معمای حق پخش تلویزیونی ورزش؛ حق با كیست؟

به گزارش خبرنگار ورزشی ایرنا، از اواخر سال گذشته و بدنبال تصویب قانون برنامه ششم توسعه در مجلس شورای اسلامی، بار دیگر موضوع پرداخت پول از سوی صدا و سیما به فدراسیون های ورزشی و در راس آنها فدراسیون فوتبال كه مسابقات آن بینندگان میلیونی دارد، به عنوان حق پخش تلویزیونی ورزش مطرح و در مقاطعی داغ شد.
بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، صدا و سیما و وزارت ورزش موظف شده اند طی سال نخست اجرای برنامه موضوع حق پخش تلویزیونی را به ویژه برای مسابقات لیگ حل كنند.
پیش از تصویب لایحه برنامه ششم توسعه، رایزنی های گسترده ای از سوی مجموعه وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال با نمایندگان مجلس و حتی مجمع تشخیص مصلحت نظام شد تا سازمان صدا و سیما مجاب به پرداخت حق پخش مسابقات شود.
هرچند در مردادماه و بعد از برگزاری دومین نشست ویژه مجلس شورای اسلامی با مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال اعلام شد كه حق پخش تا روز 20 شهریورماه تعیین تكلیف خواهد شد، اما این موضوع همچنان حل نشده باقی مانده است.
«جیم هانسن» مشاور برنامه ریزی راهبردی فیفا كه ماه گذشته به تهران سفر كرده بود، در ارزیابی خود از شرایط فوتبال ایران تاكید كرد كه یكی از عمده ترین چالش های موجود در فوتبال ایران حق پخش تلویزیونی و ساماندهی بازاریابی است؛ در حالی كه این موضوع 70 درصد درآمدهای فدراسیون های فوتبال در سراسر جهان را تشكیل می دهد این رقم در ایران بسیار ناچیز است.
70 درصد درآمدهای فدراسیون های فوتبال، رقم مبالغه آمیزی نیست كما اینكه در پایان شهریورماه سال جاری اعلام شد كه تلویزیون ˈاسكای ایتالیاˈ یكی از شبكه های ماهواره ای است كه پیشنهاد خرید حق پخش این مسابقات به ارزش 561 میلیون یورو در فصل را داده و این پیشنهاد نیز مورد قبول قرار گرفته است! اما صدا و سیمای ایران حاضر به پرداخت 22 میلیارد تومان حق پخش فوتبال در فصل های گذشته نبوده است.
مسئولان فدراسیون فوتبال بارها تاكید كرده اند كه صدا و سیما نه تنها با پخش زنده مسابقات لیگ برتر و تیم های ملی بیننده های فراوانی را جذب می كند، بلكه از آگهی های تبلیغاتی قبل و بعد بازی و همچنین آگهی های زیرنویس نیز بهره اقتصادی خوبی حاصل می كند.
«محمد عزیزی» عضو فراكسیون ورزش مجلس شورای اسلامی نیز چنین عقیده ای دارد و به ایرنا می گوید: حق پخش نیاز اولیه فوتبال است و امیدوارم هرچه سریعتر این حق فوتبال به آن پرداخت شود.
با این حال مسئولان صدا و سیما به مشكلات اقتصادی سال های اخیر خود اشاره كرده و می گویند كه درآمدهای آنها بسیار ناچیز است و پرداخت حق پخش برای آنها مقدور نیست. از سوی دیگر تلویزیون معتقد است در صورتی كه مسابقات ورزشی به ویژه فوتبال را به طور زنده پخش نكند، فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاه های ورزشی قادر به جذب حامی مالی نخواهند بود.
همچنین صدا و سیما خواهان دریافت بخشی از درآمد حاصله از سوی فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاه ها در زمینه حمایت كننده مالی آنهاست و این موضوع را حق خود می داند! البته رویه اعلام شده در هیچ كجای دنیا مرسوم نیست ولی از آنجایی كه در ایران انحصار پخش تلویزیونی تنها در اختیار این نهاد است، این مساله مطرح شده است. كما اینكه شنیده می شود رشته های غیر فوتبالی بعضا حاضر شده اند برای پخش مسابقات خود به صدا و سیما پول نیز بدهند!
استدلال این فدراسیون ها كه از جمله فدراسیون های كوچك تر هستند نیز این منطق است آنها با امتیاز پخش زنده به راحتی می توانند وارد مذاكره با شركت های تولیدی، بانك ها، بیمه ها و حتی فروشگاه های زنجیره ای شده و اقدام به جذب اسپانسر كنند.
با این حال در سال های اخیر و با توسعه فناوری های ارتباطی از جمله توسعه شبكه های اجتماعی و امكان پخش برخط مسابقات ورزشی، به نظر می رسد كه به تدریج توجه فدراسیون ها به این سمت خواهد رفت. كما اینكه در ماه های گذشته فدراسیون فوتبال پخش تعدادی از مسابقات ورزشی را بر روی شبكه ای اینترنتی آغاز كرده و یكی از اپراتورهای تلفن همراه نیز از لالیگای اسپانیا حق پخش مسابقات را بر روی ابزارك كاربردی تصویری اش دریافت كرده و حتی نشست خبری مربیان تیم ها را نیز پوشش می دهد.
به هرحال از نظر قانونی، صدا و سیما مكلف به پرداخت حق فوتبال است ولی با توجه به شرایط انحصاری آن در پخش مسابقات و همچنین شرایط اقتصادی سایر فدراسیون ها در جذب اسپانسر، موضوع حق پخش به معمایی تبدیل شده كه حل آن به نظر آسان نمی رسد.
برای آگاهی از آخرین اخبار ورزش ایران و جهان با كانال ورزشی ایرنا در تلگرام irnavarzesh@ همراه شوید.
ورزشی**9129**1701
خبرنگار: مهدی رهبر** انتشار: حمید قدیمی