناكاماتو، يك اسم اينترنتي بود و تمام تلاش‌ها براي اثبات هويت حقيقي او ناكام ماند. در سال 2016 اين پول مجازي بيش از 125 درصد رشد كرد و از ارزهاي رسمي و دولتي بهتر عمل مي‌كرد. بيت كوين سال 2017 را در قيمتي بالاي 1000 دلار آغاز كرده بود اما حالا نيز ركورد جديدي را ثبت كرده و ارزش يك بيت‌كوين تقريباً با يك اونس طلا برابر شده است.

** چرا قيمت بيت كوين صعود كرد؟
پنجشنبه گذشته، CME يك شركت شيكاگويي كه بزرگترين اپراتور مبادلات جهاني به حساب مي‌آيد، اعلام كرد كه آماده ارائه قراردادهاي آتي براي بيت كوين است. اين قدمي بزرگ براي بزرگ كردن جريان بيت كوين به حساب مي‌آمد كه به صاحبان ارز اجازه داد پا روي ريسك‌ها و خطرهايشان بگذارند. اين حركت، با تشويق بسياري از مديران سنتي به استفاده از بيت‌كوين، باعث شد كه قيمت بيت‌كوين به ركوردي باورنكردني برسد؛ حالا هر يك بيت كوين، 7 هزار دلار ارزش دارد. تنها طي 24 ساعت، 100 هزار نفر استفاده از بيت كوين را آغاز كردند. كوين بيس، مركز مبادلاتي محبوبي براي بيت كوين در حال حاضر 11.9 ميليون كاربر در 32 كشور جهان دارد. بلومبرگ روز گذشته اين تغييرات را با چنين تيتري منتشر كرد: «وال استريت رقصيدن به ساز بيت‌كوين را ياد گرفت.» اما در انگلستان به سرمايه‌گذاران درباره پيشنهادهاي سرمايه‌گذاري در بيت كوين، هشدار داده‌اند. جيمي ديمون، مدير عامل جي پي مورگان ارز رمزنگاري را يك «شيادي» توصيف مي‌كند. لري فينك، مؤسس گروه سرمايه‌گذاري بلاك راك نيز اين نوع ارزها را «شاخص پولشويي» توصيف مي‌كند.

** ايراني‌ها و بيت كوين
كشورها در قبال استفاده از بيت كوين مواضع متفاوتي دارند. 4 سال پيش، مقامات روسي عليه استفاده از بيت‌كوين هشدار دادند و به كارگيري اين پول ديجيتالي به عنوان جايگزيني براي ارز رايج را غيرقانوني خواندند. آنها اعلام كرده بودند كه مبادله بيت كوين بسيار سودا گرانه بوده و اين واحد ارزي داراي ريسك بالاي از دست دادن ارزش است.

اما مقامات بانك مركزي ايران به استفاده از بيت كوين روي خوش نشان داده اند؛ البته به سبك ايراني. در حالي كه بيت كوين در دنيا به خاطر غيررسمي و مردمي بودن آن مطرح است، بانك مركزي ايران خبر داده است كه احتمالاً خود ضرب اين ارز مجازي را با عنوان بيت كوين ملي، بر عهده خواهد گرفت. ناصر حكيمي، معاون فناوري‌هاي نوين بانك مركزي سه روز پيش گفته بود:«ارز ديجيتال بيت كوين فرصت بسيار مناسبي براي توسعه بخش ديجيتال است. تا با استفاده از آن كسب و كارهاي نوپا و استارتاپ‌ها بتوانند در حوزه تجارت سريع‌تر فعاليت كنند. بيت كوين در ايران فرصت است و به همين دليل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران براي اين ارز ديجيتال تا سال 1397 سياستي واحد انتخاب مي‌كند تا آينده ماينرها و فعالان اين حوزه معلوم شد.» او ادامه داد:«در حال حاضر مسأله بيت كوين ملي مطرح و به صورت جدي در حال بررسي است اما اينكه آيا واقعاً نياز است بيت كوين ملي براي نظارت بيشتر بانك مركزي براي اين ارز ديجيتال در ايران استفاده شود هنوز مبهم است و بايد بررسي شود اما در هر صورت نظارت براي اين ارز نياز است و بيت كوين ملي در ساير كشورها هم قصد نظارت دقيق و سريع براي اين ارز ديجيتال را دارد.» اما بيت كوين پيش از آنكه در ايران مطرح شود، براي ايراني‌ها كاربرد داشت. بلومبرگ سه سال پيش در گزارشي با عنوان «ايراني‌هاي دورافتاده از دلار، ارز مجازي را كشف مي‌كنند» به وضعيت ارز مجازي و به طور ويژه بيت‌كوين در ايران پرداخته بود. بر اساس اين گزارش ايراني‌ها در زمان تحريم‌ها دسترسي كمتري به دلار داشتند و نمي‌توانستند آن را براحتي از كشور خارج كنند. اما بيت‌كوين رفته‌رفته به آنها اين امكان را داد. يكي ديگر از مزيت‌هاي بيت‌كوين براي ايرانيان نيز اين بود كه نظارت چنداني بر آن نبود و آنها مي‌توانستند با خيالي آسوده از آن استفاده كنند. در كسب‌وكارهايي كه به وسيله بيت‌كوين صورت مي‌گيرد هويت فروشنده پنهان مي‌ماند و اين امر براي ايراني‌ها در دوران تحريم نوعي مزيت به شمار مي‌آمد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از بلومبرگ، در آن زمان هر دلار تقريباً 2600دلار بود و حدوداً هر 33 هزار تومان برابر با 1 بيت‌كوين بود.

*منبع: روزنامه ايران؛ 1396،8،14
**گروه اطلاع رساني**1699**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصي