به گزارش ايرنا از سازمان ميراث فرهنگي، فرهاد نظري روز شنبه گفت: پرونده‌هاي ثبت‌شده در اين جلسه كه روز چهارشنبه 9 اسفند ماه برگزار شد مربوط به فنون و مهارتهاي معماري، فنون و مهارتهاي مرتبط با طبيعت و كيهان، مهارتهاي مربوط به آشپزي و خوراك، آوازها و ترانه‌ها، فنون و مهارتهاي پوشاك و فنون و مهارتهاي صنايع‌دستي و هنرهاي سنتي بود.
وي درباره افراد معرفي شده به‌عنوان ميراث زنده ناملموس اعلام كرد: چهار نفر به‌عنوان حاملان ميراث‌فرهنگي ناملموس معرفي شدند. آسيدمصطفي سعيدي كه از كهن‌ترين و معروف‌ترين نقالان و شاهنامه‌خوانان ايراني، استاد محمدرضا اسحاقي دوتارنواز مازندراني كه روايتگر بسياري از نغمه‌هاي كهن مازندران است، درويش علي مداح وزواني و درويش محمود خاكسار از استان اصفهان نيز كه از نقالان، مصيبت‌خوانان و پرده‌خوانان برجسته هستند به‌عنوان گنجينه‌هاي زنده بشري در حوزه نقالي معرفي شدند.
** حفاظت از هنر نقالي و داستان‌گويي ايراني به‌عنوان ميراث در خطر يونسكو
نظري تأكيد كرد: در سال 2011 هنر نقالي و داستان‌گويي ايراني كه شامل شاهنامه‌خواني، پرده‌خواني و... است به عنوان ميراث در خطر در فهرست جهاني يونسكو به ثبت رسيده بود. در نتيجه شناسايي و معرفي افراد برجسته در اين حوزه قدمي بسيار مؤثر و مهم براي پاسداري از اين ميراث گران‌بهاست. با شناسايي و معرفي اين افراد به‌عنوان حامل ميراث‌فرهنگي ناملموس دولت نيز بايد تسهيلاتي را در اختيار اين افراد قرار دهد تا اين افراد و هنرشان به‌دستي فراموشي سپرده نشود. معرفي اين افراد به‌عنوان ميراث زنده بشري يك اقدام پاس‌دارنده است.
مديركل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري خاطرنشان كرد: در راستاي حفاظت از ميراث ناملموس همچنين «شاهنامه لكي» كه مربوط به استان‌هاي ايلام، كرمانشاه، همدان و لرستان است در فهرست ميراث ناملموس به ثبت رسيد. در باب اهميت اين ميراث ناملموس مي‌توان به اين مسئله اشاره كرد كه لكي از معدود زبان‌هايي است شاهنامه دوباره در قالب آن زبان به نظم درآمده است.
وي گفت: همچنين در حوزه فنون و مهارتهاي مرتبط با طبيعت و كيهان گاهشماري در قالب دانش‌هاي مرتبط با كيهان شامل دانش و فرهنگ گاهشماري و ستاره‌شناسي لكي (در فهرست در خطر و نيازمند پاسداري فوري)، دانش سنتي گاهشماري مندايي و تقويم تبري به ثبت رسيد. شناخت اين گاه‌شماري‌ها بهانه بسيار خوبي براي پيشرفت علوم كيهاني در ايران است.
نظري درباره آثار ثبت‌شده در حوزه موسيقي تصريح كرد: فن و هنر ساختن و نواختن ني هفتبند اصفهان، موسيقي عاشق‌هاي كرد خراسان، فنون و مهارت ساخت ساز محلي قوشمه، آواز لُري علي سُنَه و... از ديگر پرونده‌هايي بود كه حوزه موسيقي به‌ثبت رسيد.
** مهارت ساختن و نواختن ني هفتبند اصفهان ثبت شد
وي افزود: از استان اصفهان 12 ميراث ناملموس به ثبت رسيد و دو نفر نيز به عنوان گنجينه زنده بشري معرفي شدند. آيين نخل‌گرداني روستاي وش شهرستان نطنز، عزاداري زنجير‌زني پنج محله رهنان، مراسم سنتي ملّي مذهبي جيرجيروني روستاي دستجرد جرقويۀ عليا، مهارت پخت خوراك آييني گوشت لوبيا سركه شيره كاشان، فن و هنر ساختن و نواختن ني هفتبند اصفهان، فن و مهارت نقده‌دوزي، كاشي معرق، مهارت سنتي پخت خورش ماست، مهارت دوخت پوشاك ابيانه، پرده‌خواني وزوان، متل اُشتر، نخل‌گرداني نياسر ازجمله آثار اصفهان بودند كه به‌ثبت رسيدند، همچنين درويش علي مداح وزواني و درويش محمود خاكسار در فهرست گنجينه‌هاي زنده بشري در حوزه نقالي قرار گرفتند.»
** ثبت 12 پرونده از خراسان رضوي و 5 پرونده از خراسان شمالي
مديركل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري با بيان اينكه 12 پرونده ميراث ناملموس از استان خراسان رضوي به‌ثبت رسيد، ادامه داد: اين 12 پرونده شامل نقش اشعار جعفرقلي زنگلي در فرهنگ عامه كرمانج‌هاي خراسان، آيين علم‌بندان شهرستان خليل‌آباد، بازي محلي «شِو و دوق»، دانش سنتي استفاده از گياه كما در ششتمد سبزوار رقص كردي كرمانج‌هاي خراسان، سوزن‌دوزي لايين، دانش سنتي تهيه كشمش، موسيقي عاشق‌هاي كرد خراسان، مراسم سنتي قوچ گذار در كلات نادري، جاجم‌بافي لايين خراسان، گليم‌بافي آغداش و مهارت دوخت پوشاك كردي زنان لايين بودند.
وي تعداد پرونده‌هاي به ثبت رسيده خراسان شمالي را پنج مورد اعلام كرد و افزود: از اين استان آيين يازدهم محرم امامزاده كوران - اسفراين، فنون و مهارت پشم‌چيني دام (گوسفند، بز، ميش)، فنون و مهارت چادر‌شب روستايي رويين، اسب عصاري؛ دانش سنتي روغن‌كشي جرگلان (در فهرست در خطر و نيازمند پاسداري فوري) و فنون و مهارت ساخت ساز محلي به ثبت رسيد.
** تايمِل سازي (قايق‌سازي سنتي بندر تركمن) ثبت شد
نظري تصريح كرد: از استان گلستان هفت اثر شامل فن پخت خورش ماش پتي گرگان، فن پخت نخودپلوي گرگان، فن و مهارت شَموشه‌بافي روستاي زيارت گرگان، فن و مهارت لاك‌تراشي گلستان، مراسم آيينيمذهبي عيد قربان در بين قوم تركمن، مراسم آيينيمذهبي يارمضان قوم تركمن و تايمِل سازي (قايق‌سازي سنتي بندر تركمن) به ثبت رسيد.
** ثبت دانش و فرهنگ گاهشماري و ستاره‌شناسي لكي در فهرست در خطر و نيازمند پاسداري فوري
وي تعداد آثار ناملموس ثبت‌شده استان گلستان در اين جلسه را 10 اثر عنوان كرد و گفت: آواز لُري علي سُنَه، ترانه لري سيت بيارم، دانش و فرهنگ گاهشماري و ستاره‌شناسي لكي(در فهرست در خطر و نيازمند پاسداري فوري)، شاهنامه‌خواني لكي (در فهرست در خطر و نيازمند پاسداري فوري)، ورشوسازي بروجرد، مهارت ساختن سرنا در لرستان، مهارت و فنون ساخت كمانچه در لرستان، ساز و دول لكي مقام‌هاي سرنا در مناطق لك‌نشين، هنر ساختن و نواختن بِلور (ني چوپاني لكي) و هنر ساختن و نواختن تَميره (تنبور لكي) ازجمله اين آثار بودند.
** ثبت مراسم آييني شيلان‌كشي (دعاي باران)
مديركل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري با بيان اينكه استاد محمدرضا اسحاقي از استان مازندران در فهرست حاملان ميراث فرهنگي ناملموس قرار گرفت گفت: «همچنين آيين آفتاب‌خواهي، فنون كاشت و برداشت و عمل‌آوري نيشكر، مراسم آييني شيلان‌كشي (دعاي باران)، و تقويم تبري به‌عنوان ميراث ناملموس ثبت شدند.
وي با اشاره به اينكه اين پرونده‌ها پس از تأييد رئيس سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري در فهرست ميراث ناملموس ملي به ثبت مي‌رسند گفت: «همچنين اينكه آسيد مصطفي سعيدي در فهرست گنجينه‌هاي زنده بشري در حوزه نقالي (شاهنامه‌خواني) در سطح ملي، مراسم پخت حليم يا هليم اسفندي در اقليد از فارس و دانش سنتي گاهشماري مندايي نيز از خوزستان در اين جلسه در فهرست آثار ناملموس بشري به‌ثبت رسيدند.
فراهنگ ** 1085 ** 1071
تاریخ انتشار: ۱۲ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۵:۳۳
تهران - ايرنا - مديركل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان ميراث‌فرهنگي اعلام كرد كه در تازه‌ترين نشست كميته ميراث‌ناملموس 52 اثر در فهرست ميراث ناملموس ثبت و چهار نفر به عنوان ميراث زنده بشري معرفي شدند.