تهران- ايرنا- عبدالباري عطوان تحليلگر مسايل عرب در تحليلي درباره رويدادهاي جاري در شمال و شمال شرق سوريه نوشت: سرشاخ شدن تركيه با هر دو طرف آمريكايي و روسي و همپيمانان آنان دراين مناطق مرزي خودكشي است و احتمال دارد آنكارا به مسكو اعتماد كند.

وي در تحليل روزشنبه خود كه در روزنامه فرامنطقه اي راي اليوم منتشر شده مي نويسد: 'رجب طيب اردوغان' رئيس جمهوري آمريكا كه روابطش در حال حاضر با آمريكا و روسيه به دليل حمايت از كردها كه آنكارا آنها را گروه تروريستي مي داند برهم خورده نمي تواند با اين دو جبهه همزمان وارد جنگ شود و مسلما در هر دو شكست مي خورد به همين دليل نيز خلوصي آكار رئيس ستاد مشترك ارتش تركيه و هاكان فيدان رئيس دستگاه اطلاعات اين كشور را براي ديدار اضطراري با سرگئي شويگو وزير دفاع روسيه براي دست يافتن به راه حلي به روسيه فرستاد تا مسكو از اهداف تركيه براي جلوگيري از تشكيل دولت كرد در شمال شرق سوريه اين كشور حمايت كند.
وي مي افزايد: پيامي كه مسئولان تركيه براي وزير دفاع روسيه داشتند معلوم نيست اما توقع حمايت مسكو از خواست تركيه براي حمله به عفرين و منبج با توجه به روابط قوي روس ها با كردها بعيد است و حتي يكي از توافق ها ممكن اين باشد كه روسيه از تركيه بخواهد كه وتوي حضور نمايندگان كرد در نشست سوچي را رفع كند و نزديكي و هماهنگي بزرگي بين رهبران تركيه و همپيمانان سوريه و ايران براي مواجهه با خطر تقسيم سوريه كه همه منطقه را تهديد مي كند، ايجاد شود.
اين تحليلگر معتقد است: اردوغان با گزينه هاي سختي روبرو است از يك سو تهديد به حمله به نيروهاي كرد مورد حمايت آمريكا در شمال سوريه كرده و از سوي ديگر تهديد كرد كه به عفرين و مبنج در خاك سوريه وارد خواهد شد و 22 هزار نفر از نيروهاي مخالف سوريه در كنار اين كشور در تجاوز به خاك سوريه خواهند بود. در واقع تركيه از درخت بلندي بالا رفته كه بدون نردبان روسيه قادر به پايين آمدن از آن نخواهد بود.
عطوان مي نويسد : سوريه درمقابل دخالت هاي تركيه درعفرين سكوت نخواهد كرد اما اردوغان بايد مشخص سازد كه نخست با كدام طرف نبرد خواهد كرد نيروهاي سوري مورد حمايت روسيه در شمال اين كشور يا كردهاي مورد حمات آمريكا در شمال شرق؟ اما سرشاخ شدن آن با هر دو طرف در آن واحد خودكشي است.
وزارت خارجه سوريه اين روزها به شكل بي سابقه اي فعال شده آنهم نه براي آماده شدن براي كنفرانس هاي وين و سوچي كه در آن قرار است درباره راه حل هاي سياسي خروج از بحران سوريه گفت و گو شود بلكه در حال هشدار دادن به تركيه كه تهديد به حمله به عفرين و منبج براي مقابله با نيروهاي مدافع خلق كرد سوريه كرده و نيز به آمريكا به دليل تاكيد اين كشور بر باقي ماندن نيروهايش درخاك سوريه است. واشنگتن مدعي شده كه نيروهايش براي ممانعت از بازگشت داعش و مواجهه با نفوذ ايران در سوريه و سوم بركناري بشار اسد رئيس جمهوري سوريه از قدرت در اين كشور باقي خواهند ماند.
وي يادآور شدن اظهارات روز گذشته ركس تيلرسون وزير خارجه آمريكا در دانشگاه استنفورد اين كشور درباره سياست خارجي اين كشور باعث شد تا دمشق سكوت خود را شكسته و بار ديگر اولويت هاي خود را ياد آوري كند و خطوطي را براي مواجهه با نيروهاي نظامي آمريكا در شرق فرات كه تعداد آن بيش از يكهزار نيرو است و واشنگتن براي تاسيس يك پايگاه نظامي دايمي در شمال سوريه با هدف برپايي دولت كردي با حمايت 30 هزار نيروي نظامي تلاش مي كند، ترسيم كرد.
عطوان مي افزايد: پرواضح است كه رهبران سوريه كه مرحله به مرحله با دشمنان سوريه در خاك اين كشور مي جنگند به خوبي درك مي كنند كه طرح تقسيم سوريه مرحله دوم پس از شكست داعش در آن است و آمريكا براي تحقق طرح تجزيه سوريه تلاش مي كند. دمشق نيز با درك اين امر به دنبال مواجهه با آن است.
وزارت خارجه سوريه تاكيد كرد كه حضور نيروهاي آمريكا در خاك اين كشور غيرقانوني و نقض قوانين بين المللي و حاكميت سوريه و براي حمايت از داعش است و دمشق با حضور غير قانوني نيروهاي آمريكا در اين كشور مقابله مي كند.
اين تحليلگر تصريح كرد: در بيانيه وزارت خارجه سوريه مشخص نشده است كه اين مقابله چگونه و چه زماني خواهد بود اما بيانيه اي غريب و مبهم و بي سابقه بود كه از سوي اتاق عملياتي نيروهاي همپيمان سوريه صادر شد و به حمله به تجمعات نيروهاي آمريكايي در سوريه و منطقه در زمان مناسب آن تهديد كرد.
وي بابيان اينكه اين اولين بار است كه از اتاق عمليات سوريه و همپيمانانش اين تهديدها شنيده مي شود، افزود: بعيد نيست كه به مثابه تهديد جديد از سوي نيروهاي الحشد الشعبي، سوريه، ايران، عراق و حزب الله باشد. تهديدي براي عمليات ضد نيروهاي آمريكايي در شمال شرق سوريه و چه بسا درعراق كه شمار آنها به 5 هزار نيروي آمريكايي مي رسد.
عطوان عنوان داشت: تيلرسون از سوريه، ايران وهمپيمانانش چه توقعي دارد زماني كه هدف از حضور نيروهاي كشورش در سوريه را نابودي داعش و مقابله با نفوذ ايران و بركناري اسد از قدرت اعلام مي كند؟ ايا انتظار دارد كه سوريه و ايران آن را اجرايي كنند و با كمال ميل آن را بپذيرند؟
وي افزود : چالش راهبردي بزرگي كه مقامات سوريه با آن مواجه هستند احتمال ورود به جنگ در دو جبهه در آن واحد است اول ضد آمريكا و طرح هاي تجريه طلبانه آن در شمال اين كشور و دوم تهديدات تركيه براي ورود به عفرين و منبج كه تحت كنترل نيروهاي مدافع خلق كرد قرار دارد.
فيصل المقداد معاون وزارن خارجه سوريه روز پنجشنبه تهديد كرد كه نيروي هوايي سوريه آماده نابودي هواپيماهاي نظامي تركيه درصورت حمله به منبج و عفرين است و تاكيد كرد كه نيروي پدافند هوايي سوريه قدرت خود را بازيافته و آماده مقابله با حملات هوايي تركيه به حريم هوايي اين كشور است چرا كه عمليات نظامي درمنطقه عفرين تجاوز ارتش تركيه به اراضي سوريه است.
المقداد ممكن نيست كه اين تهديدها را بدون حمايت هاي همپيمان روسيه كه مخالف دخالت نظامي تركيه درعفرين است و روابط قوي با نيروهاي كردي دارد و حتي نيروهايش در اين منطقه حضور دارند، بيان كند.
تحليلگر عرب بر اين باور است كه سال 2018 سال جنگ هاي بزرگ در خاك سوريه خواهد بود سالي كه نقشه ائتلاف ها را تغيير داده و نبردها از جنگ هاي نيابتي به دست عرب ها و كردهاي سوريه به جنگ هاي مستقيم تبديل خواهند شد و زمينه ها و نشانه ها از حوادث رعب آور و بيمناكي حكايت دارند.
خاورم**9366** 1064
مترجم:صغري رحيمي