تهران- ایرنا- روزنامه آرمان در گزارشی، نوشت: آیا مادران باردار مبتلا به ایدز تهدیدی بالقوه برای سلامت كشور محسوب می‌شوند؟ تحقیقات ثابت كرده همواره ایدز مادر به فرزند منتقل نمی‌شود و مادر مبتلا به ایدز با مصرف داروهایی خاص می‌تواند احتمال انتقال بیماری به جنین را كاهش داده و به صفر برساند.

در ادامه این گزارش آمده است: اداره ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اعلام كرده از سال آینده تمام زنان باردار ایرانی تست HIV می‌دهند. آیا میزان شیوع ایدز در میان زنان كشور به نقطه‌ای بحرانی نزدیك می‌شود و دلیل این تصمیم جلوگیری از بحران ایدز در كشور است؟

كارشناسان بین‌المللی معتقدند میزان ایدز در میان زنان گسترش زیادی دارد. برخی از صاحب‌نظران علت را احتمال بیشتر آلودگی زنان به بیماری‌های‌مقاربتی می‌دانند. در واقع زنان چهار برابر بیشتر از مردان احتمال ابتلا به بیماری‌های‌مقاربتی دارند. می‌توان گفت بالاترین میزان شیوع ایدز در میان زنان به دلیل تماس جنسی است، همان‌گونه كه بالاترین میزان آلودگی مردان به ویروس HIV استفاده از سرنگ آلوده است. اهمیت میزان شیوع ایدز در زنان بیشتر از مردان است، زیرا آنها قادر به انتقال بیماری به جنین هستند.

علاوه بر این ایدز زنان در جوامع مختلف با حساسیت‌هایی همراه است و به دلیل محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی خاص زنان، نادیده گرفته شده یا آن‌چنان كه باید به آن پرداخته نمی‌شود. در واقع باید گفت میزان حساسیت جوامع مختلف به ایدز زنان ناشی از میزان محدودیت‌های فرهنگی‌و‌اجتماعی زنان آن جامعه است و هر چه بتوان بحران‌های فرهنگی و اجتماعی و میزان آسیب‌های‌اجتماعی زنان را در یك جامعه كاهش داد به همان میزان می‌توان زمینه را برای طرح علل شیوع ایدز در میان جامعه بازتر و میزان آگاهی زنان را از علل شیوع آن بیشتر كرد. مادران‌باردار اگر به هر دلیل دچار بیماری ایدز باشند زمینه را برای بیماری فرزندان خود به خوبی فراهم می‌كنند. اگر حتی بپذیریم هر مادر مبتلا به ایدز كودك خود را دچار بیماری نمی‌كند اما احتمال شیوع بیماری از مادر به فرزند وجود دارد و نمی‌توان سهل‌انگاری مادر را درباره عدم تشخیص بیماری پذیرفت، زیرا در صورت عدم‌تشخیص بیماری مادر احتمال شیوع آن در جنین دو چندان خواهد شد.

در برخی از موقعیت‌ها از زنان خواسته می‌شود كه میل مردان را در هنگام رابطه‌جنسی بلاشرط بپذیرند و به زنان قدرت اختیار داده نمی‌شود كه در روابط‌جنسی خود اقدامات پیشگیرانه داشته باشند. در این‌گونه موقعیت‌ها احتمال بروز بیماری‌ایدز در زنان به‌مراتب بیشتر است. گاهی زنان اختیار خاتمه یا محدود كردن رابطه با مردی را ندارند كه در گروه‌ پرخطر قرار دارد. بنابراین باید گفت شیب شیوع بیماری‌‌ایدز در میان زنان كاهش نمی‌یابد مگر آنكه زن نیز قدرت و اختیار لازم را داشته باشد.

اگر آمارهای‌رسمی ابتلا به ایدز را در میان مردان نگاه كنیم بالاترین میزان ابتلا به ایدز در میان مردان ابتلا از طریق سرنگ‌آلوده است. از سوی دیگر اگر بپذیریم این مردان آلوده دارای زن و فرزند هستند بنابراین قشر قابل‌توجهی از زنان از طریق تماس‌جنسی دچار بیماری‌ ایدز خواهند شد. بنابراین محتمل است كه میزان آلودگی زنان از مردان پیشی بگیرد و نیاز است اقداماتی در این زمینه انجام شود تا در آینده دچار این مشكل نباشیم. به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت دركل تاكنون 17‌درصد زنان و 83‌درصد مردان مبتلا به اچ‌آی‌وی وجود داشته كه این آمار در شش‌ماهه اول امسال 33‌درصد زن و 67‌درصد مرد را نشان می‌دهد و نشان‌دهنده افزایش آمار زن‌های مبتلاست.

علیرضا رئیسی با اشاره به اینكه انتقال ویروس اچ‌آی‌وی در ایران از طریق اعتیاد‌تزریقی رو به كاهش و از راه جنسی رو به افزایش است، بیان كرد: «در سال 95 این دو‌درصد به هم رسیدند و تقریبا 50 - 50 شده‌اند كه این آمار محل مداخلات ما را مشخص می‌كند.» سالانه در جهان میلیون‌ها كودك در اثر بیماری ایدز یتیم و بسیاری از آنها نیز توسط مادر به این بیماری مبتلا می‌شوند. انتقال ویروس از مادر به جنین تاثیر مستقیم دیگر بیماری HIV است كه بر كودك وارد می‌شود.

**كمك به تحكیم خانواده كافی نیست
در جامعه‌ ایران بحث بر سر تحكیم بنیان خانواده و تبلیغ ارزش‌های‌مقدس خانواده است. طبیعی است كه در چنین وضعیتی تماس زن به همسر خود محدود می‌شود. اساس این تبلیغات بسیار ارزشمند و قابل‌تحسین است اما مادامی كه شوهر است كه زن را مبتلا به ایدز می‌كند، اجرای این سیاست‌ها در راستای كاهش میزان ایدز در میان زنان اثربخش نخواهد بود. برای زنی كه همسرش مبتلا به بیماری ایدز است، راه فراری وجود ندارد و او هم قربانی HIV می‌شود. رابطه‌جنسی حفاظت شده راه حل این زن است، راه‌حلی كه گاهی نادیده گرفته می‌شود یا به دلیل محدودیت‌های مختلف فرهنگی یا اجتماعی امكان اجرا ندارد.

منظور از رابطه جنسی پرخطر رابطه جنسی با آگاهی از بیماری نیست، زیرا در این صورت زن رابطه‌ای حفاظت‌شده با همسر خود خواهد داشت. مقصود رابطه با مرد معتادی است كه در زمان نشئگی خواستار رابطه با همسر خود است و در این زمان زن قدرت و اختیار تعیین‌كننده‌ای در نوع رابطه ندارد.

**زنان آسیب‌دیده جامعه
بهره‌برداری‌ جنسی زنان را در قبال بیماری ایدز به شدت آسیب‌پذیر كرده است اما تمام زنان جامعه به دلیل تماس جنسی با همسران دچار بیماری ایدز نمی‌شوند و برخی در اثر خودفروشی یا روابط نامشروع درگیر این بیماری هستند. علاوه بر این باتوجه به افزایش میزان اعتیاد در میان زنان دور از ذهن نیست كه تعداد زیادی از زنان بیمار در اثر استفاده از سرنگ آلوده به این بیماری دچار شوند. بنابراین نیاز است اقدامات فرهنگی وسیع در زمینه راه‌های ابتلا به بیماری ایدز در كشور انجام دهیم تا همگان بدانند در صورت عدم اطمینان از سلامت شریك جنسی با او رابطه جنسی حفاظت شده داشته باشند. آنچه باید به‌طوركلی درنظر گرفته شود آن است كه در هر حال شریك جنسی را مظنون به بیماری ایدز فرض كنند.

**نیازی به تست‌HIV تمام زنان باردار نیست
یك عضو كمیسیون بهداشت‌و‌درمان مجلس در گفت‌وگو با «آرمان» با انتقاد از آنكه انجام آزمایشHIV برای تمام زنان باردار ضرورتی ندارد، می‌گوید: شیوع بیماری ایدز در شأن ملت مسلمان ایران نیست اما در هر صورت نگرانی‌هایی در این زمینه برای جامعه و مسئولان بهداشتی كشور ایجاد شده است و‌درصد كمی از افراد جامعه دچار این بیماری هستند. حسینعلی شهریاری می‌افزاید: زنان مبتلا به ویروس ایدز در صورت حاملگی ممكن است آن را به جنین منتقل كنند.

بنابراین توصیه می‌شود زنان در معرض ریسك بالای ابتلا یا زنانی كه همسران آنها در گروه پرخطر بیماری ایدز قرار دارند تست‌ HIV را انجام دهند. او تاكید می‌كند: البته تست HIV اجباری نیست و نمی‌توان افراد را مجبور به انجام آن كرد. بنابراین نباید رسما اعلام كرد تمام زنان ایرانی باید تست ایدز دهند و این شایسته زنان مسلمان كشور نیست.

شهریاری در پاسخ به این سوال كه آیا آمار بالای ابتلای ایدز در زنان مسئولان بهداشت و درمان كشور را به این فكر انداخته كه تست HIV را در میان زنان اجباری كنند، می‌گوید: قطعا مشكلاتی در این زمینه داریم، اهمیت آسیب‌های اجتماعی به میزانی است كه رهبرمعظم انقلاب چند سال است به موضوع آسیب‌های اجتماعی ورود كرده و زمان زیادی را برای بررسی آن می‌گذارند و چندین وزیر نیز همزمان در حال بررسی میزان و نوع آسیب‌های اجتماعی در جامعه هستند، تمام این شواهد گواه آن است كه باید از خانواده‌ها، زنان و فرزندان‌ایرانی مراقبت بیشتری انجام شود و نگذاریم دچار مخاطراتی شوند كه در شأن جامعه اسلامی نیست، زیرا ایران محور كشورهای اسلامی است.

او خاطرنشان می‌كند: فراورده‌های خونی وارداتی از فرانسه ابتدا ویروس ایدز را وارد كشور كرد و در مواردی آلودگی مردان ایرانی در كشورهای حاشیه‌خلیج فارس سبب شیوع بیشتر ویروس HIV شد، این مردان اطلاعی از بیماری خود نداشتند و زنان خود را گرفتار این بیماری كردند. برخی از این زنان باردار شده و جنین آنها حامل ویروس‌ایدز شدند.

بنابراین مراقبت‌ها و پیشگیری‌ها از شیوع بیماری ایدز باید صورت گیرد اما نمی‌توانیم اعلام كنیم از سال آینده تمام زنان‌باردار ایرانی تست HIV دهند. شهریاری می‌افزاید: حتی اگر زنی قبل از دوران‌بارداری متوجه ابتلای خود به ویروس ایدز شود، باز هم نمی‌توان به قطعیت درباره ابتلای جنین اظهارنظر كرد زیرا تجربه نشان داده برخی از زنان مبتلا فرزندانی سالم به دنیا می‌آورند. نكته حائزاهمیت آن است كه مجوز سقط جنین مبتلا به ایدز اوجود ندارد بنابراین راه‌حل تست گروه زنان آسیب‌پذیر جامعه پیش از حاملگی است. در نهایت باید به این زنان گفت احتمال انتقال بیماری شما به جنین وجود دارد اما در نهایت این زوج هستند كه تصمیم به باروری می‌گیرند.

او تاكید می‌كند: قطعا آمار نوزادان مبتلا به ویروس HIV زیاد نیست اما آمار نشان می‌دهد بالاترین میزان ابتلا به ایدز، ایدز از طریق تماس جنسی شده است. بنابراین اگر زمانی مشكل سرنگ آلوده معتادان بود در حال حاضر عامل ابتلا به ایدز روابط‌جنسی غیرمتداول شده و آمار مبتلایان به ایدز از این طریق بالاتر رفته كه سبب نگرانی مسئولان شده است.

*منبع: روزنامه آرمان؛ 1396،9،13
**گروه اطلاع رسانی**2059**2002** انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصی