سهم روزافزون بيدمشك در اقتصاد آذربايجان غربي

به گزارش ايرنا اين روزها عرق گيري از شكوفه هاي طلايي بيدمشك و عرضه داخلي و خارجي آن جهت مصرف در طب سنتي و توليد لوازم آرايشي و بهداشتي آغاز شده و استفاده پر رمز و راز آن در فرآوري نقل اروميه كليد خورده است.
بسياري از محصولات درختي آذربايجان غربي به دليل نبود صنايع تبديلي و بازاريابي به درآمدزايي مناسب نمي رسد اما اسانس، عرق، شربت و نقل بيدمشك را مي توان يك نمونه منحصربفرد با ارزش افزوده بالا از فرآوري محصولات كشاورزي به شمار آورد.
معطر كردن خلال بادام با گياه بيدمشك، رمز توليد نقل بيدمشك اصيل در اروميه محسوب مي شود و به گفته نقل پزان اين شهر خلال بادام به منظور معطر شدن نقل بايد سه روز در گياه بيدمشك غوطه ور شود.
وقتي صحبت از تشخيص نقل بيدمشك مرغوب به ميان مي آيد، حسين آقا يكي از نقل پزان باسابقه اروميه مي گويد: اگر بادام معطر شده در گياه بيدمشك را بشكنيد، رنگ زرد در مغز آن را بايد ببينيد و با اين روش، نقل بيدمشك اصيل از غيراصيل متمايز مي شود.
به گفته وي برخي از توليدكنندگان در ساير مناطق كشور نقل را از اسانس يا عرق بيدمشك تهيه مي كنند اما نقل پزان اروميه اي از گياه بيدمشك به صورت خلاقانه براي پختن اين سوغات بهره مي برند.
به گزارش ايرنا كشت، داشت و برداشت بيدمشك هزينه و زحمت اندكي براي كشاورزان دارد و همكاري خانواده ها در برداشت آن نيز به نوعي به كسب يك درآمد مطلوب كمك مي كند.
علاوه بر عرضه اين محصول به صورت تر در بازار، بسياري از كدبانوهاي اروميه اي در شهر و روستا اقدام به عرق گيري از اين شكوفه هاي معطر كرده و كسب و كار خانگي براي خود دست و پا مي كنند.
'نبات تاسه' از بانوان اروميه اي ساكن در روستاي بالانج به خبرنگار ايرنا گفت: هم اكنون هشت درختچه بيدمشك در حياط منزلم وجود دارد كه با چيدن و فروش شكوفه هاي آن حدود هفت تا 9 ميليون ريال درآمد كسب كرده ام.
به گفته وي در مجموع هر ليتر عرق بيدمشك هم اكنون قيمتي بين 100 تا 200 هزار ريال قيمت دارد و اين روزها به علت حضور مسافران نوروزي تقاضاي بسياري براي خريد عرق بيدمشك خانگي به عنوان سوغات اروميه وجود دارد.
به گزارش ايرنا درختچه بيدمشك در اصطلاح محلي مردم آذربايجان به 'بيد ميش و پئش پئشا ' معروف است و قيمت هر كيلوگرم گل آن در بازار بين 70 تا 100 هزار ريال عرضه مي شود.
طبيعت گياه بيدمشك، سرد است و متخصصان طب سنتي آن را مقوي قواي دماغي، قلب، مفرح روح، ملين مزاج، ضد سردرد و دردهاي عضلاني، پايين آورنده قند خون و آرام بخش مي دانند.
صاحبنظران علم طب بر اين عقيده هستند كه عرق بيدمشك در رفع كم خوني، ناراحتي هاي قلبي و عروقي، تسكين اعصاب و دردهاي رماتيسمي موثر است و اگر بدون مواد شيرين كننده مصرف شود، به مقدار قابل توجهي قند خون را كاهش مي دهد.
به گفته محققان مركز تحقيقات جهاد كشاورزي آذربايجان غربي، اين استان از مهمترين مناطق رويش اين درخت به صورت خودرو و پرورشي بوده و رويشگاه اصلي آن دره ها و حاشيه جويبارهاست.
مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي درباره ويژگي هاي درختچه بيد مشك، گفت: بيدمشك به رطوبت زيادي نياز دارد و كشاورزان آن را براي جلوگيري از فرسايش خاك و ساييدگي جويبارها مي كارند.
عزيز اماني با تاكيد بر اينكه اين درختچه با اكثر خاك هاي موجود در ايران سازگار است، افزود: اين درخت در خاك هاي رسي و رسي شني رشد مناسب و گل دهي بهتري دارد اما به عنوان درخت اصلي در مزارع كمتر كاشته شده و در اطراف مزارع به فاصله حدود نيم الي يك متر از هم كاشته مي شود.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي با بيان اينكه بيدمشك از محصولات كم هزينه و پردرآمد است، گفت: كار برداشت اين محصول از اواخر اسفند ماه آغاز مي شود و 15 تا 30 روز ادامه مي يابد.
اسمعيل كريم زاده با بيان اينكه حداكثر زمان چيدن تا گرفتن عرق از اين گياه 72 ساعت است، افزود: بعد از اين زمان از كيفيت عرق آن كاسته مي شود.
وي با بيان اينكه به ازاي يك كيلوگرم گل تازه 2 تا سه و نيم ليتر عرق استحصال مي شود، اضافه كرد: در آذربايجان غربي 30 هكتار بيدمشك به صورت حاشيه كاري و در كنار جويبارها وجود دارد كه بيشتر آن در شهرستان اروميه واقع است.
كريم زاده با اشاره به برداشت سالانه بيش از 700 تن گل تر بيدمشك در استان، گفت: سالانه بيش از يك و نيم ميليون ليتر عرق بيد مشك از اين محصول در استان توليد مي شود.
وي با اشاره به اينكه عرق بيدمشك به روش هاي صنعتي و سنتي تهيه مي شود، اظهار كرد: عرق گيري از بيدمشك در آغازين روزهاي بهار يكي از سنت هاي قديمي خانواده هاي آذربايجان غربي به ويژه اروميه به شمار مي رود.
كارشناس مركز تحقيقات سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي نيز گفت: هم اكنون توسعه كشت اين گياه به شدت در كنار جويبارهاي استان در دستور كار قرار دارد.
محسن نورمحمدي اظهار كرد: علاوه بر تهيه عرق و نيز استفاده از شكوفه هاي بيدمشك در صنايع غذايي از گرده هاي آن در توليد مواد آرايشي و زيبايي پوست استفاده مي شود.
وي با اشاره به اينكه اين درختچه سهل كاشت است و در منطقه مارميشو اروميه به صورت خودرو وجود دارد، اظهار كرد: عرق بيدمشك به واسطه عطر و طعم مطبوع و ارزش افزوده بالا، مشتريان زيادي در داخل و خارج كشور دارد.
نورمحمدي بيان كرد: عرق بيدمشكي كه در خانه ها با استفاده از دستگاه ' ني قازان ' فرآوري مي شود، نسبت به محصولات بازاري از غلظت، عطر و طعم بهتري برخوردار است و خريداران، محصولات خانگي را به محصولات بازاري ترجيح مي دهند.
به گزارش ايرنا نقل و عرق بيدمشك اروميه علاوه بر داخل كشور، مشتريان زيادي در كشورهاي عربي حوزه خليج فارس، تركيه، جمهوري آذربايجان و گرجستان دارد كه به صورت تجارت چمداني صادر مي شود.
عرقيات گياهي همچون عرق بادرنجبويه و بيد مشك از مشهورترين سوغات اين استان به شمار مي رود و به علت عطر و طعم و مهمتر از همه خاصيت شفابخش آنها در تهيه نقل، شيريني، شربت و بستني كاربرد محلي دارد.
7125/3072