برجام و مناسبات بانكی ایران و اروپا

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، اینكه اجرای برجام چه دستاوردی برای توسعه روابط بانكی ایران به ویژه با اتحادیه اروپا داشته است، موضوع ششمین همایش تجاری و بانكی ایران و اروپاست كه امروز و فردا در تهران بر پاست.
برگزاری این همایش آن هم در آستانه 22 اردیبهشت كه قرار است دولت آمریكا ماندن یا خروج از برجام را اعلام كند، بر اهمیت آن می افزاید.
اینكه با وجود همه محدودیت ها و كارشكنی های آمریكا پس از برجام، این توافق بین المللی تا چه اندازه در اجرا موفق بوده، موضوعی بود كه سخنرانان این همایش به آن اشاره داشتند.

** بیش از 150 هزار تراكنش بانكی با رقم های درشت در سوئیفت
«علی دیواندری» رئیس پژوهشكده پولی و بانكی در این باره می گوید : با وجود مشكلاتی كه پس از اتصال مجدد ایران با نظام بین المللی داشته، موفقیت های ارزشمندی كسب شده است، به شكلی كه شرایط امروز قابل مقایسه با قبل از برجام نیست.
به گفته وی، هرچند انتظارات مسئولان ایرانی از برجام بر آورده نشده اما در همین مدت، 835 رابطه كارگزاری با 287 بانك خارجی ایجاد و 38 هزار و 409 گشایش اعتبار اسنادی (ال - سی) صورت گرفته است.
دیواندری، انجام بیش از 150 هزار تراكنش بانكی با ارقام بالا در سوئیفت و انتقال افزون بر 87 میلیاد دلار منابع مالی ایران را از دیگر دستاوردهای برجام برای نظام بانكی ایران بر شمرد.

** تاسیس انجمن بانك های ایران و اروپا
«نادر مالكی» رئیس انجمن بین المللی بانكداران نیز در این همایش گوشزد كرد كه بسیاری از بانك های اروپایی هنوز جرایمی را كه بابت تحریم ها به دادگاه های آمریكا پرداختند، از یاد نبرده اند.
وی افزود : البته دولت ترامپ رییس جمهوری آمریكا كار را مشكل تر كرده و می گوید توافق برجام بدترین توافق است.
وی در عین حال با بیان اینكه تصور نمی كند آمریكا از برجام خارج شود، گفت: جامعه اروپا با دولت آمریكا در خروج از برجام همراهی نمی كند؛ هفته گذشته 700 عضو پارلمان اروپا تصمیم گرفتند از كنگره آمریكا بخواهند توافق را زنده نگه دارد.
وی پیشنهاد كرد، انجمن بانك های ایران و اروپا را تاسیس كنیم تا روش های جدید روابط دو سویه را پیگیری كند.

** بازارهای اقتصادی، ابزار سیاسی برای هجمه به كشورها
«علی ماجدی» سفیر ایران در آلمان نیز در این همایش با یادآوری اینكه بازارهای اقتصادی در دنیا به ابزار سیاسی برای هجمه به كشورها تبدیل شده، گفت: امروز اقتصاد سیاست زده شده است كه نمونه آن را در تحریم روسیه به عنوان یك عضو شورای امنیت شاهدیم.
وی افزود: سهم آمریكا از تولید ناخالص داخلی جهان 25 درصد است اما به دلیل درهم تنیدگی اقتصاد بین الملل، بیش از این در سیاست ها و اقتصاد جهانی دخالت می كند.
ماجدی افزود: امروز 80 درصد مراودات مالی جهان با دلار انجام می شود و سهم یورو نزدیك به 14 درصد است؛ از این رو آمریكا با استفاده از قدرت پولی دلار اجازه نمی دهد بانك های اروپایی با ایران كار كنند.
وی توضیح داد: بانك های بزرگ اروپایی از ترس از دست دادن بازار آمریكا حاضر به همكاری با ایران نیستند زیرا برخی از بانك های اروپایی از جمله دویچه بانك آلمان بیش از 80 درصد امور بانكی خود را با دلار انجام می دهد.
سفیر ایران در آلمان تاكید كرد : این امر سبب شده تا ایران، بانك هایی كه دلار، سهم كمتری در سبد مراودات ارزی آنها دارد را متقاعد به همكاری با ایران كند.
وی افزود: از رقم 87 میلیارد دلاری كه در 2 سال گذشته پس از رفع تحریم ها مبادله شده، بار اصلی به دوش بانك ملی هامبورگ و نیز بانك مشترك ایران و اروپا «ایی.آی.اچ» بوده است.
وی، یكی از راهكارها برای رهایی از محدودیت های دلار را استفاده از یورو و جایگزینی كامل آن در تجارت خارجی با اروپا دانست و گفت: اصل تحریم های آمریكا این است كه ایران حتی امكان تبدیل ارزش برابری یورو به دلار و سایر ارزها را نداشته باشد.
ماجدی تاكید كرد: اروپا باید فكری به حال خود كند كه چرا باید آمریكا سهم بالایی در امور بانكی و مالی آن داشته باشد و بر نظام پولی اروپا سیطره یابد.
سفیر ایران در آلمان افزود : قراردادهای بسیاری برای پوشش موسسه «هرمس» وجود دارد اما مشكل ما تامین فاینانس (مالی) است كه باید برای آن فكری كرد و اگر مشكل بانكی حل نشود، برجام اجرایی نمی شود.
وی در عین حال، ضرورت تطبیق با مقررات بانكی با دنیا و نیز عضویت در گروه ویژه اقدام مالی (اف ای تی اف) را یادآور شد و گفت: نباید با مسایل اقتصادی نظیر مبارزه با پولشویی و تطبیق با مقررات بین المللی سیاسی برخورد كنیم.

** آمادگی بانك های آلمانی برای همكاری با ایران
«اولریش فون زانتیر» مدیر بخش موسسه مالی «كی.پی.ام.جی.ال» در آلمان نیز گفت: بیش از یك هزار بانك فعال در آلمان وجود دارد كه بسیاری از آنها آماده همكاری با ایران هستند.
وی به طرف های ایرانی توصیه كرد سراغ بانك هایی كه با آنها همكاری می كنند، نروند زیرا شمار بانك هایی كه تمایل همكاری با ایران دارند رو به افزایش است.
وی با بیان اینكه نرخ جرایم دادگاه های آمریكا برای بانك های اروپایی مهم است، گفت: امروز شعب بانك های ایرانی در آلمان حضور دارند و كار خود را پس از لغو تحریم ها از سر گرفته اند به طوری كه بسیاری از امور متوقف شده در گذشته، اكنون در حال اجراست.
این مقام بانكی آلمانی، درعین حال ضرورت بروز رسانی سیستم بانكی ایران، تطبیق با مقررات پولشویی و شفافیت مالی را متذكر شد و گفت : صرف نظر از اینكه در آینده چه بر سر برجام خواهد آمد، می توان روابط مالی ایران و اروپا را توسعه داد.
وی از جمله مشكلات سیستم بانكی ایران را «پایین بودن نسبت كفایت سرمایه و غفلت از مدل های نوین كسب و كار» بیان كرد و گفت : از برنامه بانك مركزی دراصلاح ترازنامه بانك ها استقبال می كنیم.

** ضرورت داشتن برنامه های بانكی مختلف برای برجام
«بهروز عبدالوند» مدیر اجرایی شركت دی.اف.دویچه فورتین» آلمان نیز در این همایش گفت: مهم نیست آمریكا برای برجام چه برنامه ای دارد، آنچه اهمیت دارد اینكه ما سناریوهای مختلفی داشته باشیم.
وی درباره تجارت با یورو نیز گفت : جدا شدن از دلار، ناگهانی رخ نمی دهد اما با مجموعه تحولات به سمت سیستم مالی جدید پیش می رویم.
عبدالوند اظهاركرد: اتحادیه اروپا قصد دارد در سال ۲۰۱۹ وزیر اقتصاد خارجی منصوب و ساز و كار مستقلی همچون صندوق بین المللی پول ایجاد كند كه راهگشا خواهد بود.
ششمین همایش تجاری و بانكی ایران - اروپا روزهای هشتم و نهم اردیبهشت در هتل اسپیناس پلاس تهران برپاست.
اقتصام*2025*1070**2023