سودای تركیه برای احیای نقش تاریخی خود در قاره سیاه

به گزارش شامگاه دوشنبه ایرنا، اردوغان امشب عازم الجزایر شد و در ادامه سفر خود به كشورهای موریتانی، سنگال و مالی خواهد رفت تا اهداف بلند مدت حضور قدرتمند در قاره آفریقا را دنبال كند.
اردوغان دو ماه پیش در سفر به كشورهای چاد، سودان و تونس توسعه روابط با قاره آفریقا و بازگشایی سفارتخانه در همه كشورهای آفریقایی را جزو اهداف كشورش اعلام كرد و گفت كه سال 2005 در تركیه به نام 'سال آفریقا' نام گذاری شده بود و در آن سال ما تنها 12 سفارتخانه در آفریقا داشتیم ولی اكنون این رقم به 41 سفارتخانه رسیده است.
تركیه علاوه بر سیاست گذاری برای بازگشایی سفارتخانه در تمام كشورهای آفریقایی، در سال 2008 نیز نشست سران تركیه - آفریقا را برگزار كرده و گام نخست خود را برای حضور در قاره آفریقا از حدود 10 سال پیش آغاز كرد و پیش بینی می شود كه سومین اجلاس عالی تركیه و آفریقا در سال 2019 در استانبول برگزار شود.
تركیه كه از سال 2008 تاكنون شریك استراتژیك اتحادیه آفریقا به شمار می رود، در ماه های اخیر در كشورهای بروندی، جمهوری آفریقای مركزی، گینه كوناكری، لیبریا و سیرالئون سفارت خود را باز كرده و با دایر كردن 13 سفارتخانه دیگر كه در ماه های آینده انجام خواهد شد، در همه 54 كشور آفریقا سفارتخانه خواهد داشت.
تركیه همچنین طی 10 سال اخیر كه استراتژی توسعه روابط با قاره آفریقا را دنبال كرده، علاوه بر توسعه مناسبات سیاسی و اقتصادی، توسعه روابط فرهنگی را نیز دنبال كرده و بر این اساس به بیش از 10 هزار دانشجوی آفریقایی بورس تحصیلی اعطا كرده است.
حجم تجارت و مبادلات اقتصادی بین تركیه و كشورهای آفریقایی 15 سال پیش حدود سه میلیارد دلار بود ولی این رقم هم اكنون به 17.5 میلیارد دلار رسیده و افزایش همكاری های اقتصادی تركیه با كشورهای این قاره همچنان ادامه دارد.
تركیه برای حضور موثر در آفریقا سه راهبرد آموزشی، اقتصادی و سیاسی را تعریف كرده و در هر حوزه فعالیت های خود را به شكل موثری دنبال می كند.
در حوزه سیاسی توسعه مناسبات با كشورها از طریق تاسیس سفارت خانه و نمایندگی های سیاسی، در حوزه اقتصادی حضور در بازارهای اقتصادی و توسعه روابط تجاری با هدف برد ـ برد و نیز در حوزه آموزشی و فرهنگی جذب دانشجو و فعالیت رسانه ای را دنبال می كند.
فعالیت نهادهای بشردوستانه، كمك رسان و امدادی تركیه از قبیل آژانس توسعه و همكاری ترك(تیكا)، بنیاد معارف، اگزیم بانك، هلال احمر، بنیاد جوانان تركیه، موسسه فرهنگی یونس امره نیز مكمل فعالیت این كشور در قاره آفریقا در سال های اخیر بوده است.
تركیه در سال های اخیر سرمایه گذاری در آفریقا را به شكل جدی دنبال كرده و هم اكنون رقم پروژه های قراردادی این كشور در قاره آفریقا به بیش از 55 میلیارد دلار رسیده و در نظر دارد با تشكیل پایگاههای راهبردی اقتصادی ویژه و با اتحاد اقتصادی با كشورهای قاره آفریقا، در بازار یك تریلیون دلاری این قاره حضور موثری داشته باشد.
همچنین رقم سرمایه گذاری مستقیم تركیه خود را از 100 میلیون دلار در 15 سال قبل به رقم 6.5 دلار كنونی افزایش داده است و علاوه بر این 47 توافق نامه همكاری اقتصادی و تجاری بین تركیه و كشورهای آفریقایی به امضا رسیده است.
تركیه خدمات هوایی وسیعی از طریق برقراری پرواز به قاره آفریقا ارائه می دهد و هم اكنون به 52 نقطه از قاره آفریقا در 33 كشور آفریقایی پروازهای هوایی منظم از سمت تركیه برقرار است.
تركیه كه در قرون گذشته و در زمان امپراطوری عثمانی در شمال قاره آفریقا و در سواحل دریای مدیترانه حضور بلامنازع داشت، این روزها در صدد احیای همان نقش تاریخی خود با روشهای نوین است و به همین سبب توسعه مناسبات اقتصادی با قاره آفریقا را در اولویت خود قرار داده است.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری تركیه كه در سال های اخیر سفرهای متعددی به كشورهای آفریقایی داشته و به 28 كشور این قاره سفر كرده است، علاوه بر توسعه مناسبات اقتصادی و سیاسی، حضور نظامی تركیه را نیز در قاره سیاه دنبال می كند و بر این اساس، دومین پایگاه نظامی خارج از تركیه را در سال 2017 در سومالی دایر كرده و با اجاره كردن جزیره سواكین سودان، در صدد احیای پایگاه نظامی دوران عثمانی در این جزیره و ایجاد پایگاه نظامی در نزدیكی تنگه باب المندب است.
تركیه در توسعه مناسبات با همه كشورهای آفریقایی موفق بوده ولی در سال های اخیر در پی كودتای نظامی در مصر علیه محمد مرسی رییس جمهوری مورد حمایت تركیه، رابطه این كشور با مصر دچار بحران و تنش شد و هم اكنون روابط سیاسی دو كشور به پایین ترین سطح تنزل یافته ولی روابط تجاری با اندكی كاهش ادامه دارد.
اردوغان رییس جمهوری تركیه در سفر جاری خود كه قرار است به مدت یك هفته ادامه داشته باشد، ابتدا در مدت سه روز اقامت در الجزایر با مقامات این كشور دیدار خواهد كرد.
اردوغان در سومین سفرش به الجزایر كه بنا بر دعوت عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس جمهوری الجزایر صورت می گیرد، قرار است به بررسی اوضاع منطقه ای و بین المللی به ویژه تحولات خاورمیانه، مغرب عربی و منطقه ساحل آفریقا بپردازد.
سفر اول اردوغان به الجزایر در سال 2006 میلادی و زمانی كه نخست وزیر تركیه بود، انجام شده و وی در سال 2014 نیز پس از انتخاب به ریاست جمهوری، دیداری از الجزایر داشت و طی آن دو كشور پیمان دوستی امضا كردند.
اردوغان در این دیدار در خصوص مسائل دیگری از جمله بحران های امنیتی در كشورهای عربی، روابط اقتصادی میان دو كشور مانند توافقنامه تجارت گاز، آهن و فولاد به بحث و گفت و گو خواهد پرداخت.
تركیه در پی جذب شمار بیشتری از گردشگران الجزایری است و قصد دارد كه شمار گردشگران ورودی از الجزایر كه سال گذشته 170 هزار نفر بود، افزایش دهد.
احتمال می رود كه بحث لغو روادید میان دو كشور كه در زمان سفر نخست اردوغان نیز مطرح شده و به نتیجه نرسیده است، در این دور از سفر دنبال شود كه با این اقدام، سفر گردشگران دو كشور به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
تركیه سعی دارد تا حجم سرمایه گذاری خود را در الجزایر كه هم اكنون هفت میلیارد دلار است، به 10 میلیارد دلار برساند زیرا الجزایر شریك اقتصادی نخست تركیه در قاره آفریقا محسوب می شود و تركیه سعی دارد از دروازه الجزایر وارد این قاره شود.
همچنین حجم تبادلات تجاری سالانه میان دو كشور تركیه و الجزایر 3.5 میلیارد دلار است و 797 شركت تركیه ای در الجزایر مشغول به فعالیت اند و دو كشور در صدد هستند كه این رقم را تا پنج سال آینده دو برابر كنند.
رییس جمهوری تركیه پس از حضور سه روزه در الجزایر، عازم كشور موریتانی، سنگال و مالی خواهد شد و در جریان این سفر نیز كارگروه های تجاری مشترك طرفین در الجزایر و سنگال برگزار می شود.
خاورم/1905**گزارش از: حسن فاخری