تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۳۹۶ - ۰۸:۰۹

تهران - ايرنا - معاون آموزشي پژوهشگاه علوم غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران به اشاره به عوارض سيگار بر روي استخوان گفت: احتمال ابتلا به پوكي استخوان در افراد سيگاري 2 برابر افراد عادي است و اين موضوع نشان مي دهد كه استخوان ها هم از عوارض سيگار در امان نيستند.

مصرف سيگار، افزايش سن، دوران يائسگي، بيماري ها، رژيم غذايي نامناسب، مصرف الكل، كم تحركي و شيوه زندگي غلط از جمله عوامل خطر هستند كه فرد را مستعد پوكي استخوان مي كنند.
دكتر سيد محسن خوش نيت نيكو در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا، افزود: استعمال سيگار 2 برابر خطر پوكي استخوان را افزايش مي دهد و مردم به خصوص افراد مستعد اين بيماري بي صدا بايد از استعمال آن به شدت خودداري كنند.
وي با اشاره به اينكه سيگار موجب كاهش خونرساني به استخوان مي شود، گفت: نيكوتين موجود در سيگار سبب كاهش فعاليت سلول هاي استخوان ساز مي شود.هرچند با قطع سيگار، احتمال ابتلا به اين بيماري كاهش مي يابد اما وضعيت استخوان به حالت عادي برنمي گردد.
خوش نيت شكستگي لگن را يكي از مهمترين عوارض پوكي استخوان دانست و اظهار كرد كه افراد مسن سيگاري 30 تا 40 درصد بيش از ساير همسالان خود در معرض شكستگي لگن قرار دارند.
وي به عوامل ابتلا به پوكي استخوان اشاره كرد و گفت: افزايش سن، يائسگي، ابتلا به بيماري ها، رژيم غذايي نامناسب، استعمال سيگار و الكل، كم تحركي و شيوه زندگي غلط از جمله عوامل خطر ابتلا به اين بيماري هستند.
فوق تخصص بيماري هاي غدد و متابوليسم ادامه داد كه ورزش هم سبب استحكام توده استخواني شده و هم عضلات را تقويت مي كند، كه در اين صورت فرد ديرتر زمين مي خورد و دچار شكستگي مي شود.
خوش نيت افزود: رژيم هاي غذايي غلطي كه متاسفانه اخيرا مد شده و افراد خودسرانه يا با استفاده از نظرات افراد غيركارشناس، اقدام به اين كار مي كنند برروي وضعيت سلامت استخوان ها كاملا اثر منفي مي گذارد و فرد را مستعد پوكي استخوان مي كند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: اين موضوع متاسفانه در بين دختران جوان و نوجوان شيوع پيدا كرده و برخي از آنها با داشتن وزن طبيعي، اصرار دارند وزن خود را پايين تر بياورند.
خوش نيت بيان كرد: ممكن است اين افراد در هنگام رژيم غذايي به مشكل چنداني برنخورند اما اين كار در دوران بعدي زندگي، شديدا آنان را مستعد پوكي استخوان مي كند.
وي ادامه دارد: كاهش وزن غير طبيعي، سلامت استخوان ها را تهديد مي كند و به همين دليل مردم بايد از رژيم غذايي غيراصولي به شدت اجتناب كنند.

** بيماري هايي كه فرد را مستعد پوكي استخوان مي كند
وي با اشاره به اينكه برخي ار بيماري ها فرد را مستعد پوكي استخوان مي كند، افزود: بيماري هاي روماتيسمي، غدد دورون ريز مانند پركاري تيروئيد و پركاري غده پارا تيروئيد، مي توانند فرد را مستعد پوكي استخوان كنند.
فوق تخصص بيماري هاي غدد و متابوليسم، ادامه داد: مصرف برخي از داروها به ويژه كورتن و ضد تشتج در ابتلا به اين بيماري نقش موثري دارند.
وي بااشاره به اينكه پيوند اعضا مانند كليه و كبد، مي تواند فرد را مستعد پوكي استخوان كند، گفت: بيماري هاي التهابي روده و كبدي و برخي از بيماري هاي كليوي هم مي تواند فرد را مستعد اين بيماري كند.
خوش نيت به روند روبه افزايش پوكي استخوان اشاره كرد و گفت: بيماري پوكي استخوان در زنان شايع تر است. در سال هاي آينده پيش بيني مي شود شيوع بيماري در مردان بيشتر از زنان شود.
وي افزود: بيماري پوكي استخوان در زنان بعد از يائسگي شديدا افزايش پيدا مي كند ولي در مردان در بالاي سن 65 تا 70 سال شدت پيدا مي كند.
فوق تخصص بيماري هاي غدد و متابوليسم، شكستگي لكن و مهره ها را از جمله عوارض پوكي استخوان اعلام و افزود: گاهي هم ممكن است سبب شكستگي گردن و استخوان ران شود كه اين موضوع وضعيت بسيار سختي را براي زندگي بيمار رقم مي زد.
وي با اشاره به اينكه استخوان بافت زنده و پويايي است و مرتب در حال بازسازي مي باشد، گفت: توده استخواني در دوران 20 تا 40 سالگي به حداكثر مي رسند و بايد مراقب باشيم كه توده استخواني مناسبي دخيره كنيم تا استخواني قوي و محكم داشته باشيم .
معاون آموزشي پژوهشگاه علوم غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: از سن 40 سالگي به بعد توده استخواني به خاطر روند پيري كاهش پيدا مي كند و اين روند كاهشي يك درصد در سال مي باشد.

** پوكي استخوان چيست
پوكي استخوان بيماري مربوط به استخوان هاست. در اين بيماري اصطلاحا استخوان ها متخلخل مي شود. ساختار ميكروسكوپي استخوان ها به صورت لانه زنبوري است. منافذ و خانه هاي استخوان پوك بسيار بزرگتر از استخوان سالم است. در اين حالت استخوان ها به تدريج جرم و چگالي خود را از دست مي دهند و بسيار حساس و شكننده مي شوند.
متاسفانه اين بيماري هيچ علامت اوليه اي ندارد و زماني بروز مي كند كه يكي از استخوان ها ( معمولا استخوان لگن و مچ) مي شكند؛ به همين دليل به آن بيماري خاموش گفته مي شود.

***علل پوكي استخوان
استخوان ها از فيبرهاي كلاژن و مواد معدني تشكيل شده اند. از بدو تولد تا اوايل 20 سالگي، سلول هاي استخواني با جذب مواد مغذي و معدني رشد مي كنند و متراكم مي شوند. معمولا اوج تراكم استخوان ها در 20 سالگي است.
رشد و توسعه استخوان ها تا حدود 25 سالگي ادامه دارد و پس از آن به ندرت كاهش مي يابد. پس از 45 سالگي و با افزايش سن، تراكم استخوان ها به تدريج كاهش مي يابد و كلسيم لازم براي بدن از ذخيره استخوان ها تامين مي شود.
كاهش تراكم استخوان ها با افزايش سن كاملا طبيعي است ولي برخي عوامل اين فرآيند را تسريع مي كند.
برخي از اين علل عبارتند از :
- كم تحركي
- استفاده نكردن از مواد حاوي كلسيم
- كاهش ويتامين D در بدن
-ابتلا به بيماري هاي خاص مانند سرطان
- استفاده از داروهاي استروئيدي
-ي ائسگي زودرس (كمتر از 45 سال)
- استعمال دخانيات
- كاهش استروژن در بدن
- شرايط پزشكي خاص مانند پركاري تيروييد، بيماري سلياك، نارسايي مزمن كليه، آرتريت روماتوييد، بيماري هاي مزمن كبدي، ديابت نوع 1
علمي ** 1201 **1440
خبرنگار: عبدالكريم جبارپور** انتشار: گلشن