به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، ارقام درشت و غیر قابل باور كمبود فضای آموزشی، آمار رسمی و داغی است كه «محمدتقی نظرپور» رییس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس كشور در همایش «ایران من» با حضور «محمد علی نجفی» شهردار تهران و «پدرام سلطانی» نایب رییس اتاق بازرگانی عنوان كرد.
كمبودی به اندازه 30 بار طی كردن شرق به غرب ایران كه حكایت از بغضی تاریخی در گلوی آموزش و پرورش و در نگاه كودكانی دارد كه به واسطه دور بودن فضای آموزشی از محل زندگی یا نامناسب و نا ایمن بودن این فضا، وادار به ترك تحصیل یا ازدواج های زودهنگام می شوند.
موضوعی كه ضرورت همراهی و همیاری افراد خیر و بخش های خصوصی برای تجهیز، بهینه سازی و ساخت فضاهای آموزشی با معیارها و استاندارهای جهانی و بومی دوچندان كرده است.
در این گزارش برآنیم در بازتاب همایش خیران ایران من، چالش ها و معضلات پیش روی آموزش و پرورش كشور و راهكارهای حل آن را كه توسط شركت كنندگان مطرح شد عنوان كنیم تا علاوه بر جلب حمایت مدرسه سازان خیر كشور، ضرورت توجه به ساخت مدارس ماندگار مطابق با چارچوب آداب و سنن منطقه را یادآوری كنیم.
**نظرپور: ضرورت اصلاح نظام ساخت مدارس
این پرسش كه چرا تعداد كمی از فضای آموزشی كشور، در زمره مدارس ماندگار قرار داشته و بیشتر آنها در لیست مدارس تخریبی یا نیاز به بازسازی قرار می گیرند ، موضوعی بود كه رییس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس كشور به عنوان نخستین سخنران این همایش به آن اشاره كرد.
وی گفت: نخستین الزامات ماندگاری مدارس، مكان یابی و دومین لازمه، مسئله نقشه های معماری است كه اگر به این دو پارامتر اصلی دقت و توجه كنیم، نگهداری مدارس به صورت بهینه صورت خواهد گرفت و شاهد مدارسی ماندگار خواهیم بود.
نكته دیگر این كه مدارس باید با اصول معماری سبز ساخته شود. در حال حاضر530 هزار مدرسه در كشور داریم كه این تعداد مدرسه اگر با اصول معماری سبز و رعایت شرایط محیط زیست ساخته می شد كمتر با چالش های فضاهای آموزشی روبه رو بودیم. همچنین استفاده از الگوهای بومی و مصالح بومی در ساخت مدارس، می تواند به مانا بودن آن كمك كند.
تا سال 92، حدود 20 درصد فضاهای آموزشی یعنی 107 هزار كلاس درس توسط خیرین ساخته شد و از سال 92 تا 95 این همراهی به 38 درصد رسید كه به معنای جلب و اعتماد خیرین به دولت تدبیر و امید است. در سال 96 هم نزدیك به 5200 كلاس درس به بهره برداری رسید كه 50 درصد آن، به همت نهادهای مردمی مختلف و خارج از اعتبارات دولتی بوده است.
سرانه متوسط فضای آموزش و پرورش در كشور به ازای هر دانش آموز، 5.16 متر مربع است در حالی كه استاندارد واقعی، از 8.39 متر مربع حكایت دارد به این معنا كه سه متر به ازای هر دانش آموز كمبود فضا وجود دارد كه با احتساب جمعیت دانش آموزی 13 میلیون نفری در سال96، نزدیك به چهل میلیون متر كمبود فضای آموزشی داریم تا به استاندار قابل قبول برسیم.
این در حالی است كه برخی استان ها فاصله زیادتری تا همین متوسط سرانه كشوری یعنی 5.16 متر مربع دارند كه استان البرز نزدیكترین به تهران، در این رده قرار دارد. همچنین ضرورت دارد در كنار رفع كاستی های فضای آموزشی، به فضاهای ناایمن كه حدود 11 درصد فضاهای آموزشی را دربردارد هم توجه شود و در جهت مقاوم سازی آن اقدام شود.
** نجفی: توسعه آموزشی در سایه خصوصی سازی
محمد علی نجفی شهردار تهران، به عنوان دومین سخنران این همایش، علت بسیاری از ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی را بی سوادی و كم سوادی نسل جوان عنوان كرد كه مدرسه سازی می تواند به حركت انداختن زنجیره ای برای كاهش معضلات و مشكلات اجتماعی كمك كند.
وی در این همایش به راهكارهای توسعه آموزش و پرورش و نقش شهرداری در رسیدن به این هدف اشاره كرد و گفت: همانطور كه تجربیات بین المللی اثبات كرده، آموزش و پرورش پیشرو، كلید توسعه پایدار است و اگر جامعه ای بخواهد به توسعه پایدار دست پیدا كند باید آموزش و پرورش آن كشور، پیشرفته و پیشتاز باشد تا آن توسعه واقعی و همه جانبه و پایدار اتفاق بیافتد.
در حال حاضر، در ارتباط با آموزش و پرورش و نسبت آن با توسعه ملی دچار یك پارادوكس و تناقض هستیم. برای این كه پیشرفت كنیم باید آموزش و پرورش پیشرفته داشته باشیم و برای این كه آموزش و پرورش پیشرفته داشته باشیم نیاز به كشوری داریم كه منابع و امكانات كافی برای هزینه كردن در راه پیشرفت داشته باشد. دولت دوازدهم هم تمام تلاش خود را در این راه بكار برده اما با توجه به كمبود بودجه و سرمایه، تا پایان سال تمامی مشكلات آموزش و پرورش لاینحل باقی خواهد ماند.
تنها راهكار شكستن این بن بست، واگذاری آموزش و پرورش حداقل در مقطع ابتدایی به بخش غیر دولتی و جوامع محلی است. موضوعی كه به نظر ساده می انگارد اما وقتی پای عمل به میان می آید با مخالفت افراد بسیاری از جمله مجلس شورای اسلامی روبه رو خواهیم بود.
همچنین از نگاه های صددرصد ایدئولوژیك به آموزش و پرورش هم نباید غافل ماند كه برخی از بعد سیاسی و بر این باور كه آموزش و پرورش از موضوع های حكومتی و حاكمیتی است و باید حاكمیت آن را در اختیار بگیرد تا از نظر ایدئولوژیك دچار انحراف نشود، به آن نگاه می كنند و مانع می شوند. نگاهی كه علیرغم همه بحث ها و گفت و گوها، نتوانستیم به نقطه تعادل در این موضوع برسیم.
شهرداری تهران، در كنار تنوع تصدی و مسوولیت های خود، یكی از مسوولیت های مستقیم خود را كمك به آموزش و پرورش قرار داده است. پیش از این مدل تعریف شده ای برای كمك ها وجود نداشت اما ما در نظر داریم كه حول چند محور معین، كمك های شهرداری و همكاری آن با آموزش و پرورش را تنظیم كنیم بر همین اساس تشكیل كمیته مشتركی با آموزش و پرورش را طراحی كردیم تا در كنار همكاری بر روی مسایل فضای آموزش و پرورش، به برنامه های آموزشی و تربیتی از جمله آموزش مهارت های زندگی، حقوق و تكالیف شهروندی و رعایت اصول و قوانین شهری بپردازیم تا فرزندان را برای زندگی آماده و شهری با روابط سالم و فرهنگی داشته باشیم.
**سلطانی: توجه بخش خصوصی به ضرورت آموزش
پدرام سلطانی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و سومین سخنران این همایش هم به عنوان نماینده بخش خصوصی و مدیر عامل پویش ایران من، با انتقاد از حضور كم رنگ بخش خصوصی نوین و مدرن در قامت مورد انتظار در توسعه و آبادانی به ویژه در توسعه آموزشی اظهار داشت: ما بواسطه تنگنای مالی كه دولت در سال های اخیر با آن مواجه است، توانستیم در حوزه مدرسه سازی و امور آموزشی تا حد قابل توجهی جا پای دولت بگذاریم اما هنوز فاصله بسیار است و كارهای بسیار بیشتری باید انجام شود.
«هنوز، زمانی كه به وضعیت مدارس كشور و این كه بیش از یك سوم از مدارس موجود، مدارسی هستند كه در شرایط فیزیكی و استاندارهای آموزشی نیستند و سرانه فضای آموزشی ما هنوز 40 میلیون متر از استاندارد حداقلی عقب است نگاه می كنیم، ضرورت سرعت بخشیدن به عملكرد بخش خصوصی را در می یابیم. »
امروز باید بذر توسعه را با توسعه نظام آموزشی در كشور بسازیم، باید نسلی باشیم كه از نگاه كوتاه مدت خارج شویم و برای توسعه نسل های بعدی دركشور سرمایه گذاری كنیم.
بخش خصوصی از دیرباز تاكنون ید طولایی در ساخت مدارس، مدارس آموزشی، مدارس دینی، درمانگاه ها و عموم فعالیت های خیریه در كشور داشته است. با توجه به این موضوع، پویش «ایران من» در جهت تقویت بخش خصوصی در ایفای مسوولیت اجتماعی از قریب به سه سال پیش آغاز به كار كرده است و ساخت 100 مدرسه گام نخست این پویش است كه تا كنون موفق به ساخت نزدیك به 40 مدرسه با استانداردهای بومی و محلی شده است.
پویش در نظر دارد در كنار دروس متعارفی كه در مدارس تدریس می شود با ساخت مدارس توسعه پایدار، كمك به همنوع، همكاری در كار گروهی و رعایت حقوق و مقررات و قوانین كشوری را هم به دانش آموزان بیاموزد تا ایرانیان قهرمانان تنها نباشند. این مدارس با معماری بومی و مشاركت اهالی منطقه و روستا ساخته می شود چرا كه با مشاركت، خود را صاحب و مالك مدرسه می دانند و به ماندگاری مدرسه كمك می كنند.
همچنین اجرای طرح مدارس نو كپری در سه استان با سازه سبز هم مدنظر این پویش است كه با در نظر داشتن 130 مدرسه كپری در استان سیاستان و بلوچستان، ااین استان نخستین پایلوت قرار گرفته است.
پژوهشم**9294** 1601**خبرنگار: فاطمه دهقان نیری**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید
تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۳۹۶ - ۱۷:۱۱
تهران- ایرنا- فضای آموزشی كشور را كمبودی به وسعت 40 میلیون متر مربعی ، احاطه كرده است و چشم انتظار جلب حمایت و همت افراد خیر و بخش های خصوصی است تا در كنار اعتبارات دولتی به توسعه و پیشرفت آموزشی بهینه برسد.