در همان ساعات اولیه كه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا خبر از خروج این كشور از توافق بین المللی هسته ای 1+5 با ایران را داد، «ولادیمیر چیژوف» نماینده دائم روسیه در اتحادیه اروپا اعلام كرد: تلاش ها برای حفظ برجام پس از خروج آمریكا از توافق هسته ای با ایران نیز ادامه خواهد داشت.
كمی آن طرفتر از كاخ سفید، دیمیتری پالیانسكی معاون نماینده دائم روسیه در سازمان ملل هم در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره موضع روسیه راجع به تصمیم آمریكا به خروج از برجام، این اقدام دونالد ترامپ را تاسف بار خواند و اعلام كرد كه بزودی وزارت امور خارجه روسیه در این باره بیانیه خواهد داد.
** اقدامات آمریكا كوته بینانه و سودجویانه است
بامداد روز چهارشنبه وزارت خارجه روسیه در بیانیه ای با اشاره به اینكه ایران به تمامی تعهدات خود در چارچوب برجام پایبند بوده است، اعلام كرد كه آمریكا بار دیگر برخلاف خواست اكثریت كشورها و صرفا در جهت منافع كوته بینانه و سودجویانه خود اقدام می كند و معیارهای بین المللی را نادیده می گیرد.
روسیه در ادامه این بیانیه افزود كه این كشور بطور همه جانبه از برجام حمایت می كند و با ابراز تاسف شدید، اعلام می كند كه اقدامات واشنگتن به اعتماد بین المللی به آژانس بین المللی انرژی اتمی كه در جریان اجرای برجام دائما مهارت عالی خود را به اثبات رساند، ضربه می زند.»
وزارت امور خارجه روسیه خاطرنشان كرده است: برجام توافق چندجانبه مهمی است كه در سال 2015 با قطعنامه 2231 شورای امنیت تایید شده است، این توافق فقط به آمریكا تعلق ندارد بلكه متعلق به كل جامعه جهانی است كه بارها بر تمایل خود برای حفظ آن و اجرای مستمر و پایدار این توافق برای تحكیم امنیت و صلح بین المللی، منطقه ای و نظام منع اشاعه سلاح هسته ای تاكید كرده است.
این وزارتخانه در بیانیه خود افزوده است: هیچ دلیلی برای اختلال در برجام وجود ندارد و نمی تواند وجود داشته باشد؛ این توافق كارایی خود را بطور كامل اثبات كرد؛ برجام بطور موثر از عهده حل تمام وظایف محوله برمی آید.
براساس این بیانیه، تصمیم ترامپ بار دیگر ناتوانی واشنگتن از اجرای توافق هایی را كه در آن شركت می كند، اثبات كرد. این اقدام همچنین نشان داد كه ایرادهای آمریكا به فعالیت های هسته ای كاملا قانونی ایران صرفا بهانه ای برای تسویه حساب سیاسی با این كشور است.
** لاوروف: به برجام پایبند می مانیم
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز یك روز پس از اعلام تصمیم ترامپ، در جمع خبرنگاران گفت كه روسیه به طرح اقدامات مشترك و جامع درباره برنامه هسته ای ایران پایبند خواهد ماند.
آلكساندر گروشكو معاون جدید لاوروف نیز با تكمیل كردن سخنان رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه از آغاز تلاش های دیپلماتیك روسیه و رایزنی با تمامی طرف های توافق هسته ای خبر داد و گفت این موضوع به محور دیدار آتی رئیس جمهوری روسیه و صدراعظم آلمان تبدیل شده است.
** آلمان در خاك روسیه از حفظ برجام سخن گفت
هایكو ماس وزیر امور خارجه آلمان پنجشنبه گذشته دو روز بعد از تصمیم دونالد ترامپ، به روسیه سفر كرد تا در مسكو اعلام كند با روسیه به توافق رسیده تا بطور منظم در راستای حفظ برجام رایزنی دیپلماتیك داشته باشند.
وی كه در نشست خبری كنار سرگئی لاوروف ایستاده بود، گفت: حفظ پایبندی به توافق هسته ای با ایران اهمیت بسیار زیادی دارد و برای ما و فرانسه و انگلیس شركایمان، ادامه اجرای برجام و ماندن تهران در این توافق، تعیین كننده است.
سرگئی لاوروف نیز با بیان اینكه مسكو و برلین خواهان حفظ برجام هستند، بار دیگر از فرصت استفاده كرد و یادآور شد كه خروج آمریكا از برجام متناقض تصمیم های شورای امنیت سازمان ملل است و واشنگتن با این اقدام، قطعنامه 2231 شورای امنیت را نقض كرده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه در بخش دیگری از سخنان خود با ذكر اینكه كشورش تلاش می كند تا تحریم های آمریكا علیه ایران در برجام اخلال ایجاد نكند، افزود: این هدف مشترك ماست و در نشست امروز نیز آن را مورد تاكید قرار دادیم.
لاوروف با بیان اینكه تحریم های آمریكا علیه ایران غیر قانونی است، تصریح كرد: ما تلاش می كنیم كه این اقدامات، تاثیری بر سایر شركای ایران نداشته باشد و شركای اروپایی می خواهند در این مسیر حركت كنند هر چند نمی دانم تا چه اندازه در این عرصه موفق خواهند بود.
** نماینده روسیه در وین: اقدامات آمریكا نسنجیده است
در حالی كه تلاش های دیپلماتیك روسیه و آلمان در مسكو ادامه داشت، كمی آن سوتر در قلب اروپا میخاییل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی در وین اعلام كرد كه واكنش سنجیده و متوازن ایران پس از اعلام خروج آمریكا از برجام، به این معنی است كه توافق همچنان معتبر است.
وی اظهار كرد: موضع گستاخانه آمریكا نقطه مقابل واكنش سنجیده تهران است كه بررسی امكان ادامه اجرای برجام بدون مشاركت طرف آمریكایی را اعلام كرد.
اولیانوف افزود: روسیه تصمیم رئیس جمهوری آمریكا را برای خروج از برجام غیرمسئولانه می داند زیرا دلیلی برای حمله به این توافق وجود نداشت، ما با تصمیم محاسبه نشده و نسنجیده دولت آمریكا مواجه هستیم كه آن را می توان اقدام غیرمسئولانه خواند.
مقام روس با اشاره به اینكه برجام در طول دو سال و چند ماه (یك سال در دوره اوباما و یك سال و چند ماه در دوره ترامپ) اجرا شد و هیچ دلیلی برای حمله به این توافق وجود نداشت، تصریح كرد: ایران منصفانه به تعهدات خود در برجام عمل و آژانس بین المللی انرژی اتمی در 10 گزارش خود پایبندی تهران را تایید كرد.
اولیانوف ادامه داد: روسیه از تلاش آمریكا بر تحمیل اراده خود را بر جامعه جهانی و تهدید دیگر كشورها به استفاده از تحریم های جدید اعلام انزجار می كند.
وی افزود: در واقع واشنگتن وضع را به سوی تشكیل نظام جهانی پلیسی سوق می دهد كه در آن هیچ جایی برای دگراندیشی وجود ندارد، این خط مشی هیچ وجه مشتركی با مناسبات بین المللی دمكراتیك ندارد.
به گفته اولیانوف، نمی توان به توافقنامه هایی كه با مشاركت آمریكا امضا می شود، اطمینان و اعتماد كرد، آنچه كه ترامپ درباره برجام بیان كرد به تلاش ها برای جستجوی راهكار حل مسائل شبه جزیره كره هم ضربه وارد كرد.
** كرملین: خروج آمریكا از برجام نقض قوانین سازمان تجارت جهانی است
واكنش های مقامات روسیه به كاخ كرملین هم كشیده شد و دیمیتری پسكوف سخنگوی كاخ كرملین پیش از اعلام آغاز رایزنی های ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری این كشور درباره اقدام آمریكا، اقدام آمریكا را نقض قوانین سازمان تجارت جهانی خواند و گفت: در واقع اینجا صحبت از حمایت پنهان و اقداماتی است كه كاملا در تضاد با قوانین و مقررات سازمان تجارت جهانی توسط آمریكا در حال انجام است و نیاز به فعالیت بیشتر حقوقدانان در این خصوص داریم.
** گفت وگو های برجامی پوتین با رهبران آلمان و تركیه
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز جمعه گذشته در تماس های جداگانه با آنگلا مركل صدر اعظم آلمان و رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری تركیه درمورد اقدام اخیر آمریكا گفت وگو كرد.
بر اساس گزارشی كه كاخ كرملین در اختیار رسانه ها قرار داد، پوتین و مركل بر اهمیت اصولی حفظ برجام از نقطه نظر امنیت بین المللی و منطقه ای تاكید كردند.
ساعاتی بعد ریانووستی روسیه به نقل از یك منبع در دفتر ریاست جمهوری تركیه خبر داد كه روسای جمهوری روسیه و تركیه در گفت وگوی تلفنی تصریح كردند كه برجام یك موفقیت دیپلماتیك است و خروج آمریكا از این توافق بین المللی تصمیمی اشتباه بود.
در ادامه رایزنی های تلفنی پوتین، «یوری اوشاكوف» دستیار امور بین المللی رئیس جمهوری روسیه اهمیت توافق هسته ای از نظر روس ها را شفاف بیان كرد و گفت: روسیه هر اقدامی برای حفظ توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام را در صورت امكان انجام می دهد.
وی افزود: موضع روسیه، آلمان و تركیه در مساله خروج آمریكا از برجام یكسان است و تصمیم دولت آمریكا را شتاب زده و اشتباه می دانیم؛ در این خصوص تنها نیستیم و رئیس جمهوری روسیه با آنگلا مركل صدراعظم آلمان و رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری تركیه در این باره صحبت كرد.
اوشاكوف ادامه داد: مواضع سه كشور در این موضوع یكسان و به اندازه كافی هماهنگ است، رئیس جمهوری روسیه 9 ماه می با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل (رژیم صهیونیستی) دیدار كرد و مواضع دو طرف در این مورد (خروج آمریكا ازبرجام) متفاوت بود.
دستیار پوتین تصریح كرد: ما در تمام سطوح بر ضرورت حفظ این توافق تاكید داریم زیرا برجام اهمیت كلیدی نه فقط برای تامین امنیت منطقه ای بلكه كل جهان دارد و از نقطه نظر نظام منع اشاعه سلاح هسته ای فوق العاده مهم است.
از سوی دیگر سرگئی ریابكوف معاون وزیر خارجه روسیه پنجشنبه در تهران با مقامات ایران در خصوص آینده توافق هسته ای دیدار و اعلام كرد كه مسكو شدیدا به عمق بخشیدن به روابط خود با ایران متعهد است.
** محكوم كردن تصمیم آمریكا توسط سناتورها و نمایندگان پارلمان
در ادامه اظهار نظرها و تلاش های دیپلماتیك مقامات روسیه در سطوح مختلف، نمایندگان شورای فدراسیون و دوما نیز در این باره اظهار نظر كردند كه به دلیل تعداد بالای نظرها، بخشی از این نظر ها در ادامه آمده است.
لئونید سلوتسكی رئیس كمیسیون امور بین الملل دومای روسیه درباره خروج آمریكا از برجام گفت كه این اقدام نقض آشكار قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بود و این كشور با خروج از برجام علاوه بر نقض آشكار قطعنامه شورای امنیت، امنیت بین المللی را تهدید كرد.
وی با بیان اینكه پیامدهای چنین اقدامی اگر فاجعه بار نباشد حداقل مخرب خواهد بود، افزود: واشنگتن هیچ دلیلی برای متهم كردن ایران به عدول از تعهدات خود در اجرای برجام نداشت.
سلوتسكی ادامه داد: اتهامات اثبات نشده بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر اجرای برنامه های سری برای ساخت سلاح اتمی توسط ایران نمی تواند استدلال جدی تلقی شود.
به گفته وی، چنین به نظر می رسد كه آمریكا و اسرائیل از قبل مواضع خود را به منظور بی اعتبار كردن ایران هماهنگ كرده بودند تا اخلال در برجام را توجیه كنند.
رئیس كمیسیون امور بین المللی دومای روسیه اضافه كرد: جامعه جهانی باید به تلاش های حفظ برجام ادامه دهد؛ همچنین بر این باوریم كه بقیه شركت كنندگان در برجام باید با رفتار معقولانه و خونسردی برای یافتن راه حل قابل قبول به منظور خروج از این وضعیت تاسف آور تلاش كنند.
** تحریم های ضد ایرانی آمریكا را نمی پذیریم
آندری كلیموف معاون رئیس كمیسیون بین الملل شورای فدراسیون روسیه نیز گفت: ممكن است كشورهای اتحادیه اروپا آمریكا را در تحریم ایران همراهی نكنند؛ روسیه و چین نیز اعمال این تحریم ها را نمی پذیرند.
وی افزود: ناتوانی آمریكا در حفظ چارچوب روابط متمدنانه بین المللی به اعتبار این كشور ضربه بزرگی وارد می كند ضمن اینكه این نوعی سیگنال برای كره شمالی است تا به آمریكا اعتماد نكند.
كلیموف خاطرنشان كرد: همه موضوعات بصورت كلی از طریق مذاكره در سطوح بین المللی قابل حل است اما هم اكنون مقامات آمریكایی به دلیل اختلافات داخلی، در حال دشوار كردن شرایط هستند.
یوگنی سربرنیكوف معاون اول رئیس كمیته دفاعی و امنیتی شورای فدراسیون روسیه نیز گفت: خروج آمریكا از برجام چشم اندازهای حل و فصل اختلافات میان دو كره را زیر سوال می برد.
وی با بیان اینكه امیدواریم چنین اتفاقی برای مذاكرات بین دو كره نیفتد، افزود: این نگرانی بسیار جدی است، توافق برجام باید با وجود تصمیم آمریكا همچنان به كار خود ادامه دهد چرا كه چند كشور در بوجود آمدن آن دخیل بوده اند.
سربرنیكوف اظهار داشت: تهران برجام را ادامه خواهد داد و در پی نقض آن نیست.
** برجام، آزمونی برای حق حاكمیت اروپاست
آندره كلیشاس رئیس كمیسیون قانونگذاری شورای فدراسیون (مجلس سنای روسیه) هم اعلام كرد: موضع كشورهای اروپایی در مقابل فشار آمریكا برای خروج از برجام، آزمونی برای نشان دادن حق حاكمیت اروپاست.
پتر تولستوی معاون دومای روسیه نیز با بیان اینكه خروج آمریكا از برجام سرباز زدن از پایبندی به تعهدات بین المللی است، افزود: این به معنای بروز بحرانی دیگر در قوانین بین المللی و بوجود آمدن وضعیتی ناگوار است زیرا زمانی كه اصولی وجود نداشته باشد اجازه هر اقدامی داده می شود.
مقام روس با اشاره به اینكه بنای مناسبات بین المللی بر چنین پایه و اساسی امكان پذیر نیست، گفت: باید ببینیم كه وضعیت چطور پیش می رود.
«فرانتس كلینتسویچ» عضو كمیسیون دفاعی و امنیت شورای فدراسیون (سنای روسیه) نیز تصریح كرد: خروج آمریكا از برجام یكی از ناموفقترین و خطرناكترین تصمیم های دولت آمریكا برای امنیت جهانی در سالهای اخیر بوده است.
مقام روس افزود: بدترین وضع مناسبات بین المللی، غیرقابل پیش بینی بودن آن است.
وی گفت: خروج آمریكا از برجام كه ترامپ آن را اعلام كرد از ناموفقترین تصمیم های دولت آمریكا در سالهای اخیر بود، این تصمیم از لحاظ چشم انداز امنیت جهانی ناموفق است.
كلینتسویچ ادامه داد: واشنگتن باید این واقعیت را درك می كرد كه امنیت جهان فقط از طریق موازنه راهبردی قوا میان روسیه و آمریكا تامین نمی شود. ما به آمریكا هشدار می دهیم و اقدام این كشور علیه برجام را خطرناك می دانیم.
دیمیتری نوویكوف معاون كمیسیون امور بین المللی دومای روسیه نیز گفت كه آمریكا با خروج از برجام، نقش طرف تحریك كننده را ایفاء می كند.
نوویكوف یادآوری كرد: تاكنون آژانس بین المللی انرژی اتمی، روسیه، كشورهای اتحادیه اروپا و آمریكا هیچ ایرادی از نقطه نظر اجرای تعهدات ایران در چارچوب برجام مطرح نكردند.
ولادیمیر شامانف رئیس كمیسیون دفاعی مجلس دومای روسیه هم با تكذیب ادعای دروغین ترامپ مبنی بر تلاش ایران برای ساخت سلاح هسته ای گفت كه دستیابی به سلاح اتمی روندی قابل كنترل است و روس ها با ایران در عرصه انرژی هسته ای همكاری دارند و كارشناسان ما در این كشور فعالیت می كنند بنابراین اگر چیزی وجود داشت پیش از آمریكا ما متوجه آن می شدیم.
رایزنی های دیپلماتیك روس ها و اظهار نظرهای نمایندگان پارلمان و شورای فدراسیون روسیه همچنان ادامه دارد و برجام به محور نخست برنامه های سیاسی شبكه های خبری روسیه در چند روز گذشته تبدیل شده است.
بنابراین به نظر می رسد در روزهای آتی دیدارها و رایزنی های بیشتری در خصوص آینده توافق هسته ای انجام شود و مسكو میزبان دیدارهای بیشتری در این رابطه باشد به طور مثال 28 اردیبهشت ماه آنگلا مركل صدر اعظم آلمان در سوچی روسیه خواهد بود و بی شك برجام به محور اصلی مذاكرات وی و پوتین تبدیل خواهد شد.
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریكا سهشنبه شب گذشته به وقت ایران، با تكرار اتهام هایی و نیز توهین به ایران اعلام كرد كه دولتش دیگر در برجام نخواهد ماند.
این تصمیم در حالی گرفته شد كه آژانس بین المللی انرژی اتمی 10 بار پس از اجرایی شدن برجام، پایبندی ایران را به این توافق بین المللی تایید كرده است در حالیكه رسانه های معتبر بارها از تلاش و حتی اعلام موضع دولت ترامپ برای جلوگیری از دستیابی تهران به منافع مصرح در برجام خبر داده اند.
فدریكا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بلافاصله پس از اعلام تصمیم رئیسجمهوری آمریكا تأكید كرد كه این اتحادیه به توافق هستهای با ایران پایبند است.
سران انگلیس، آلمان و فرانسه نیز با انتشار بیانیه جداگانهای حمایت خود را از برجام اعلام كردند.
اروپام ** 1346*1479
تاریخ انتشار: ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۱۰:۴۴
مسكو - ایرنا - مقام های كرملین و پارلمان روسیه در چند روز گذشته با شرم آور خواندن تصمیم آمریكا به خروج از توافق هسته ای 1+5 با ایران، رایزنی های دیپلماتیك را برای حفظ برجام در دستور كار قرار داده اند.