ناامنی در افغانستان با منافع ایران در تضاد است

به گزارش ایرنا، «محمد رضا بهرامی » شامگاه شنبه در مصاحبه با تلویزیون آریانا ، پیرامون خروج آمریكا از برجام و تاثیر این رخداد بر مناسبات دو كشور ایران و افغانستان، اتهام دخالت در ناامنی ها استان فراه ، حضور نیروهای آمریكایی در كابل ، ساماندهی لشگر فاطمیون ، تماس با طالبان و مبانی حاكم بر سیاست های ایران در قبال افغانستان با این شبكه سخن گفت .

** تاثیر خروج آمریكا از برجام
سفیر ایران در افغانستان پیرامون ارتباط خروج یك جانبه آمریكا از برجام و تاثیر آن بر مناسبات ایران و افغانستان گفت: مناسبات این دو كشور در ابعاد مردمی به بلندای تاریخ است و مناسبات دولتی هم مشخص می باشد ، ما منافع و تهدیدهای مشترك داریم و ایران اصولا مناسبات خود را در افغانستان به هیچ عامل سومی پیوند نزده و نمی زند.
بهرامی ادامه داد ، ما دنبال مناسبات پایدار و همه جانبه با افغانستان هستیم، مناسباتی كه به هیچ وجه تحت تاثیر تحولات مقطعی قرار نگیرد و مناسبات دو كشور بر اساس توافق مقامات عالی فارغ از تاثیرگذاری عنصر سوم بوده و در آینده نیز هم چنین خواهد بود.
سفیر ایران در كابل در توضیح به ادعای برخی همراهی ها ایران با آمریكا در افغانستان گفت كه ما هیچ وقت در این كشور به دنبال مساعدت برای تامین منافع آمریكا نبوده ایم، آن چه برای ما كلیدی و راهبردی است تامین منافع ملت و دولت افغانستان است.
بهرامی تصریح كرد : ما در مسیرمنافع ملی مردم افغانستان حركت كرده ایم و ممكن است در این مسیر مواضع شما با خیلی از كشورها همسان باشد و مفهومش این نیست كه شما منافع آن كشور را در نظر گرفته اید ؛ ممكن است با برخی بر سر تهدیدها و فرصت ها مواضع مشترك داشته باشید اما موضوع ما در افغانستان همكاری برای بهبود وضعیت این كشور است.
وی در مورد حضور نظامی آمریكا درافغانستان نیز گفت: موضع كلی ایران مخالفت با حضور آمریكا در تمام كشورهای اسلامی است اما ما به تصمیم دولت افغانستان احترام گذاشتیم و به توافق رسیدیم كه اجازه ندهیم عناصر سومی از خاك ما بر علیه همسایه استفاده كند و امیدواریم شرایط به سرعت به سمتی حركت كند كه ظرفیت های موجود در این كشور به سطحی برسد كه توان دفاع و تامین منافع خود را در حوزه های مختلف داشته باشد و نیازی به حضور عنصر خارجی نباشد.
وی به ابعاد خروج یك جانبه آمریكا از توافق برجام اشاره كرد و گفت: اهمیت این توافق را نباید تنها به بعد حقوقی آن خلاصه كرد، برجام یك موفقیت بین المللی است كه نشان داد سخت ترین و دشوارترین پدیده های موجود در مناسبات بین المللی را از طریق مذاكره و نه لزوما با توسل به خشونت می توان به شكلی حل كرد كه هم حقوق ملت ها و دولت ها را تامین و دغدغه های جامعه جهانی را نسبت به یك پدیده مرتفع كرد.
بهرامی افزود: به همین دلیل ، وقتی یك كشور بدون ارایه هیچ ادله حقوقی برای اقدام خود یك جانبه از این توافق خارج شد ، سایر اعضای رای امنیت سازمان ملل ، پایبندی خود را به این توافقنامه اعلام كردند و بیانیه بروكسل بیانگر این رویكرد است.
او در مورد تاثیر اقدام آمریكا بر دامنه تحركات ایران با توجه به تهدید به تحریم های جدید گفت: ما از بدو تاسیس جمهوری اسلامی در طول چهل سال گذشته ، تحت تحریم مختلف بودیم و تحریم پدیده تازه ای نیست و ما با آن آشنا هستیم و این هزینه ای است كه ایران بابت پایداری بر سر مواضع خود پرداخت می كند.
بهرامی گفت كه در حال حاضر بنای اتحادیه اروپا بر حفظ برجام است و البته ما این فضا را به عنوان شكاف بین آمریكا و اتحادیه اروپا تعریف نمی كنیم و ابراز خوش بینی هم نمی كنیم اما بنا داریم تا زمانی كه اروپا و سایر اعضا دائمی سازمان ملل به برجام پایبند هستند به آن ادامه دهیم زیرا معتقد هستیم كشورها و دولت ها باید رفتارهای خود را در یك چارچوب و نظم بین المللی سامان دهند.
او نظر خود را در توضیح دلیل این كه چرا اروپا ریسك ماندن در برجام را بر همراهی آمریكا ترجیح داد ، گفت : مهمترین موضوع ، اعتبار جهانی كشورهاست ، اتحادیه اروپا به عنوان نماینده 28 كشور اروپایی باید ضامن این اعتبار باشد و نكته دوم بحث منافع است، وجود برجام منافع بیشتری را برای همه طرف ها تامین می كند.
وی در مورد توانایی اروپا برای حفظ برجام، ابراز امیدواری كرد و افزود: ما خیلی روشن با طرف های دیگر در توافق برجام در حال مذاكره هستیم تا به اخذ تعهداتی كه طرف مقابل بر ادامه همكاری با جمهوی اسلامی ایران می تواند بدهد در یك سقف زمانی مشخص برسیم و طبیعی است در غیر این صورت همه چیز به قبل از برجام باز خواهد گشت.
او حركت به سمت سلاح هسته ای را به عنوان گزینه بعد از خروج از برجام با شدت رد كرد و ادامه داد كه هرگز ایران به دنبال سلاح هسته ای نبوده و نیست و حتی در مورد سلاح های كشتار جمعی نیز در دكترین دفاعی ایران نبوده و همواره خواهان نابودی آنها در جهان هستیم.
بهرامی احتمال مذاكره دوباره با آمریكا را برسر برجام ناممكن خواند و گفت : برجام غیر قابل گفت و گو است ، این سندی امضا شده است و ما دیگر در مورد برجام مذاكره نمی كنیم.

**جریان سازی دخالت در ناامنی فراه
سفیر تهران در كابل در مورد تهاجم هفته گذشته گروه های طالبان به استان فراه واقع در غرب افغانستان نزدیك مرز با ایران و واهی خواند ادعای برخی مقامات محلی مبنی بر دخالت كشور مان در این حوادث اظهار كرد : باید مقامات و مسوولان از جریان سازی رسانه ای پرهیز و جلوگیری كنند و ضروروی است مسوولان پرسش ها و ابهامات را بطور مستقیم ، روشن و صریح پاسخ دهند.
اواسط هفته گذشته گروه هایی از طالبان به شهر فراه حمله كردند و موفق شدند از كمربندهای امنیتی عبور كنند و بخش هایی از این شهر را به تصرف در آوردند هر چند این استقرار كوتاه بود اما با رسیدن نیروهای كمكی دولت و پشتیبانی هوایی نیروی های خارجی مستقر در افغانستان مهاجمان مجبور به عقب نشینی شدند.
بهرامی برای تبیین غیرمنطقی بودن اتهام دخالت ایران در ناامنی های فراه افزود: فراه و استان خراسان جنوبی در ایران هم مرز و هر دو در تولید ثروت دچار مشكلات خاص خودشان هستند و ما مرز رسمی «ماهی رود» را بین این دو استان باز كردیم تا از این طریق به مردم كمك شود تا بتوانند تولید ثروت كنند و به كمك بازارچه های مرزی بدنبال تامین حداقل درآمد برای مرزنشینان هستیم تا آنها به سمت قاچاق یا گروه های افراطی نروند و این مهم نیست این مرز نشین در كدام سوی این مرز قرار دارد.
وی به عنوان بیان دلیل دیگر برای غیر واقعی بودن این اتهامات به نیروهای خارجی اشاره كرد و گفت كه الان این نیروها در فراه نیستند و طبیعی است بعد از بروز درگیری ، خارجی ها به فراه باز گردند ، بنابراین چرا باید ایران زمینه ساز چنین اتفاقی باشد كه با فلسفه مخالفتش با حضور نیروهای خارجی مغایر است.
او تاكید كرد كه منطقی نیست ایران دغدغه هایی برای خود در جایی ایجاد كند كه هزار كیلومترمرز مشترك دارد و سه میلیون تبعه آن در كشورش هستند و به همین دلیل این اتهامات برداشت، ذهنیت و غیر مستند است و ما استقبال می كنیم كه هر مقامی مستندی دارد ارایه كند و از طریق رسانه ها صحبت نشود.

** نقش ساماندهی فاطمیون
در این مصاحبه مجری در مورد لشگر فاطمیون و ادعای نقش ایران در هدایت اتباع افغانستان پرسید و سفیر با اشاره به این كه بارها این مساله را روشن و شفاف توضیح داده است ، گفت: نكته نخست در این بحث آن است كه این رخداد با رضایت خود فرد انجام شده و با هدایت ما نبوده است.
بهرامی افزود: خود فرد تصمیم گرفته بنا به مباحث اعتقادی به جایی برود و جنگ كند و ما برای این اقدام هیچ وقت فردی را تشویق به این كار نكرده یا به این سو هدایتش نكرده ایم.
او گفت ، ایران در سوریه بنا به دعوت دولت سوریه حضور دارد و نقش مستشاری داشتیم و افغان ها در قالب جنگجویان ایرانی در افغانستان حضور ندارند بلكه به شكلی خود جوش رفتند در سوریه و آنجا حضور یافتند به دلیل علاقه مندی به دفاع از اماكن متبركه ای كه آنجا وجود داشته و ما به عنوان مستشار دولت سوریه ناگزیر به ساماندهی آنها بودیم و نمی توانستیم فضا را رها كنیم.
سفیر ایران در كابل در پاسخ به این ادعای مجری كه گفت فكر نمی كنید با این اقدام قواعد بین المللی را نقض كرده اید ، تصریح كرد : حضور ایران در سوریه بر اساس توافق با دولت سوریه بوده و همكاری مستشاری در چارچوب توافق دو كشور است حال باید بگویید كدام قاعده بین المللی نقض شده است؟
بهرامی در تشریح چگونگی حضور اتباع افغانستان در سوریه توضییح داد، این افراد از طریق مرزهای زمینی رفته اند چون راه دیگری نبوده است و در آن مقطع زمانی موجی از مهاجران به سمت اروپا در حركت بودند و حتی ایران مجبور شد كه افراد فاقد مدارك معتبر را در مرزهای غربی خود متوقف و برخی را نیز به افغانستان باز گرداند.
وی در برابر این انتقاد مجری كه آیا توضیح ایران برای رسیدن اتباع افغانستان به سوریه قانع كننده هست، گفت كه اقناع مخاطب به این پاسخ به ارزیابی خود مخاطب باز می گردد و مخاطب آزاد است و همه ارزیابی ها قابل احترام، اما در برابر این سوال آن چه بیان می شود، واقعیتی است كه وجود دارد.

** سناریو ایران هراسی
سفیر ایران در كابل در پاسخ به این سوال كه ایران می تواند بدون دغدغه های انتراعی مانند رقابت های منطقه ای روابط خود را با افغانستان تعمیق كند، گفت: ما یك نگاه كلی داریم و از سال 2002 به بعد هم آن را اعمال كرده ایم و به آن پایبندیم.
بهرامی افزود: ما معتقدیم ، افغانستان یك حوزه برای مشاركت است و حوزه ای برای رقابت نیست ما به صراحت این را مطرح كرده ایم كه ما اختلافات مان را با هیچ كشوری به حوزه افغانستان نمی آوریم، چرا باید این كار را بكنیم ؟
او تاكید كرد چه دلیل منطقی وجود دارد كه كشوری مثل ایران كه یك هزار كیلومتر مرز مشترك دارد و سه میلیون تبعه افغانستان را در خود جای داده است ، این كشور را ناامن بخواهد ، هیچ عقلی این را نمی پذیرد و هیچ منطقی نمی تواند این را قبول كند ، مهم نیست طرف كیست یا كدام كشور می باشد، مهم آن است كه بازنده این رویكرد ایران است و بنابراین ما پرهیز داریم از این كه این اتفاقات بیفتد.
وی ادامه داد ، اما فضایی در بعضی اوقات در افغانستان ایجاد می شود كه صد در صد دولتی نیست و تولید كنندگان آن عوامل دیگری هستند و اسم این فضا ، «ایران هراسی» است یك روزی به عنوان دین و مذهب ، یك روز به بهانه منافع ژئوپلتیك ،یكباراختلاف با آمریكا و یك روز به اختلاف با عربستان را مطرح می كنند و مدام به این فضا دامن زده می شود.
بهرامی تاكید كرد با توجه به همین دلیل، منطقی كه وجود دارد از نظر منافع كلان جمهوری اسلامی ایران بی ثباتی در افغانستان به نفع ایران نیست.
افراط گرایی در افغانستان به هیچ وجه به نفع ایران نیست و ما به هیچ وجه قائل به این نیستیم كه گروه های تندرو در افغانستان به قدرت برسند و این را ما به زیان منافع خود می دانیم.
بهرامی برای تبیین رویكرد های ایجابی تهران به منظور برقراری صلح در افغانستان گفت كه ما باید كمك كنیم تا ظرفیت های این كشور از قوه به فعل برسد و ایران در این راه گام های عملی برداشته است و به چابهار به عنوان یك توافق سه جانبه میان ایران ، هند و افغانستان می توان اشاره كرد.
وی در مورد سطح تعامل دو كشور گفت كه ایران به دنبال رسیدن به سطحی از مناسبات است كه هیچ عامل فرعی نتواند تاثیری بر مناسبات دو كشور داشته باشد ضمن آن كه منافع متقابل را رعایت و تامین می كند.

**تماس با طالبان
سفیر ایران در كابل در مورد نقش ایران پیرامون روند مذاكرات صلح افغانستان گفت: همه كشورهای منطقه با طالبان در تماس هستند چه كشوری كه آن جا دفتر دارند و چه كشورهایی كه گفت و گو می كنند و همه می خواهند نقشی مثبت و سازنده در این روند كه بحث امنیت یك ملت مطرح است، داشته باشند، زیرا می دانند كه افراطی گری می تواند آسیب های جدی به تمام نیروها وارد كند و رها كردن گفت و گوها تخریب كننده است.
بهرامی افزود : باید در روند كمك به مذاكرات صلح افغانستان به چند نكته توجه داشت نخست محور این مذاكرات دولت مركزی افغانستان است و بعد رابطه دولت به دولت نباید به هیچ وجه متاثر شود و در آخر این كه گفت و گوها باید بین دولت با دیگران اتفاق بیفتد و ایران این روند را دنبال می كند بر آن تاكید دارد.
بهرامی به حادثه 17 مرداد 1377 و كشته شدن هشت دیپلمات ایرانی و خبرنگار ایرنا در مزار شریف اشاره كرد و گفت كه این پرونده هنوز باز است و عاملان آن نیز مشخص اما ما در طول سال های گذشته كتمان نكرده ایم كه در این زمنیه با طالبان تماس داریم اما با آن ها ارتباط نداریم.
او گفت: وقتی سخن از ارتباط می شود بحث تولید مشروعیت هم به میان می آید و ایران حتی این ملاحظه را نیز در نظر دارد و همه ظرفیت هایش را در این مورد در اختیار مقامات ارشد دولت افغانستان قرار داده است.
وی برای تبیین دور نمای رابطه دو كشور ایران و افغانستان گفت: ما به همه كشورهای منطقه و خارج از منطقه می گوییم كه افغانستان می تواند یك الگو باشد و با توجه به منافع و تهدیدهای مشترك موجود در افغانستان اختلافات را به این كشور نیاورید بلكه همكاری های خود را بیاورید و نشان دهیم كه در فضای پیچیده و پرتنش می توان نمونه ای از همكاری مسئولانه كه تامین كنند منافع همه كشورها باشد، ارایه كنیم.
شبس **آساق*1104*1917 **1663**