تبریز- ایرنا - 'محدوده كاهش آلودگی' (موسوم به ال. ای. زد) از جمله طرح های مهم در كاهش آلودگی هوا در كلان شهرهای كشور مانند تبریز است كه اجرای دقیق و درست آن می تواند از بار آلودگی هوا به عنوان تهدید اصلی سلامتی مردم بكاهد.

به گزارش ایرنا، رسانه های خبری آذربایجان شرقی در روزهای اخیر در سطح وسیعی از آغاز اجرای طرح 'محدوده كاهش آلودگی' در تبریز خبر دادند، اما به نظر می رسد تبیین و تشریح جزئیات این طرح زیست محیطی برای افكار عمومی به منظور آشنایی آنان با آن و نیز زمینه سازی برای مشاركت عمومی در اجرای این طرح ضروری است.
در شرایطی كه آغاز اجرای این طرح از هفته گذشته در كلان شهر 1.8 میلیون نفری تبریز اعلام شده است، شهروندان هنوز از چگونگی و مزایا و دستاوردهای اجرای آن آگاه نیستند.
شهروندان تبریزی كه بسیاری از آنان هنوز معادل فارسی طرح 'ال.ای.زد' را هم نمی دانند، می گویند كه اطلاع دقیقی از جزئیات اجرای آن و نحوه مشاركت خود در آن ندارند.
این در حالی است كه مدیران نهادهای متولی اجرای طرح 'محدوده كاهش آلودگی هوا' اجرای این طرح را از منظر كاهش آلودگی كلان شهر تبریز بسیار مفید می دانند.
حسین علیزاده كه از 20 سال پیش در خیابان های كهن شهر تبریز به رانندگی مشغول است، به ایرنا می گوید: در حد چند ثانیه خبر درباره اجرای طرح شنیده ام، اما هنوز به درستی نمی دانم كه قرار است با اجرای طرح چه اتفاقی در شهر بیافتد.
علیزاده اضافه می كند: امیدوارم با اجرای این طرح نان ما تخته نشود و با درخواست های غیرضروری، باری بر مشكلات رانندگانی كه از این طریق امرار معاش می كنند، افزوده نشود.
علی حسن زاده نیز كه مالك یك دستگاه پراید است و برای پیاده كردن فرزند دبستانی اش در كنار یكی از خیابان های فرعی مركز تبریز توقف كرده است، به خبرنگار ایرنا می گوید: من نام دقیق این طرح را نمی دانم، اما همین قدر مطلعم كه گویا باید با اجرای آن همه مالكان خودروها باید معاینه فنی داشته باشند و بدون معاینه فنی، تردد در مركز شهر میسر نخواهد شد.
خانم میانسالی هم در حالی كه مشغول پارك كردن خودرو در كنار خیابان است، اظهار می كند: به نظرم این طرح شبیه ' طرح زوج و فرد' تهران است، اما خوشبختانه ظاهرا در این طرح {محدوده كاهش آلودگی}، زوج یا فرد بودن پلاك خودروها مهم نیست و مهم ترین مساله آلاینده نبودن آنها و داشتن معاینه فنی است.
وی كه نمی خواهد نامش در خبر برده شود، در پاسخ به این سوال كه آیا از مزایای این طرح اطلاع دارد، می گوید: من هنوز درباره خود طرح اطلاع ندارم چه رسد به جزئیات و مزایا و معایب آن؛ تنها چیزی كه در رابطه با اجرای طرح برایم مهم می باشد، این است كه امیدوارم اجرای آن مشكلات مردم را بیشتر نكند. البته اگر واقعا به كاهش آلودگی هوا كمك كند، ارزشمند است.

** هوای تبریز آلوده است
در همین حال رئیس اداره پایش اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی می گوید تبریز به دلیل گستردگی جمعیت، استقرار صنایع سنگین، تردد تعداد زیاد خودرو در سطح شهر و شكل توپوگرافی كاسه ای آن آلوده است.
شاهین رحیم اوغلو در تبیین علل آلودگی هوای تبریز توضیح می دهد: 70 درصد آلودگی هوای این كلان شهر ناشی از تردد خودروها، 25 درصد صنایع، 2.5 درصد آلاینده های خانگی و بقیه نیز ناشی از دیگر منابع آلاینده است.
وی اضافه می كند: دولت با مصوبه ای در سال قبل، اجرای طرح 'محدوده كاهش آلودگی' را در كلان شهر لازم الاجرا كرد.
وی تشریح می كند: البته اجرای این طرح از آبان سال قبل به صورت آزمایشی در تبریز آغاز شد، اما چون لازم بود كه زیرساخت ها فراهم شود، آزمایش دایمی آن از آبان امسال عملیاتی شد.
رحیم اوغلو با اشاره به اینكه طرح 'محدوده كاهش آلودگی' در 13 كشور اروپایی اجرا می شود، از الزام مالكان خودروها به كاهش آلایندگی خودروهای خود از طریق معاینه فنی منظم، تغییر كاربراتور به انژكتور و از رده خارج كردن خودروهای فرسوده به تبع آن كاهش آلودگی هوای تبریز به عنوان مهمترین هدف اجرای طرح یاد می كند.
وی می گوید: ایستگاه های سنجش آلودگی مستقر در مناطق تبریز نشان می دهد كه مركز شهر آلوده ترین منطقه آن است و به همین دلیل نیز اولویت اجرای طرح 'محدوده كاهش آلودگی' در این منطقه است.

** كاهش آلودگی هوا، وجه ممیزه طرح 'محدوده كاهش آلودگی'
معاون حمل و نقل و ترافیك شهردار تبریز نیز در توضیح مهم ترین شاخص طرح 'محدوده كاهش آلودگی'(ال. ای.زد) می گوید كه از ورود خودروهای بدون برگه و برچسب معاینه فنی به محدوده مصوب این طرح جلوگیری می شود.
مهدی یوسفی با بیان اینكه فلسفه جلوگیری از تردد خودروهای معیوب و آلاینده در سطح شهر و لزوم بررسی وضعیت سلامتی خودروها بر كسی پوشیده نیست، تاكید دارد كه طرح 'كاهش محدوده آلودگی' بر مبنای صدور مجوز تردد برای خودروهای كاملا پاك در همه ایام هفته و جلوگیری از تردد وسایل نقلیه دودزا، فاقد معاینه فنی و كاربراتوری در مركز شهر و روزهای آلوده سال می باشد.
به گفته وی با اجرایی شدن این طرح چنانچه خودرویی فاقد معاینه فنی باشد، دوربین های نظارتی نسبت به جریمه آن اقدام خواهند كرد؛ بنابراین لازم است رانندگانی كه قصد تردد در محدوده را دارند هر چه سریع تر نسبت به اخذ معاینه فنی اقدام نمایند.
معاون حمل و نقل و ترافیك شهردار تبریز تشریح می كند: محدوده اجرای طرح منطبق بر طرح محدوده زوج و فرد مصوب اواسط مهر ماه امسال شورای هماهنگی ترافیك شهر و استان اجرا می شود.
وی اضافه می كند: در طرح 'محدوده كاهش آلودگی' در مناطقی كه آلودگی هوا بالاست، از ورود خودروهایی با آلایندگی بالا جلوگیری می شود، زیرا به گفته وی یك خودروی آلاینده حدود 30 برابر یك خودروی استاندارد آلودگی تولید می كند؛ در این طرح به جای تردد خودرو با پلاك روز(زوج یا فرد)، به تردد خودروهای بدون آلودگی و یا آلودگی بسیار پایین تاكید می شود.
یوسفی ادامه می دهد: از اهداف و دستاوردهای مهم اجرایی طرح این است كه در طول اجرای آن، مالكان خودروها به تدریج سعی می كنند تا خودروهایشان را به سطح مناسب آلودگی برسانند و خودروهای كاربراتوری خود را به انژكتوری ارتقاء دهند.
وی توضیح می دهد: طبق یافته های فنی و علمی در مقایسه با خودروی كاربراتوری، در یك خودروی انژكتوری آلودگی 45 گرم در هر كیلومتر به 2/7 گرم كاهش پیدا می كند.
وی با بیان اینكه خوشبختانه اطلاعات معاینه فنی كلانشهر تبریز به سیستم یكپارچه 'سیمفا'(سامانه یكپارچه معاینه فنی ایران) متصل شده است، می گوید: خوشبختانه زیرساخت ها و شرایط اجرای این طرح با هماهنگی های ایجاد شده فراهم است.
یوسفی تشریح می كند: در طرح 'محدوده كاهش آلودگی' پلاك همه خودروهایی كه وارد محدوده می شوند، توسط دوربین خوانده و اطلاعات آن به سرور 'سیمفا' ارسال و در صورتی كه خودرو معاینه فنی نداشته باشد، اعمال قانون توسط پلیس انجام می شود.
وی اضافه می كند: با اجرایی شدن طرح محدوده كاهش آلودگی هوای شهر با محوریت معاینه فنی ، احتمال افزایش مراجعات مردمی به مراكز معاینه فنی وجود دارد و بر همین اساس پس از ابلاغ اجرایی شدن این طرح به مراكز معاینه فنی ابلاغیه های لازم جهت افزایش ظرفیت خود صادر شده است، زیرا برای اجرایی شدن طرح داشتن معاینه فنی یك الزام و نیاز ضروری است.
وی تاكید می كند كه اجرای كامل طرح مستلزم همكاری و مشاركت مردم بوده و نیاز است تا شهروندان تبریز در زمان باقیمانده تا اجرای طرح نسبت به اخذ برچسب معاینه فنی خودرو اقدام كنند.
در نهایت به نظر می رسد كه تبیین و تشریح مزیت های اجرای طرح 'محدود كاهش آلودگی هوا' در تبریز برای شهروندان، به رغم الزام آور بودن آن، ضرورتی غیرقابل چشم پوشی است.
كارشناسان امیدوارند با اجرای دقیق و موفق این طرح به طور چشمگیری از میزان آلودگی هوای كهن- كلان شهر تبریز به ویژه در بافت مركزی آن كاسته شود.
گزارش از: عزیزی راد
518