'كتله خور'، شگفتي بي نقاب زمين

كيفيت بلورها و قنديل‌ها، زيبايي و تعدد طبقات، غار كتله‌خور را جزو شگفت انگيزترين نمونه هاي غارهاي آهكي شناخته شده در دنيا مطرح ساخته است.
تا كنون حدود 30 كيلومتر از اين غار آهكي شناسايي و نقشه برداري 22 كيلومتر از اين محدوده انجام شده است، ولي در زمان حاضر فقط يك مسير يك هزار و 250متري، آن هم در طبقه اول غار براي بازديد گردشگران مهيا است.
اين مسير بيش از يك كيلومتري نيز چنان نظر هر بيينده اي را مجذوب خود مي كند كه طي كردن آن نياز به چند ساعت زمان دارد چرا كه با هر قدمي كه بر مي داري، منظره تازه اي از زيبايي هاي غار پيش چشم رخ نمايي كرده و هر بيننده اي را براي تماشا و نظر بيشتر، مجبور به توقف مي كند.
مدير غار كتله خور گفت: در سال 1365 گروهي مجهز از غارنوردان زبده كشور بازديد مفصلي از محدوده هايي از غار انجام دادند؛ در سال هاي 82 و 83 تيم هاي غارنوردي از سوئيس و آلمان توانستند تا 12 كيلومتر در غار پيشروي كنند.
مجيد يوزباشي با بيان اينكه تا كنون پنج طبقه از اين غار شناسايي شده ولي عمليات اكتشاف هنوز به پايان نرسيده است، افزود: اكنون به همت غار نوردان كشور، 30 كيلومتر از غار كتله خور كشف شده است.
وي گفت: بر اساس يافته هاي به دست آمده؛ قدمت غار كتله خور به 27 تا 30 ميليون سال پيش ( دوره سوم زمين شناسي) مي رسد.
يوزباشي اظهار كرد: اين غار از جهت قدمت، وسعت و تعداد طبقات و تنوع در تشكيل قنديل ها، از غار هاي منحصر بفرد دنيا است و علاوه بر كاركرد گردشگري، ارزش فوق العاده اي در مطالعات زمين شناسي شامل سنگ شناسي، چينه شناسي و فسيل شناسي را در خود دارد.
وي گفت: در عمليات اكتشافي اخير، اسكلت حيواناتي از گونه سگ سانان در طبقات دوم و سوم غار كشف شد كه شباهتي به انواع حيوانات موجود ندارند.
به گزارش ايرنا، ساختمان غار در زير كوه‌ 'كتله خور' قرار گرفته و از پائين دست دهانه آن رود شور كه از شعبات فرعي قزل‌اوزن است جاري مي‌شود.
در بعضي ازمناطق غربي ايران به كوههاي كم ارتفاع ' كتله' مي‌گويند و به احتمال وجه تسميه غار نيز به همين علت باشد كه غار در يكي از اين كوه ها قرارگرفته‌است.
غار 'كتله خور' داراي تونل هاي فرعي و استلاكتيت ها( قنديل هاي آويزان) و استلاكميت ها( رسوبات مخروطي كف غار) و ستون هاي متعدد در گذرگاه هاي اصلي است.
قنديل هاي مخروطي آويزان از سقف ها در اثر داشتن ناخالصي ها، رنگ هاي متنوع به خود گرفته اند و آنها كه تركيبات به همراه نداشته و يا كمتر دارند به صورت بلورهاي شيشه اي بسيار شفاف مشاهده مي شوند.
ورودي غار يك دهليز چهار هزار متري با سقفي كوتاه و فاقد غار سنگ و چند دهليز فرعي است.
پس از دهليز فرعي يك دالان وسيع 950 متري با سربالايي‌هايي به ارتفاع 2 متر و گودال هاي خشك قرار دارد كه با دو شاخه 50 متري ادامه پيدا مي‌كند و پس از عبور از يك سربالايي به تالار وسيعي پوشيده از چكنده و چكيده و ستون هاي آهكي مي‌رسد.
غار كتله خور در 155 كيلومتري جنوب زنجان، 80 كيلومتري جنوب شهرستان خدابنده و 173 كيلومتري شمال همدان، در نزديكي شهر گرماب واقع شده است.
مسير متداول براي بازديد از اين جاذبه طبيعي جاده زنجان به خدابنده (قيدار) در امتداد زرين آباد به گرماب است.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان زنجان مي گويد: غار كتله خور به واسطه ويژگي هاي منحصربفردش، كاركردي بين المللي به عنوان يك جاذبه گردشگري دارد.
يحيي رحمتي با بيان اينكه در شرايط حاضر مشكل اين جاذبه گردشگري، راههاي دسترسي به آن است، مي افزايد: امسال نزديك 30 تابلو كيلومتر شمار در مسيرهاي منتهي به غار 'كتله خور' نصب شد.
وي به اقدامات انجام شده پيرامون تامين زيرساخت هاي مورد نياز در محوطه غار كتله خور اشاره كرده و اظهار مي كند: سال گذشته بالغ بر 3 ميليارد و 500ميليون ريال براي تامين و تجهيز زيرساخت هاي گردشگردي از قبيل محوطه سازي، اماكن استراحتگاهي و مجموعه هاي پذيرايي در محدوده غار هزينه شد.
غار ' كتله خور' از زمان كشف تا كنون چنان كه بايد شناخته نشده است در حالي كه اين غار در كنار جاذبه خيره كننده اش براي گردشگران، رازها و زيبايي هاي زيادي را در دل خود جاي داده است در حالي كه به دليل ناشناس ماندن، بسياري از مردم در داخل كشور نيز اسم اين غار را هم نشنيده‌اند.
7312/6085
خبرنگار: حسن اكبري** انتشار دهنده: رويا رفيعي