چالش ایمنی در كلانشهر مشهد/ داغ ماندگار پلاسكوها بر دل

به گزارش ایرنا، یكسال پیش در چنین روزی آتش سوزی ساختمان 17 طبقه پلاسكوی تهران با 54 سال قدمت، عنوان نخست تمام رسانه ها بود؛ آتش برافروخته در پلاسكو داغی بر دل ملت ایران بود كه 19 آتش نشان و چهار نفر دیگر در این آتش سوزی جان باختند.
همواره با بروز یك حادثه و آتش سوزی سنگین نظیر پلاسكو، بحث ایمنی برای برهه ای در كلانشهرها داغ می شود اما با گذشت زمان دوباره بی توجهی به سرانه ایمنی و رسیدن به استانداردها به فراموشی سپرده می شود.
كلانشهر سه و نیم میلیون نفری مشهد نیز با پذیرا بودن سالانه حدود 30 میلیون زائر و گردشگر دارای بیش از 30 ساختمان و برج بالای 20 طبقه است ولی از لحاظ سرانه ایمنی فاصله معناداری تا رسیدن به استانداردها دارد.

**فاصله زیاد سرانه ایمنی مشهد تا رسیدن به استاندارد
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتش نشانی مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: بین سرانه ایمنی مشهد و رسیدن به استانداردها فاصله زیاد و معناداری وجود دارد.
آتشپاد دوم حمیدرضا كافی نیا افزود: همیشه از سازمان آتش نشانی انتظار می رود در مواقع بروز حریق و حادثه در كمترین زمان ممكن در محل حاضر شده و به سرعت با كمترین میزان خسارت اوضاع را مدیریت كند، این خواسته بحق و وظیفه سازمانهای آتش نشانی است اما برای تحقق این مهم باید زیرساختها و تجهیزات لازم نیز فراهم باشد.
وی ادامه داد: طبق استانداردهای ایمنی به ازای هر 50 هزار نفر جمعیت باید یك ایستگاه آتش نشانی و برای هر 2500 نفر یك آتش نشان وجود داشته باشد. ساكنان ثابت مشهد با احتساب جمعیت زائر و مسافر حدود پنج میلیون نفر در نظر گرفته می شود اما هم اینك تنها هزار آتش نشان و 49 ایستگاه آتش نشانی در این شهر فعالیت دارند.
معاون فنی و پشتیبانی سازمان آتش نشانی مشهد خاطرنشان كرد: همچنین به ازای هر سه هزار نفر باید یك شیر هیدرانت در سطح شهر وجود داشته باشد، لیكن تاكنون در سطح این كلانشهر تنها 750 شیر هیدرانت جانمایی و نصب شده است.
كافی نیا گفت: این در حالی است كه باید یكهزار و 400 شیر هیدرانت، 100 ایستگاه آتش نشانی و 2 هزار آتش نشان در سطح شهر مشهد وجود داشته باشد ولی در این شاخصها نیز تا رسیدن به استاندارد 50 درصد فاصله داریم.
وی خاطرنشان كرد: همچنین طبق استانداردها تا پنج متری محل نصب شیرهای هیدرانت نباید خودروی پارك شود تا در صورت وقوع حریق بتوان بدون مشكل آبگیری خودروهای آتش نشانی را از این شیرها انجام داد ولی این مهم نیز در شهر مشهد، علی رغم مكاتبات متعدد با مسئولان امر، به هیچ وجه رعایت نمی شود.
كافی نیا افزود: در ابتدای امسال سازمان آتش نشانی مشهد، طرح و نامه درخواست نصب علائم ترافیكی در مجاورت شیرهای هیدرانت برای عدم توقف خودرو در آن محدوده ها را به سازمان ترافیك و معاونت حمل و نقل شهرداری مشهد ارسال كرد كه تا كنون تنها در اطراف 15 شیر هیدرانت علائم ترافیكی نصب شده است.
وی تاكید كرد: در مجموع برای رسیدن آتش نشانان و امدادگران به محل آتش سوزی و حوادث و انجام عملیات در لحظات طلایی، كه نقش بسزایی در كاهش میزان خسارات اعم از جانی و مالی دارد، باید تجهیزات و شرایط لازم از طریق تخصیص بودجه وافی و كافی با توجه ویژه به همه نیازهای این حوزه پرمخاطره و حساس فراهم شود.

**مشهد بیمارگونه رشد كرده است
رئیس شورای اسلامی خراسان رضوی نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: به دلیل ضعف در مدیریت شهرسازی در سالهای اخیر، كلانشهر مشهد رشدی قارچ گونه داشته و ساختمانها و برج های زیادی سر برآورده اند.
امیر شهلا افزود: در ساخت و سازها كوچكترین نكات ایمنی مدنظر شهرسازان نبوده است، شهر ما بیمارگونه و مانند سلولهای سرطانی رشد كرده است.
وی ادامه داد: این عدم توازن در همه حوزه ها وجود دارد، شهر متوازن رشد داده نشده و همگام با افزایش تراكم یك منطقه به سرانه خدماتی آن نیز توجهی نشده است .
عضو شورای اسلامی شهر مشهد افزود: طرح تفصیلی مشهد مربوط به 39 سال قبل است، مدیریت شهری نخواسته برای مشهد طرح تفصیلی جدید تهیه كند و به دلیل گریز از محدودیتها هیچ رغبتی به نوسازی طرح 39 سال قبل نداشته است .
شهلا خاطرنشان كرد: طرح جامع شهر مشهد نیز كه یك ماه قبل رونمایی شد، باید 10 سال قبل رونمایی می شد.
وی ادامه داد: از این رو امروز در زمان وقوع آتش سوزی آتش نشانان برای فرونشاندن آتش و نقاط دسترسی مشكل دارند كه حادثه برج سلمان و هتل روتانا در سال گذشته گواه این مطلب است.
سخنگوی شورای عالی استانها بیان كرد: همچنین كلانشهر مشهد سالانه پذیرای 30 میلیون زائر داخلی و خارجی است و به طور میانگین روزانه 75 هزار مهمان در این شهر داریم.
شهلا افزود: با توجه به شرایط ویژه مشهد، چارت سازمانی نخستین كلانشهر زیارتی دنیا مانند سایر كلانشهرها بسته شده است كه این امر ظلم در حق این شهر است.
وی ادامه داد: هیچ شهری در دنیا این حجم توریست را ندارد ولی اصلا ظرفیتی برای مشهد در قوانینی بالادستی دیده نشده و سهم ما از بودجه و اعتبارات ملی هر روز كاهش می یابد.
رئیس شورای اسلامی خراسان رضوی بیان كرد: خدمت رسانی در این شهر نیاز به اعتبارات و بودجه ملی دارد، اعتبارات شهرداری حتی كفاف جمع آوری زباله این تعداد زائر را نمی كند، و این عادلانه و شرعی نیست از جیب مردم برای زائران هزینه كنیم.
وی افزود: شهرداری مشهد در مقوله ایمنی تابع قوانین بالادستی است، سرانه مشخصی برای نیروی آتش نشان و اعتبارات ایمنی داریم كه اگر بخواهیم كار بیشتری انجام دهیم ناگزیریم به استفاده از امكانات بخش خصوصی روی بیاوریم.

** 12هزار و 523 عملیات آتش نشانی در مشهد و خسارت 2 هزار میلیارد ریالی به شهروندان
مدیرعامل سازمان آتش نشانی مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: 12 هزار و 523 حادثه و آتش سوزی ظرف 9 ماه نخست امسال در این كلانشهر رخ داده است.
آتشپاد حسن جعفری افزود: در جریان این آتش سوزی ها و حوادث 73 نفر از شهروندان مشهدی جان باختند، 695 نفر مصدوم شدند و هفت هزار و 115 نفر نیز توسط آتش نشانان از خطر نجات یافتند.
وی گفت: خسارت تحمیلی به شهروندان در جریان این میزان آتش سوزی و حادثه بیش از 2 هزار میلیارد ریالی برآورد شده است.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی مشهد با اشاره به وجود دست كم 300 ساختمان ویژه و بلندمرتبه در این شهر ادامه داد: وضعیت ساخت و ساز و وجود خیابانها و معابر كم عرض در مشهد همواره امكان امدادرسانی را با كندی مواجه می سازد.
آتشپاد جعفری خاطرنشان كرد: البته در 10 سال اخیر با ارتقای توان عملیاتی آتش نشانی به لحاظ كمی و كیفی میزان خسارات وارده به مردم كاهش یافته است.
آتش پلاسكوها، برج های سلمان و روتانا با هر میزان خسارت خاموش می شود اما داغ شعله های این آتش تا ابد بر دل حادثه دیدگان باقی است، لذا باید با ارتقای ضریب ایمنی و كم كردن فاصله تا رسیدن به استانداردهای ایمنی، میزان خسارات را تا حد ممكن كاهش داد و در ساخت و سازها به جای توجه به درآمد به اصول و مباحث ایمنی تاكید داشت.
گزارشگر: ندا جواهرفر ** انتشار دهنده: علی اصغر ایزدی
7505/5132