بن بست سیاسی در آلمان، خبری بد برای اروپا

به گزارش امروز (سه شنبه) ایرنا، مذاكرات حزب دموكرات مسیحی آنگلا مركل (به همراه سوسیال مسیحی ها) با دموكراتهای آزاد و سبزها برای تشكیل دولت ائتلافی موسوم به 'جاماییكا' (به علت همسانی رنگ سه حزب با رنگ پرچم كشوری جاماییكا در دریای كاراییب) حدود یك ماه ادامه یافت و سرانجام یكشنبه شب به وقت محلی با كنار كشیدن حزب دموكراتهای آزاد این مذاكرات به شكست انجامید.
مركل روز دوشنبه (دیروز) با ابراز تاسف از تصمیم رهبر حزب دموكراتهای آزاد گفت: با احترام برای حزب دموكراتهای آزاد، متاسفم كه نتوانستیم به توافق برسیم زیرا احزاب ما در مسیری بودند كه می توانستیم به توافق دست پیدا كنیم.
ائتلاف موسوم به جاماییكا پیش از این در سطح ایالتی در آلمان تشكیل شده اما در سطح فدرال تاكنون تشكیل چنین ائتلافی آزمایش نشده است. این احزاب درباره مسائل مختلفی از جمله مهاجرت، آب و هوا، انرژی و سیاست های اقتصادی و مالیاتی اختلافاتی دارند.
به عنوان مثال، حزب سبزها با اعمال محدودیت سالانه 200 هزار پناهجوی ورودی به آلمان مخالف است در حالی كه این یكی از تقاضاهای اصلی حزب 'سوسیال مسیحی' - حزب خواهری دموكرات مسیحی در ایالت بایرن - است. موضوع آب و هوا و انرژی نیز از دیگر موضوعات مورد منازعه است بطوری كه حزب سبزها خواستار تعطیلی نیروگاه های با سوخت زغال سنگ است. از سوی دیگر، حزب سبزها با حزب دموكرات های آزاد در خصوص مسائل مالیاتی اختلافات زیادی دارند.

** توپ در زمین رئیس جمهوری و احزاب برای توافق یا انتخابات مجدد
پست ریاست جمهوری در آلمان تا حد زیادی یك منصب تشریفاتی محسوب می شود، اما با توجه به بن بست سیاسی ایجاد شده در آلمان كه 'فرانك والتر اشتاین مایر' رئیس جمهوری از آن به عنوان 'وضعی بی سابقه در تاریخ جمهوری فدرال آلمان یاد كرده است'، رئیس جمهوری آلمان در كانون توجهات قرار گرفته است.
مركل روز دوشنبه گفت كه حزب او برای شركت در انتخابات مجدد آمادگی دارد. وی پس از دیدار و گفت و گو با اشتاین مایر به شبكه خبری ZDF با بیان اینكه به رهبری دولت اقلیت بسیار شكاك است، افزود، هر چند برای رهبری آلمان به مدت 4 سال دیگر آمادگی دارد اما احساس می كند كه وجود دولت اكثریت برای ثبات در آلمان و اروپا ضروری است.
البته بنا به گزارش رسانه های آلمان ، این اظهار نظر مركل به معنای برگزاری حتمی انتخابات مجدد در آلمان نیست و اكنون رئیس جمهوری اشتاین مایر به رایزنی با احزاب دیگر ادامه می دهد تا امكان توافقی دیرهنگام برای تشكیل دولت ائتلافی را مورد بررسی قرار دهد.
رئیس جمهوری آلمان فعلا برگزاری انتخابات مجدد را منتفی دانسته و بر مسئولیت احزاب در قبال رای دهندگان تاكید كرده است. او روز دوشنبه در بیانیه ای تلویزیونی از برلین گفت: انتظار دارم كه احزاب آلمان تشكیل دولت ائتلافی را در آینده ای نه چندان دور امكان پذیر كنند؛ احزاب وظیفه ای دارند كه نمی توان آن را صرفابه رای دهندگان محول كرد.
در صورتی كه احزاب آلمان موفق به تشكیل دولت ائتلاف اكثریت نشوند، اشتاین مایر بنا به قانون اساسی موظف است فردی را به عنوان صدر اعظم برای تایید به پارلمان (بوندستاگ) معرفی كند اما چنانچه پس از سه دور رای گیری در پارلمان دولت باثباتی تشكیل نشود، رئیس جمهوری ناگزیر است مردم را به حضور در انتخاباتی مجدد فرابخواند. اما اشتاین مایر خواستار خودداری از چنین حالتی است و گفته كه به مذاكره با رهبران احزاب مختلف برای رسیدن به توافق ادامه خواهد داد اما رسانه های آلمان می گویند با توجه به وضع سیاسی این كشور، رسیدن به چنین توافقی بسیار نامحتمل است.
اكنون بلوك حزبی محافظه كار مركل مركب از دو حزب دموكرات مسیحی و سوسیال مسیحی CDU/CSU، ممكن است اقدام به تشكیل دولت اقلیت احتمالا با حزب سبزها كند كه با اظهار نظر امروز مركل این گزینه ظاهرا منتفی است زیرا مركل با رهبری دولت اقلیت به علت بی ثباتی ذاتی آن و دشواری در روند پیشبرد تصویب قوانین در پارلمان قادر به پیشبرد برنامه های خود نخواهد بود.
یك راهكار دیگر برای خروج از بن بست سیاسی در آلمان، مذاكره حزب دموكرات مسیحی مركل با حزب سوسیال دموكرات (SPD) برای تشكیل دولت موسوم به 'ائتلاف بزرگ' - همانند دولت قبلی است اما حزب سوسیال دموكرات كه در انتخابات دوم مهر ماه با كسب 20.5 درصد آراء بدترین نتیجه انتخاباتی در جمهوری فدرال آلمان را كسب كرد ، روز دوشنبه بار دیگر تاكید كرد كه قصد ورود به دولت را ندارد.
مارتین شولتز رهبر این حزب گفت: با توجه به نتیجه انتخابات 24م سپتامبر (دوم مهرماه)، حزب ما برای تشكیل ائتلاف بزرگ در دسترس نیست. وی خاطرنشان كرد كه حزب سوسیال دموكرات نیز از شركت در انتخابات دوباره ترسی ندارد و هیچ برنامه كاری برای ائتلاف با محافظه كارها (حزب مركل) ندارد.
شولتز گفت: رای دهندگان به دولت ائتلاف بزرگ كارت قرمز نشان دادند و در این شرایط رای دهندگان باید تصمیم گیری كنند.
در همین حال رهبران حزب راست افراطی 'آلترناتیو برای آلمان' (AfD) كه در انتخابات دوم مهر ماه با كسب 12.6 درصد آرا به عنوان سومین حزب بزرگ وارد پارلمان شد ، خوشحالی خود را از اینكه مركل نتوانسته ائتلاف دولتی تشكیل دهد ابراز كردند.
'الكساندر گائولند' از رهبران این حزب روز دوشنبه گفت: به نظر ما خوب شد كه دولت ائتلافی 'جاماییكا' تشكیل نشد زیرا این ائتلافی برای حفظ وضع موجود بود. خانم مركل شكست خورده و زمانش است كه پست صدارت عظما را ترك كند.
گائولند گفت كه در صورت برگزاری دوباره انتخابات ، آرای حزب او افزایش خواهد یافت.
حزب چپ آلمان نیز خواستار برگزاری انتخابات مجدد شده و گفته است كه این اقدام 'امتداد دموكراتیك منطقی' شكست مذاكرات است.

** بن بست در آلمان، نگرانی در اروپا
بدین ترتیب به نظر می رسد كه وضع نامشخص و ابهام سیاسی در آلمان در ماههای آینده نیز ادامه یابد زیرا انتظار نمی رود حتی با برگزاری انتخابات مجدد نیز تغییر زیادی در تركیب آرای احزاب حاصل شود و ممكن است كه حتی جایگاه سیاسی مركل متزلزلتر شود.
مركل اكنون با بزرگترین چالش دوران زمامداریش رو به رو شده و برخی رسانه های آلمان از شكست مذاكرات سیاسی به عنوان 'آغازی بر پایان صدارت عظمای مركل' یاد كرده اند. این وضع قطعا برای اتحادیه اروپا و كشورهایی مانند فرانسه كه درصدد پیشبرد برنامه اصلاحات در اروپا با همراهی آلمان بوده اند، خبر خوبی نیست و برنامه های مختلف داخلی و خارجی اروپا از مسائل اقتصادی و مالی منطقه یورو تا سیاست های مهاجرتی و تحریم های روسیه را دچار مشكل خواهد كرد.
'هالبه زیلسترا' (Halbe Zijlstra) وزیر امور خارجه جدید هلند روز دوشنبه در بروكسل گفت با توجه به نقش مهم و رهبری كننده آلمان، شكست مذاكرات سیاسی تشكیل دولت در آلمان خبر بدی برای اروپاست.
زیلسترا خاطرنشان كرد: آلمان كشوری بسیار بانفوذ و تاثیرگذار در درون اتحادیه اروپاست، بنابراین اگر دولتی و برنامه ای كاری نداشته باشند برای آنها بسیار دشوار است كه (درباره مسائل مهم اروپایی) موضع بگیرند. وزیر امور خارجه هلند با اشاره به اینكه تشكیل دولت در هلند 7 ماه طول كشید، گفت برگزاری انتخابات مجدد در آلمان ایده خوبی نیست و هنوز امكان بازگشت احزاب به مذاكره در آلمان وجود دارد.
وزیر امور خارجه هلند همچنین گفت كه گمان نمی كند اوضاع سیاسی در آلمان بر مذاكرات 'برگزیت' با انگلیس تاثیری داشته باشد زیرا فعلا اتحادیه اروپا در انتظار پیشنهاد مشخصی از طرف لندن در مورد صورتحساب هزینه های خروج از اتحادیه اروپا است.
'مارگریتیس شیناس' (Margaritis Schinas) سخنگوی كمیسیون اروپا و همچنین یك مقام رسمی در دفتر امانوئل مكرون رئیس جمهوری فرانسه نیز روز دوشنبه بر لزوم ثبات در آلمان برای ثبات در اروپا تاكید كردند. شیناس گفت: اطمینان داریم كه فرایند قانون اساسی آلمان پایه و اساسی را برای ثبات و تداوم كه مشخصه سیاست آلمان بوده است، فراهم می آورد و امیدواریم كه این بار نیز نتیجه كار متفاوت نباشد. 'آلس چمیلار' وزیر امور اتحادیه اروپا جمهوری چك نیز روز دوشنبه ابراز امیدواری كرد كه هر چه زودتر دولتی قوی در آلمان تشكیل شود.
اروپام**1078** 1479
خبرنگار: بابك جعفری **ناشر:حسن سالك رضائی