روزگار پهلوانی

فردا - یكشنبه - برابر با 17 دی ماه پنجاهمین سالگرد درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی برگزار می شود. همه ساله در این ایام در محله «ابن بابویه» شهرری محل آرامگاه جهان پهلوان، مملو از جمعیتی خواهد شد كه در روزگار بی اخلاقی و ناجوانمردی در جستجوی گمشده این روزهای ورزش یعنی جوانمردی می گردند، صفتی كه با نام تختی عجین شده است.
تختی در مقابل هیچ كس كرنش و سرخم نكرد و با هیچ صاحب منصبی، هم كلام و هم سفره نشد و طلب شغل و جایگاه و پست و مقام و منزلت نكرد و به همین دلیل برای مردم، شكست ها و پیروزی هایش یكی بود و تاریخ كشتی ایران بعد از او هرگز رنگ پهلوانی به خود ندید.
جهان پهلوان در یكی از مصاحبه هایش در آن زمان گفت كه «هیچ چیز نمی تواند مرا خوشحال كند؛ ثروت، شهرت، مقام، مدال طلا و محبوبیت و عشق نسبت به این مردمی كه همیشه به استقبال من می آیند و من برابر آنها همیشه احساس شرمندگی می كنم، مهم ترین چیز است. راستی چقدر محبت بدهكارم؟»
تختی همان گونه كه در ورزش استثناء است، در زندگی و پاسداری از ارزش های خود نیز كم نظیر است. تختی قبل از آنكه در روی تشك با حریفان دست و پنجه نرم كند، با نفس خود به مبارزه پرداخته بود.
در این سال ها متاسفانه و به خصوص صحنه ورزش محل اخلاق گریزی و بداخلاقی ها شده و تنها همتی كه داشته ایم شاید گاهی فقط ادای پهلوانی را درآورده ایم و از خرده كارهای نیك و خوب خود چون كمك به مستمندان و زیردستان و احترام به بزرگترها، خودستایی كرده و به اصطلاح از كاه، برای خود كوه ساخته ایم، اما غافل از اینكه روح جوانمردی و پهلوانی رفته رفته از ورزش در حال رخت بستن است.
پهلوان بودن، آزاده زندگی كردن و رهرو آقا تختی بودن، تاوان دادن دارد و از خودگذشتگی و شجاعت می خواهد كه كار هر كس نیست. رهرو تختی كسی است كه شجاعت و هنر از خود گذشتگی داشته باشد، دروغ نگوید، حسد نورزد، خودستایی نكند، راه ناصواب نرود، پاكدامن باشد، چشم بر نوامیس مردم فرو بندد، برای این و آن نزند، فخر نفروشد، حلال و حرام را رعایت كند و ظواهر مادی دنیا، او را به سوی مال اندوزی و ثروت اندوزی بی حد و حساب سوق ندهد.
گذشته از منش های اخلاقی و كرامات انسانی جهان پهلوان تختی، او یك قهرمان بزرگ ملی و میهنی در عرصه ورزش و از نوادر و نوابغ كشتی جهان بوده كه از این حیث از جمله نوابع و نوادر كشتی جهان بود كه در سه وزن مختلف به مدال های جهانی و المپیك رسید.
تختی از لحاظ تعداد مدال جهانی و المپیك (9 مدال طلا و نقره) و استمرار مدال آوری (11 سال در مدت 16 سال عضویت خود در تیم ملی كشتی آزاد ایران) در تاریخ ورزش ایران ركورددار است. او در چهار دوره بازی های المپیك 1952 هلسینكی، 1956 ملبورن، 1960 رم و 1964 توكیو شركت كرد و از این نظر جزو نوادر ورزش جهان است چرا كه تعداد ورزشكاران دنیا در همه رشته ها از ابتدای بازی های المپیك تا به امروز توانسته اند در چهار دوره پی در پی بازی های المپیك شركت كنند، از انگشتان دو دست تجاوز نمی كند.
طی این سال ها قهرمانان و بزرگان زیادی از پهلوانی ها و منش های اخلاقی او مطالبی را عنوان كرده اند كه بخشی از آن مربوط به زندگی اجتماعی او و بخشی در صحنه رقابت های رودر رو مقابل حریفان بوده است.
«پتكو سیراكوف» كشتی گیر سرشناس و سنگین وزن بلغارستان كه از نظر سنی از آقا تختی بزرگتر بود و در حال حاضر در قید حیات نیست و بلغاری ها به نام او چندین سال است مسابقه هایی را برگزار می كنند، در باره یكی از كشتی های خود با جهان پهلوان تختی گفته است: در مسابقه های جهانی سال 1959 در تهران در دیدار فینال به تختی خوردم. شگرد من اجرای فن بارانداز در خاك بود و من تبحر خاصی در اجرای این فن داشتم. كشتی من با تختی شروع شد. تختی یك بار زیر گرفت و من را خاك كرد و پایش را سگك قرار داد. ولی من روی فن سگك تختی بدل كردم و ناگهان سرپا ایستادم. كشتی بار دیگر شروع شد و تختی بار دیگر زیر گرفت و من را یك بار دیگر خاك كرد و باز هم رفت توی سگك پای من.
دقیقه دوم یا سوم كشتی بود كه فشار سگك سنگین و «خوفناك» تختی موجب شد درد شدیدی را در پای خود احساس كنم و به همین خاطر با دست به پای خود اشاره كرده و تختی من را رها كرد و از جا بلند شد. در همان وقت فریاد تماشاگران ایرانی بلند شد كه چرا تختی این كار را كرده است. وقتی نتیجه گذشت و انسان دوستی تختی را دیدم، دیگر منتظر رای داور نشده و خودم دست تختی را به عنوان كشتی گیر برنده، بلند كردم و او به مدال طلای جهان رسید.
كلكسیون افتخارات جهان پهلوان تختی:
سال ‎ :1951مسابقه های جهانی هلسینكی فنلاند، مدال نقره.
سال ‎ :1952بازی های المپیك هلسینكی فنلاند، مدال نقره.
سال ‎ :1955جشنواره جهانی ورشو لهستان، مدال نقره.
سال ‎ :1956بازی های المپیك ملبورن استرالیا، مدال طلا.
سال ‎ :1958مسابقه های جهانی صوفیه بلغارستان، مدال نقره.
سال ‎ :1958بازی های آسیایی توكیو ژاپن، مدال طلا.
سال ‎ :1959مسابقه های جهانی تهران - ایران، مدال طلا.
سال ‎ :1960بازی های المپیك رم ایتالیا، مدال نقره.
سال ‎ :1961مسابقه های جهانی یوكوهاما ژاپن، مدال طلا.
سال ‎ :1962مسابقه های جهانی تولیدو آمریكا، مدال نقره.
بازی های المپیك ‎ 1964توكیو ژاپن/مقام چهارم/.
مسابقه های جهانی ‎ 1966تولیدو آمریكا/حذف شد/.
ورزشی**1067**1545
خبرنگار: رضا رمضانی