ایلام - ایرنا - در زمینه منفی غلبه شرایط اقلیمی و جمعیتی كه حیات زیستگاه های گیاهی زاگرس و به طور خاص استان ایلام را به مخاطره انداخته است چیدن بی رویه و غیر اصولی بوته های خوراكی فصل بهار موجب تشدید روند تضعیف و فقر این رویشگاه ها شده است.

به گزارش ایرنا، انبوه گیاهان خوراكی و دارویی كه از خوان گسترده دشت و كوهستان های ایلام چیده در بازارهای غرب كشور عرضه می شوند شاید ذائقه را تحریك كند اما حتما دل نگران علاقه مندان طبیعت را می آزارد.
پاغازه، پیچك (سیركوهی)، تره كوهی، گل گاوزبان، ازبوه (آویشن كوهی)، تولیه (پنیرك)، كنگر، كركول، بوره ولی، قارچ دملان، ...از جمله گیاهان بهاره هستند كه به عنوان گیاهان خوراكی این روزها در حجم گسترده از كوه و دشت چیده و در عرضه می شوند.
عرضه و مصرف خوراكی این روییدنی ها ،ادامه روال دیرین همه ساله است كه براساس روال گذشته ، چیدن این گیاهان به عنوان خود و خانواده مصرفی در جریان یك تفرج كوهستانی و بهاری انجام می شد و گاه درسطح محدودی به بازار نیز راه می یافت.
روال تغییر كرده است اكنون بسیاری از بهره برداران در سطح زیاد اقدام به برداشت این گیاهان و فروش و عرضه آن در بازار می كنندكه این برخورد كالایی موجب تاراج و تضعیف رویشگاه ها شده است تا جایی كه دامنه رویش سال به سال تنگ تر و تنك تر و به نظر می رسد با تداوم این روند چند سال دیگر نام این گیاهان تنها به خاطره ای بعید برای گفتن به جوانترها و نسل های بعد مبدل می شوند.
به خصوص اینكه عمده این گیاهان تنها در محیط طبیعی و به صورت وحشی می رویند و امكان كاشت آنها در محیط های دیگر چون مزارع یا گلخانه ها وجود ندارد اهمیت مراقبت از این سرمایه های طبیعی را دوچندان كرده است.

** برداشت و بهره برداری از رویشگاه ها نیازمند اخذ مجوز رسمی است
مسوول اداره بهره برداری منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام گفت: هرگونه بهره برداری و استفاده از رستنی های عرصه های طبیعی استان ایلام باید بعد ار اخذ قرارداد با اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و واریز حق بهره برداری مالكانه ( پرداخت حقوق دولتی) به این دستگاه باشد.
غلامحسین پورنجف در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار كرد: در این قراردادها نوع گونه گیاهی، محل رویشگاه و مقدار برداشت گیاه با نظارت كارشناسان برای بهره برداران مشخص و قبل از برداشت نیز آموزش های لازم برای برداشت اصولی گونه ها به افراد داده می شود.
وی افزود: امسال و در حال حاضر هیچ گونه مجوز بهره برداری از گیاهان خودرو به هیچ فرد یا تعاونی داده نشده و عمده گیاهان عرضه شده در بازار به صورت تخلف و بدون اطلاع اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان برداشت شده است.
پورنجف یادآورشد: حمل و جابجایی گیاهان خوراكی و دارویی به صورت انبوه ممنوعیت قانونی دارد و در صورت مشاهده فرد خاطی به مراجع قضایی معرفی می شود.
وی تاكید كرد: با توجه به گستردگی و دامنه وسیع پراكنش گیاهان دارویی و خوراكی و نیز تنوع این گیاهان امكان رصد همه عرصه ها برای اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام امكان پذیر نیست و حفاظت از این عرصه های ملی نیازمند همكاری خود مردم و بهره برداران است.
وی گفت: این اداره كل در این موقع از سال كه هنگام برداشت گیاهان است، تمام تلاش خود را برای حفاظت از رویشگاه ها و ذخیره گاه های مهم استان برای در امان ماندن این اماكن از تجاوز متخلفان می كند، اما با توجه به گستره زیاد عرصه ها نظارت از آنها نیازمند یاری خود مردم است.

** عمده برداشت غیرقانونی از رویشگاه های استان ایلام از سوی افراد غیربومی انجام می گیرد
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام هم گفت: عمده متخلفانی كه با حضور در عرصه های طبیعی استان ایلام اقدام به برداشت بی رویه و انبوه گیاهان طبیعی استان می كنند اهل كرمانشاه و كردستان هستند.
سرهنگ غلامرضا فتحی افزود: این افراد به طور قاچاقی و با استفاده از تاریكی شب با حضور در اراضی ملی و رویشگاه های استان ایلام گیاهان خوراكی و دارویی را با پیاز و ریشه برداشت كرده و موجب فرسایش خاك و تسریع در نابودی و انقراض گیاهان طبیعی استان ایلام می شوند.
وی اظهار كرد: یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام برای حفاظت از رویشگاه ها و ذخیره گاه های استان علاوه بر گشت های روزانه، كشیك های شبانه را نیز فعال كرده و این گروه ها به طور مداوم در طول شبانه روزعرصه های طبیعی استان را مورد حفاظت و حراست قرار داده اند.
فتحی با تاكید بر این نكته كه برداشت از گیاهان دارویی و خوراكیكی استان بدون اخذ مجوز مطابق قانون جرم است، گفت: افراد مجرم و متخلف بعد از شناسایی و دستگیری به مراجع قضایی و تحویل داده می شوند و در این خصوص نیز برای تعدادی متخلف بومی و غیربومی پرونده تشكیل شده است.
وی نیز از عموم مردم به ویژه كسانی كه با حضور در رویشگاه های استان اقدام به برداشت این گیاهان می كنند، خواست : چیدن این گونه ها خودداری كنند .
یك میلیون و 700 هزار هكتار از گستره 2 میلیون هكتاری استان ایلام را جنگل، مرتع و بیابان در برگرفته كه شامل 642 هزار هكتار جنگل درختان بلوط و 790 هزار هكتار مرتع است.
اكنون كه هم رویشگاه ها و هم تعداد گونه های گیاهی بهاری هر سال كمتراز سال های پیشین می شود به نظر می رسد زمان یك تصمیم عمومی رسیده است تصمیم به اینكه از مصرف ، خرید و برداشت این گیاهان حداقل برای چند سال چشم پوشی شود شاید رویشگاه ها نیز بیاسایند و ترمیم شوند.
6034/7172