واكنش محتاطانه عربستان و امارات به انتخابات لبنان

به گزارش ايرنا، انتخابات پارلماني لبنان يكشنبه گذشته شانزدهم ارديبهشت برگزار شد و 128 نماينده از احزاب و جناح هاي سياسي با رويكردهاي گوناگون به مجلس راه يافتند.
«وليد البخاري» كاردار سفارت عربستان سعودي كه به عنوان وزير مختار كشورش در بيروت فعاليت دارد، به همراه «حمد سعيد الشامسي» سفير امارات متحده عربي، ظهر جمعه به ديدار «نبيه بري» رئيس پارلمان لبنان رفتند.
در اين ديدار كه در «عين التينه» مقر رياست مجلس لبنان در بيروت انجام شد، ديپلمات هاي سعودي و اماراتي، برگزاري موفق انتخابات مجلس و موفقيت بري در آن را به وي تبريك گفتند و درباره روابط كشورهايشان و اوضاع منطقه رايزني كردند.
اين دو ديپلمات عرب، دوشنبه شب نيز با «سعد الحريري» نخست وزير لبنان در «بيت الوسط» مقر وي ديدار و گفت و گو كردند.
البخاري پس از اين ديدار گفت: مي خواستيم از نخستين كساني باشيم كه پيروزي الحريري در انتخابات را به وي تبريك مي گوييم؛ همينطور براي تاكيد بر عمق روابط مان با لبنان به اينجا آمديم.
عصر پنج شنبه نيز البخاري و الشامسي به ديدار «نهاد المشنوق» وزير كشور لبنان رفتند و ضمن ستايش برگزاري انتخابات لبنان توسط او و وزارت متبوعش، موفقيت المشنوق در حوزه بيروت و راهيابي به مجلس را به وي تبريك گفتند.
آنها در اين ديدار كه در ساختمان وزارت كشور لبنان انجام شد، براي اين كشور، آرزوي ثبات و شكوفايي بيشتر كردند.
اگر اين سه ديدار را ديدارهاي ديپلماتيك عربستان و امارات با مقام هاي رسمي لبنان بدانيم، نمي توان از ديدار آنها با سران برخي احزاب شريك در انتخابات به سادگي گذشت.
ظهر چهارشنبه، اين دو ديپلمات در «معراب» به ديدار «سمير جعجع» رهبر حزب مسيحي «القوات اللبنانيه» (نيروهاي لبناني) شتافتند و پس از آن به «كليمنصو» رفتند و با «وليد جنبلاط» رهبر دروزي حزب سوسياليست ترقي خواه ديدار كردند. البخاري و الشامسي، پيروزي احزاب تابع اين دو سياستمدار در انتخابات را تبريك گفتند.
حزب جعجع 16 كرسي و حزب جنبلاط 9 كرسي را از آن خود كردند كه به نسبت مجلس قبل سهم بيشتري است.
برخي ناظران سياسي، اين ديدارها را ادامه روند ترميم روابط كشورهاي حاشيه خليج فارس با لبنان و بازي در چارچوب قواعد سياسي اين كشور به جاي برهم زدن مناسبات مي دانند. روابطي كه پس از اعلام استعفاي جنجالي سعد الحريري از نخست وزيري لبنان در سيزدهم آبان ماه 96 به صورت ناگهاني از رياض و از طريق تلويزيون هاي عربستان سعودي، به طور بي سابقه اي متشنج شد.
بسياري از مقام هاي لبناني حتي جريان هاي سياسي همسو با عربستان سعودي، اين استعفا را تحت فشار عربستان دانستند. «ميشل عون» رئيس جمهوري لبنان با دادن يك فرصت محدود به رياض، تهديد كرده بود كه در صورت عدم بازگشت نخست وزير كشورش به بيروت، اين مساله را از طريق مجامع بين المللي پيگيري خواهد كرد.
نهاد المشنوق كه از رهبران حزب المستقبل (وابسته به الحريري) است، در واكنش به خواسته عربستان براي سفر اعضاي خانواده الحريري و اعضاي حزب او به رياض براي بيعت با «بهاء الحريري» برادر سعد، گفته بود: در لبنان همه چيز با انتخابات معين مي شود و ما گله گوسفند نيستيم كه كسي با ما اينگونه رفتار كند.
سرانجام پس از فشار لبنان و ميانجيگري برخي كشورها از جمله فرانسه، الحريري به بيروت بازگشت و پس از چند روز، استعفاي خود را پس گرفت كه اين مساله، گمانه زني هاي بازداشت نخست وزير لبنان در رياض و اجبار او به استعفا را قوت بخشيد.
روابط پايتخت هاي عربي خليج فارس به ويژه رياض با بيروت از آن تاريخ به سردي گراييد تا اينكه «نزار العلولا» به عنوان مسئول پرونده لبنان در ديوان پادشاهي سعودي، جايگزين «ثامر السبهان» شد. السبهان به مواضع تند خود ضد مقاومت معروف بود. السبهان بارها با حمله به حزب الله لبنان از آن به عنوان «حزب الشيطان» نام مي برد.
در اوايل اسفند ماه سال گذشته العلولا به عنوان فرستاده ويژه شاه سعودي به لبنان آمد و طي دو روز با مقام هاي ارشد اين كشور و برخي از رهبران گروه هاي سياسي ديدار كرد. كارشناسان معتقد بودند كه سفر وي به لبنان بيش از هر چيز با هدف تلاش رياض براي بازسازي اين روابط صورت گرفت. برخي نيز هدف سفر نزار العلولا را تلاش براي متحد ساختن احزاب جريان 14 مارس براي رقابت هاي انتخاباتي لبنان عنوان كردند.
العلولا در ديدار با سعد الحريري از او براي سفر به رياض دعوت كرد و الحريري با پذيرش اين دعوت، همان هفته راهي رياض شد و با «سلمان بن عبدالعزيز» و «محمد بن سلمان» پادشاه و وليعهد سعودي ديدار و گفت و گو كرد. الحريري پس از اين سفر در اظهار نظري، ترديدها درباره روابطش با عربستان سعودي را نادرست خواند و گفت: خواهيم ديد كه چگونه عربستان از سعد الحريري و لبنان حمايت مي كند.
«وليد اليعقوب» سفير عربستان در بيروت كمتر از چهار ماه از آغاز ماموريتش از اين سمت كنار گذاشته شد. كارشناسان اين امر را با كاهش تنش در روابط دو كشور و نيز نقش آفريني عربستان در انتخابات پارلماني لبنان مرتبط دانستند.
وليد البخاري در شرايطي به لبنان بازگشت كه تا كمتر از 3 ماه پيش از بركناري اليعقوب، به عنوان كاردار، نفر اول سفارت سعودي به شمار مي رفت. البخاري با بازگشت به بيروت ديدارهاي خود را از سرگرفت.
ورود البخاري به لبنان، چند هفته پيش از رقابت هاي انتخابات، تحركات عربستان سعودي و فعاليت هاي اين كشور در لبنان را افزايش داد و وارد فاز جديدي كرد.
روز نهم فروردين ماه، بزرگترين هواپيماي جهان كه متعلق به هواپيمايي امارات بود، در فرودگاه بيروت به زمين نشست. در مراسمي كه به اين مناسبت برگزار شد، سفير امارات و كاردار سعودي ميدان دار بودند.
چند روز بعد البخاري به همراه الشامسي، در نماز جمعه مسجد اموي بعلبك حاضر شد و پس از آن با مفتي اهل سنت آن منطقه، «حسين صلح» نامزد حزب المستقبل در حوزه انتخابيه «بعلبك-هرمل» و چند تن ديگر ديدار كردند.
اقدام غيرمنتظره شهرداري بيروت در نامگذاري يك خيابان ساحلي اين شهر به نام «سلمان بن عبدالعزيز» شاه سعودي را مي توان يكي از پازل هاي بازي عربستان و امارات در لبنان عنوان كرد.
الحريري در مراسم رسمي اين نامگذاري گفت كه بين لبنان و عربستان تاريخي ناگسستني وجود دارد و البخاري نيز روابط دو كشور را مستحكم خواند.
پس از مراسم نامگذاري خيابان ملك سلمان نيز يك ديدار خصوصي پنج نفره ميان نزار العلولا، وليد البخاري، سعد الحريري، سمير جعجع و وليد جنبلاط در هتل فنيسياي بيروت شكل گرفت كه البته از محتواي آن خبري منتشر نشد.
پيش از انتخابات چند ديدار ديگر ميان ديپلمات هاي سعودي و امارات با رهبران اصلي جريان موسوم به 14 مارس انجام شد، و حالا بلافاصله پس از نتايج انتخابات تحركات دو ديپلمات عرب، وارد فاز جديدي شده است.
برخي ناظران سياسي معتقدند كه عربستان و امارات از ماجراي استعفاي الحريري اين را تجربه كرده اند كه در لبنان بايد روابط با اين كشور را ترميم كرد، و طبق قواعد بازي سياسي حركت كرد، اگر نه كيش و مات خواهند شد.
خاورم**390**2054