آنكاراـ ایرناـ كارشناسان و تحلیلگران سیاسی تركیه با انتشار مقالات و در مصاحبه با رسانه ها، به تشریح اهداف ترامپ در زیر سوال بردن برجام پرداخته و دلایل ترامپ برای خروج احتمالی از برجام را واهی خواندند.

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، غالپ دالای روزنامه نگار و محقق بنیاد تحقیقات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تركیه (SETA) با انتشار مقاله ای تحت عنوان 'مدل شوروی برای ایران' در روزنامه كارار به تشریح سیاست ترامپ علیه ایران پرداخت و نوشت: مخالفت رییس جمهوری ایالات متحده آمریكا با برجام نقطه آغازین حملات وی به ایران خواهد بود و نشان می دهد كه سناریوهایی برای حكومت ایران در حال پیاده سازی است.
به باور این روزنامه نگار ترك، با بررسی تحولات منطقه ای و اظهارات مقامات واشنگتن و بعضی از كشورهای خاورمیانه می توان دریافت كه حمله نظامی مشترك عربستان، امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی علیه ایران، هدف قرار دادن نیروهای مورد حمایت ایران در منطقه از جمله حشدالشعبی و نیروهای دولت سوریه و فروپاشی داخلی ایران با تحریم های اقتصادی و سیاسی، به واقع سه پروژه كاخ سفید علیه حكومت ایران در حال طراحی است.
وی اضافه كرد: به نظر می رسد كه حمله نظامی به ایران چندان از سوی كشورهای اروپایی و منطقه ای مورد استقبال قرار نگرفته و هزینه سنگینی علیه آمریكا و رژیم صهیونیستی دارد چرا كه احتمال واكنش نظامی ایران و حمایت روسیه از این واكنش محتمل است.
وی نوشت: گزینه دوم یعنی مورد هدف قرار دادن نیروهای شیعه مورد حمایت ایران (حشد الشعبی و ارتش دولت سوریه) آن طوری كه لازم است، می تواند تهران را به دردسر اندازد اما گزینه سوم مبنی بر اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی برای فروپاشی و تجزیه ایران، همان استراتژی به كار رفته آمریكا برای فروپاشی شوروی سابق است.
زینت گورجانلی روزنامه نگار و رییس سابق انجمن مكاتبات دیپلماتیك تركیه نیز با انتشار مقاله ای تحت عنوان 'آیا نوبت ایران فرا رسیده است؟' در روزنامه سوزجو نوشت: آمریكایی ها حكومت صدام حسین را با بهانه ای شبیه بهانه امروز علیه ایران سرنگون كردند و سال ها باعث ویرانی این كشور شدند و شاهد بودیم كه حكومت كردها در شمال عراق قدرت گرفت.
وی اضافه كرد: ظهور داعش در سوریه و حضور آمریكا در این كشور به بهانه مبارزه با این گروه تروریستی سال هاست كه سوریه را وارد بحران بسیار پیچیده ای كرده است كه دیگر جمع كردن آن و ایجاد حكومتی با ثبات در آن كشور دور از انتظار است.
به نوشته این روزنامه نگار ترك، جبهه متحد آمریكا در منطقه كه متشكل از عربستان، امارات، رژیم صهیونیستی و چند كشور دیگر عربی با حمایت آمریكا روز به روز بر نفوذ خود در منطقه می افزایند و از هر گونه اقدامی برای برداشتن موانع پیشرفت دریغ نمی كنند و چنان كه شاهدیم حمایت های آمریكا از نیروهای حزب كارگران كردستان تركیه (پ.ك.ك)، حزب اتحاد دموكراتیك سوریه(پ.ی.د) و یگان های مدافع خلق(ی.پ.گ) در شمال عراق و سوریه خطری جدی برای تركیه محسوب می شود چرا كه حذف تركیه و تجزیه تركیه به مانند سوریه بی تردید راه تسلط جبهه مورد حمایت آمریكا بر منطقه را هموار می كند و گامی برای تكمیل پروژه موسوم به 'اسراییل بزرگ' است.
به باور گورجانلی، انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریكا بیش از پیش جبهه متحد مورد حمایت آمریكا را خوشحال كرد چرا كه این جبهه با حمایت ترامپ می تواند گام های محكمی علیه ایران به عنوان كشور مخالف توسعه طلبی رژیم صهیونیستی بردارد.
وی اضافه كرد: همچنان كه می بینیم كاخ سفید با فلاكت بار خواندن برجام قصد خروج از آن و آغاز اقدامات تنبیهی علیه تهران را دارد و شواهد حاكی است كه آمریكا به همراه متحدانش پروژه تضعیف ایران را به شدت در دستور كار خود قرار داده است.
ایلتر توران كارشناس ارشد سیاسی ترك و استاد روابط بین الملل دانشگاه كلمبیای آمریكا نیز با انتشار مقاله ای تحت عنوان 'چه اتفاقی پس از خروج آمریكا از برجام خواهد افتاد؟' خروج آمریكا از برجام را از نظر مقامات عربستان فرصتی ارزشمند دانست و نوشت: به باور ریاض با لغو توافقنامه هسته ای، تحریم های سنگین تری علیه ایران وضع خواهد شد و در ادامه از گسترش نفوذ این كشور در منطقه كاسته می شود و ایران دیگر توان تحریك و حمایت شیعیان را علیه عربستان نخواهد داشت.
پرفسور نورشین گونای رییس دانشكده روابط بین الملل دانشگاه یلدیز استانبول نیز در گفت و گو با روزنامه استار به موضوع احتمال خروج آمریكا از برجام نیز اشاره كرد و گفت: دونالد ترامپ نسبت به برجام نگاهی منفی دارد چرا كه از یك سو معتقد است ایران با تعلیق تحریم های ناشی از برجام به پول هنگفتی دست یافته و از این پول در راستای حمایت از شبه نظامیان شیعه و گسترش نفوذ خود در منطقه استفاده می كند و از سوی دیگر هیچ گونه محدودیتی در فعالیت های نظامی این كشور ایجاد نشده است.
وی بیان كرد: حلقه قدرت در كاخ سفید بار دیگر راه در تنگنا گذاشتن ایران را در پیش گرفته است و قصد دارد با تنگ تر كردن حلقه فشار اقتصادی و سیاسی امتیازات بیشتری گرفته و دولت ایران را تضعیف كند به طوری كه شاهدیم حتی به دستور مقامات آمریكایی در آینده ای نزدیك تحریم قطر از سوی كشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی لغو خواهد شد چرا كه با آغاز تحریم كشورهای حوزه خلیج فارس علیه قطر، روابط اقتصادی ایران با قطر افزایش یافت كه ادامه این روند در استراتژی فشار آمریكا علیه ایران از طریق تحریم های سنگین اقتصادی خلل ایجاد خواهد كرد.
كنعان آكین روزنامه نگار و كارشناس سیاسی ترك هم در گفت و گو با روزنامه ینی گاج به موضوع احتمال خروج آمریكا از برجام پرداخت و گفت: كاخ سفید به ویژه با استقرار مقامات جدید بیش از هر زمان دیگری به امنیت رژیم صهیونیستی می اندیشد به طوری كه به هر قیمت ممكن حاضر به حفظ آن است.
وی بیان كرد: دونالد ترامپ توافقنامه هسته ای قدرت های بزرگ جهانی با ایران را برای آمریكا و جهان مضر تفسیر می كند و خواستار لغو و یا اصلاح مفاد آن طبق نظر خود است چرا كه به باور وی و مشاورانش، برجام نمی تواند از گسترش نفوذ ایران در منطقه ممانعت به عمل آورد و توافقنامه ای قوی برای منع فعالیت های نظامی ایران نیست.
آكین احتمال حمله مستقیم نظامی رژیم صهیونیستی به ایران را كمرنگ دانست و تاكید كرد: اگر چه مقامات تل آویو سعی در جلب حمایت آمریكا و كشورهای منطقه ای از جمله عربستان و امارات برای آغاز حمله ای نظامی به ایران دارند اما مواضع مقامات كاخ سفید به ویژه دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریكا، اتخاذ سیاست دیگری را نشان می دهد به طوری كه ترامپ با قاطعیت تهدید به خروج از برجام را كرده است چرا كه خروج از برجام، به تحریم های بسیار سنگین تر از گذشته علیه ایران می انجامد.
وی ادامه داد: حتی اصلاح برجام با نظارت آمریكا، موجب دریافت امتیازات زیادی از ایران خواهد شد كه در هر دو صورت، به تضعیف ایران منتج می شود و این همان چیزی است كه آمریكا و متحدان منطقه ای اش خواهان آن هستند چرا كه به باور آنها ایران دیگر توان گسترده كردن حوزه نفوذ خود در منطقه و تهدید رژیم صهیونیستی را از دست خواهد داد.
به گزارش ایرنا، موضوع برجام این روزها در كار موضوعات انتخابات، مهمترین محورهای مورد بحث محافل سیاسی كشور تركیه است.
با روی كار آمدن دونالد ترامپ، آمریكا تعهدات خود را بر اساس توافق ایران و 1+5 در 14 ژوئیه 2015 موسوم به برجام، اجرا نكرده و در عمل با ایجاد جنگ روانی، منافع ایران را در این توافق به گروگان گرفته است در حالی كه ایران بر اساس 10 گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی به همه تعهدات خود به طور كامل پایبند بوده است.
بر اساس قانون داخلی آمریكا، دولت باید هر 90 روز به كنگره گزارش دهد كه آیا ایران به این توافق پایبند است یا خیر ؛ یا اگر ادامه اسقاط تحریم های نفتی و بانكی(تحریم های ثانویه) ضد امنیت ملی آمریكا است، مستندات آن ارائه شود.
ترامپ در اكتبر 2017، پایبندی ایران را به كنگره را اعلام نكرد اما مستندات موثقی را ارائه نداد. او ایران را متهم به عدم رعایت «روح» این توافق دانست و به نقض چند جانبه این توافقنامه اشاره كرد.
كنگره 60 روز فرصت داشت در این باره تصمیم گیری كند اما كنگره واكنشی به آن نشان نداد و توپ به زمین ترامپ بازگشت.
رئیس جمهوری آمریكا به اجبار و این كه بخت كنگره با او یار نبود، در ماه ژانویه تمدید اسقاط تحریم های ثانویه را امضا كرد اما ناراحتی خود را این گونه بروز داد كه این آخرین فرصت برای اصلاح این توافقنامه ای است كه او آن را وحشتناك می داند.
ترامپ باید در مهلت 90 روزه بعدی یعنی در 12 ماه مه (22 اردیبهشت) تصمیم خود را اعلام می كرد كه شب گذشته اعلام كرد امروز سه شنبه 8 مه (18 اردیبهشت) تصمیم خود را اعلام می كند.
خاورم/1905