تهران- ایرنا- پرداخت الكترونیكی كرایه از جمله طرح های ناوگان تاكسیرانی كشور به شمار می رود و هدف از آن ساماندهی و كاربرد فناوری های نوین در این حوزه است كه سبب از میان رفتن مبادله فیزیكی پول، ارتقای سطح خدمات و افزایش بهره وری در بخش حمل و نقل عمومی می شود.

موضوع پرداخت الكترونیك كرایه در تاكسی ها گرچه تا چند سال پیش رویایی دور از ذهن بود اما اینك در چند نقطه از مركز شهر تهران به صورت آزمایشی در حال انجام است و در آینده برای همه شهرهای كشور عملی و قابل اجرا خواهد شد.

دستگاه پرداخت كرایه به صورت الكترونیك برای فضای كوچك داخل تاكسی‌ها طراحی شده است تا مشكل های مربوط به كمبود پول خرد و بی‌سروسامانی كرایه تاكسی‌ها برطرف شود و از اتلاف وقت مسافران و رانندگان جلوگیری كند.

گرچه یكپارچه‌سازی حمل‌و‌نقل عمومی و تسهیل در امر پرداخت كرایه از جمله اهداف این طرح به شمار می رود اما یكی از سرنشینان یك تاكسی اعتقاد دارد، برخی مسافران به دلیل آشنا نبودن با این شیوه به طرف خودروهای مسافربر شخصی سوق پیدا كنند. البته راننده یك تاكسی می گوید، این شیوه برای رضایت مسافران پیش بینی شده است.

برای بررسی بیشتر ابعاد گوناگون الكترونیكی شدن پرداخت كرایه تاكسی به مرور دیدگاه «مرتضی ضامنی» سرپرست و عضو هیات مدیره تاكسیرانی های شهری كشور می پردازیم.

** اجرای طرح پرداخت الكترونیكی با بررسی های كارشناسی
طرح پرداخت الكترونیك كرایه در ناوگان حمل و نقل عمومی از 1385 خورشیدی آغاز شد كه با توجه به پیشرفت فناوری و سرعت آن در دستور كار تاكسیرانی های شهری كشور قرار گرفت. اتحادیه تاكسیرانی با جدیت به دنبال اجرای این طرح است تا با عملیاتی شدن آن بتواند خدمات مطلوبی در سطح تاكسیرانی شهری به شهروندان و رانندگان ارایه دهد. در همین راستا كارگروه اختصاصی تشكیل شد و متخصصان مختلف در سازمان های مربوط در شهرداری ها و بخش خصوصی در حال بررسی طرح و گفت وگو با بانك ها هستند. از آنجایی كه در این حوزه، بحث فناوری سخت افزار، نرم افزار، شیوه كسب و كار و چگونگی اجرا مطرح است، بنابراین نیاز به بررسی های كارشناسی دقیقی دارد.

**روش های گوناگون پرداخت كرایه تاكسی
این طرح باید به گونه ای باشد كه شهروندان به سهولت و به شیوه های مختلف پرداخت خود را انجام دهند تا مشكل پول خرد و كرایه نقدی در سامانه تاكسیرانی برطرف شود. سه روش پرداخت كرایه در حوزه الكترونیك مطرح است. یكی پرداخت آفلاین یا همان كارت های شهروندی كه به عنوان كارت مترو و اتوبوس استفاده می شود. راهكار دیگر كارت های شبكه شتاب و سومین شیوه نصب اپلیكیشن خواهد بود كه امروزه در برخی از سامانه های حوزه حمل و نقل فعال است و در صورتی كه افراد آن نرم افزار را روی تلفن همراه خود نصب كنند، می توانند پرداخت را انجام دهند. در واقع اتحادیه می كوشد با ایجاد شرایط لازم، این سه امكان را برای شهروندان فراهم آورد كه بدون ایجاد زحمت بتوانند از این فناوری نوین بهره ببرند و نیاز به كارت دیگری نباشد اما باید دانست با استفاده از این شیوه های نوین، پرداخت نقدی به طور كلی از میان نمی رود زیرا تعدادی از مسافران به جهت آشنا نبودن با این طرح و نداشتن توان استفاده از آن، علاقه مند به پرداخت كرایه به شكل نقدی هستند، بنابراین این روش پابرجا خواهد بود. اتحادیه تاكسیرانی شرایط را به گونه ای تسهیل خواهد كرد كه شهروندان، داوطلب و متقاضی پرداخت الكترونیك باشند. اجباری در این نوع روش وجود ندارد؛ همچنین مزیت هایی در این طرح ایجاد خواهد شد تا ترغیب مسافران را در پی داشته باشد.

**فراهم آوری شرایط مطلوب در تاكسیرانی
باید شرایطی فراهم شود كه راننده احساس كند با استفاده از این دستگاه، كار راحت تر شده است و نوعی خدمات دریافت می كند. اگر تاكسیرانی بتواند این سامانه را با این ویژگی های مطلوب به سرانجام برساند، بدون شك این طرح با تبلیغ از طرف رانندگان و شهروندان فراگیر می شود. اتحادیه تاكسیرانی به دنبال ایجاد هیچ محدودیتی نیست و تنها خواهان وضعیت بهتر در تبادل های ریالی میان راننده و مسافر است.

**ارایه بسته های تشویقی، راهكاری برای ترغیب رانندگان
اتحادیه تاكسیرانی به منظور تجهیز این مهم از رانندگان هزینه ای دریافت نخواهد كرد بلكه با توجه به پتانسیل هایی كه برای دستگاه های مالی و بانك ها ایجاد می شود، آنها ملزم به ارایه بسته های حمایتی و تشویقی به رانندگان هستند. هدف این است كه راننده احساس كند با استفاده از این نوع فناوری، بخشی از مشكل های او حل خواهد شد. اگر بتوان چنین بسته ای را به رانندگان پیشنهاد داد، بدون شك آنها نیز استقبال خواهند كرد.

*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: عشرت كراری**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**9428**2002**9131
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.