اروميه- ايرنا- طرح ممنوعيت چرا در فصل رويش چراگاه ها با عنوان ' تنفس بهاري' از مهمترين راهكارها در كم شدن خطر تُنُكي مراتع به شمار مي رود و اجراي اصولي آن نيازمند مشاركت دامداران و خودداري بهره برداران از كوچ زودهنگام به مراتع ييلاقي است.

به گزارش ايرنا گذشته از 101 هزار هكتار جنگل موجود در اين استان، افزون بر 2 ميليون و 668 هزار هكتار مرتع در آذربايجان غربي وجود دارد كه شامل مراتع قشلاقي، ييلاقي و ميان بند است.
با وجود اين ميزان مرتع قابل توجه كه بدون احتساب مساحت درياچه اروميه، 72 درصد كل مساحت آذربايجان غربي را شامل مي شود، مراتع غني و با تراكم بالا در اين استان سهم كمي را به خود اختصاص داده و تنها 20 درصد كل مراتع استان شامل حدود 550 هزار هكتار مراتع خوب و قابل قبول است.
از كل مراتع استان حدود 40 درصد را مراتع متوسط و 40 درصد را مراتع فقير و به اصطلاح 'تُنُك' به خود اختصاص مي دهد و ممنوعيت چراي دام در فصل بهار، امري مثبت و قابل توجه به شمار مي رود كه مي تواند در ايجاد فضاي تنفس براي مراتع مفيد باشد.
به گفته مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري آذربايجان غربي چراي دام ها در چراگاه هاي منابع طبيعي و مراتع استان تا پايان فصل بهار امسال ممنوع شده است و با متخلفان نيز برخورد مي شود.
ميرصمد سيد موسوي افزود: اين ممنوعيت تا آخر خردادماه ادامه دارد و در اين مدت از انجام هرگونه تعليف دام در چراگاه هاي استان جلوگيري مي شود.
وي اضافه كرد: دامداران و بهره برداران عرصه هاي منابع طبيعي از كوچ زودهنگام به مراتع ييلاقي پيش از آمادگي مراتع و پيش از موعد مقرر در پروانه هاي مرتعداري خودداري كنند تا زمينه رشد مناسب مراتع فراهم شود.
وي اظهار كرد: مديريت صحيح چرا همراه با عمليات اصلاح و احيا مي تواند نقش اساسي در جهت بهره برداري پايدار و حفظ آب و خاك داشته باشد و در اين راستا همراهي بهره برداران و صاحبان دام بسيار موثر و اساسي است.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري آذربايجان غربي ادامه داد: دام زياد، چراي مفرط و غيراصولي از قبيل چراي زودرس بهاري و رعايت نكردن ظرفيت و زمان ورود دام به مرتع به ويژه در خشكسالي ها مهمترين عامل تخريب مراتع به شمار مي رود.
وي اظهار كرد: دام موجود در آذربايجان غربي تقريبا سه و نيم برابر ظرفيت مراتع است و به همين منظور رعايت موارد قانوني و اصول بهره برداري از مراتع به شدت بايد در عرصه هاي ملي انجام شود تا همه دامداران از مراتع به نحوي شايسته و ضابطه مند بهره مند شوند.
فرمانده يگان حفاظت اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري آذربايجان غربي نيز گفت: اين يگان با تمام توان با چراي زودرس دام در نقاط مختلف برخورد مي كند.
سرهنگ يوسفعلي ابراهيم پور افزود: امسال به دليل كاهش نزولات آسماني به ويژه برف، چراي دام هاي روستايي در مراتع بيشتر از سال هاي گذشته بود كه اين امر مي تواند براي عرصه هاي مرتعي مشكل آفرين باشد.
وي اظهار كرد: با رصد مراتع آذربايجان غربي در اواخر زمستان امسال جلوگيري از حضور دام در آنها مورد توجه قرار گرفت و به تعدادي از صاحبان احشام نيز اخطاريه و تذكر صادر شد.
فرمانده يگان حفاظت اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري آذربايجان غربي ادامه داد: روند نظارتي بر مراتع استان در فصل بهار ادامه دارد و با متخلفان برخورد قانوني صورت مي گيرد.
سرهنگ ابراهيم پور بيان كرد: مردم و شهروندان نيز مي توانند از طريق تلفن امداد جنگل و مرتع 1504 كه به صورت رايگان در دسترس عموم مردم قرار دارد، گزارش هاي مردمي خود مبني بر هرگونه تصرف، آتش سوزي، تخريب و قطع درختان را ارائه كنند.
مديركل جهاد كشاورزي آذربايجان غربي نيز گفت: دام موجود در استان مازاد بر ظرفيت مراتع است و اين يك هشدار براي از بين رفتن مراتع به شمار مي رود.
اسمعيل كريم زاده افزود: هم اكنون سه ميليون راس دام در استان وجود دارد و ميزان دام مازاد 2 برابر مراتع استان برآورد مي شود كه چراي بي رويه اين دام ها موجب آسيب جدي در مراتع شده است.
وي با بيان اينكه بيش از 70 درصد از دامداري هاو دامپروري هاي آذربايجان غربي سنتي است، اضافه كرد: مرتع داران و دامداران بايد زمينه حفاظت و صيانت از مراتع طبيعي را فراهم كنند.
وي با تاكيد بر اينكه همه با هم براي حفظ منابع طبيعي مسئول هستيم، گفت: حفاظت، احيا، توسعه و بهره برداري از منابع طبيعي ملي بايد سياست هاي پيش رو براي حراست از منابع طبيعي باشد.
به گزارش ايرنا انتظار مي رود كه دامداران با استفاده از روش هاي جايگزين از جمله استفاده از علوفه تهيه شده، از ورود دام به مراتع جلوگيري كنند تا زمينه بهبود وضعيت منابع طبيعي استان فراهم شود زيرا نفع آن نيز براي همه مردم متصور خواهد بود.
به گزارش ايرنا وجود مراتع مناسب باعث شده است تا جمعيت دامي آذربايجان غربي نيز از تنوع خوبي برخوردار شود و به دليل قرار گرفتن بيشتر مراتع در نوار مرزي بين ايران و تركيه، بيشترين جمعيت دامي استان نيز در اين ناحيه و به ويژه در شهرستان هاي اروميه، خوي، مهاباد و سلماس تمركز يافته است.
بر اساس آمار سال 1395 در استان آذربايجانغربي نزديك به 3.4 ميليون راس گوسفند و بره، بيش از 474 هزار راس گاو و بيش از 83 هزار راس گاوميش وجود داشته است.
شهرستان خوي داراي بيشتري تعداد رأس گوسفند و بره و شهرستان اروميه داراي بيشترين تعداد رأس گاو و گاوميش در سطح استان مي باشد.
8137/3072
گزارش از: سيده فاطمه سجادي