معماي بيمه مسكن زلزله‌ زدگان و قول تسويه يك ماهه

به گزارش خبرنگار ايرنا، از همان آغاز بكار طرح ساخت مسكن مهر، بانك مسكن به فكر بيمه تسهيلاتي افتاد كه به متقاضيان اين طرح داد تا اگر واحدهاي مسكن مهر دچار حادثه شدند، بيمه به داد وام گيرنده‌ها و طبعا سرمايه بانك برسد.
گرچه كمتر از 12 درصد ساختمان‌هاي كشور بيمه آتش ‌سوزي و كمتر از هفت درصد آنها بيمه زلزله دارند اما واحدهاي مسكن مهر همگي 'بيمه حوادث غيرمترقبه' هستند؛ بيمه‌اي كه زلزله‌زدگان كرمانشاهي اميدوارند به دادشان برسد.

**تهديد به شكايت
هنوز داد اعتراض و انتقاد استاندار و زلزله زدگان كرمانشاه از كم ‌كاري و سختگيري بانك‌ها در پرداخت تسهيلات بازسازي بلند است كه بدحسابي بيمه‌ها هم داغ مضاعفي بر دل آنان گذاشته است.
حدود 12 درصد از 90 هزار واحد مسكوني آسيب ديده در زلزله 7.3 ريشتري كرمانشاه، مسكن مهر هستند كه پرونده هاي بيمه آنها هنوز در پيچ و خم هاي 'بيمه آرمان' گير كرده است.
آرمان اصلي ترين شركتي است كه بانك مسكن براي بيمه كردن تسهيلات مسكن مهر انتخاب كرده اما اكنون، صداي اعتراض مديران اين بانك را هم در آورده و آنان معتقدند كه اين بيمه در حال 'وقت تلف كردن' است.
اكنون 70 روز از زلزله مهيب كرمانشاه گذشت اما چشم انتظاري مالكان مسكن مهر براي دريافت خسارت از بيمه ادامه دارد؛ مسئولان بيمه آرمان وعده جديدي براي پرداخت داده اند و همزمان استاندار كرمانشاه تهديد به شكايت كرده است.
هوشنگ بازوند انتقادهاي خود در اين زمينه را از اواخر دي ماه علني كرد اما ابتدا لحن ملايم تري داشت.
استاندار كرمانشاه وقتي ديد از اقدام عملي خبري نيست، روز 30 دي گفت: مردم به اندازه كافي تحت فشار هستند، درست نيست كه شركت هاي بيمه ها با اعصاب مردم بازي كنند.
او تهديد كرد كه 'اگر شركت هاي بيمه تعلل و كوتاهي كنند از آنها رسما شكايت و آنها را دادگاهي مي كنيم و با هيچ‌ كس مماشات نمي‌كنيم.'
احمد صفري، رئيس مجمع نمايندگان استان كرمانشاه هم روز دوم بهمن در نشست شوراي اداري استان تاكيد كرد: خسارت بيمه واحدهاي مسكن مهر بعد از حدود 70 روز از زلزله 21 آبان هنوز پرداخت نشده است و مردم بشدت از اين موضوع ناراضي اند.
در همين نشست، محمدرضا عارف، رئيس فراكسيون اميد مجلس شوراي اسلامي كه روز دوشنبه ( 2 بهمن) براي بازديد از مناطق زلزله زده به كرمانشاه سفر كرده بود، گفت: خسارت بيمه واحدهاي مسكن مهر تخريب شده در استان كرمانشاه پرداخت نشده و بيمه مسئول آن كه من اسمش را نمي آورم، به تعهداتش عمل نكرده است.

**روال پرداخت خسارت چگونه است؟
روال پرداخت خسارت بيمه واحدهاي آسيب ديده مسكن مهر به اين صورت است كه ابتدا بايد مالكان واحدهاي آسيب ديده با مدارك لازم به شعب بانك مسكن مراجعه كنند، در مرحله بعد بانك مسكن گزارش ها را بررسي، جمع بندي و براي بيمه ارسال مي كند سپس كارشناسان بيمه بايد به واحدهاي خسارت ديده مراجعه و ضمن تصويربرداري، ارزيابي خسارت كنند.
در نهايت با بررسي و جمع بندي اين كارشناسي‌ها، ميزان پرداخت خسارت به تفكيك هر يك از واحدها در قالب يك فايل اكسل براي بانك مسكن ارسال مي شود تا از محل پولي كه بيمه پيش‌تر به اين بانك واريز كرده، خسارت مالكان مسكن مهر پرداخت شود.
خبرنگار ايرنا براي شفاف سازي در باره گير اين روند شفاف به سراغ مسئولان بانك مسكن و بيمه آرمان رفت.

**آرمان شيطنت مي كند
حسن ريحاني پور، مدير شعب بانك مسكن استان كرمانشاه در گفت و گو با ايرنا تاكيد كرد كه اين بانك از 30 آبان ارسال گزارش واحدهاي خسارت ديده مسكن مهر به بيمه آرمان را آغاز كرده است.
به گفته او، در مجموع تا اول بهمن گزارش خسارت 10 هزار و 255 واحد ارسال شده اما بيمه آرمان تاكنون هيچ اقدامي براي پرداخت خسارت ها انجام نداده است.
البته مسئولان بيمه آرمان تاكيد دارند كه 12 ميليارد تومان به حساب بانك مسكن واريز كرده اند.
روابط عمومي بيمه آرمان روز 30 دي اعلام كرد: بيمه آرمان براساس تعهداتي كه در پوشش بيم مسكن مهر كرمانشاه بر عهده دارد، با توجه به شرايط ويژه منطقه و تأكيد مسئولان از جمله نهاد ناظر مبني بر بررسي و پرداخت سريع خسارت آسيب ديدگان حادثه، از تشريفات قانوني معمول صرف نظر كرده و با هدف تسريع در روند عمليات بازسازي واحدهاي تخريب شده، علي الحساب 12 ميليارد تومان در اختيار بانك مسكن (بيمه گذار اصلي) قرار داده است.
به باور ريحاني پور اما، اين رفتار مسئولان بيمه آرمان نوعي 'بازي و شيطنت' است زيرا 'اين مبلغ 12 ميليارد تومان، بين بانك مسكن و بيمه آرمان تهاتر شده و در عمل پولي واريز نشده اما موضوع مهمتر اين است كه تا وقتي ليست پرداخت خسارت از سوي بيمه به ما ارسال نشود، بانك امكان پرداخت به مالكان خسارت ديده را ندارد و نمي تواند با مبلغ موردنظر كاري كند.'
عبدالرضا غفوري، مدير امور مسكن اداره كل راه و شهرسازي استان كرمانشاه هم به ايرنا گفت: تعلل و كوتاهي در پرداخت خسارت بيمه از سوي بيمه آرمان است و مشكلي متوجه بانك مسكن نيست.

**تا آخر بهمن همه را تسويه مي كنيم
توضيحات معاون فني بيمه آرمان البته متفاوت است؛ مصطفي شمس در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: تاكنون بانك مسكن 9 هزار و 100 پرونده (بيش از 10 هزار واحد) براي ما ارسال كرده كه متاسفانه اين گزارش خسارت ها هم به صورت تدريجي و نه يكجا بوده است.
'حجم بالاي كار و تعداد زياد پرونده ها و همچنين اعلام تدريجي آنها از سوي بانك مسكن' مهمترين دلايل شمس براي تاخير در پرداخت خسارت مالكان مسكن مهر است.
او تاكيد دارد كه 'تاكنون هشت هزار مورد از اين اعلام خسارت ها توسط كارشناسان بيمه آرمان بازديد و ارزيابي و حواله چهار هزار فقره هم صادر و به بانك مسكن ارسال شده است كه مانعي براي پرداخت خسارت به مالكان اين واحدها وجود ندارد.'
معاون فني بيمه آرمان وعده داد كه حتما 'تا پايان بهمن ماه' به تمام گزارش‌هايي كه بانك مسكن تاكنون ارسال كرده، رسيدگي و خسارت مالكان مسكن مهر كرمانشاه را پرداخت مي كنيم.
او البته گفت: پس از بازديد كارشناس هاي ما مشخص شده كه حدود 2 هزار و 500 واحدي كه گزارش خسارت داشته اند، آسيبي جز ترك مويرگي در كار نبوده است؛ بنابراين تنها به حدود هفت هزار و 500 واحد، خسارت بيمه پرداخت مي شود.
شمس برآورد كرد: مجموع خسارت پرداختي به مالكان خسارت ديده حدود 30 ميليارد تومان است.
يكي ديگر از مشكلاتي كه شمس به آن اشاره كرد، اين است كه برخي مالكان واحدهاي مسكن مهر با تصور اينكه بيمه اي در كار نيست، با مراجعه به ساير بيمه ها اقدام به بيمه كردن واحد مسكوني خود كرده اند و در همان روزهاي نخست پس از زلزله، خسارت خود را از آن بيمه دريافت كرده‌اند؛ همين موضوع باعث بررسي بيشتر و كندي كارهاي ما شده زيرا نبايد به اين مالك ها 2 بار خسارت بيمه پرداخت شود.

**اختلاف بر سر دريافت ليست پرداخت
مدير شعب بانك مسكن استان كرمانشاه اظهارات شمس را كاملا رد و تاكيد كرد: تاكنون هيچ ليستي براي پرداخت از سوي بيمه آرمان به بانك مسكن نرسيده است.
ريحاني پور همچنين در واكنش به موضوع اعلام تدريجي خسارت ها به بيمه گفت: ما روز 30 آبان گزارش خسارت بلوك مسكن مهر 569 واحدي شيرودي در شهر سرپل ذهاب را به بيمه آرمان ارسال كرديم و اين گزارش ها تا پاياني آذرماه به بيش از شش هزار واحد رسيد.
او گفت: اگر بيمه آرمان مدعي است كه برخي گزارش ها دير بدستش رسيده، دست كم چرا ليست پرداخت خسارت مسكن مهر شيرودي سرپل را ارسال نكرده است؟
آنچنان كه ريحاني پور بيان كرد: حتي در صورت ارسال ليست خسارت و آغاز پرداخت آنها، ممكن است عده اي از مالكان مسكن مهر نسبت به ميزان خسارت پرداختي معترض باشند كه براي رسيدگي به آن دوباره بايد مراحل اوليه تكرار و ارزيابي مجدد صورت گيرد.
او گفت: وقتي خان اول و مرحله نخست پرداخت ها در بيمه آرمان اينقدر طولاني شده است، مشخص نيست كه در صورت اعتراض مالكان به مبلغ خسارت، چند ماه ديگر بايد منتظر جواب بمانند.
معاون فني بيمه آرمان البته در تماس مجدد با ايرنا گفت: ارسال ليست پرداخت ها به بانك مسكن قطعي است و ظاهرا نماينده اين بانك دير متوجه ارسال اين ليست شده و در تماسي كه روز سوم بهمن با او داشتم، دريافت ليست پرداخت را تاييد كرد.

**توافق بر سقف خسارت پرداختي
يكي ديگر از اختلافات بانك مسكن و بيمه آرمان، بر سر نحوه محاسبه ميزان خسارت پرداختي به مالكان مسكن مهر است.
عليرضا بيانيان، مديرعامل شركت بيمه آرمان پيش‌تر گفته بود: اين بيمه مسئول مانده بدهي تسهيلات است و بر اين اساس خسارات ناشي از حوادث غيرمترقبه را پرداخت خواهد كرد؛ مثلا اگر سه ميليون تومان از اقساط تسهيلات 15 ميليون توماني پرداخت‌ شده باشد، تعهد بيمه‌گر 12 ميليون تومان است.
البته با رايزني مديران استان كرمانشاه و بانك مسكن، بيمه آرمان از اين نظر كوتاه آمد و به گفته شمس، ملاك محاسبه سقف بيمه پرداختي همان 120 درصد ذكر شده در توافقنامه است؛ يعني اگر مالك مسكن مهر 15 ميليون تومان تسهيلات گرفته باشد، سقف خسارت پرداختي براي او 18 ميليون تومان در نظر گرفته مي شود.

**آمار تخريب ها
تعداد كل واحدهاي مسكن مهر استان كرمانشاه 50 هزار و 300 واحد است كه تاكنون حدود 38 هزار واحد آن تحويل متقاضيان شده است.
آمارها متفاوت است اما حدود 25 درصد از واحدهاي مسكن مهر استان كرمانشاه در زلزله آسيب جزئي و كلي ديده اند كه البته بيشتر خسارت ها در شهرستان سرپل ذهاب است.
در اين شهرستان 2 پروژه 200 واحدي و 576 واحدي توسط تعاوني‌هاي مسكن مهر ساخته شده كه به گفته احمد اصغري مهرآبادي، قائم‌ مقام وزير راه و شهرسازي در طرح مسكن مهر، 'طرح اول در زلزله 21 آبان آسيبي نديد و پروژه دوم با 24 بلوك از نظر سازه‌اي سالم است و حتي يك سقف آن نيز فرو نريخته اما ديوارهاي جانبي بلوك‌ها به خصوص در طبقات پايين با توجه به شدت زلزله 7.3 ريشتري تخريب شده است.'
غير از واحدهاي مسكن مهر، بخش زيادي از ساختمان هاي شخصي ساز هم تخريب شده يا خسارت ديده اند كه تعدادي از آنها بيمه شركت هاي مختلفي بوده اند؛ شركت هايي كه برخي از آنها خوش حساب از آب در نيامدند.
زمين لرزه 7.3 ريشتري 21 آبان در 11 كيلومتري بخش ازگله، 32 كيلومتري شهرستان سرپل ذهاب در غرب كرمانشاه 620 كشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
اين زلزله به 10 شهرستان و يك هزار و 930 روستاي استان كرمانشاه خسارت وارد كرد و براساس ارزيابي هاي صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسكوني شهري و روستايي نيز آسيب كلي و جزئي ديده است.
7444/8066 خبرنگار:عبدالله الماسي ** انتشاردهنده:علي مولوي