مرگ های زودرس از نگرانی های جدی نظام سلامت كشور است

به گزارش روز یكشنبه گروه علمی ایرنا از معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، دكتر رضا ملك زاده اظهار كرد: مرگ های زودرس در ایران با جمعیت 81.3 میلیون نفری، در حالی هنوز از نگرانی های جدی نظام سلامت است كه درعین حال سن امید به زندگی ایرانیان همچنان رو به افزایش است.

** امید به زندگی در زمان تولد در ایران از 1990 تا 2016
وی گفت: نرخ امید به زندگی در ایران از 71.1 سال در زنان و 65.2 سا ل در مردان طی سال 1990 به 78.4 سال در زنان و 73.8 سال در مردان طی سال 2016 ارتقا یافته است.
ملك زاده افزود: آمار مرگ و میر در ایران طی سال های 1990 تا 2016 نشان می دهد كه تعداد 360 هزار مرگ (219 هزار در مردان و 141 هزار در زنان) در سال 2016 در ایران رخ داده است كه معادل 443 مورد مرگ به ازای هر 100 هزار نفر بوده است. این درحالی است كه در سال 1990 ،340 هزار مرگ رخ داده كه معادل 606 در هر 100 هزار نفر بوده و روندی كاملا طبیعی را طی كرده است.
وی یادآور شد: نگاهی به نرخ استاندارد شده سنی مرگ و میر در ایران نشان می دهد كه این نرخ در سال های 1991 تا 2016 به عللی همچون افزایش بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی و دسترسی بیشتر به خدمات سلامت، كاهش مرگ و میر كودكان و مادران كاهش مرگ و میر بر اثر تصادفات جاده ای شیب نزولی داشته و 27 درصد كاهش یافته است.
ملك زاده گفت: شمار مرگ و میر مردان در سال 1990 ، 200 هزار نفر و زنان 140 هزار نفر بوده كه در سا ل 2016 به ترتیب به 219 هزار مرگ در مردان و 141 هزار مرگ در زنان رسیده است و مجموع مرگ ها از 340 هزار در 1990 به 360 هزار در سال 2016 افزایش یافته است. این افزایش، طی 26 سال كاملا طبیعی است، اما اگر نرخ مرگ و میر را در مقیاس استاندارد شده سنی در ایران بررسی كنیم، این نرخ، 27 درصد كاهش یافته است.

** نرخ مرگ و میر كودكان
ملك زاده درخصوص روند مرگ و میر كودكان زیر یك سال و زیر پنج سال نیز گفت: در ایران نرخ مرگ و میر كودكان زیر یك سال به ازای هر هزار تولد زنده، از 53.4 مرگ در 1990 به 15.1 مرگ در سال 2016 كاهش پیدا كرده است. در همین مدت زمان، نرخ مرگ و میر زیر 5 سال به ازای هر هزار تولد زنده از 67.4 درصد به 17.8 درصد رسیده است.

** علل مرگ و میر
به گفته وی، در بین علل كلی مرگ و میر در ایران درحالی كه سهم بیماری های غیرواگیر در سال 1990 نزدیك به 50 درصد، بیماری های واگیر بیش از 20 درصد و تصادفات جاده ای بیش از 30 درصد بوده است، در سال 2016 بیماری های غیرواگیر سهم 80 درصدی، بیماری های واگیر سهم بیش از 10 درصدی و تصادفات جاده ای سهم كمتر از 10درصد داشته است.
ملك زاده به توضیح 10 علت مهم مرگ و میر در كشور پرداخت و گفت: بر اساس مطالعه جهانی بار بیماری ها، 10 علت مهم مرگ و میر در ایران طی سال 2016 شامل بیماری ایسكمیك قلبی، سكته مغزی، تصادفات جاده‌ای، پرفشاری خون، آلزایمر، دیابت، بیماری مزمن انسدادی ریوی، بیماری مزمن كلیوی، سایر بیماری های قلبی عروقی و سرطان معده بوده اند.
محقق برجسته كشور خاطرنشان كرد: از سال 2005 تا كنون بیماری ایسكمیك قلبی در تمامی سالها اولین علت مرگ در ایران بوده است و در سال 2016 این بیماری بیش از 25 درصد كل مرگها را به خود اختصاص داده است.
وی گفت: از سال 2005 تا 2016، سكته مغزی از رتبه سوم به رتبه دوم علل مرگ و میر ایرانی‌ها رسیده است. در سال 2016، سكته مغزی علت حدود 29 هزار مرگ بوده است.
ملك زاده افزود: تصادفات جاده‌ای عامل بیش از 26 هزار مرگ در ایران بوده اند. تصادفات جاده ای، اكنون، سومین عامل مرگ و میر ایرانی هاست.
نویسنده همكار در مطالعه جهانی بار بیماری ها همچنین اظهار كرد: فشار خون به عنوان چهارمین علت مرگ و میر ایرانی ها، مسوول بیش از 79 هزار مرگ در ایران در تمامی سنین و دو جنس (45 هزار مرگ در مردان و 34 هزار مرگ در زنان) بوده است و آلزایمر پنجمین علت مهم مرگ و میر در ایران به شمار می رود.
رییس پژوهشكده بیماری های گوارش و كبد دانشگاه علوم پزشكی تهران افزود: دیابت درحالی كه نهمین علت مرگ و میر در كشورهایی با درآمد كم و متوسط در سال 2016 بوده است در سال 2006، هفدمین علت مرگ در این كشورها به شمار می‌رفته است. دیابت علت 1٫43 میلیون مرگ در سال 2016 بوده كه در مقایسه با سال 2006 حدود 31 درصد افزایش پیدا كرده است.
ملك زاده گفت: نگاهی به آمار مرگ و میر در ایران نیز نشان می دهد: دیابت جایگاه ششم را در علت مرگ طی سال 2016 داشته است. این بیماری در سال 2016 عامل بیش از 14 هزار مرگ بوده است.
وی با استناد به یافته های مطالعه جهانی بار بیماری های گفت: بیماری های مزمن ریوی هفتمین و بیماری های مزمن كلیوی هشتمین علت مهم مرگ و میر ایرانی ها در حال حاضر هستند..
به گفته ملك زاده، بیماری‌های مزمن انسدادی ریوی عامل 9600 مرگ و بیماری مزمن كلیوی نیز عامل 9300 مرگ در سال 2016 بوده اند.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت گفت: سایر بیماری های قلبی نهمین علت مرگ و میر ایرانی ها را به خود اختصاص داده است و این بیماری ها شامل سایر بیماری های نارسایی قلبی، نارسایی های مادرزادی و بیماری های رماتیسمی هستند.
ملك زاده همچنین اعلام كرد: در سال 2016، مجموعه سرطان‌ها عامل بیش از 54 هزار مرگ در دو جنس و تمامی سنین بوده‌اند كه سرطان معده دهمین علت مهم مرگ و میر ایرانی ها و عامل 9 هزار مرگ و مرگبارترین سرطان بوده است.
وی سپس به تشریح مرگ های زودرس در ایران پرداخت و گفت: نگاهی به آمار مرگ های زودرس در ایران در سال 1990 نشان می دهد: از بین 340 هزار مرگ ، 277 هزار مرگ، معادل 81 درصد مرگها، زودرس (زیر 70 سال) بوده است. به عبارتی، 82 درصد مرگ های مردان ( معادل 164 هزار مرگ) و 80 درصد مرگهای زنان ( معادل 113 هزار مرگ) زودرس بوده است.
ملك زاده افزود: همچنین در سال 2016 ، از مجموع 360 هزار مرگ، 193 هزار مرگ معادل 53 درصد از كل مرگ ها زودرس (زیر 70 سال) بوده است كه از این تعداد مرگ زودرس، 124 هزار مرگ مردان ( 57 درصد از كل مرگهای مردان)، و 69 هزار مرگ زنان ( 49 درصد از كل مرگهای زنان) زودرس بوده است.
معاون تحقیقات وزارت بهداشت گفت: این ارقام اگرچه نشان می دهد كه مرگ های زودرس در ایران روند كاهشی داشته است اما تعداد مرگ های زودرس در ایران همچنان بالا و موجب نگرانی است و كاهش مرگ های زودرس در ایران باید یكی از مهمترین برنامه های وزارت بهداشت باشد.
به گفته ملك زاده، ایسكمیك قلبی، تصادفات جاده ای، تولدهای زودرس، نواقص مادرزادی، بیماری های مغز و اعصاب، فشارخون، دیابت، عفونت دستگاه تنفسی تحتانی، آسیب به خود، سایر بیماری های قلبی عروقی مهمترین علل مرگ های زودرس در ایران هستند.

**10 علت عمده مرگ و میر زودرس در زنان ایرانی
ملك زاده گفت: ایسكمیك قلبی، بیماری های مغز و اعصاب، فشار خون بالا، آلزایمر، دیابت، تصادفات جاده ای، سایر بیماری های قلبی عروقی، بیماری های مزمن كلیوی، نواقص مادرزادی و تولدهای زودرس از مهمترین علل مرگ های زودرس در بین زنان ایرانی است.
وی افزود: رتبه بندی مهمترین علل مرگ های زودرس مردان ایرانی نشان می دهد ایسكمیك قلبی، تصادفات جاده ای، بیماری های مغز و اعصاب، فشار خون، آلزایمر، بیماریهای مزمن انسدادی ریوی ، سرطان معده، بیماری های مزمن كلیوی و تولدهای زودرس، 10 علت مهم مرگ و میرهای زودرس در بین مردان ایرانی طی سال 2016 بوده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت عوامل خطر مرگ های زودرس در ایران را فشار خون بالا، چربی خون ، قند خون، چاقی و اضافه وزن، بی تحركی، مصرف نمك به مقدار دو برابر متوسط جهانی، مصرف تریاك و دخانیات، مصرف الكل، تغذیه ناسالم و عدم استفاده از سبزیجات و میوه های تازه و سوابق ژنتیكی برشمرد.
وی افزود: وقتی گفته می شود ایسكمیك قلبی عامل نیمی از مرگ های زودرس در ایران است و سبب شده سن سكته قلبی در ایران 10 سال پایین تر از میانگین كشورهای اروپایی باشد بدان معناست كه اگر ما بتوانیم مانع سكته های قلبی در ایران شویم یعنی مشكل نیمی از مرگ های زودرس را حل كرده ایم.
ملك زاده تاكید كرد: هر چه سن امید به زندگی افزایش یابد، مرگ های زودرس در كشور نیز كاهش خواهد یافت.
علمی**1834**1440
تنظیم: ناهید شفیعی ** انتشار: گلشن