حركت آرام لاك پشت ها به سوي انقراض

به گزارش ايرنا، بيش از 300 گونه مختلف لاك‌ پشت‌ ‌در سراسر دنيا وجود دارد كه حدود 40 درصد آنها در فهرست سرخ IUCN (اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت) به عنوان گونه ‌هاي در معرض تهديد قرار دارند.
لاك پشت ها در زيستگاه ‌هاي مختلف از اقيانوس گرفته تا صحرا زندگي مي ‌كنند، اما در مكان ‌هاي با آب و هواي سرد قادر به ادامه حيات نيستند.
در ايران ۱۰ گونه لاك ‌پشت از 6 خانواده وجود دارد كه پنج گونه آن دريايي است و در آب هاي خليج فارس و درياي عمان زيست مي كنند كه ۳ گونه آنها شامل لاك پشت هاي 'منقار عقابي' ، 'پشت چرمي' و 'زيتوني' شديدا در معرض خطر انقراض هستند و دو گونه آبزي 'سبز' و 'سر پهن' هم در خطر انقراض قرار دارند.
لاك ‌پشت‌ هاي نيمه ‌آبزي ايران نيز شامل دو گونه نيمه ‌آبزي در شمال و گونه لاك نرم در جنوب غرب كشور است، همچنين دو نوع لاك‌پشت خاكي تقريبا در همه جاي كشور پراكنده اند.
نتايج حاصل از بررسي پراكنش لاك ‌پشت ‌هاي دريايي نشان داده است كه اين موجودات در تمامي نقاط خليج فارس و درياي عمان گسترده ‌هستند و 52 منطقه زيستگاه مناسبي براي آنها است، از اين مناطق حدود 11 زيستگاه در درياي عمان، 26 زيستگاه در خليج فارس و 15 زيستگاه نيز در جزاير اطراف قرار دارد.
با توجه به مطالعات و شواهد متعددي كه حاكي از پررنگ شدن خطر انقراض تمامي گونه هاي لاك پشت در جهان است، روز 22 مي مصادف با دوم خرداد در تقويم جهاني به عنوان اين جانداران ثبت شده تا اقداماتي جهت آشنايي بيشتر مردم با اين گونه هاي زيستي، افزايش آگاهي عمومي و برجسته شدن اهميت حفاظت از آنها صورت بگيرد.
پروين فرشچي معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت: لاك پشت ها مانند ساير گونه هاي زيستي اهميت زيادي دارند و بر اين اساس، براي حفاظت از آنها در كشور اقدامات خوبي صورت گرفته كه از جمله شناسايي محل اصلي تخم گذاري لاك پشت ها، حفاظت از سايت هاي تخم گذاري شده، تگ گذاري يا نشانه گذاري لاك پشت ها، بازسازي محل هاي تخم گذاري، رهاسازي لاك پشت هاي گرفتار در تورهاي صيادي و پايش هاي شبانه محل تخم گذاري است.
وي افزود: برخي از قديمي هاي بومي منطقه بر اين باور هستند كه تخم لاك پشت مقوي است و مصرف خوراكي آن و همچنين خود حيوان، موجب طول عمر مي شود. بر اين اساس در برخي موارد هر چند محدود تخم ها و لاك پشت ها را شكار مي كنند كه براي ممانعت از آن، سازمان حفاظت محيط زيست قوانين سختگيرانه اي وضع كرده و تا حد زيادي جلوي اين كار گرفته شده است.
فرشچي به عوامل تهديد لاك پشت ها اشاره كرد و گفت: زباله هاي دريايي يكي از تهديدات حيات لاك پشت ها است، نمونه هاي زيادي از گرفتار شدن اين جانداران در ميان زباله هاي دريايي وجود دارد كه حجم زيادي از آنها هم پلاستيك است. حتي گاهي اين زباله ها به اشتباه به عنوان غذا توسط لاك پشت ها خورده مي شود كه در هر حالت آسيب مي بينند.
وي اظهار داشت: رها كردن تورهاي صيادي در اقيانوس ها و درياها تهديد ديگري براي ادامه حيات لاك پشت ها است زيرا با گرفتار شدن در آنها در بيشتر موارد جان خود را از دست مي دهند كه يكي از اقدامات سازمان محيط زيست رها كردن لاك پشت هاي گرفتار در تورهاي صيادي است و تاكنون با همكاري جوامع محلي تعداد زيادي از اين جانداران گرفتار در تورهاي صيادي را نجات داده است.
معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست گفت: از بين رفتن زيستگاه لاك پشت ها از ديگر تهديدات اين گونه هاي ارزشمند است كه بايد با فرهنگ سازي نسبت به كاهش فعاليت هاي انساني در زيستگاه هاي اين گونه ها اقدام كنيم.
به گفته فرشچي، زمان تخم گذاري لاك پشت ها در فصل گرم سال است و تخم گذاري در خليج فارس از خرداد ماه آغاز مي شود، از اين رو كارهاي آماده سازي سايت هاي تخم گذاري و حفاظت از آنها در كشور آغاز شده است.
وي افزود: يكي از اقدامات معاونت دريايي سازمان حفاظت محيط زيست انتقال تخم ها به مكان هاي امن است، به اين صورت اگر محل تخم گذاري لاك پشت ها مناسب نباشد و يا افرادي در كمين جمع آوري تخم ها باشند، با همكاري مردم بومي تخم ها را به سايت هاي حفاظت شده منتقل مي كند.
جمعيت لاك پشت هاي دريايي طي ميليون ها سال در گستره درياها و اقيانوس ها محفوظ ماندند تا اينكه از قرن ۱۸ به بعد به واسطه افزايش جمعيت، مصارف انساني و عوامل ديگر رو به انقراض هستند. اين روند انقراض تا حدي پيش رفت كه اكنون جزو فهرست گونه هاي حفاظت شده اتحاديه بين المللي حفاظت از محيط زيست ( IUCN ) قرار گرفته اند.
علمي 9014**2017