به گزارش خبرنگار ایرنا، در كتاب 'سینوهه، پزشك فرعونی' به سابقه تاریخی جشن های نوروز در سرزمین بین النهرین اشاره شده كه طی آن مردم بابل قدیم از اولین روز بهار به مدت 12 روز از خانه ها خود برای تفریح و شادی خارج می شدند و در روز سیزدهم به منازل خود برمی گشتند.
استاد زبان فارسی دانشگاه بغداد در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در این باره می گوید كه درباره ریشه جشن های نوروزی كه آیا از ایران قدیم یا از تمدن های بین النهرین سرچشمه گرفته، بحث هایی وجود دارد اما آنچه مسلم است این جشن ها در تمدن های بین النهرین نیز وجود داشته است.
دكتر 'انور عباس' اضافه كرد كه درباره اصالت جشن های نوروزی در تمدن های بین النهرین، اسناد تاریخی و باستانشناسی وجود دارد و علاوه بر آن در فلكلور و فرهنگ دینی نیز به این مناسبت ورود كرده است.
وی اضافه كرد كه روایتی از امیرمومنان علی (ع) در افواه عامه عراق وجود دارد كه ایشان در فضل نوروز گفته اند كه 'نوروزنا كل یوم' (هر روز ما نوروز است).
این روایتی است كه علامه 'حر العاملی' در كتاب 'وسائل الشیعه' آن را ذكر كرده و كردهای عراق به آن افتخار می كنند زیرا آنها بودند كه شیرینی را در روز نوروز به امیرمنان علی (ع) تقدیم كردند و ایشان این سخن زیبا را درباره نوروز بیان فرمودند.
در حوزه فلكلور نیز هنوز بسیاری از زنان و مردان در عراق بیاد دارند كه مادرها و مادربزرگ هایشان به مناسبت اول بهار، سینی نوروزی در خانه پهن می كردند كه در آن مقادیر شیرینی بود و شمع روشن می شد و بخور دم می كردند.
دكتر انور عباس می گوید كه هنوز مادرش تا به امروز این سینی نوروزی را در خانه به مناسبت اول بهار قرار می دهد.
وی با اشاره به اینكه تا مدت ها نمی دانست چرا مادرش هرسال در اول بهار این كار را می كند افزود كه این سینی را بعضی اوقات بر روی پشت بام خانه ها می گذاشتند.
در فرهنگ عامه ، یك باور وجود داشت كه دختران باید از باران روزهای آخر زمستان كه نزدیك به اعیاد نوروز است حذر كنند زیرا برای آنها بیماری و بدیمنی به دنبال دارد.
به گفته انور عباس، عید نوروز در همه مناطق عراق به دلیل تنوع قومی در این كشور به یك صورت جشن گرفته نمی شود.
به گفته وی، كردهای شمال عراق، نوروز را با اسطوره كاوه آهنگر و پیروزی بر ضحاك گره زده و با شكوه برگزار می كنند و معمولا یك هفته شمال عراق تعطیل است.
در بغداد و استان های دیاله و كوت و حتی بخشی از استان میسان كه كردهای فیلی (كردهای شیعه) سكونت دارند نیز به این مناسبت اهتمام ویژه می دهند و در این روز، به دامن دشت و صحرا می روند.
از قدیم ایام در بغداد رسم بود كه كردهای فیلی در پایتخت، اول نوروز را به سلمان پاك (25 كیلومتری جنوب بغداد) كه در برگیرنده مرقد سلمان فارسی و اثر تاریخی تاق كسرا است، می رفتند.
شهروندان عرب و كردهای فیلی عراق همچنین در روز اول نوروز به زیارت امیرمومنان علی (ع) و سركشی به قبور بستگان در 'وادی السلام' نجف اهتمام می ورزند.
سال گذشته كه مناطق تالابی میسان و ذیقار، بار دیگر احیا شدند، مردم بسیاری از اهالی جنوب روز اول بهار را به گشت و گذار در مناطق دیدنی تالاب های جنوب سپری كردند.
بعد از اقبال گسترده مردم به سوی تالاب های جنوب عراق بود كه سازمان یونسكو سال گذشته پذیرفت كه مناطق تالابی جنوب عراق را به دلیل بازگشت حیات دوباره به آنها، در فهرست مناطق طبیعی جهان به ثبت برساند.
از حیث رسمی نیز هرساله دولت عراق، به مناسبت روز اول نوروز، این روز را تعطیلی رسمی در سراسر عراق اعلام می كند و در شمال عراق معمولا جشن ها و تعطیلات از سه رو تا یك هفته به طول می انجامد.
دكتر انور عباس می گوید كه سال هاست كه روز اول بهار به نام روز درختكاری در عراق نامگذاری شده است و به همین مناسبت شهرداری ها در این ایام به كاشت درخت و آماده كردن فضاهای سبز شهرها مشغول می شوند.
ورود زائران ایرانی به عراق و سفره های نوروزی كه زائران ایرانی هرساله در بین الحرمین در كربلای معلا و اطراف دیگر عتبات مقدسه عراق پهن می كنند، باعث نوعی تبادل فرهنگی در موضوع نوروز بین دو ملت ایران و عراق شده است.
انور عباس استاد زبان فارسی دانشگاه بغداد می گوید كه بعد از سقوط رژیم صدام، هرسال اهتمام عمومی به جشن های نوروز بیشتر می شود و این جشن ها در حال احیای مجدد در این كشور است.
بازار معروف 'شورجه' در مركز بغداد روزهای نزدیك به نوروز آكنده از جمعیتی است كه برخی سرگرم خرید ماهی قرمز یا خشكبار و شرینی و یا لباس های نو برای سال جدید هستند.
بسیاری از مردم عراق نیز به مناسبت تعطیلات عید نوروز ترجیح می دهند در این ایام در شمال عراق باشند تا در جشن های باشكوه نوروزی كردستان عراق شركت كنند.
بسیاری از شركت های گردشگری عراقی نیز این روزها سرگرم اعلان تورهای نوروزی خود هستند كه اغلب شمال عراق و بعضا تركیه و ایران را نیز در آن تبلیغ می كنند.
درچند روز گذشته دراستان های مختلف شمال عراق از یك تا چند روز تعطیل به مناسبت عیدنوروز اعلام شده است.
خاورم *353*380*
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۲
بغداد – ایرنا – عید نوروز در فرهنگ مدون عراق، همانند بسیاری از عادات و سنن مردمان این سرزمین هم سابقه دیرینه تاریخی دارد و هم از سوی دیگر با دین و باورهای دینی گره خورده است.