دكتر محمدمهدی ناصح روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در این زمینه عملكرد ضعیفی را شاهد هستیم این در حالیست كه زبان فارسی دومین زبان در اسلام است و باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی با تاكید بر اینكه زبان فارسی باید به جایگاه واقعی خود برسد گفت: برای گسترش زبان فارسی در دنیا باید افرادی همانند رایزن فرهنگی عمل كنند و سازمانی با عنوان ترویج این زبان در كشورها مستقر شود.
وی گفت: زبان فارسی بر اثر بی مبالاتی و كم توجهی مقام خود را از دست داده است لذا باید روش هایی را در جهت پیشرفت زبان فارسی پیاده كنیم.
مدرس و پژوهشگر ادامه داد: همچنین باید برای تشویق دانش آموختگان زبان فارسی در كشورهای خارجی مشوق هایی نظیر ایجاد موسسات، در اختیار گذاشتن تسهیلات و ایجاد اشتغال را مهیا كرد.
وی گفت: باید در سازمان ها و ادارات آزمونی به نام زبان فارسی برگزار شود، نداشتن اطلاعات زبان فارسی در رادیو و تلویزیون از جمله مشكلات این زبان در داخل كشور است.
ناصح ادامه داد: این در حالیست كه در بسیاری از نقاط دنیا اجازه نمی دهند زبان دیگری وارد زبان رسمی و ملی آنها شود و اگر این اتفاق رخ دهد دادگاه رسیدگی می كند.
وی یادآور شد: پایه هویت، زندگی، تمدن، دین و فرهنگ كشور ایران مبتنی بر زبان فارسی بوده و بی اعتنایی به این زبان به معنای بی توجهی به همه هویت‌های فرهنگی است.
وی با بیان اینكه زبان فارسی در برگیرنده هویتی دینی و ملی ماست و با تمدن اسلامی پیوند خورده است گفت: این در حالیست كه امروزه این زبان پشت و پناهی ندارد در حالیكه زبان فارسی در تقابل و مزاحم زبان های دیگر نیست.
استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی گفت: امروزه اهتمام بیشتر زبان های دنیا بر این است كه آثار را به زبان خود درآورند و این كاری است كه باید برای زبان فارسی انجام دهیم، به طور مثال بالغ بر 10 موسسه زبان انگلیسی در شهر بیرجند مشغول به فعالیت اند لذا باید چنین مؤسساتی را در خارج ایجاد كنیم تا زبان فارسی را آموزش دهند.
وی بیان كرد: عمل ما اگر درست، طبق رابطه خوب و صمیمی و با اخلاص صورت گیرد افرادی هستند كه می‌توانند و دوست دارند زبان فارسی را یاد بگیرند.
وی زبان فارسی را زبان علم، احساس، عاطفه و بیان مسائل انسانی دانست و گفت: در تمام دنیا از زبان فارسی به عنوان حامل ارزش ها، افكار عرفانی و والای انسانی یاد می شود.
ناصح تصریح كرد: در بسیاری از كشورها، مؤسسات و دانشگاه هایی هستند كه زبان فارسی در آنجا تدریس می‌شود، با توجه به اینكه وزارت علوم مسئولیت اعزام استاد به این سازمان ها و دانشگاه‌ها را دارد ولی این موضوع به ضعف رفته است.
** درخشش زبان فارسی در مشرق زمین
وی درباره جایگاه زبان و ادبیات فارسی در جهان گفت: اگرچه زبان فارسی از مهمترین زبان‌های دنیا محسوب می شود اما از بی پناه ترین زبان‌ها به شمار می‌رود، زبانی به این عظمت كه روزی از شمشیر كارگر تر بود اكنون در دنیا بی پناه شده و هیچ مدافعی ندارد.
وی گفت: در گذشته زبان فارسی در بخش مهمی از مشرق زمین شامل هند، پاكستان، بنگلادش و نواحی مختلف دیگر رایج بود و تا 50 سال پیش در بسیاری از كشورهای شبه قاره و پاكستان از زبان فارسی به عنوان دومین زبان یاد می‌كردند كه دارای تقدس بود.
ناصح ادامه داد: بعد از گذشت مدت زمانی، زبان فارسی با زبان های دیگر مانند هندی مخلوط و زبان جدیدی به نام اردو ایجاد شد.
به گفته وی اكنون قریب به یك میلیارد از مردم دنیا در شرق ایران در نواحی شبه قاره به زبان اردو حرف می زنند كه 70 درصد لغات آنها فارسی است.
این استاد دانشگاه افزود: زبان فارسی در گذشته مقام زیادی داشته و در باب ارزش این زبان همین بس كه در خیلی جاها اشیا، ملبوس، فرش، ظروف و خانه را با عبارات فارسی می‌نوشتند كه این امر سبب می‌شد قیمت آنها چندین برابر شود.
وی با بیان اینكه اسناد مختلف زبان فارسی در برخی دانشگاه‌های همسایه مانند پاكستان، افغانستان و شبه قاره موجود است، یادآور شد: قریب به 20 تا 30 هزار نسخه خطی از زبان فارسی در دانشگاه‌های خارجی وجود دارد این در حالیست كه نصف این اسناد در دانشگاه‌های ایران وجود ندارد.
استاد سابق دانشگاه فردوسی مشهد تصریح كرد: قبل از زبان فارسی، زبان پهلوی نیز رایج بود كه این زبان اكنون در هند و پاكستان مشهور است، هندی ها تحت عنوان پارسیان به زبان فارسی سخن گفته و كنگره‌های متعددی را برگزار می‌كنند.
وی افزود: متأسفانه امروز حمایت لازم از زبان فارسی شود صورت نمی‌گیرد، به عنوان نمونه فرض كنید طبق قراردادی كه بین ایران و هند منعقد شد سالی باید 10 نفر استاد زبان فارسی در هند تدریس كنند كه اكنون به دو نفر هم نمی رسند این در صورتی است كه هندی ها تقاضای استاد زبان فارسی می‌كنند اما توسط كشور استادی فرستاده نمی‌شود.
** خراسان جنوبی از پایگاه های مهم زبان فارسی
وی گفت: خراسان جنوبی از پایگاه‌های مهم زبان فارسی بوده كه دلیل آن گویش های مختلف زبان فارسی است، در بیرجند و اطراف بیرجند هر 10 كیلومتر یك روستا وجود دارد كه گویش‌های آنها با یكدیگر متفاوت است.
وی عنوان كرد: بسیاری از الفاظ و عبارات گویش‌های بیرجندی در متون آمده است و این خود سبب حل مشكلات متون می شود لذا برخی مشكلاتی كه ممكن است در تاریخ به وجود آید به وسیله گویش های موجود در بیرجند حل می‌شود.
به گفته این استاد دانشگاه، مردم اطراف بیرجند به گویش‌های صحیح، سالم و دست نخورده سخن می‌گویند و تمام آنچه مربوط به فطرت زبان است را حفظ می كنند.
وی بیان كرد: گرچه در برخی نواحی شهرستان های قاینات و نهبندان برخی گویش‌های به هم نزدیك است اما گویش‌های بیشتر نقاط خراسان جنوبی متفاوت بوده كه این تفاوت گویش‌ها و لهجه‌ها ریشه در زبان كهنه‌تری دارد كه به زبان فارسی و گویش فارسی مدد می‌رساند.
دكتر محمدمهدی ناصح از مفاخر خراسان جنوبی است كه سال 1318 در روستای زهان شهرستان قاینات متولد شد.
راهنمای نگارش و ویرایش، تصحیح تفسیر روض الجنان و روح الجنان مشهور به تفسیر ابوالفتوح رازی با همكاری دكتر محمدجعفر یاحقی، شعر دلبرمشتمل بر دوبیتی های عامیانه بیرجندی، شعر دلدار، شعرغم، شعر نگارمشتمل بردوبیتی های عامیانه بیرجندی، گزیده مرصادالعباد، گنج شایگاهان از جمله آثارتألیفی و پژوهشی دكتر ناصح است همچنین بیش از 70 مقاله از وی در نشریات علمی كشور چاپ و منتشر شده است.
25 اردیبهشت در تقویم رسمی كشور به عنوان روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حكیم ابوالقاسم فردوسی نامگذاری شده است.
7557 * 6054
تاریخ انتشار: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۱۲:۴۷
بیرجند - ایرنا - استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی مشهد گفت: متاسفانه در دانشگاه ها توجهی به درس فارسی نمی‌شود و بیشتر توجه اساتید و دانشگاه ها بر دروس انگلیسی است.