عمر آنتی بیوتیك ها رو به پایان است

به گزارش ایرنا تقریبا 90 سال از كشف آنتی بیوتیك ها برای درمان بیماری های عفونی می گذرد و كشف این دارو نویدبخش كنترل و درمان بسیاری از بیماری ها بود اما از سال 1940 بحث مقاومت میكروب ها در مقابل آنتی بیوتیك ها آغاز شد و روز به روز در حال افزایش است كه این یك تهدید بزرگ برای سلامت همه افراد جامعه محسوب می شود.
براساس برخی آمارها و به گفته كارشناسان؛ مردم هیچ كشوری در جهان به اندازه ایران، آنتی بیوتیك مصرف نمی كنند و این مصرف بی رویه و خودسرانه این داروها موجب بروز مقاومت های میكروبی و عفونت های بیمارستانی شده است.
ایرانی ها بی رویه آنتی بیوتیك مصرف می كنند و حتی برای بیماری های ویروسی و سرماخوردگی در زمان مراجعه به مراكز درمانی و مطب ها از پزشكان درخواست تجویز آنتی بیوتیك می كنند و از سوی دیگر با بیماری های نوپدید روبرو هستیم كه در همه جهان نیز اتفاق می افتد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان گفت: با توجه به اینكه مصرف بیش از حد آنتی بیوتیك ها سبب مقاوم شدن بیماری ها در انسان و دام در مقابل این دارو شده، عمر آنتی بیوتیك ها در حال پایان یافتن است.
سیدمهدی طباطبایی روز شنبه به مناسبت هفته اطلاع رسانی آنتی بیوتیك ها (یكم تا هفتم آذر) در جمع خبرنگاران در زاهدان با تاكید بر خطر جدی مصرف این داروها اظهار داشت: همیشه قبل از مصرف آنتی بیوتیك ها باید با پزشك مشورت و بدون تجویز دكتر از مصرف این دارو پرهیز كرد.
وی افزود: 30 سال از كشف آخرین گروه آنتی بیوتیك های موثر برای بیماری های عفونی انسان گذشته است.
طباطبایی با تاكید بر اینكه خیلی از میكروب ها در مقابل آنتی بیوتیك ها مقاوم شده اند اظهار داشت: سازمان جهانی بهداشت تخمین می زند سالیانه 700 هزار نفر به دلیل ابتلا به عفونت ها و میكروب های مقاوم در مقابل آنتی بیوتیك جان خود را از دست می دهند و اگر مسئولان بهداشتی درمانی دنیا كاری نكنند تا سال 2050 این مرگ و میر به بیش از 10 میلیون نفر می رسد كه از مرگ و میر ناشی از سرطان ها بیشتر خواهد بود.
** سیستان و بلوچستان بالاترین بیماران مبتلا به سل و مالاریا را دارد
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان گفت: با توجه به اینكه سیستان و بلوچستان بیشترین آمار بیماران مبتلا به سل و مالاریا را در كشور دارد؛ مقاوم شدن بیماری های عفونی در مقابل آنتی بیوتیك زنگ خطری برای مردم این استان است.
وی تاكید كرد: وقتی بیماری سل، مقاوم به درمان نباشد دوره درمان فرد مبتلا 6 ماه با هزینه چهار میلیون ریال خواهد بود و حدود 95 درصد افراد مبتلا بهبود می یابند و كمتر از 10 درصد آنان نیاز به بستری پیدا می كنند اما وقتی سل مقاوم به درمان شود هزینه درمان به 400 میلیون تا 2 میلیارد و 500 میلیون ریال (40 تا 250 میلیون تومان) و مدت درمان 18 تا 24 ماه افزایش پیدا می كند و بین 40 تا 60 درصد بیماران به این درمان جواب می دهند.
وی با اشاره به اینكه در سیستان و بلوچستان بیشترین بیماری های عفونی را داریم گفت: 90 درصد آمار بیماران مالاریا در كشور (حدود 134 نفر) مربوط به این استان می شود كه 80 درصد آن وارداتی از كشورهای همسایه است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی زاهدان اظهار داشت: افزایش هزینه های سرسام آور درمان، طولانی شدن مدت درمان و عوارض شدید جانبی داروهای جایگزین از مهمترین مشكلات مقاوم شدن میكروب ها در مقابل آنتی بیوتیك هاست.
**مصرف 16 برابری آنتی بیوتیك از سوی ایرانی ها
طباطبایی افزود: مصرف آنتی بیوتیك در ایران 16 برابر استاندارد دنیاست یعنی در كشور سالیانه به اندازه كل اتحادیه اروپا این دارو استفاده می شود.
وی با اشاره به خلاء های موجود در زمینه مقابله با مصرف بی رویه آنتی بیوتیك ها گفت: امسال وزارت بهداشت برنامه هایی را برای مقاومت میكروب ها در مقابل آنتی بیوتیك ها در نظر گرفته كه با همكاری رسانه ها تلاش داریم مضرات مصرف زیاد آنتی بیوتیك ها را به مردم اطلاع رسانی كنیم.
وی آموزش پزشكان و دامپزشكان برای تجویز اصولی آنتی بیوتیك ها، اطلاع رسانی از مضرات مصرف آنتی بیوتیك ها به مردم و بررسی وضعیت میكروبی بیماری ها با توسعه زیرساخت های آزمایشگاهی را از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از افزایش سطح مقاومت بیماری ها در مقابل آنتی بیوتیك برشمرد.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكی زاهدان نیز در این نشست با اشاره به فعالیت كمیته بررسی تجویز آنتی بیوتیك ها در نسخه پزشكان گفت: سال 91 در حدود 65 درصد نسخه های پزشكان سیستان و بلوچستان داروهای آنتی بیوتیك مشاهده می شد كه هم اینك این آمار به 51 درصد كاهش یافته است.
دكتر فرزانه فرجیان مشهدی افزود: مساله دیگر این است كه در نسخه متخصصان عفونی كمتر از پزشكان عمومی تجویز آنتی بیوتیك مشاهده می شود بر این اساس ارائه آموزش به این افراد در اولویت قرار دارد.
وی اصرار به تجویز آنتی بیوتیك ها، رعایت نكردن دُز درمانی، دستور دارویی و كامل نكردن دوره درمان از سوی بیماران، فروش بدون نسخه آنتی بیوتیك ها از سوی داروخانه ها، تجویز غیر اصولی توسط پزشكان، انتقال میكروب های مقاوم بیمارستانی از سوی كاركنان پزشكی، استفاده از آنتی بیوتیك های مورد استفاده در انسان در دامداری ها به ویژه برای پیشگیری توسط دامپزشكان و تشویق داروخانه داران به خرید داروها با شرایط ویژه توسط شركت های دارویی را از مهمترین عوامل شكل گیری چالش امروز در مصرف آنتی بیوتیك ها ذكر كرد.
وی ادامه داد: تجویز آنتی بیوتیك ها در بیماران و ایجاد باكتری مقاوم به دارو در روده، مراجعه بیمار به بیمارستان و درمانگاه، انتقال باكتری مقاوم به دارو به بیماران دیگر به دلیل فقر بهداشتی و نبود نظافت محیط، گسترش باكتری مقاوم در كل جمعیت و استفاده از آنتی بیوتیك ها در تولید غذای دام و محصولات زراعی، ایجاد باكتری مقاوم به دارو در روده حیوان و انتقال باكتری مقاوم به دارو به انسان از طریق غذا و محیط (آب، خاك و هوا) و تماس مستقیم با حیوان از جمله علل گسترش مقاومت آنتی بیوتیكی است.
به گفته كارشناسان مقاومت به آنتی بیوتیك ها یعنی میكروب های بیماری زایی كه برای مبارزه با آنها از آنتی بیوتیك استفاده می شود با جهش ژنی تغییر شكل یافته و نسبت به این داروها مقاومت پیدا می كنند.
معاون سلامت اداره كل دامپزشكی سیستان و بلوچستان نیز در این نشست گفت: استفاده كمتر از آنتی بیوتیك ها و تقویت بحث مدیریت پایش و مراقبت از دام ها و افزایش تعامل دامپزشك ها با آزمایشگاه به جای اتكا صرف به تجربه برای تجویز دارو، ارائه آموزش به دامداران برای مراجعه به موقع به منظور درمان دام ها با هزینه های كمتر به جای خود درمانی و نظارت بر داروهای وارداتی غیرمجاز از شاخص ترین اقدامات حوزه دامپزشكی در زمینه مبارزه با مقاومت میكروب ها به آنتی بیوتیك هاست.
حسین فروزنده افزود: دامداران تا زمانیكه حیوان با وجود مصرف خودسرانه انواع آنتی بیوتیك از شدت بیماری به مرحله سر بریدن نرسد به دامپزشك مراجعه نمی كنند و در این مرحله نیز دیگر كاری از دامپزشك بر نمی آید.
وی اظهار داشت: كارشناسان حوزه دامپزشكی علاوه بر نظارت های سالانه خود بر محل های نگهداری دام و تشخیص بیماری ها، تلاش دارند دامداران را نسبت به مصرف بی رویه و غیر اصولی آنتی بیوتیك ها آگاه كنند تا شاهد كاهش عوارض این مساله در جامعه باشیم.
به گزارش ایرنا اجرای برنامه های مختلف توسط فعالان عرصه بهداشت و سلامت در كنار افزایش آگاهی مردم از عوارض مصرف بی رویه داروها از جمله آنتی بیوتیك ها به معنی خالی شدن یخچال ها از داروهای غیر ضروری نقش مهمی در كاهش مقاومت بیماری ها در مقابل آنتی بیوتیك ها خواهد داشت.
3042**6081 خبرنگار: محدثه حیدری گرجی **انتشاردهنده: حیدر سرایانی