وحید پرست تاش روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در بلگراد گفت: سازمان یونسكو سنت نوروز را در سال 2009 برای هفت كشور و سپس در سال 2016 برای 12 كشور تركیه، جمهوری آذربایجان، عراق، ایران، تاجیكستان، هندوستان، پاكستان، ازبكستان، قرقیزیستان، تركمنستان، افغانستان و قزاقستان به عنوان یك میراث معنوی به رسمیت شناخت ولی با وجود آنكه نامی از كشورهای حوزه بالكان در این سند ذكر نشده؛ مسلمانان منطقه بالكان نیز روز نخست فصل بهار را جشن گرفته و آن را 'سلطان نوروز' می نامند.
نویسنده كتاب سرنوشت كوزوو با تاكید بر اهمیت نوروز در میان مسلمانان منطقه بالكان افزود: دو قوم مسلمان آلبانیایی و سپس بوشنیاك های منطقه بالكان بیش از سایر اقوام ساكن این منطقه به آئین 'سلطان نوروز' توجه نشان داده و در میان آنها نیز فرق دوازده گانه علویان از جمله فرق بكتاشیه، رفاعیه، قادریه و خلوتیه عموماً این روز را با شكوه خاصی جشن گرفته و پاس می دارند.
نویسنده كتاب سیاست و حكومت در بوسنی گفت: سنت 'سلطان نوروز' در منطقه بالكان، نگرشی دوجانبه به نو شدن طبیعت و آغاز فصل بهار از یك سو و همچنین احترام به مقام امامت حضرت علی (ع) دیگر دارد و پیروان طریقت های منطقه بالكان، این روز را نمادی از ولادت حضرت علی (ع) قلمداد و لذا این جشن را نه تنها یك جشن بلكه یك آیین دیني و مذهبی تلقي مي كنند.
نویسنده كتاب «آلبانی همراه» گفت: بزرگترین و مجلل ترین مراسم سلطان نوروز در منطقه بالكان را در تیرانا پایتخت آلبانی در مركز جهانی بكتاشیه با حضور رهبر این طریقت كه به وی 'بابا' یا 'ددِ' اطلاق می شود و با شركت مقامات ارشد سیاسی و مذهبی و همچنین سفرای خارجی هر ساله شاهد هستیم.
پرست تاش در خصوص تاریخچه برگزاری سنت سلطان نوروز در منطقه بالكان گفت: پس از به حكومت رسیدن كمال آتاترك در تركیه و ایجاد یك نظام سكولار در این كشور و سخت گیری به فرقه های دینی و مذهبی، گروه های زیادی از علویان به منطقه بالكان كه پیشتر نیز در آن حضور داشتند عزیمت كردند.
وی افزود: اما پس از جنگ دوم جهانی و با به حكومت رسیدن كمونیست ها در منطقه بالكان بار دیگر برگزاری مراسمات مذهبی و آئینی از جمله جشن 'سلطان نوروز' با موانعی همراه شد و این دشواری ها تا زمان فروپاشی نظام كمونیستی در ابتدای دهه 1990 در منطقه بالكان ادامه داشت.
پژوهشگر ارشد مسائل بالكان افزود: با فروپاشی نظام كمونیستی انورخوجه در آلبانی و نظام شبه كمونیستی مارشال تیتو در یوگسلاوی و بازگشت مجدد آزادی های مذهبی در منطقه، در اوایل دهه 90 میلادی مسلمانان مجدداً این فرصت را یافتند كه به ترمیم و احیاء سنت های خویش و برپایی مراسم و مناسك دینی و فرهنگی به پردازند و بار دیگر برگزاری 'سلطان نوروز' احیا و رونق یافت، تا آنجا كه امروزه بیست و دوم مارس یا 'سلطان نوروز' در كشور آلبانی بعنوان یك روز تعطیل رسمی جشن گرفته می شود.
وی افزود: علویان منطقه بالكان مانند دیگر فرقه های طریقت علاقه خاصی به حضرت علی (ع) امام اول شیعیان دارند و اگر چه در دوران سلطه كمونیستی در منطقه بالكان و طی سالهای متمادی امكان برگزاری رسمی مراسم 'سلطان نوروز' را نداشتند ولی این سنت تا امروز به شكل كلی خود در میان آنان حفظ شده و تقریباً در تمام تكیه های بكتاشیه، نقش بندیه و برخی فرق دیگر در آلبانی، مقدونیه، كوزوو و بوسنی و هرزگوین با شكوه خاصی برگزار می شود ولی هر یك در نحوه برگزاری مراسم سنت های خاص خود را اجرا می كنند.
پرست تاش افزود: فرقه علوی منطقه بالكان علاقه خود به ایران و بخصوص ادبیات عارفانه فارسی را در قالب فرهنگ های آئینی نیز حفظ كرده اند و باید گفت كه سنت 'سلطان نوروز' در نمونه هایی از ادبیات منطقه بالكان نیز مشاهده می شود كه مثال بارز آن را در دیوان اشعار نعیم فراشی (شاعر فارسی سرای آلبانیایی) كه در سال 1301 خورشیدی در استانبول منتشر شده می بینیم.
كارشناس ارشد مسائل بالكان اضافه كرد: علاوه بر سنت سلطان نوروز، مراسم دیگری نیز به نام 'روز بهار' در میان آلبانی تباران منطقه بالكان وجود دارد كه در روز چهاردهم مارس، یعنی هشت روز قبل از مراسم سلطان نوروز جشن گرفته می شود و این روز نیز در تقویم ملی آلبانی روز تعطیل رسمی است.
پرست تاش در پایان گفت و گو با ایرنا گفت: نوروز نه تنها جشن ایرانیان بلكه جشن بسیاری از مردم جهان است و خارج از هر گونه مناسبات سیاسی و اقتصادی با كشورهای این منطقه، برگزاری آئین 'سلطان نوروز' در چندین هزار كیلومتر دورتر از مرزهای ایران، همزمان با جشن آغاز سال جدید در كشورمان حكایت از عمق حضور فرهنگ ایرانی- اسلامی در كشورهای منطقه بالكان دارد كه در جای خود از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است.
اروپام**436**3404
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۳۹۷ - ۱۹:۲۲
بلگراد-ایرنا- پژوهشگر و كارشناس ارشد مسائل بالكان در خصوص پاسداشت سنت نوروز در كشورهای منطقه بالكان گفت: نوروز علاوه بر ایران در دیگر مناطق جهان از جمله قفقاز، شبه قاره هند و بالكان نیز هر ساله با اشكال مختلفی جشن گرفته می شود.