فیلم های طنز، زنگ تنفسی برای مخاطب

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ایرنا، امسال فیلم های طنز به خاطر استقبال مردم، بخت بلندی در گیشه داشتند و برخی از آنها در فروش صاحب ركورد شدند.
فیلم های «نهنگ عنبر ۲: سلكشن رویا» ساخته سامان مقدم با 20 میلیارد و 945 میلیون و 842 هزار تومان، «گشت 2» ساخته سعید سهیلی با 19 میلیارد و 781 میلیون و 344 هزار تومان، «آینه بغل» به كارگردانی منوچهر هادی با 18 میلیارد و 437 میلیون 14 هزار تومان، «خوب، بد، جلف» ساخته پیمان قاسمخانی با 16 میلیارد و 288 میلیون و 593 هزار تومان، «اكسیدان» به كارگردانی حامد محمدی با 10 میلیارد و 791 میلیون و 205 هزار تومان، «ساعت ۵ عصر» به كارگردانی مهران مدیری با 9 میلیارد و 127 میلیون و 122 هزار تومان و «خالتور» ساخته حسین فرحبخش 6 میلیارد و 675 میلیون و 141 هزار تومان در سال جاری فروش داشتند و در مجموع استقبال مردمی از این تعداد آثار طنز عایدی شگفت انگیز 96 میلیارد و 38 میلیون و 434 هزار تومان را برای سینمای كشور رقم زده است.
خبرنگار ایرنا در گفت وگو با فرهاد توحیدی مدرس سینما و فیلمنامه نویس، عزیزالله حاجی مشهدی و منوچهر اكبرلو منتقد و نویسنده سینما دلایل استقبال مردم از فیلم های طنز را جویا شده كه در مشروح نظرات آنها در پی می آید:

** فارغ شدن از دغدغه های زندگی دلیل اقبال فیلم های كمدی در گیشه
نویسنده فیلم سینمایی «پاداش سكوت»، دلیل عمده استقبال مردم از فیلم های كمدی را، فارغ شدن آنان برای لحظه ای از دغدغه های زندگی و نیز مشكلات اجتماعی مانند آلودگی هوا عنوان كرد.
فرهاد توحیدی می گوید: فیلم های كمدی علاوه بر سرگرم سازی، ناهنجاری های اجتماعی و دغدغه های زندگی را به شكل طنز مورد نقد قرار داده، و از این روست كه كه تماشاگر از چنین آثاری استقبال می كنند.
وی ادامه می دهد: این روزها حال مردم زیاد خوب نیست، مشكلات زندگی و آلودگی هوا دغدغه های بسیاری را برای عموم جامعه بوجود آورده، از این رو تماشای فیلم های سینمایی كمدی می تواند باعث فراموش شدن این دغدغه ها برای ساعاتی از زندگی شود.
این مدرس سینما با بیان اینكه وظیفه و رسالت اصلی سینما سرگرمی است، اظهار می دارد: البته سرگرمی باید همراه با آموزش باشد، یك فیلم كمدی می تواند علاوه بر اینكه منجر به خندان مردم شود، راه های مقابله با بحران های زندگی را نیز به مخاطبان نشان می دهد.
نویسنده فیلم سینمایی «امكان مینا» با بیان اینكه سینمای كمدی ارتباط وسیعی با عنصر مفرح بخشی و سرگرم‌كنندگی سینما دارد، تصریح می كند: سینما باید بتواند اوقات خوشی را برای تماشاگر ایجاد كند، اوقات خوش صرفا به معنای این نیست كه تماشاگر را بخنداند بلكه می‌تواند تماشاگر را احساساتی كند و حتی بگریاند یا بترساند.
وی می گوید: در واقع سینما باید تجربه‌ای تازه و بدیع در اختیار مخاطب قرار دهد، خنداندن هم تجربه‌ای است كه سینما از طریق ژانر كمدی به مخاطب هدیه می‌دهد.
توحیدی خاطرنشان می كند: استقبال مردم از سینمای كمدی می‌تواند یك پیام مشخص داشته باشد و آن اینكه مردم از فیلم هایی با مضامین تلخ و ناامیدكننده خسته شده‌اند و نیاز به شادی دارند.
نویسنده فیلم «پرونده هاوانا» با تاكید بر اینكه در واقع فیلم كمدی نیاز جامعه است و سینما باید با تولید آثار فاخر به نیاز جامعه پاسخ بگوید، می افزاید: در واقع فیلم های كمدی نوعی عقده گشایی برای مخاطبان بوده و ناهنجاری های اجتماعی و زندگی را با ژانر كمدی و ظنز گونه مورد حمله قرار می دهد كه برای تماشاگران جذاب است.
توحیدی با بیان اینكه فیلم های كمدی به نوعی روابط ناهنجار در جامعه را مورد نقد قرار می دهند، تصریح می كند: وقتی تماشاگر نقد را در این فیلم ها می بیند، احساس سبكی می كند، درحالیكه وقتی نقد در فیلم های جدی و اجتماعی دیده می شود، واكنش های بسیاری از سوی نهادها و افراد مختلف انجام می گیرد.

** فیلم های كمدی به رونق سینما كمك می كند
منتقد و مدرس سینما نیز می گوید: افزایش ساخت فیلم های كمدی مفید و اثرگذار به رونق هنر صنعت - سینما كمك می كند و به نیاز جدی مخاطبان برای سرگرم شدن، پاسخی درست می دهد.
عزیزالله حاجی مشهدی معتقد است، فیلم های شاد و كمدی از بدو پیدایش هنر - صنعت سینما، مورد توجه و اقبال مخاطبان بوده است.
وی ادامه می دهد: فیلم های طنز در مقایسه با سایر فیلم های سینمایی دارای مضامین و درونمایه هایی جدی در حوزه مسایل اجتماعی، خانوادگی، اخلاقی، جنگ و دفاع مقدس و نظایر آنها بیشتر مورد اقبال تماشاگران بویژه مخاطبان معمولی سینما واقع می شود و علت آن ریشه در شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه امروز دارد.
این منتقد و نویسنده پیشكسوت سینما می افزاید: افزایش روزافزون مجموعه فشارهای اقتصادی و دشواری های مربوط به تامین حداقل رفاه وآسایش یك خانواده كم شمار، موجب شده تا مخاطبان سینما، به گونه كمدی توجه افزون تری نشان دهند.
حاجی مشهدی با بیان اینكه مخاطبان با حضور در سالن سینما می توانند ساعت ها و دقایقی از فشارها و تنگناهای اقتصادی، كمبودها و دشواری های معمول زندگی خود فاصله بگیرند، اضافه می كند: آنها می توانند ساعاتی در دنیای شاد، پر شوخ و شنگ پرده جادویی سینما خود را گم كنند، همین تجربه شیرین و البته بسیار كوتاه و زودگذر، برای بسیاری از مخاطبان سینما اصلی ترین دلیل توجه و علاقه بیشتر به فیلم هایی با مضمون شاد است.
وی می گوید: برای تولید كنندگان این گونه از فیلم ها نیز فروش چشمگیر و بازگشت سرمایه انگیزه مناسب و معقولی برای توجه به تولید آثار كمدی است، بویژه كه برخی تهیه كنندگان با هوش و تا حدودی فرصت طلب، به خوبی دریافته اند كه مخاطبان سینما، از تكراری بودن برخی مضمون ها و بویژه از تلخی برخی داستان های واقع نمای اجتماعی كه یادآور تنگناها، مشكلات و گرفتاری های روزمره زندگی شان باشد، گریزان بوده و رویگردان و خسته به نظر می رسند و به همین دلیل در جست وجوی زنگ تنفسی برای رهایی هر چند موقتی از تلخی های زندگی هستند.
وی تصریح می كند: این نوع نگرش زمینه مناسب و بهترین بهانه برای كسانی شده كه جدا از واجد شرایط بودن، به ساخت فیلم های شادی آور علاقه نشان داده و در مقام ادعا نیز، خیال شاد كردن روحیه مخاطبان خود را در سر بپرورانند.
این نویسنده و منتقد سینما می افزاید: تولید فیلم های شادی آور، اگر با نگاهی درست و سنجیده همراه شود، بی تردید بار دیگر خاطره خوش فیلم های شاخص شادی آور مانند «اجاره نشین ها»، «لیلی با من است»، «مارمولك»، «روز باشكوه»، «مجسمه»، «مرد عوضی»، «قاعده بازی» و برخی دیگر نمونه های موجه و قابل اعتنا دو - سه دهه سینمای ایران تكرار خواهد شد كه هم می تواند از طریق فروش چشمگیر به رونق چرخه اقتصادی هنر صنعت سینما منجر شود و هم به نیاز جدی مخاطبان وسینما دوستان پاسخی درست داده شود.

** فیلم های طنز نیاز مخاطبان را به شادی برآورده می كنند
نویسنده و منتقد سینما نیز در مورد دلایل استقبال مردم از فیلم های طنز می گوید: دلیل استقبال از فیلم های سینمایی كمدی این است كه این آثار نیاز مردم را برای پر كردن اوقات فراغت و شادی برآورده می كنند.
منوچهر اكبرلو می افزاید: فیلم های سینمایی كمدی در مقایسه با سایر فیلم ها با مضامین مختلف كه بر پرده سینماها در حال اكران هستند، فروش قابل توجهی دارند و این به آن دلیل است كه بسیاری از مردم برای پر كردن اوقات فراغت به سینما می روند و ترجیح می دهند كه در سینما اوقات مفرحی داشته باشند و معمولا فیلم های كمدی این توقع را برآورده می كنند.
وی اظهار می دارد: فیلم هایی كه با مسایل اجتماعی ساخته می شوند و یك معضل اجتماعی را نقد می كنند، بیشتر موضوع محور هستند و نویسنده و كارگردان به جذاب بودن اثر كمتر توجه می كند، به همین دلیل این فیلم ها دارای مخاطبان خاصی است و عموم مردم آنها را برای تماشا نمی پسندند.
این نویسنده و منتقد سینما با بیان اینكه فیلم های كمدی همواره در همه جای دنیا استقبال بیشتری را شاهد هستند، اضافه می كند: فضای عمومی جامعه نیز در میزان استقبال از فیلم ها موثر است، به این معنا كه فضای پر از اضطراب در كشور، تمایل تماشاگر به دیدن فیلم های جدی را از بین می برد.
اكبرلو ادامه می دهد: بحث های اجتماعی، اقتصادی و مسایلی مانند صحبت درباره آلودگی هوا و مسئله زلزله همگی سبب می شود كه جامعه دچار بی ثباتی، ناآرامی و اضطراب شود، در این میان اگر كسی تمایل داشته باشد به سینما برود طبیعی است فیلم كمدی را انتخاب می كند تا به او كمك كند كمی از فشارهای ذهنی و دغدغه های او بكاهد.
وی می گوید: فیلم های سینمایی كمدی خواسته مردم را برای داشتن اوقات مفرح و به دور از فشار ذهنی و دغدغه های دیگر زندگی برآورده می كند.
اكبرلو با بیان اینكه ممكن است برخی فیلم های كمدی دارای محتوای جذاب و مطلوبی نباشد، تصریح می كند: برای تماشاگران، مفرح بودن فیلم بیشتر مهم است تا ساعاتی كه در سالن سینما هستند، به خنده بیفتند.
این نویسنده و منتقد سینما با بیان اینكه سینما در طول تاریخ به نیاز مخاطب توجه نشان داده است، معتقد است: از سوی دیگر بسیاری از كارگردان‌ها معتقدند در كشور با توجه به مشكلات اقتصادی و اجتماعی كه وجود دارد، مردم بیش‌ازپیش به دیدن فیلم‌های كمدی علاقه‌مندند تا در همان زمان دو ساعت حضور در سالن سینما فارغ از همه‌چیز شاد باشند و طبعا وقتی مردم به دیدن فیلمی اقبال نشان دهند، وجه سودآوری هم دارد.
فراهنگ ** 9022 ** گزارش از: رقیه نوری * 1071